Archeologen hebben in een Franse grot de oudst bekende Europese pijlpunt gevonden. Dit zou kunnen betekenen dat de moderne mens eerder in Europa voet aan de grond kreeg dan gedacht.

Mensen met een stukje oeroud neanderthaler-DNA kunnen zieker worden van het coronavirus dan anderen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek, gepubliceerd in Nature. Gerrit Dusseldorp, expert op het gebied van de vroege mens, reflecteert op deze ontdekking.

Archeoloog Gerrit Dusseldorp spreekt in NU.nl over het belang van de vondst. 'Het geeft een kijkgat in de gedachtewereld van de prehistorische mens, maar omdat de makers al millennia dood zijn is de symbolische betekenis achter de kunst niet meer te achterhalen.'

Kijk Magazine besteedde aandacht aan recent onderzoek waarin gemeld werd dat de vroege mens een concurrentiestrijd voerde met reuzenhyena’s om kadavers. Leids archeoloog Gerrit Dusseldorp duidt de resultaten en zet deze in perspectief.

Kan het zo zijn dat niet wij moderne mensen, maar een andere mensachtige met veel kleinere hersenen de eerste ter wereld was die aan begrafenissen, het maken van werktuigen en kunst deed? Dr. Gerrit Dusseldorp duidt een nieuwe vondst in het BNR programma Wetenschap Vandaag.

Uit een recente archeologische vondst bij het Belgische Namen blijkt dat Neanderthalers vrouwen en kinderen aten. Gerrit Dusseldorp reageert op de vondst in het radioprogramma OVT.

In 2022 hebben medewerkers en studenten van de Universiteit Leiden veel mooie prijzen gewonnen en belangrijke onderzoekssubsidies binnengehaald.

We werken graag en veel samen met diverse partners: met andere kennisinstellingen, bedrijfsleven, overheid, maatschappelijke organisaties, ngo's, musea en goede doelen. Dichtbij, in onze steden Leiden en Den Haag, maar ook verder regionaal, landelijk en internationaal.

Ruimte maken voor verschil

AI heeft enorm maatschappelijk en economisch potentieel en wordt breed toegepast. Toch zijn er uitdagingen: hoe combineren we menselijke waarden met AI, maken we AI transparanter en begrijpelijker, en wat leren AI en menselijke cognitie van elkaar, bijvoorbeeld over taal leren?

Als het om talen en culturen gaat, is Leiden dé universiteit. De mondiale expertise die aanwezig is, plaatst onze universiteit aan de top. In Leiden en Den Haag bestuderen we talen en culturen uit alle regio's van de wereld en van de prehistorie tot nu. Zo creëren we een brede blik op de wereld; de…

Veel van onze medewerkers en studenten hebben het afgelopen jaar een prijs gewonnen, een mooie subsidie binnengehaald, of zijn vanwege hun kwaliteit benoemd in een academisch genootschap of op een maatschappelijke functie. Reden om hen op te nemen in onze Eregalerij 2015. We zijn trots op hen.

Lezing

Veranderingen om verder biodiversiteitsverlies tegen te gaan zijn urgenter dan ooit én haalbaar, stelt het IPBES, het biodiversiteitspanel van de Verenigde Naties. In twee rapporten die deze week verschenen, roept het panel overheden wereldwijd op om een samenhangend beleid te ontwikkelen dat biodiversiteit,…

Het Instituut voor Geschiedenis feliciteert Mirjam de Bruijn met het verkrijgen van een VICI-subsidie voor het onderzoek 'Connecting in Times of Duress: Understanding Communication and Conflict in Middle Africa’s Mobile Margins.'

Een grote groep onderzoekers van de Universiteit Leiden gaat deelnemen aan de 10e European Conference on African Studies (ECAS), van 25 tot en met 28 juni in Praag.

10 oktober is de Dag van de Duurzaamheid. Hoe staat het met de duurzaamheid bij de Universiteit Leiden? Het schiet op. Hoogleraar Milieubiologie en decaan van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen, Geert de Snoo, schetst alweer een nieuw vergezicht: biodiversiteit.

Congres/symposium

Hoe organiseer je co-creatie met wetenschappers in andere werelddelen? LDE wil internationaal kennis delen én ophalen rondom de grote maatschappelijke vraagstukken. Eind oktober reist daarom een delegatie van 27 wetenschappers af naar Indonesië om deel te nemen aan de LDE-BRIN Academy.

