De Leidse promovendus Mona Shahab beklom twee jaar geleden de Mount Everest om geld in te zamelen voor onderwijs aan kansarme kinderen in Egypte. Ze haalde de top en als bewijs poseerde ze daar met de universiteitsvlag. Onlangs overhandigde ze de vlag symbolisch aan rector Carel Stolker.

Onderzoek van het LUMC wijst uit dat vrouwen die eerder een miskraam hebben gehad door COVID geen verhoogde kans hebben om opnieuw een miskraam of doodgeboren kindje te krijgen. Ook zijn preventieve medicijnen tijdens de zwangerschap niet langer nodig.

Het zwaard van Ommerschans is een van de belangrijkste stukken uit de Nederlandse prehistorie en bevindt zich in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden. Het bijzondere zwaard is nu onderzocht in het TU Delft Reactor Instituut, op zoek naar informatie over de samenstelling en maakwijze.

De Europese Unie heeft met de Green Deal ambitieuze en broodnodige klimaatdoelen geformuleerd. Maar de huidige geopolitieke spanningen en de energiecrisis maken de uitvoering ervan ingewikkeld. Zeven wetenschappers van de alliantie Leiden-Delft-Erasmus Universities (LDE) schreven daarom een white paper…

Marieke Liem, hoogleraar bij ISGA, bespreekt in Trouw het zeldzame fenomeen van vrouwelijke moordenaars en de stereotypes

Op donderdag 16 mei organiseert Universitaire Bibliotheken Leiden een workshop vroege fotografie van het Midden-Oosten. In de workshop toont conservator Maartje van den Heuvel foto’s van drie avontuurlijke Nederlandse negentiende-eeuwse reis- èn fotopioniers. Zij brachten prachtige foto’s en fotoalbums…

Op basis van haar onderzoek naar complexe gezinsproblematiek wint forensisch pedagoog Sabine van der Asdonk de Gratama Wetenschapsprijs 2021, een wetenschapsprijs voor jonge, talentvolle wetenschappers van de universiteiten van Leiden en Groningen. In haar laudatio roemt de jury Van der Asdonks excellente…

De winning van grondstoffen uit mijnen zorgt voor schade aan het milieu. Maar we hebben ze wel hard nodig, zowel voor de ontwikkeling van landen als voor de omschakeling naar een duurzaam energiesysteem. Hoogleraar duurzaam grondstofgebruik Ester van der Voet onderzoekt hoe we de impact op het milieu…

Op donderdag 20 juni organiseert Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) een workshop over oude kaarten van het Midden-Oosten. In de workshop toont conservator Cartografie Martijn Storms kaarten uit verschillende perioden en van verschillende gebieden in het Midden-Oosten. De kaarten zijn zowel gemaakt…

Wie heeft de collecties van musea bijeengebracht? Het antwoord op die vraag lijken vrijwel altijd mannen te zijn. Op een aantal zeldzame uitzonderingen na, lijken vrouwelijke verzamelaars niet te bestaan. Toch waren ze er wel degelijk. Voor het project Museums, Collections and Society gaat onderzoeker…

Op dinsdag 17 september organiseert Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) een workshop over kleitabletten, handschriften en oude drukken uit de Midden-Oosten collecties. In de workshop vertellen Arnoud Vrolijk, conservator Midden-Oosterse handschriften en oude drukken, en Willemijn Waal, universitair…

In de Hortus botanicus heeft de penisplant Amorphophallus decus-silvae korte tijd in bloei gestaan. Na twee dagen was de bloei voorbij en is het stuifmeel, dat de mannelijke bloempjes hebben geproduceerd, verzameld. Voor zover de plantenexperts in de tuin kunnen nagaan, was dit pas de derde keer dat…

Het Gilgamesj-epos inspireerde de kunstenaar Harry van Kruiningen zijn leven lang. Deze vertelling uit Mesopotamië over de lotgevallen van Gilgamesj, de legendarische koning van Uruk, en zijn vriend Enkidu is een van de oudst overgeleverde epen uit de wereldliteratuur. Al is het epos bijna 4.000 jaar…

Voor het eerst zien we wat Euclid ziet. De eerste observaties van de telescoop leveren een schat aan nieuwe informatie op over ons universum. Maar volgens kosmologe Alessandra Silvestri is dit pas het begin. Dit onderzoek helpt ons het verleden, het heden en de toekomst van ons universum beter te be…

