Een nieuwe klasse polymeren is voor het eerst bij patiënten toegepast. Het gaat om de eerste nieuwe hulpstof in decennia die medicijnen beter oplosbaar maakt. Scheikundige Matthias Barz introduceerde de stof in 2014, die een uniek alternatief op de huidige opties biedt.

Tijdens de Leiden Science Family Day maakten meer dan 700 bezoekers kennis met de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Jong en oud konden genieten van fascinerende proefjes, rondleidingen, interessante lezingen, spectaculaire stikstofshows en verschillende workshops. Een leerrijke dag met veel…

Van het ontstaan van het heelal tot de moleculen in de atmosfeer van een planeet. De eerste vijf foto’s van de James Webb Space Telescoop (JWST) laten de enorme verscheidenheid zien waarbinnen de ruimtetelescoop kan werken. Ewine van Dishoeck, hoogleraar moleculaire astrofysica, wierp dinsdag in Rijksmuseum…

Negen studenten doken deze zomer in een uitdagend iGEM-project. Met hun idee willen ze antilichamen efficiënter maken – en leren ze ondertussen minstens zoveel over samenwerking, creativiteit en hun eigen toekomst.

Nu de zoektocht naar nieuwe antibiotica steeds dringender wordt, biedt kunstmatige intelligentie waardevolle hulp. Slimme software van de Leidse promovendus Alexander Kloosterman doorzocht genomen van bacteriën en vond clusters DNA die coderen voor eiwitten met antibiotica-werking. 'Deze nieuwe zoekmethode…

Bij hersenziekten als Parkinson en Alzheimer klonteren eiwitten samen tot vezels. ‘Chaperonne-eiwitten’ ontrafelen die vezels, maar in de reageerbuis zag biochemicus Anne Wentink dat daarmee ook nieuwe problemen kunnen ontstaan. Ze gaat uitzoeken wat er in cellen gebeurt, om erachter te komen wat een…

Weinig onderzoekers zien heil in onderzoek naar glioblastoom, een ongeneselijke hersentumor. Alexander Kros bracht collega’s bij elkaar die de uitdaging aangaan. Europese onderzoeksfinancier ERC stelde onlangs 10,6 miljoen euro ter beschikking, een jaar eerder stelde NWO 3 miljoen euro beschikbaar.…

Zoutkristallen, een golfstick van nanoformaat en gesmolten glas. De LION Image Award-wedstrijd van 2023 leverde weer een heleboel prachtige beelden op. Maar uiteindelijk kan er maar één de winnaar zijn.

Hoogleraar Thomas Hankemeier heeft met zijn onderzoeksteam HYPERMARKER van Horizon Europe een beurs van 10 miljoen euro ontvangen.

Leidse onderzoekers Remko Offringa, Salma Balazadeh en Frederic Lens hebben een NWO-XL beurs ontvangen (2,5 millioen euro). Samen met onderzoekers in Wageningen en Groningen zullen ze bekijken hoe de verhouting van planten ontstaat. De groep zal van plant tot molecuul onderzoeken welke genen betrokken…

Is het toeval dat drie scheikundigen van dezelfde afdeling afzonderlijk van elkaar een ZonMw-subsidie hebben binnengehaald? ‘Nee’, zeggen de onderzoekers in koor. ‘De rol van scheikunde in de medische biologie wordt steeds groter en daar hebben we hard voor moeten werken.’

Onderzoekers van de universiteiten van Amsterdam en Leiden hebben samen met het Nederlands Kanker Instituut en Oncode Institute een ERC Synergy Grant van 10,6 miljoen euro ontvangen. Daarmee willen ze een nieuwe aanpak ontwikkelen voor de bestrijding van glioblastoom, een dodelijke primaire hersentumor…

Lezing, Interview | Studium Generale

Na een carrière van tientallen jaren bij inlichtingendiensten, had Berrie Hanselman ‘gewoon’ met pensioen kunnen gaan, maar dat deed hij niet. De Achterhoeker besloot door te gaan en zelfs te promoveren op zijn onderwerp: links extremisme. Een kijkje in het leven van de linkse activist die geweld niet…

Vijf vragen over het evenement ‘Duitsland na de verkiezingen: gevolgen voor het buitenlands beleid en de Europese veiligheid’, beantwoord door een van de deskundigen, Joachim Koops. Kom langs op de Spaanse Trappen in Wijnhaven op vrijdag 15 oktober of doe online mee (link onderaan).

