We simuleren interstellaire wolken met speciale plasma-expansies en chemische reacties op ijzige stofdeeltjes in ultrahoogvacuümopstellingen. Dit levert gegevens die nodig zijn om astronomische waarnemingen te interpreteren en de reactienetwerken in de ruimte te modelleren.

Prof.dr. Christoph Keller is per 1 januari bij de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen benoemd tot hoogleraar Experimental Astrophysics. Keller was voorheen verbonden aan het Sterrenkundig Instituut in Utrecht dat wordt opgeheven.

Stars and planets form within cold, dense clouds of gas and dust drifting through interstellar space. Although dust makes up only a small fraction of this material, it plays a key role in shaping the chemical evolution of these environments.

Promotor: Prof.dr. H.V.J. Linnartz, Co-Promotores: S. Ioppolo, H.M. Cuppen

This thesis takes steps toward understanding the interaction between gas-phase and solid-state molecules in star- and planet-forming regions.

Promotor: Prof.dr. S. Portegies Zwart

OB associations are loose groups of young, massive stars. They constitute the last stage of the massive starformation process, and the context in which new stars are formed.

Lezing

High-angular-resolution observations of the circumstellar material have uncovered numerous and very diverse substructures in protoplanetary discs, raising the question of whether they are caused by forming planets or other mechanisms.

Wiskunde en Natuurwetenschappen, Sterrewacht Leiden (STRW)

De eer was aan Professor Simon Portegies Zwart en doctor Jeroen Bédorf om voor het blad IEEE Software te schrijven.

Promotor: Prof.dr. M. Franx, Co-Promotor: Rychard Bouwens

In samenwerking met Rijksmuseum Boerhaave, naar aanleiding van de tijdelijke tentoonstelling 'Dichter bij het zwarte gat', te zien t/m 5 januari 2025.

One of the most important puzzles in modern astrophysics is the nature of dark matter.

In this thesis, the research focuses on the properties of dark matter and dark matter haloes and how they connect with the galaxies we can observe in the Universe.

Luister naar de wetenschapspodcast van de Universiteit Leiden! In elke aflevering krijg je antwoord op jouw vragen over muggen, exoplaneten, Artificiële intelligentie, biologie en nog veel meer!

How can we broaden youth participation in STEM Learning

Moleculen zijn de bouwstenen van het leven. Ze ontstaan door chemische reacties die plaatsvinden als atomen met elkaar botsen. In het ijle heelal zijn deze botsingen zeldzaam en de omstandigheden extreem. Toch zijn ook hier complexe moleculen te vinden en gebeuren er dus chemische reacties. Hoogleraar…

Alle superzware centrale zwarte gaten in sterrenstelsels blijken periodes te hebben dat ze materie uit hun nabije omgeving verorberen. Maar verder houden de overeenkomsten wel zo'n beetje op. Dat blijkt uit onderzoek van sterrenkundigen uit Groningen, Manchester, Leiden en Pretoria. Ze onderzochten…

Een team van astronomen, onder leiding van de Leidse astronoom Isabel Aleman, heeft voor het eerst een molecuul gevonden dat nodig is voor het ontstaan van water in planetaire nevels. Het onderzoek is op 17 juni gepubliceerd in het tijdschrift Astronomy & Astrophysics.

Een internationaal team van astronomen heeft de tot nu toe beste driedimensionale weergave van het verre heelal gemaakt. Ze deden dat met het MUSE-instrument op de Very Large Telescope van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in Chili. Astronoom Jarle Brinchmann is tweede auteur van het artikel…

Nieuw onderzoek onder leiding van de Leidse promovendus Lukasz Tychoniec wijst uit dat planeten rond jonge sterren – op kosmische schaal – in een 'oogwenk' van minder dan een half miljoen jaar worden geboren. Op basis van gegevens van het ALMA-observatorium in Noord-Chili en de Very Large Array in New…

Theoretisch natuurkundigen Kevin Grosvenor en Sam Young hebben Marie Curie-beurzen toegekend gekregen voor onderzoek aan het Instituut Lorentz.