Om windturbines en elektrische auto’s te bouwen, hebben we tonnen magneten nodig. Momenteel importeren we die voornamelijk uit China, waardoor Europa voor de energietransitie erg afhankelijk is van deze grootmacht. Daar moet verandering in komen, aldus Industrieel ecoloog René Kleijn. In het project…

Ze loopt al zeven jaar met het idee rond, nu kan milieuwetenschapper en conservatiebioloog Kat Stewart er eindelijk mee aan de slag. Ze krijgt van NWO een Vidi-subsidie om uit te zoeken hoe je met DNA uit wat water van alles kunt ophelderen over invasieve soorten en hun invloed op oorspronkelijke po…

Kunst en cultuur

Afscheidscollege

De gemeente Oss is een begrip in de wereld van de Nederlandse archeologie. Al vijftig jaar lang leggen Leidse archeologen, in samenwerking met inwoners van Oss, de geschiedenis van de gemeente bloot. 2024 is het archeologische jaar van Oss! In een reeks interviews blikken we terug op vijftig jaar samenwerking…

Van ooit omstreden wetenschappelijke werken en historische bijbels tot persoonlijke boodschappenbriefjes en kledingnota’s. De 17e-eeuwse Bibliotheca Thysiana en het archief van verzamelaar Johannes Thysius onthullen het intellectuele én alledaagse leven van zijn tijd. Een nieuwe digitale inventaris…

Meerdere consortia waarin de Universiteit Leiden is vertegenwoordigd krijgen financiering vanuit de Nationale Wetenschapsagenda. Van vijf van deze consortia is Leiden de coördinator. Deze vijf kregen in totaal bijna 24 miljoen euro aan subsidie. Het gaat om interdisciplinaire projecten waarmee wetenschappelijke…

Zeven Leidse hoogleraren zijn benoemd tot lid van De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De installatie van de in totaal drieëntwintig nieuwe leden vindt plaats op maandag 13 september.

Eiwitten uit het Golgi-complex van de cel op een gecontroleerde manier vernietigen. Dat is de focus van het baanbrekende onderzoek van chemicus Marta Artola. Door een nieuwe technologie te ontwikkelen gericht op specifieke eiwitten in het Golgi-complex, wil Artola nieuwe mogelijkheden voor medicijnontwikkeling…

UNESCO heeft een internationale set van vijftien manuscripten over de eerste reis rond de wereld van Ferdinand Magellaan en de drie Hikayat Aceh manuscripten erkend als werelderfgoed. De manuscripten zijn ingeschreven in het mondiale UNESCO Memory of the World Register. Deze lijst bevat documentair…

Een vasthoudende postdoc-onderzoeker haalde hoogleraar Marc Koper over om onderzoek te doen naar de zuurstofreductie-reactie. In Kopers ogen was daar weinig interessants te halen. Maar prompt ontdekten ze een heel nieuwe manier om brandstofcellen op waterstof en zuurstof te verbeteren. Hun artikel verscheen…

Op donderdag 24 maart zijn Karwan Fatah-Black, universitair hoofddocent koloniale geschiedenis, Alicia Schrikker, universitair hoofddocent algemene geschiedenis, en Carl Haarnack, oprichter van Buku – Bibliotheca Surinamica, te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL).…

De Universitaire Bibliotheken Leiden heeft een uitzonderlijke schenking van twee vijftiende-eeuwse gebedenboeken ontvangen. Behalve een Nederlandstalig getijdenboek uit Zwolle omvat de schenking ook een Latijns psalter. De fraai verluchte handschriften zijn een schenking van het echtpaar Margriet Gosker…

We moeten afrekenen met het arrogante idee dat de huidige moderne mens superieur is ten opzichte van vroegere mensensoorten. We zijn wie we zijn mede dankzij al die eerdere voorgangers zoals neanderthalers. Dat stelt Marie Soressi, hoogleraar Hominin Diversity Archaelogy, in haar oratie op 23 mei.

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Het ‘zwaard van Ommerschans’ uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden behoort tot een groep van zeldzame ‘reuzenzwaarden’ uit de bronstijd (1000-800 v.Chr.). De in totaal zes zwaarden zijn de afgelopen jaren intensief onderzocht door een internationaal team van wetenschappers van onder meer…

Hoe gaan we om met erfgoed uit de koloniale tijd? En hoe toegankelijk en digitaal zijn de collecties? Demissionair staatssecretaris Fleur Gräper sprak op 25 januari in de Leidse Universiteitsbibliotheek met onderzoekers en erfgoedspecialisten over de rol van erfgoed voor de samenleving.