De één ontdekte dat slagaderverkalking op een auto-immuunziekte lijkt, de ander ontwikkelde een systeem dat gaat helpen bij de zoektocht naar nieuwe medicijnen. Zowel Marie Depuydt als Jurren de Groot ontvingen daarom op dinsdagavond 4 juni een Krijn Rietveld Memorial Innovation Award.

Dat roken niet goed is voor je gezondheid weten we inmiddels wel. Maar dat rondslingerende sigarettenfilters ook nadelige gevolgen hebben voor het milieu, dat is niet voor iedereen duidelijk. Esther Kentin is docent bij de faculteit Rechtsgeleerdheid en heeft het peukenprobleem bij de universiteit a…

Bij ziekte kunnen stijfheid of stroperigheid van cellen veranderen. Tom Evers liet dat zien door voor het eerst zulke eigenschappen van menselijke immuuncellen te meten. ‘De stijfheid van bepaalde cellen kan een manier zijn om een diagnose te stellen.’ Evers promoveerde 26 maart.

Lezing

Promovenda Jiangnan Ding onderzoekt hoe je een blok rubber zo kunt ontwerpen dat het dienst kan doen als een mechanische computerbit. Zo'n zogenaamd mechanisch metamateriaal wordt op een specifieke manier samengeperst om de vorm te veranderen. ‘Met een heel eenvoudig materiaal kunnen we in de toekomst…

Leidse basisschoolleerlingen krijgen op 17 juni de kans om wetenschap op een interactieve manier te ontdekken. De spectaculaire voorstelling Wetenschapswonders is een initiatief van masterstudenten Boele Visser en Ilse Hordijk van stichting Rino. ‘Aan de verbinding tussen jeugd en wetenschap draag ik…

In de Bachelor Honours Class ‘De wereld is quantum' leerden studenten van uiteenlopende opleidingen over de spelregels van de natuur op de allerkleinste schaal: quantummechanica. Welke kansen en gevaren zien zij voor hun vakgebied?

bachelorstudent Serafine Beugelink ontwikkelt kaartspel over elementaire deeltjes en deeltjesfysica. Ze zet succescol haar eigen bedrijf op.

Een ‘atomaire vandaal’ is eindelijk ontmaskerd. Wetenschappers van de Universiteit Leiden en het Amerikaanse SLAC National Laboratory hebben het mysterie achter de snelle corrosie van platina-elektroden ontrafeld. Deze doorbraak opent de deur naar betaalbare waterstofproductie en betrouwbaardere elektrochemische…

De European Research Council (ERC) heeft een Advanced Grant toegekend aan maar liefst zes Leidse onderzoekers. De ERC kent deze grote onderzoeksbeurzen toe aan gevestigde, vooraanstaande academici voor langdurig, risicovol en mogelijk baanbrekend onderzoek.

Duurzame rozengeur die we op grote schaal kunnen produceren. Tobias Fecker werkte deze visie uit in zijn masterthesis, die hij uitvoerde in een samenwerking van het IBL met de TU Delft. Hij wint de vierde editie van de Krijn Rietveld Memorial Innovation award.

Van een nieuwe generatie antibiotica en een betere werking van vaccins tot een routekaart voor donkere materie en nieuw licht op Hindoetradities. Vier wetenschappers van de Universiteit Leiden ontvangen de prestigieuze ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen euro om hun onderzoek uit te bouwen.

Twee consortia, onder leiding van Leidse wetenschappers, krijgen meer dan een miljoen euro van NWO en het ministerie van VWS om oplossingen te vinden voor antibioticaresistentie.