In de rubriek Het Eeuwige Leven eert de Volkskrant sterrenkundige Jet Katgert-Merkelijn, die op 76-jarige leeftijd is overleden. ‘Ze hielp mannelijke collega’s, onder wie haar man, aan de bouwstenen voor hun ontdekkingen,’ schrijft Peter de Waard. ‘Maar ze was ook zelf een briljant astronoom.’

Sterrewacht Leiden is het sterrenkundig instituut van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden.

Astronomen, onder leiding van Nienke van der Marel, hebben met de ALMA telescoop de sterkste aanwijzing tot nu toe gevonden dat in de schijven van gas en stof rond vier jonge sterren recent planeten zijn ontstaan. Publicatie in Astronomy & Astrophysics.

Drie sterrenkundigen van de Universiteit Leiden hebben aangetoond dat er tussen bekende, ongevaarlijk geachte planetoïden toch ruimterotsblokken zitten die in de toekomst met de aarde kunnen botsen. Ze deden hun onderzoek met behulp van een kunstmatig neuraal netwerk. De resultaten zijn geaccepteerd…

Een team van sterrenkundigen onder leiding van wetenschappers van de Universiteit Leiden en de Universiteit van Amsterdam heeft via directe beeldvorming een reuzenplaneet ontdekt op enorme afstand van een zon-achtige ster. Waarom die planeet zo zwaar is en hoe die daar verzeild is geraakt, is nog een…

Op een miljard lichtjaar van de aarde is een gigantisch radiobrug ontdekt die twee clusters van sterrenstelsels verbindt. Uit de gloed van deze brug zijn magnetische velden waarneembaar. Dat ontdekten astronomen, waaronder Huub Röttgering en Reinout van Weeren van de Sterrewacht Leiden, met behulp…

Ons zonnestelsel ontstond waarschijnlijk op dezelfde manier als de meeste andere planetenstelsels bij ons in de buurt. Dat blijkt uit Duits-Oostenrijks-Nederlands onderzoek aan meer dan 870 planeetvormende schijven in de Orionwolk A. De vijf onderzoekers, onder wie drie van de Leidse Sterrewacht, publiceren…

Maar liefst 72 nieuwe kandidaat-sterrenstelsels, dat is het resultaat van de diepste waarneemcampagne ooit. Een internationaal team astronomen met een grote Nederlandse en Leidse inbreng publiceert erover in tien artikelen in een speciale editie van het vakblad Astronomy & Astrophysics.

Een internationaal team van astronomen heeft een hemelkaart gepubliceerd met daarop meer dan 25.000 superzware zwarte gaten. De kaart, gepubliceerd in het vakblad Astronomy & Astrophysics, is de scherpste hemelkaart op het gebied van de zogeheten lage radiofrequenties. De sterrenkundigen, onder wie…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft een wervelwind van stof en gruis ontdekt in een baan rond een jonge ster. In het gruis is zich mogelijk een planeet aan het vormen. Het team van wetenschappers deed de ontdekking in de tijd die bouwers en bedenkers van een astronomisch…

Professor Ewine van Dishoeck is met ingang van 1 april 2012 door het College van Bestuur en het Faculteitsbestuur benoemd tot Faculteitshoogleraar van de Universiteit Leiden. Als Faculteitshoogleraar is Ewine werkzaam bij de Sterrewacht Leiden en behoort zij tot de absolute top van haar vakgebied; Molecular…

Media over de hele wereld berichtten erover: de meest gedetailleerde beelden van sterrenstelsels tot nu toe, gemaakt door radiotelescoop LOFAR. Het internationale team achter deze fantastische resultaten werd geleid door Leah Morabito van Durham University, en bestond onder andere uit drie getalenteerde…

Astronomen willen het heelal begrijpen, van de Oerknal tot nu, en hoe dit verder zal gaan. In Leiden concentreren ze zich daarbij op twee vragen: 'Hoe ontstaan sterren en planeten? en 'Hoe ontstonden in het jonge heelal sterrenstelsels en zwarte gaten?' Een nieuwe generatie telescopen – net klaar of…

