Charlotte wint scriptieprijs voor scriptie argumentatietheorie: ‘Je kunt iemand op een strategische manier klemzetten’
Iedereen heeft als kind weleens een dergelijke uitspraak te horen gekregen: ‘Of jij het nu wilt of niet, je móet nu gewoon naar school gaan!’ Het lijkt alsof je twee opties voorgeschoteld krijgt, maar er is slechts één uitkomst. Neerlandistiekstudente Charlotte van der Voort won met haar scriptie over dit type argumentatie de Leidse Universitaire Scriptieprijs.
Charlotte was verrast toen ze hoorde dat haar scriptie de beste was. ‘Je bent een van de zeven genomineerden dus er bestaat een kans dat je de prijs wint, maar ik had het alsnog niet helemaal zien aankomen. Allen hebben een fantastisch scriptieonderzoek verricht, dus het is eervol om als winnaar aangewezen te worden.’
Strategisch klemzetten
Haar scriptie ging over dilemmatische argumentatie. Dit is een type argument waarbij twee tegenstrijdige alternatieven worden gepresenteerd die naar dezelfde conclusie leiden. Een voorbeeld dat Charlotte bespreekt in haar scriptie komt uit een Kamerdebat over de formatiecrisis van vorig jaar. Toenmalig demissionair premier Mark Rutte was in het nauw gekomen, nadat hij onterecht had beweerd niet over Kamerlid Pieter Omtzigt gesproken te hebben. Thierry Baudet gebruikte in dat debat een dilemmatisch argument om de ontstane situatie te schetsen: ‘Er zijn twee mogelijkheden: of de heer Rutte lijdt aan ernstig geheugenverlies, wat hem volstrekt disfunctioneel maakt, of hij is een pathologisch leugenaar. In beide gevallen is hij volstrekt ongeschikt als premier.’
De overtuigingskracht van het argument ligt in de aard van het argument zelf, aldus Charlotte. ‘Met een dilemmatisch argument kun je namelijk twee dingen tegelijkertijd doen: zelf je argument naar voren brengen én de ander een weerleggingsstrategie ontnemen door te anticiperen op een mogelijk tegenargument,' legt ze uit. ‘Neem het voorbeeld van Baudet. Waarschijnlijk is hij van mening dat Mark Rutte heeft gelogen, maar hij anticipeert ook op de mogelijkheid dat Mark Rutte dit zou ontkennen en volhoudt dat hij het gewoon vergeten was.’ Op die manier lijkt er voor Rutte geen uitweg meer te bestaan. ‘Zelfs als Rutte zegt het vergeten te zijn, is hij volgens Baudets argument nog steeds ongeschikt als premier. Je kunt zo iemand op een strategische manier klemzetten.’
Intrinsieke motivatie
Voor de studenten die ook het meeste uit hun scriptie willen halen, heeft Charlotte twee belangrijke tips. ‘Wees origineel en kies een onderwerp dat je raakt. Dat motiveert je om er alles van te willen weten,’ zegt ze.
‘Tijdens mijn bachelor heb ik de minor Retorica gedaan. Die minor vond ik zo leuk dat ik besloot naast een research master Classics and Ancient Civilizations ook de master Neerlandistiek met de specialisatie Taalbeheersing van het Nederlands te willen volgen om me meer te verdiepen in de moderne argumentatietheorie. Beide vakgebieden kunnen elkaar versterken. De retorica is ontstaan in de klassieke oudheid en de moderne argumentatietheorie bouwt daar in zekere zin op voort, maar benadert argumentatie in veel bredere zin.’
‘In mijn scriptie wilde ik mijn kennis van beide vakgebieden combineren. Op een avond stuitte ik op Aristoteles’ beschrijving van dilemmatische argumentatie. Grappig genoeg was dat precies een jaar voor de prijsuitreiking,’ herinnert Charlotte zich. ‘Ik raakte meteen gefascineerd door dit type argument. Het was een soort puzzeltje, want het argument komt heel overtuigend over, maar deugdelijk was het ook nét niet helemaal. Aan de hand van de moderne argumentatietheorie wilde ik dit type argumentatie helemaal kunnen doorgronden en dat resulteerde uiteindelijk in mijn masterscriptie voor Neerlandistiek.’
Nog niet klaar met studeren
Hoewel Charlotte haar master Neerlandistiek heeft afgerond, blijft ze nog een poosje plakken aan de universiteit. ‘Ik ga eerst nog mijn andere master afmaken,’ vertelt ze. Na het afronden van haar tweede master, zou Charlotte het ook leuk vinden om te promoveren.
Leidse Universitaire Scriptieprijzen
Een uitmuntende scriptie, het meest indrukwekkende verslag of de beste onderzoeksvraag. Het LUF stimuleert ambitieuze studenten met verschillende prijzen om alles uit zichzelf te halen. De Leidse Universitaire Scriptieprijzen passen perfect in deze traditie. Elke faculteit mag één scriptie voordragen voor de Scriptieprijzen. De Scriptieprijzen worden mogelijk gemaakt door het Fonds Minerva Reünisten Jaren 1957/1961/1965.