Voor elke patiënt het juiste geneesmiddel in de juiste dosering, dat is iets waar de medische wetenschap naar streeft. ‘Personalised medicine’ noem je dat. Maar er is veel onderzoek voor nodig met patiëntgegevens. En die liggen, onder andere door de privacywetgeving, niet voor het oprapen. Onderzoekers…

Hoe kunnen we mini-organen maken om ziektes te bestuderen en nieuwe medicijnen te testen? Dat is het idee achter organ-on-a-chip-technologie. Tijdens zijn promotieonderzoek werkte Flavio Bonanini aan het ontwikkelen van de best mogelijke mini-levers. ‘Maak ze niet onnodig complex.’

Maar liefst zeven eerstejaarsstudenten van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen zijn als jonge talenten in de prijzen gevallen. Daarnaast lauwerde de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen ook drie masterstudenten en een Sterrenkundeproject tijdens een bruisende uitreikingsmiddag…

Chemicus Tobias Bauer ontdekte manieren om medicijnen te verbeteren door ze in te kapselen. Verpakkingen in nanodeeltjes met ijzer kunnen bijvoorbeeld immuuncellen stimuleren. Bauer promoveert op 9 juni.

In 2022 is Leiden dé Europese stad van de wetenschap. De voorbereidingen zijn in volle gang, dus we geven je graag een kijkje achter de schermen. Dit keer praten we met Ewine van Dishoeck. Zij is de trekker van het jaarprogramma voor de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Wat Ewine betreft kan…

Planeten in andere zonnestelsels bevatten waardevolle informatie over het ontstaan van planeten en leven. Promovenda Yapeng Zhang heeft hun atmosferen bestudeerd door te kijken naar hun kleinste onderdelen: isotopen. Met haar onderzoek hoopt ze te ontdekken wat ons eigen zonnestelsel uniek maakt.

Congres/symposium

Maar liefst 22 onderzoeksprojecten van Leidse wetenschappers hebben een Veni-subsidie gekregen van wetenschapsfinancier NWO.

Lezing, Astronomy on Tap

Archeologiestudent Lisoula zit sinds de zomer van 2024 in de Nationale Denktank, een stichting die onderzoek doet naar maatschappelijke problemen om concrete oplossingen te vinden en deze uit te werken. De denktank bestaat uit een jaarlijks opnieuw samengestelde groep van ongeveer 20 jonge denkers,…

Psychologen laten zich horen over de plannen om de internationale bacheloropleidingen op te heffen in de Randstad en Tilburg. Het inititatief #Ikbeneenpsycholoog van Judith Schomaker op LinkedIn vindt navolging. Lees een selectie van de posts en ook het blog van Eiko Fried over de consequenties.

Ook in 2024 waren onze collega's van het Instituut Psychologie op verschillende manieren in de media zichtbaar. Bekijk hun mediaoptredens, van NRC tot de Podcast Psycholoog.

We weten nog niet zo lang dat ook eencelligen (bacteriën en archaea) histonen hebben - eiwitten die het DNA structureren. Nu heeft de Leidse promovendus Samuel Schwab ontdekt dat de histonen in deze organismen diverser zijn dan ooit gedacht. Schwab en zijn collega’s beschrijven maar liefst zeventien…

Wat gebeurt er eigenlijk in de ruimte tussen de cellen in je lichaam? Met het project Collagen Canvas laten studenten van de Universiteit Leiden je het antwoord ervaren door wetenschap en kunst te combineren. Het interactieve kunstwerk neemt je mee in de dynamiek van de extracellulaire matrix, de onzichtbare…

Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…

Zoeken naar atmosferen rondom planeten buiten ons zonnestelsel is zoeken naar buitenaards leven. Sterrenkundige Sebastian Zieba gebruikte data van de James Webb Space Telescope om kleine rotsachtige exoplaneten te bestuderen, maar vond nog geen buitenaardse wezens. Toch zijn zijn bevindingen erg interessant…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Als hoogleraar translationele neuro-oncologie in het LUMC onderzoekt Marike Broekman hoe hersentumoren beter te behandelen.

Een passie voor videogames, beeld en wetenschap: het lijkt bijna onmogelijk samen te brengen. Toch heeft wetenschappelijk animator Vera Williams die droomcombinatie gevonden bij het microscopielab van NeCEN. ‘Een afbeelding of animatie helpt om de inhoud van complex onderzoek duidelijker te maken.’