Wat doet het opgroeien in een muzikale omgeving of tijdens de coronapandemie met de hersenontwikkeling van tieners? Dat onderzocht psycholoog Lina van Drunen bij honderden tweelingen tijdens haar promotieonderzoek. Ze ontdekte: muziek beoefenen vertraagt de hersenontwikkeling, en dat biedt kansen.

Het onderzoek van Marloes van Moort richt zich op validatieprocessen in de context van begrijpend lezen. De resultaten laten zien dat lezers tijdens het lezen tekstuele informatie ‘toetsen’ aan informatie uit de tekst én uit hun eigen kennis. Het onderzoek levert een belangrijke bijdrage aan verdere…

Psychedelische drugs zoals paddo’s en LSD worden door de één omarmd, en door de ander gezien als levensgevaarlijk. Cognitief psycholoog Michiel van Elk dook in de wereld van de psychedelica en schreef er een opvallend nuchter boek over. ‘Zonder ervaring uit eerste hand vond ik mijn verhaal niet comp…

Met het systeem PLAN in zicht voor het onderwijs maakt het Instituut Psychologie een belangrijke stap voorwaarts. Het complexe project is zorgvuldig uitgevoerd en het systeem ingericht. Het brengt docenten voordelen als gebruiksgemak en transparantie. Zsuzsika Sjoerds deed de pilot en testte het.

26 september is de Europese Dag van de Talen. Er zijn 24 officiële talen in Europa, maar er worden in totaal zo’n 200 talen gesproken op ons continent. Wat hebben we aan al die verschillende talen? En moeten we allemaal Azerbeidzjaans of Zweeds gaan leren? We vragen het Lisa Cheng, hoogleraar Algemene…

Steeds vaker verdwalen, familieleden niet meer herkennen of woorden en namen vergeten: het zijn bekende symptomen van de ziekte van Alzheimer. Psychologen hebben nu ontdekt dat de ziekte zich ook op subtielere manier uit: in het ritme van een vingertik.

“Laten we de kracht van oprechte betrokkenheid niet vergeten”, benadrukte decaan Sarah de Rijcke tijdens de Nieuwjaarsreceptie op 7 januari 2025, waar ook Rector Magnificus Hester Bijl bij aanwezig was en de Faculteit der Sociale Wetenschappen toesprak.

‘Dieren hebben emoties. Ze zijn intelligent en moeten gerespecteerd worden en ook beschermd’, vindt Mariska Kret. Daar moest nodig een boek over geschreven worden en dat heeft de Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret dan maar zelf gedaan. ‘Tussen glimlach en grimas’ lijkt te voorzien in een…

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

Voor de start van je onderzoek je hypothese en analyse alvast online registreren. Waarom zou je dat als wetenschapper doen? Henk van Steenbergen, onderzoeker in cognitieve psychologie, ging het experiment aan. ‘Ik beschouwde het als oefening in open science.’

Onderwijs, Organisatie

Drie promovendi van de Universiteit Leiden krijgen een Mozaïek 2.0-beurs voor hun promotieonderzoek. Het beurzenprogramma van de NWO is gericht op de in Nederland ondervertegenwoordigde groep afgestudeerden met een migratieachtergrond.

Tom Roth wil achterhalen hoe orang-oetanvrouwtjes een aantrekkelijke partner kiezen en zo een 'Tinder' voor orang-oetans ontwikkelen om te kunnen voorspellen of tussen twee apen wel of geen vonk zal overslaan. 'Aap Amos is heel populair, want hij heeft mooie haren en grote wangflappen', vertelt de Leidse…

Prof.dr. Jacobijn Gussekloo wordt met ingang van 19 april 2022 de Dean van de Honours Academy. Gussekloo is hoogleraar eerstelijnsgeneeskunde en directeur van de master ‘Vitality and Ageing’ aan het LUMC. Ze volgt prof.dr. Jos Schaeken op, die de functie sinds maart 2020 vervulde.

