Adres Academisch Historisch Museum Academiegebouw Rapenburg 73 2311 GJ Leiden

Op 8 februari 2025 bestaat Universiteit Leiden maar liefst 450 jaar! De Universiteit Leiden is daarmee de oudste universiteit van het huidige Nederland. Dit bijzondere lustrum is aanleiding voor Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) om de rijke universitaire collecties uitgebreid onder de aandacht…

De Pieterskerk gold lange tijd als dé begraafplaats voor knappe koppen van de Universiteit Leiden. Hoog tijd om eens een kijkje te nemen.

De academische vrijheid is fel bevochten aan de Universiteit Leiden. Zo moesten wetenschappers zich ontworstelen aan de macht van de kerk.

Studeren aan de Universiteit Leiden was lange tijd alleen weggelegd voor mannen. Maar dat wil niet zeggen dat vrouwen geen belangrijke rol speelden.

Op woensdag 20 februari wordt voor het belangstellende publiek een middag rond het 444-jarig bestaan van de Leidse universiteit gehouden. De middag vindt plaats in de Vossiuszaal van de Universiteitsbibliotheek, Witte Singel 27 te Leiden.

Na de tachtigjarige oorlog werd de gereformeerde kerk de publieke godsdienst van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Tegelijkertijd konden veel katholieken achter gesloten deuren hun godsdienst nog wel belijden. Hoe erg was de onderdrukking echt? We gaan erover in gesprek met Carolina Lenarduzzi…

Bibliotheek, Onderzoek

In de tentoonstelling Minerva’s Metamorfosen van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) staat de boeiende geschiedenis van de universiteit centraal. Aan de hand van hedendaagse foto’s en historische stukken uit de collecties wordt het 444-jarig bestaan van de Leidse universiteit belicht. De tentoonstelling…

Enkele van de belangrijkste handschriftencollecties uit de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL), bestaande uit 443 uiterst zeldzame en vaak unieke banden, zijn in Open Access beschikbaar gesteld via Digital Collections. De beschikbare handschriftcollecties omvatten de…

Een nieuwe gedenksteen op de gevel van een studentenhuis in de Hugo de Grootstraat herinnert aan de tientallen Indonesische studenten die voor de Tweede Wereldoorlog in Leiden studeerden. Een deel daarvan werd actief in het verzet en sommigen moesten dat met de dood bekopen.

Met zeven uitvergrote werken van Rembrandt op zeven universiteitsgebouwen in de Leidse binnenstad toont de Universiteit Leiden de band tussen de schilder en de universiteit. Rembrandt van Rijn schreef zich in 1620 in als student en portretteerde diverse Leidse alumni. Bovendien bezit de Universiteitsbibliotheek…

Tien Leidse musea en erfgoedinstellingen maakten samen de online tentoonstelling ‘Carels universum’. Ze kozen objecten uit hun collectie die volgens hen symbool staan voor scheidend rector Carel Stolker en het onderzoek in Leiden. Met directe verwijzingen, speelse associaties en een enkele knipoog.

In de tentoonstelling ‘Fish & Fiction’ van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) staat de eeuwige fascinatie van mensen voor vissen centraal. Aan de hand van een intrigerende reeks exotische soorten, kleurrijke vissen en zelfs imaginaire wezens wordt de fascinatie voor het onderwaterleven van 1500…

Op maandag 28 september is schrijver Abdelkader Benali te gast in de online boekensalon van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Hoofdconservator Garrelt Verhoeven interviewt Benali over zijn essay Reizigers van een nieuwe tijd dat hij speciaal voor de Maand van de Geschiedenis schreef, en over…

Overzicht van databases, naslagwerken en websites voor onderzoek naar de Caraïben

Levensechte goden, wapenkletterende schutters en geïmproviseerde professoren. Met een bonte inwijdingsoptocht en honderden opgetrommelde burgers vierde Leiden op 8 februari 1575 de oprichting van de eerste universiteit van de Republiek. ‘Het was geen feestje om de fuif.’

In de week waarin de universiteit haar 450e verjaardag viert, presenteert emeritus-hoogleraar Lodewijk Kallenberg zijn boek: Geleerdheid onder de zerken. De zevenenzestig professoren van de historische begraafplaats Groenesteeg.

Onderzoek naar ons koloniale en slavernijverleden, openhartige gesprekken bij een Keti Koti-tafel, tentoonstellingen, lezingen en podcasts die de link leggen tussen heden en verleden. Op vele manieren sloten medewerkers en studenten aan bij het landelijke Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Hoe deden…

De Leidse hoogleraar wiskunde Frans van Schooten jr. (1615-1660) en zijn vrouw Margrieta zijn geportretteerd door Rembrandt. Dat stelt wiskundige en kunsthistoricus Johan Zwakenberg in zijn onlangs gepubliceerde artikel in het Leids Jaarboekje 2018. Leidse kunsthistorici zijn niet direct overtuigd van…

Rariteiten uit het anatomisch theater, degens van de schermschool en 17e-eeuwse portretten van de oprichters. De nieuwe Universiteitskamer in Museum De Lakenhal verbeeldt de eerste turbulente honderd jaar van de Universiteit Leiden.

