Het is zover. Nederlandse burgers mogen stemmen bij het landelijke raadgevende referendum. Een unieke gebeurtenis. Allicht daardoor een gebeurtenis waarvan de aanloop opmerkelijke zaken liet zien. Door onwennigheid met idee en praktijk van een weinig beproefd democratisch instrument, zo lijkt het. Drie…

Dit thematische gebied richt zich op uitdagingen voor, en innovaties rondom, democratie en burgerschap in het licht van hedendaagse wereldwijde transformaties. Gelieerde onderzoekers onderzoeken deze vragen op verschillende schaalniveaus (lokaal, nationaal, regionaal, wereldwijd) en vanuit verschillende…

Op 27 september 2017 verscheen het nieuwe boek van hoogleraar Luuk van Middelaar, getiteld De nieuwe politiek van Europa. Het boek is tegelijk frontlijnverslag van de Europese crisisjaren –eurostorm, Oekraïnetwist, vluchtelingenstroom, Brexit – en analyse van de nieuwe politieke en institutionele ve…

Niet-gekozen vertegenwoordigers zoals huisartsen, ouderenorganisaties en kerken vormen een belangrijk kanaal om in gemeenten de stem te laten horen van burgers die gebruik maken van jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en toeleiding naar werk. Dit concluderen de onderzoekers Hester van de Bovenkamp…

Democratie begint bij de gemeente. Daar ligt de bron van burgerschap, zeker in Nederland, zo schrijven Wim Voermans en Geerten Waling in het boek Gemeente in de genen, dat 20 februari verschijnt bij uitgeverij Prometheus.

Burgers hebben meer vertrouwen in de gemeentepolitiek dan in de landelijke politiek. En ook veel politici en beleidsmakers menen dat kleinschalig, lokaal bestuur democratischer en transparanter is. Decentralisatie is in de mode. Politicoloog Wouter Veenendaal (Universiteit Leiden) onderzoekt schaaleffecten…

Afscheidscollege Ruud Koole, hoogleraar Instituut Politieke Wetenschap, Universiteit Leiden

Op 8 november verdedigde Jordi Wiersma het proefschrift 'Democratie, deugden, docentschap: de docent als gids in de democratie'. Het promotieonderzoek is begeleid door Andreas Kinneging en Paul van Geest.

Neemt de legitimiteit van recht en bestuur in een veellagige rechtsordes af? Welke betekenis heeft (afnemende) legitimiteit voor de effectiviteit van het recht? Dit soort vragen over de legitimiteit en effectiviteit van het recht en het daarop gebaseerde beleid en bestuur, komen meer dan ooit naar voren…

Hoe overheden met maatschappelijke organisaties omgaan en hoe maatschappelijke organisaties publieke besluitvorming kunnen beïnvloeden en hun organiserend vermogen staan centraal binnen dit onderzoeksprogramma. Als zodanig biedt dit onderzoeksprogramma, en de leerstoel waaraan het verbonden is, unieke…

Wat is de relatie tussen democratie en vrede? Gaan die twee hand in hand, zodat minder democratie minder vrede betekent? Of kan democratie vrede juist tegenwerken, bijvoorbeeld door protectionistische en militaristische regeringen te produceren? Of is er iets fundamenteel mis met de democratie zoals…

Radicale democratie vertelt voor het eerst het spectaculaire levensverhaal van Pieter Vreede (1750-1837), de grondlegger van de democratie in Nederland.

Één vraagstuk, bekeken vanuit één vakgebied door twee wetenschappers verbonden aan één en hetzelfde instituut—dat levert twee posities op. De Leidse politicologen Ruud Koole en Joop van Holsteyn gingen in het dagblad Trouw (zaterdag 22 oktober 2016) met elkaar in debat over de komende lijstrekkersverkiezingen…

Ben jij benieuwd hoe samenlevingen worden bestuurd – en wat een rechtvaardige samenleving eigenlijk is? Bij de Universiteit Leiden bestudeer je democratie, recht, veiligheid, gelijkheid en beleid in nationale én internationale context. Van mensenrechten tot klimaatwetgeving, van verkiezingen tot ethische…

Ben jij benieuwd hoe samenlevingen worden bestuurd – en wat een rechtvaardige samenleving eigenlijk is? Bij de Universiteit Leiden bestudeer je democratie, recht, veiligheid, gelijkheid en beleid in nationale én internationale context. Van mensenrechten tot klimaatwetgeving, van verkiezingen tot ethische…

Interview: Over democratie, het klimaatprobleem en ecocide

In opdracht van het ministerie van BZK schreven Wim Voermans en Geerten Waling een rapport over de 'lusten en lasten van meervoudige democratie', toegespitst op de lokale democratie. Dit rapport is hier te downloaden (pdf).

Ongekozen vertegenwoordigers kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de lokale democratie.

Wat moet een democratie doen met antidemocratische politieke partijen? Op die vraag promoveerde Bastiaan Rijpkema in december 2015. Het boek kreeg veel media-aandacht.