Archeoloog Gerrit Dusseldorp schrijft voor wetenschaps.nu over zijn vakgebied. In zijn blogpost van 2 maart 2022 buigt hij zich over de opmerking dat de archeologie van Nederland niet interessant zou zijn voor mensen wier voorouders recent naar Nederland emigreerden. 'Volgens mij gaan dit soort verhalen…

Het is een vreemd gegeven: er leeft nu maar één mensensoort op aarde, terwijl dat in meer dan 95% van onze geschiedenis niet het geval was. Archeoloog dr. Gerrit Dusseldorp verklaart deze kwestie in de Quest van Augustus 2021.

In het zuid-oosten van Zuid-Afrika graaft steentijd-archeoloog Gerrit Dusseldorp van de Universiteit Leiden een bijzondere vindplaats op. Op die plek leefde 70.000 jaar geleden de vroeg-moderne mens. Dusseldorp is op die plek op zoek naar de spullen van die allereerste mensen. Gerrit Dusseldorp werd…

Archeologisch onderzoek heeft soms wel wat weg van een murder mystery. Vrijwel de gehele prehistorie, op de laatste 40.000 jaar na, leefden er meerdere mensensoorten tegelijk. Ze leefden ook vaak in hetzelfde gebied. En de stenen werktuigen die we opgraven, zien er meestal vrij eender uit. Hoe weten…

De regering in Australie wil in de grondwet betere bescherming voor de oorspronkelijk bewoners, de aboriginals. En in de berichtgeving daarom heen horen we dat de aboriginals het oudste volk ter wereld zijn. Maar is dat wel zo? En waar wonen andere heel oude volken? Het NPO1 radioprogramma Feit of Fictie…

Een tot nu toe onbekende groep mensachtigen uit de oudheid leefde honderdduizenden jaren lang in het huidige Israël. Een deel van die tijd bestonden ze naast moderne mensen. De twee groepen hebben zelfs mogelijk met elkaar samengewerkt en vaardigheden van elkaar geleerd. Archeoloog dr. Gerrit Dusseldorp…

Op 30 oktober sprak Gerrit Dusseldorp op radio Sleutelstad over dé wetenschappelijke ontdekking van de maand. Een vuurstenen werktuig met een teerachtige substantie, gevonden op de Zandmotor bij Den Haag, blijkt een wetenschappelijke topvondst. Onderzoek door een Nederlands team van wetenschappers toonde…

Nieuwe genetisch onderzoek werpt licht op de sociale organisatie van de Neanderthaler-samenleving. Archeoloog Gerrit Dusseldorp reflecteert hierop in een artikel in de Volkskrant. De nieuwe resultaten lijken eerder onderzoek van hem te ondersteunen: het uitsterven van Neanderthalers had misschien…

In Spanje is een stukje van een schedel gevonden dat toebehoorde aan de oudste mensachtige die ooit in Europa leefde. Het stukje schedel is meer dan 1,4 miljoen jaar oud en gevonden in Sima del Elefante in Noord-Spanje. Deze vondst werpt nieuw licht op de diversiteit en evolutie van de menselijke soort…

'We maken de aarde nu dusdanig warm, dat je je kan afvragen of er ooit nog een ijstijd komt’

10.000 jaar geleden was er net een nieuw tijdperk begonnen. Het werd elk jaar warmer, op meerdere plekken smolten enorme ijskappen. Hoe beïnvloedde dit het landschap? En wat had dit voor impact op het dagelijks leven van onze voorouders? Zo begint het artikel in de Quest Historie waarin Gerrit Dusseldorp…

Waar of niet waar?

Bij opgravingen in Zambia vonden archeologen de resten van een houten constructie van een half miljoen jaar oud. Dr. Wei Chu en dr. Gerrit Dusseldorp, experts op het gebied van de vroege mens, werd door verschillende media geïnterviewd over deze unieke vondst.

Op het Indonesische eiland Sulawesi hebben archeologen de oudste grottekening ooit gevonden waar mensen en dieren op staan. De afbeelding is zeker 43.900 jaar oud, zeggen onderzoekers in het vakblad Nature. Gerrit Dusseldorp sprak in het Jeugdjournaal over het belang van deze vondst.

Sommige FvD-jongeren denken dat aboriginals vuur pas veertig jaar geleden ontdekten. In een interview met de Volkskrant noemt lijsttrekker Lidewij de Vos dat zelfs “plausibel”. “Dat is naïef van haar,” aldus archeoloog Gerrit Dusseldorp.