Het Rembrandtjaar eindigt met een grootse expositie in Museum De Lakenhal. Ook zijn er nog tal van andere activiteiten waaronder lezingen, de universitaire Rembrandtroute en een kritische documentaire.

In de loop van honderdduizenden jaren was het in onze contreien een komen en gaan van diverse soorten mensachtigen, afhankelijk van de temperatuur: ijstijden en warmere tijden wisselden elkaar af. In ‘De eerste mensen in de Lage Landen’ beschrijven de Leidse archeologen Yannick Raczynski-Henk en Gerrit…

De stichting Rembrandt in Leiden wil Leiden intensiever promoten als stad van deze wereldberoemde Hollandse meester. Rembrandts inschrijving aan de universiteit is nauwelijks bekend bij het grote publiek. Welke sporen liet hij nog meer achter aan de universiteit?

De expositie Pilgrims naar Amerika in Museum De Lakenhal zet aan tot reflectie. Hoe ver kun je gaan in de zoektocht naar vrijheid? Er wordt ook ingezoomd op de relatie met de universiteit en welke kennis de Pilgrims meenamen uit Leiden.

In 1969 verklaarde Indië-veteraan Joop Hueting in een spraakmakend televisie-interview dat hij en andere Nederlandse militairen in Indonesië oorlogsmisdaden hadden gepleegd. De regering liet vervolgens door Cees Fasseur een onderzoek uitvoeren en kwam op grond daarvan tot de slotsom dat zich tijdens…

Een knalroze pluchen proefschriftkaft, antieke promotieprenten, een pannetje gestolde lak: de lustrumexpositie Hora est! in de Oude UB neemt je mee in de rituele maar ook eigenzinnige wereld van promoties. Van plechtige ceremonies tot geruststellende pedellenhumor.

Ieder jaar herdenkt de Universiteit Leiden op 26 november de protestrede van professor Cleveringa tegen de nazi’s. In de Tweede Wereldoorlog kwamen tenminste 663 studenten, medewerkers en alumni van de universiteit om. Over deze slachtoffers was weinig bekend. Promovendus Adriënne Baars achterhaalde…

Nederlandse militairen, rechters en politici tolereerden en verzwegen collectief het stelselmatig gebruik van extreem geweld tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. Historici tonen aan hoe dat kon gebeuren. ‘Het was schandaalmanagement in plaats van preventie’, aldus de Leidse historicus en…

Het Caribisch gebied van vandaag is fundamenteel gevormd door haar koloniale verleden en globalisering. Als gevolg van het kolonialisme heeft praktisch iedereen die er woont voorouders die afkomstig zijn van een ander continent. De effecten daarvan zijn nog altijd te zien in de regio. Caribische schrijvers…

President John Quincy Adams studeerde in Leiden. Zijn vader John Adams, ook president, lobbyde voor erkenning van de jonge Verenigde Staten en kreeg hier hulp van hoogleraar en uitgever Johan Luzac. En wat hebben de presidenten Bush en Obama met Leiden?

Spanningen tussen Israël en Palestina liepen in mei opnieuw hoog op, met honderden – vooral Palestijnse – doden tot gevolg. Nu een staakt-het-vuren enige respijt lijkt te geven is er gelegenheid om te reflecteren op de geschiedenis van het conflict. Zijn er lessen te trekken uit het verleden? Hoe schrijven…

Vier prenten, tien jaar onderzoek. Niet dat ze erop uitgekeken raakte, integendeel. Corrie van Maris, die deze week promoveert, is altijd gefascineerd gebleven door háár 17e-eeuwse serie, waarvoor ze zoveel liefde voelt. ‘Ik zag steeds andere, nieuwe dingen.’

In zijn biografie over professor Rudolph Cleveringa vult Kees Schuyt het bestaande beeld aan. Bijna alle aandacht gaat uit naar Cleveringa’s protestrede tegen de nazi’s, terwijl zijn latere verzetswerk nog veel riskanter was. Bovendien stond Cleveringa niet alleen. ‘Zonder Telders geen Cleveringa.’…

Overzicht van de Scaliger, Elsevier, Brill, Van de Sande, Juynboll, Drewes, Isaac Alfred Ailon, Arminius, Van Gulik en Lingling Wiyadharma Fellows die onderzoek hebben gedaan in de Bijzondere Collecties van de UBL