Het is de grootste database voor ruimte-ijs ooit: De Leiden Ice Database for Astrochemistry: LIDA. LIDA is gemaakt door astrofysici van de Leidse Sterrewacht en omvat niet alleen honderden meetgegevens, maar ook programma’s om astronomische waarnemingen te onderzoeken en nieuwe metingen met de James…

Een team onder leiding van de Leidse promovendus Martijn Oei heeft bij toeval een radiostelsel ontdekt van minstens 16 miljoen lichtjaar lang. Het sterrenstelsel, vergelijkbaar met honderd Melkwegen op een rij, vormt de grootste structuur die tot nu toe gevonden is. De vondst trekt gangbare ideeën over…

Het is een team van Leidse astronomen gelukt om de eerste 100 miljoen jaar van de geschiedenis van de Oortwolk door te rekenen. Tot nu toe waren alleen stukjes van de geschiedenis los van elkaar bestudeerd. De wolk met zo'n 100 miljard komeetachtige objecten vormt een enorme schil aan de rand van ons…

Een internationaal team van astronomen van onder andere de Leidse Sterrewacht, heeft voor het eerst een stukje van het donkere, kosmisch web in kaart gebracht. Het onderzoek versterkt de hypothese dat het jonge heelal bestond uit enorme aantallen, kleine groepjes pasgevormde sterren. De astronomen publiceren…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft na jaren speuren en het tarten van de grenzen van een telescoop, voor het eerst direct gepolariseerd licht opgevangen van een exoplaneet. Ze kunnen uit het licht afleiden dat er een schijf van stof en gas rond de exoplaneet draait…

Een internationaal team van meer dan 200 astronomen uit 18 landen heeft honderdduizenden nooit eerder waargenomen sterrenstelsels gepubliceerd. De publicatie maakt deel uit van een project onder leiding van Leids hoogleraar Huub Röttgering. Media in binnen- en buitenland besteedden aandacht aan de o…

Het Franse Astronomische Genootschap SAF (Société Astronomique de France) heeft zijn internationale sterrenkundeprijs, de Jules Janssen Prize, toegekend aan hoogleraar en IAU-president Ewine van Dishoeck voor haar wetenschappelijke verdiensten.

Een jaar na zijn lancering heeft NASA’s planetenjager TESS zijn eerste exokometen ontdekt, rond de ster Bèta Pictoris. De kometen verraden zich door hun lange, stoffige staarten.

Een groep van 30 excellente studenten uit de hele wereld bracht vorige week een bezoek aan Estec, het ruimtevaartcentrum in Noordwijk. Een groot deel van die groep is door de Sterrewacht van de Universiteit Leiden geselecteerd voor deelname aan een drie maanden durend onderzoeksprogramma 'Leiden/ESA…

Een team met Leidse sterrenkundigen heeft watermoleculen waargenomen die zich met een snelheid van meer dan 200.000 km per uur van een jonge, zonachtige ster af bewegen. Dit is 80 keer zo snel als een kogel uit een AK47-geweer.

Een internationaal team van astronomen heeft tien keer zoveel super heldere sterrenstelsels waargenomen als volgens theoretische modellen mogelijk zou moeten zijn. Mede-auteur en directeur van de Sterrewacht Huub Röttgering vertelt in Wetenschap Vandaag over het onderzoek.

De Universiteit Leiden is op 8 november het toneel van de jaarlijkse prijsuitreiking van de World Cultural Council (WCC). We beantwoorden de vijf belangrijkste vragen over deze prestigieuze prijzen.

Tijdens de finale van de Nederlandse Sterrenkunde Olympiade op 1 t/m 3 juni volgden 19 scholieren een 3-daags programma met colleges en examen aan de Universiteit Leiden. De hoofdprijs: een reis naar het observatorium op La Palma, Canarische Eilanden werd gewonnen door Joost de Kleuver uit 6 VWO.