Voor het eerst zien we wat Euclid ziet. De eerste observaties van de telescoop leveren een schat aan nieuwe informatie op over ons universum. Maar volgens kosmologe Alessandra Silvestri is dit pas het begin. Dit onderzoek helpt ons het verleden, het heden en de toekomst van ons universum beter te be…

Workshop | In contact with collecties

Niet alleen donkere materie, maar ook gewone materie en donkere energie worden gevolgd in de grootste kosmologische computersimulatie ooit. In de FLAMINGO-simulatie zie je over de loop van miljarden jaren virtuele sterrenstelsels en clusters van sterrenstelsels ontstaan. Dat is geen makkelijke klus:…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van de Nederlander Martijn Oei heeft het grootste paar straalstromen bij een zwart gat ooit ontdekt. De 'jumbojets' zijn samen 140 Melkwegen lang. De Leidse Sterrewacht speelt een prominente rol in het onderzoek. De publicatie siert op 19 september…

Door te kijken naar sterren in dwergsterrenstelsels probeert onderzoeker Bas Zoutendijk nieuw inzicht te krijgen in donkere materie.

Donkere materie. Onzichtbaar spul wat volgens berekeningen zo’n 85% van de materie in het heelal omvat. Met een ERC Advanced Grant van 2.5 miljoen euro gaat Hoogleraar Observationele Kosmologie Henk Hoekstra nog preciezer in kaart brengen waar deze donkere materie zich bevindt.

Maar liefst vier Leidse onderzoeksteams hebben van NWO een beurs gekregen. Op 27 juli kende de NWO 21 aanvragen binnen de Open Competitie ENW-XL toe. NWO kent de beurzen toe aan consortia binnen de exacte en natuurwetenschappen die ongebonden fundamenteel onderzoek doen dat ‘is gedreven door nieuwsg…

Twee onderzoeksprojecten met wetenschappers van de Universiteit Leiden ontvangen subsidie vanuit de NWO Open Competitie ENW-M. Hiermee wordt vernieuwend, fundamenteel onderzoek van hoge kwaliteit binnen het domein Exacte en Natuurwetenschappen gefinancierd.

Joop Schaye, hoogleraar Vorming van de sterrenstelsels, is verkozen tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Op 29 september wordt hij officieel geïnstalleerd.

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

Eindelijk weten we het zeker: ook in het midden van ons eigen sterrenstelsel zit een zwart gat. Astronomen onthulden vandaag de allereerste foto van Sagittarius A*, een superzwaar object in het centrum van de Melkweg. Deze foto kon alleen genomen worden door een wereldwijde samenwerking van telescop…

Een ware prijzenregen voor studenten van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen tijdens de jaarlijkse uitreikingsmiddag van de KHMW-Jong Talentprijzen. Op maandag 25 november ontvingen maar liefst negen eerstejaars een prijs voor beste studieresultaten in het eerste studiejaar. Daarnaast waren…

Door te kijken naar wat ánders is, ontdekken wetenschappers vaak het bijzondere, het afwijkende. En dat leverde al vele mooie uitschieters op. Ook in Leiden.

Presentator Jort Kelder is op tournee langs de meest toonaangevende universiteiten van Nederland. Zaterdag 14 mei deed hij de Universiteit Leiden aan voor zijn NPO Radio 1-programma Dr Kelder en Co en zijn podcast De Jortcast.

Achttien onderzoekers van de Universiteit Leiden krijgen een Veni-subsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Deze beurs biedt veelbelovende jonge wetenschappers de mogelijkheid om gedurende drie jaar hun eigen ideeën verder te ontwikkelen.

In hoeverre lijkt exoplaneet Proxima b op onze aarde? En is er ook leven te vinden? Astronomen hopen daar antwoorden op te vinden met de nieuwe Europese Extremely Large Telescope (ELT). Met een NWO-onderzoeksfinanciering van 18 miljoen euro kan een Nederlands consortium verder bouwen aan de instrumenten…

De nieuwe, gigantische dataset uit de Europese Gaia-telescoop deed heel wat (sterren)stof opwaaien. Details van 1,6 miljard sterren, zo'n tien miljoen sterrenstelsels en bijna 160.000 asteroïden zijn erin te vinden. Hoofd van het datateam van vijfhonderd mensen is de Leidse sterrenkundige Anthony Brown.…

Vier jonge, veelbelovende Leidse wetenschappers hebben een Rubicon-beurs ontvangen van NWO. Deze beurs stelt hen in staat om bij buitenlandse topuniversiteiten onderzoek uit te voeren, en zo waardevolle wetenschappelijke ervaring op te doen.

Een internationaal team sterrenkundigen onder leiding van Violeta Gámez Rosas (Universiteit Leiden) heeft een superzwaar zwart gat waargenomen dat verscholen is in een ring van stof. Deze ontdekking past bij het idee dat de zogeheten actieve centra van sterrenstelsels veel meer op elkaar lijken dan…

De gegevens van 41 miljoen sterrenstelsels brengen het kosmologisch standaardmodel toch niet aan het wankelen. Tot die, voor henzelf verrassende conclusie, komt een internationaal team van onderzoekers met daarbij Koen Kuijken, hoogleraar bij de Leidse Sterrewacht.

Promotie

De Leidse hoogleraar moleculaire astrofysica en astrochemie Ewine van Dishoeck heeft vrijdag 7 oktober de Niels Bohr International Gold Medal ontvangen. De medaille, die is ingesteld door de Deense ingenieursvereniging IDA, werd uitgereikt door Koningin Margrethe van Denemarken tijdens een ceremonie…

Werkt zwaartekracht hetzelfde als je kijkt naar de grootste schalen in ons universum? Dat gaat de Leidse natuurkundige Alessandra Silvestri onderzoeken met een ERC Consolidator-beurs van 2 miljoen euro. ‘We gaan ervan uit dat het zo is, maar we weten het eigenlijk niet.’

Promotie

De helderheidspiek van de ring om het superzware zwarte gat van M87 is in een jaar tijd 30 graden tegen de klok in verschoven. Dat blijkt uit nieuwe beelden die het consortium van de Event Horizon Telescope heeft vrijgegeven.

Promotie

‘Met ruimteantenne LISA kijken we met een compleet nieuwe blik naar het heelal’, zegt sterrenkundige Elena Maria Rossi. Het zal de eerste missie zijn die zwaartekrachtgolven vanuit de ruimte detecteert. Die kunnen ons meer vertellen over het begin van ons heelal en de vorming van zwarte gaten. Met een…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Wat is vrijheid waard als er honger heerst? De voorstelling ‘Beleg’ is een eigentijdse interpretatie van het toneelstuk van Lucretia van Merken uit 1774. Met vijf voorstellingen in de Leidse Schouwburg is het een prominent onderdeel van de viering van Leidens Ontzet, met grote inbreng van Leidse alumni.…

Zelfs met de allermodernste technieken is het bijna niet te zien: een kosmische neutrino. Toch is het wetenschappers gelukt dit deeltje in beeld te brengen met een telescoop op 3450 meter diepte in zee. En dat kan helpen om ons universum beter te begrijpen. Leidse deeltjesfysici werkten mee aan dit…