Ben jij benieuwd hoe samenlevingen worden bestuurd – en wat een rechtvaardige samenleving eigenlijk is? Bij de Universiteit Leiden bestudeer je democratie, recht, veiligheid, gelijkheid en beleid in nationale én internationale context. Van mensenrechten tot klimaatwetgeving, van verkiezingen tot ethische…

Ben jij benieuwd hoe samenlevingen worden bestuurd – en wat een rechtvaardige samenleving eigenlijk is? Bij de Universiteit Leiden bestudeer je democratie, recht, veiligheid, gelijkheid en beleid in nationale én internationale context. Van mensenrechten tot klimaatwetgeving, van verkiezingen tot ethische…

Jessica Vance Roitman en Wouter Veenendaal, onderzoekers aan het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV)/Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies, onderzoeken de oorsprong, ontwikkeling en consolidatie van politieke oligrachie op St. Maarten. Doorgaans…

Op 4 maart 2024 hield de Local Public Sector Alliance (LPSA) een werkgroepbijeenkomst over lokale democratie en inclusief bestuur. Daar kwamen theoretische ideeën en ervaringen over lokaal bestuur en decentralisatie aan bod.

Beleeft de democratie daadwerkelijk een legitimiteitscrisis? De auteurs toetsen de stelling dat gevestigde democratieën aan legitimiteit inboeten. Voorts bekijken zij in hoeverre bestaande theorieën de legitimiteitscrisis zien en verklaren. Ook onderzoeken zij nieuwe mogelijkheden voor het bestuderen…

Hoogleraar Encyclopedie van de Rechtwetenschap Bastiaan Rijpkema roept met een opiniestuk in NRC op tot een weerbare democratie in 2025: ‘Democratisch ethos vraagt meer dan een gloedvol betoog.’

Belangenorganisaties spelen een belangrijke rol binnen de democratische samenleving.

Op 3 maart 2024 hebben de Zwitserse kiezers zich in een sensationeel referendum uitgesproken voor een verhoging van de AOW.

De afgelopen tien jaar is ‘crisis’ de natuurlijke toestand van Europa geworden. De bankencrisis ging via de Eurocrisis naadloos over in de huidige vluchtelingencrisis. Waar men vroeger dacht dat Europese samenwerking automatisch steeds verder zou gaan (‘even closer union’), zetten mensen nu vaker vraagtekens…

Het is niet langer vanzelfsprekend dat de EU-lidstaten stabiele democratieën zijn. Wat moet de EU doen om de democratie te beschermen, gezien het toenemende democratische verval in sommige lidstaten?

De kiezer heeft met de gigazege voor de BoerBurgerBeweging (BBB) woensdag een signaal afgegeven. Je moet iets met dit 'maatschappelijk verzet', vindt Boogaard. 'Partijen krijgen nu de kans om het opnieuw te doen, maar dan met BBB.' Dat heeft volgens Geerten Boogaard hoogleraar decentrale overheden in…

Van de hand van Hans-Martien ten Napel verscheen onlangs bij Routledge een, samen met prof. Sophie van Bijsterveld (Radboud Universiteit Nijmegen) geredigeerde, bundel getiteld Culture, Secularization, and Democracy. Lessons from Alexis de Tocqueville.

Hoe kunnen partijverboden gerechtvaardigd worden? Welke partijen zijn in Europa eigenlijk verboden – en waarom? Werken weerbare democratie-maatregelen? En ontstaat er een internationaalrechtelijk concept van weerbare democratie?

De Weimarrepubliek was de eerste democratie op Duitse bodem. Zij werd in 1918 geboren onder een weinig gelukkig gesternte, aan het einde van een verloren oorlog en te midden van een revolutie, en ging in 1933 ten onder toen Hitler aan de macht kwam.

Op 7 maart 2019 verdedigde Maria de Jong-de Kruijf zijn proefschrift 'Legitimiteit en rechtswaarborgen bij gesloten plaatsing van kinderen'. Het promotieonderzoek is begeleid door promotoren prof. mr. M.R. Bruning en prof. mr. T. Liefaard.

Gemeenteraden zitten in een lastig parket—of het nu gaat om het uitzetten van beleidslijnen, het controleren van het college van burgemeester en wethouders of het uitoefenen van hun brugfunctie tussen politiek en samenleving. De raadsleden hebben weinig tijd om met andere burgers contact te houden,…

Donderdagavond vertrokken drie raadsleden van ONS.Vlaardingen uit de raadszaal tijdens een stemming over een motie van wantrouwen, één raadslid ging na die stemming uit onvrede over de gang van zaken zelfs naar huis. De motie van wantrouwen tegen het hele college van burgemeester en wethouders van Vlaardingen…

1848 – Clubkoorts en revolutie. Democratische experimenten in Parijs en Berlijn. Geerten Waling.

Wie aan inlichtingenwerk denkt, denkt aan James Bond. De dagelijkse praktijk is gelukkig genuanceerder. In Vijandbeelden bespreekt Constant Hijzen het werk besproken van de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten, vroeger en nu.

Zie voor meer informatie de Engelse pagina.

Wat zijn de sterke en zwakke punten van het huidige Nederlandse parlementair stelsel? Hoe heeft dit stelsel zich ontwikkeld in de afgelopen twee eeuwen? Houd het stelsel nog gelijke tred met recente maatschappelijke ontwikkelingen?

Dit artikel onderzoekt hoe ISIS en de Taliban steun hebben gekregen door hun parallelle rechtssystemen.

Het boek 'Fit for the future' bundelt de bijdragen van Leidse wetenschappers en behandelt de uitdagende onderwerpen op de agenda van het Nederlandse EU-voorzitterschap 2016.

Op Bevrijdingsdag vraagt dichter en jurist Afshin Ellian zich af, waar democratie aan moet voldoen om die eretitel te dragen - en welke gevaren er op de loer liggen.