Geesteswetenschappers maken nieuw tijdschriftnummer geïnspireerd op crisissituaties
Het negende nummer van het Journal of the LUCAS Graduate Conference is verschenen. Ditmaal is het thema ‘Reinventing Boundaries in Times of Crisis’.
Iedere twee jaar wordt de LUCAS Graduate Conference georganiseerd: een congres waar promovendi en onderzoekers van over de hele wereld hun onderzoek presenteren en ideeën uitwisselen. Anders dan de titel suggereert, is het journal dit jaar niet gekoppeld aan een conferentie. Waar normaal gesproken de opbrengsten van een LUCAS-congres worden gebundeld, was dat vanwege de coronacrisis dit keer niet haalbaar. De redactieraad heeft daarom besloten een op zichzelf staande bundel te maken, die qua thematiek nadrukkelijk verwijst naar de onzekere tijd waarin deze werd gemaakt.
Jong talent over grenzen
‘We wilden onderzoekers laten nadenken over de tijd waarin wij nu leven, zonder het begrip crisis specifiek te koppelen aan corona’, stelt promovendus Nick Tomberge, een van de redacteuren van het tijdschrift. ‘Daarom hebben we hen in het algemeen gevraagd hoe kunstenaars in het verleden zijn omgegaan met crises en welke toekomstperspectieven zij in hun werk schetsten. Misschien is kunst juist in crisistijd in staat om oude grenzen te doorbreken of te verleggen en zo een bijdrage te leveren aan een mooiere samenleving.’
Dat heeft geresulteerd in vijf artikelen van jong onderzoekstalent: de schrijvers variëren van postdoc tot masterstudent. ‘Zij hebben op heel verschillende manieren invulling gegeven aan de centrale vraag’, vertelt Tomberge. ‘Sommigen hebben zich gefocust op fysieke grenzen, maar het kan ook gaan over temporele grenzen of die tussen verschillende sociale groepen. Een onderzoeker heeft zich bijvoorbeeld geconcentreerd op een werk van de humanist Albrecht Dürer (1471-1528). In zijn tijd werd de stabiliteit van het Heilige Roomse Rijk, zowel van binnenuit als buitenaf, bedreigd. Als antwoord op die crisis ontwierp Dürer een plattegrond voor de ideale stad. Een andere onderzoeker is bezig geweest met de gedwongen sluiting van musea door de coronacrisis. We kunnen bijvoorbeeld 3D-reproducties printen voor bij mensen thuis, waardoor musea toch contact kunnen blijven houden met hun publiek, maar dat vereist wel een andere omgang met kunst. Het werk verliest zo immers zijn materiële “aura”.’
Aandacht voor de kunst
Samen geven de artikelen een doorsnede van de geesteswetenschappen, en die hebben we hard nodig, vindt Tomberge. ‘We zien de laatste tijd natuurlijk veel epidemiologen en artsen in het nieuws. De geesteswetenschappen raken soms een beetje ondergesneeuwd in dat licht. Door het thema wijst deze bundel op het belang van de kunsten, juist in tijden van crisis. Kunsten bieden dan de gelegenheid om na te denken hoe we het in de toekomst moeten gaan doen, terwijl ze ook troost kunnen bieden of een gevoel van solidariteit creëren als je alleen op je kamer zit.’
Hoofdredacteuren Annachiara Raia en Carmen Van den Bergh zijn erg te spreken over het nummer en over het harde werk dat de voltallige redactie heeft geleverd. Volgens hen hebben doctorandi, postdocs en senior onderzoekers samengewerkt als een hecht team, vertrekkende vanuit eigen ervaringen en expertise. ‘De postdocs sprongen in waar nodig en de doctorandi hebben echt erg grote stappen gemaakt. Fantastisch om iedereen zo te zien groeien’, aldus Annachiara Raia. ‘Veel dank ook aan het instituut LUCAS waardoor het mogelijk werd om verschillende workshops te houden met professionele vakmensen, zoals een editor en een lay-outer, die de redactie hebben begeleid en geholpen met het peerreviewproces en de formele afwerking. Het nummer heeft hierdoor een kwalitatief hoogstaande uitstraling gekregen’, voegt Van den Bergh toe.
Het negende nummer van het Journal of the LUCAS Graduate Conference, ‘Reinventing Boundaries in Times of Crises’, bevat teksten van Bram Caers, Dimitris Kentrotis-Zinelis, Allison Marino, Martine Mussies, Ana Stefanovska en Liselore Tissen. De redactie van het nummer werd verzorgd door de redacteurs: Bram Caers, Aafje de Roest, Catherine Powell-Warren, Liselore Tissen, Nick Tomberge in samenwerking met hoofdredacteurs Annachiara Raia en Carmen Van den Bergh en series editor Sara Polak. Het is online te lezen via deze link (open access).