Kralen uit India en aardewerk uit China zijn ontdekt in grotendeels vergeten Zuid-Afrikaanse steden. Lang voordat de Nederlanders Zuid-Afrika aandeden, waren er grootschalige boerensamenlevingen met verreikende handelsnetwerken. Met nieuwe technieken worden hun steden nu herontdekt. Toch blijft een…

Nog altijd is niet duidelijk hoe de neanderthalers zijn uitgestorven. Maar lange tijd gold één theorie als de meest waarschijnlijke: de opkomst van de superslimme Homo sapiens, de moderne mens dus. Inmiddels is deze concurrentiehypothese echter niet meer de dominante theorie onder wetenschappers, blijkt…

We zijn het er inmiddels over eens dat de moderne mens zijn oorsprong heeft in Afrika. Maar wanneer en waar die dat continent verliet om zich te verspreiden over Eurazië is onderwerp van een verhit debat. Een reconstructie van het klimaat van de afgelopen 300.000 jaar moet helderheid verschaffen over…

De man jaagt, de vrouw zit thuis met de kinderen: dat is het klassieke beeld van het leven in de prehistorie. Maar moderne archeologen kijken daar heel anders tegenaan. Archeologen Amanda Henry, Gerrit Dusseldorp en Louise Olerud bespreken de meest recente kennis in Quest Magazine.

Een onderkaak die in 1887 in Spanje is gevonden, is niet van een neanderthaler maar hoogstwaarschijnlijk van een homo sapiens. Het is een nieuw puzzelstukje in de geschiedenis van de mens. En die wordt door moderne DNA-technieken ook steeds duidelijker. Dr. Gerrit Dusseldorp reageert op de ontdekking…

Muziek of taal: een van de twee was er eerder, maar wat precies? Saxofoonbouwer Friso Heidinga zei in NH Nieuws dat muziek er eerder was dan de taal. Het TV programma EenVandaag zoekt uit hoe dat zit en wat er waar is.

IJsmummie Ötzi is altijd afgebeeld als een soort prehistorische jager uit de Alpen, met een flinke haardos en witte huid. Maar Ötzi was niet wit, want nieuw DNA-onderzoek bewijst dat hij een donkere huidskleur had. Leidse archeologen Gerrit Dusseldorp en Luc Amkreutz duiden het nieuws in verschillende…

Tot voor kort associeerden we figuratieve grotkunst alleen met de moderne mens. Recent zijn er echter twee spectaculaire ontdekkingen gedaan die erop wijzen dat Neanderthalers ook dit soort kunst maakten. In een groot artikel voor nu.nl werpt archeoloog Gerrit Dusseldorp een blik op de betekenis van…

Radio 1 vroeg Gerrit Dusseldorp te reageren op de vondst van een Homo-sapienskaak in Israël. De kaak heeft een datering van 180.000 jaar en zet daarmee de heersende ideeën over de verspreiding van Homo sapiens over de wereld op losse schroeven.

In de rubriek ‘O, zit het zo!’ onderzoeken Odeke en Jordy hoe een Neanderthaler zich eigenlijk scheerde. Op reconstructies zien we vaak gladde gezichten, maar hoe kregen ze dat voor elkaar zonder moderne scheermesjes?

Onder het mom van warmetruiendag draaien we op 10 februari de thermostaat een paar graden terug in de universiteitsgebouwen. Ben je niet zo warmbloedig ingesteld? Vind troost in de wetenschap dat er studenten zijn die niet één dag, maar de hele winter lang bewust minder stoken.

In veel van 's werelds beschermde tropische gebieden neemt de biodiversiteit aanzienlijk af. Dit blijkt uit een wereldwijde studie waaraan ook onderzoekers van de Universiteit Leiden deelnamen. Een artikel over het onderzoek verscheen in het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift Nature.

In dit interdisciplinaire onderzoeksprogramma werken onderzoekers uit vijf verschillende disciplines met elkaar samen. Zij stellen zich hieronder (in het Engels) aan u voor.

Sociaal wetenschappelijk onderzoek leert ons om menselijk gedrag en maatschappelijke structuren te begrijpen. Deze worden bepaald door veel verschillende factoren. Dat maakt het onderzoek complex en vergroot de kans op onterechte conclusies. Het kiezen van de onderzoeksmethoden en analyses is dan ook…

Universiteit Leiden: een universiteit van wereldklasse met de beste bachelor en master opleidingen in Leiden en Den Haag. Ontdek het zelf!

In februari stopt ze met onderwijzen en gaat ze met pensioen. Maar klaar met het vakgebied is ze nog niet: ze gaat haar PhD afmaken en er liggen nog vijf films op de plank die ze wil afronden.