Charlotte Vrendenbarg is universitair docent intellectueel eigendomsrecht (IE) aan de Universiteit Leiden. Ze is recent beëdigd als rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Den Haag, precies 30 jaar na de installatie van haar moeder als rechter in Breda. ‘In haar voetsporen treden was geen doel op zich,…

Van een nietszeggend blok kunststof tot een geavanceerd onderdeel dat bijdraagt aan de energietransitie. De technici en wetenschappers van onze faculteit denken het tot in de details uit én maken het werkelijkheid. Ook dit bijzondere project laat zien dat ze niet zonder elkaar kunnen.

Al tijdens hun bacheloropleiding krijgen studenten Biofarmaceutische wetenschappen uitdagende projecten voorgeschoteld. Een daarvan is de Bachelor Onderzoeksopdracht (BOO): voor veel studenten hun eerste echte ervaring met wetenschappelijk onderzoek. Dat betekent: veel verantwoordelijkheid, mislukkingen,…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Stel dat wij kunnen wat groene planten kunnen: fotosynthese. Dan zouden we onze enorme energiebehoefte kunnen stillen met diepgroene waterstof en klimaatneutrale biodiesel. De afgelopen decennia werkten wetenschappers er volop aan. Chemicus Chengyu Liu promoveert 8 juni op weer een stap die kunstmatige…

Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…

Georgië, Oekraïne, Palestina, Tunesië, Indonesië, Singapore, Australië, Ethiopië, Tanzania, Nigeria, Suriname en Brazilië: de Universiteit Leiden heeft maar liefst twaalf Europese uitwisselingssubsidies gekregen. En dat is goed nieuws voor studenten, docenten en onderzoekers in binnen- én buitenland…

Zes wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een ERC Starting Grant. Met deze subsidie van gemiddeld 1,5 miljoen euro kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren, een eigen onderzoeksteam vormen en hun beste ideeën uitvoeren.

In tropische bossen heerst een lianenpandemie. Daardoor slaan de bossen steeds minder koolstof op en verliezen zo hun vermogen om klimaatverandering te remmen. Twee recente Leidse studies maken het probleem zichtbaar. ‘We snappen nu waarop lianen op satellietbeelden zichtbaar zijn.’

Een nieuw AI-model kan straks het risico op infecties bij pas geopereerde patiënten voorspellen. Zorgverleners kunnen hierdoor tijdig maatregelen nemen en complicaties eerder opsporen.

Kunst en cultuur

Enkele van de belangrijkste handschriftencollecties uit de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL), bestaande uit 443 uiterst zeldzame en vaak unieke banden, zijn in Open Access beschikbaar gesteld via Digital Collections. De beschikbare handschriftcollecties omvatten de…

Toen Christian Blank zijn allereerste ontdekking deed was de immuuntherapie, het onderzoeksgebied van deze internist, het sufferdje van het kankeronderzoek. Nu, ruim twintig jaar later, is Blank benoemd tot bijzonder hoogleraar Interne Geneeskunde voor zijn klinisch onderzoek naar immunotherapie. Oratie…

Heeft u deze zomer ook zoveel gelezen? Wij hebben al heel wat meters gemaakt. Er gaat per slot van rekening niets boven een mooi boek in het zonnetje. In deze leeslijst vindt u onze favoriete boeken van de zomer van 2022. Heeft u nog suggesties? Stuur ons een suggestie op Twitter, Facebook of Instag…

Eind maart bezocht een delegatie van de Universiteit Leiden verschillende Japanse universiteiten. Historisch gegroeide kennisuitwisseling zorgt nog steeds voor een sterke link tussen Japan en Nederland.

Tien wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een Starting Grant van de Europese onderzoeksraad. Met deze subsidie kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren, een eigen onderzoeksteam vormen en hun beste ideeën uitvoeren.

Het nieuwe kabinet moet verder vooruit kijken, aldus milieuwetenschapper Rutger Hoekstra. ‘We schuiven grote dossiers als vergrijzing, klimaat en migratie steeds verder vooruit. Ook al weten we dat die een grote rol spelen in onze toekomst.’ Hoekstra hoopt daarom dat het nieuwe regeerakkoord het concept…