Met ingang van 1 september 2025 is Marc Broekema, verbonden aan de afdeling Bedrijfswetenschappen van de Leiden Law School, benoemd tot hoogleraar Corporate Valuation, Mergers & Acquisitions, and Restructuring aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Hoogleraar Jenny Doetjes heeft een NWO-subsidie ontvangen om onderzoek te doen naar de cross-linguïstische eigenschappen van hoeveelheidsuitdrukkingen en de invloed van ons brein op taal.

Prof. dr. Hanneke Hulst is benoemd tot Wetenschappelijk Directeur van het Instituut Psychologie door het bestuur van de Faculteit der Sociale Wetenschappen. Zij start per 1 februari 2024 voor een periode van 3 jaar en volgt daarmee Andrea Evers en interim directeur Serge Rombouts op.

Tijdens een drukbezochte Studium Generale-lezing in Rijksmuseum Boerhaave liet hoogleraar Ellen de Bruijn zien hoe hormonale schommelingen het vrouwenbrein beïnvloeden. ‘Er moet dringend meer aandacht komen voor de mentale gezondheid van meisjes en vrouwen tijdens transitieperiodes.’

Cognitief psychologen Eliska Prochazkova en Mariska Kret van de Universiteit Leiden hebben een Ig Nobelprijs gewonnen met hun onderzoek naar de romantische klik tussen mensen. Ze ontdekten dat de aantrekkingskracht tussen personen is af te lezen aan het gelijk lopen van hun hartslag en huidgeleiding…

Mariska Kret is onderscheiden met de European Research Council (ERC) Public Engagement with Research Award 2022. De Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret overtuigde de jury door het publiek te betrekken bij haar onderzoek naar de emoties van mensapen: 'RecognizeYourself - Bringing science to…

Binnen het recht krijgen neurowetenschappelijke bevindingen steeds meer aandacht. Zo kan hersenontwikkeling bijvoorbeeld relevant zijn bij vraagstukken over participatie door jongeren. Minderjarigen hebben op grond van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) het recht om betrokken…

Voor het eerst heeft een onderzoeksgroep onder leiding van Karline Janmaat en haar voormalige masterstudent Chirag Chittar de verschillende hypotheses over muziek tegelijkertijd getest met voedselvoorziening in een moderne samenleving tijdens de dagelijkse zoektocht naar knollen - hun basisvoedsel.

Cognitief neurowetenschapper Anne Urai maakt deel uit van het Neuromatch Conference-team met wie ze de prijs voor open science heeft gewonnen. Met deze prijs ter waarde van $ 80.000, wil Neuromatch barrières in financiering en onderwijs verminderen of wegnemen door altijd betaalbare educatie, netwerken…

Een op de zeven jongeren heeft last van depressieve klachten en een op de 22 maakt een depressie door. Bernet Elzinga vertelt in Libelle over oorzaken van het toenemende aantal jongeren met een depressie.

Hoogleraar Cognitieve Psychologie Mariska Kret onderzoekt op welke manieren mensen en dieren emoties uiten. Vergelijkingen tussen mensen en mensapen geven daarbij belangrijke evolutionaire inzichten, zo stelt Kret in haar oratie op vrijdag 9 september.

De twee instrumenten van ESA’s ruimtetelescoop Euclid hebben hun eerste testopnamen gemaakt. De eerste beelden geven aan dat de ruimtetelescoop zijn wetenschappelijke doelen zal bereiken waarvoor hij is ontworpen - en mogelijk nog veel meer. Euclid zal een 3D-kaart maken van een derde van de hemel,…

Universitaire plechtigheid

Een e-coachprogramma helpt mensen met chronische nierziekten, vooral op gebieden waar patiënten zelf graag mee aan de slag willen. ‘Een gezonde leefstijl is belangrijk voor nierpatiënten: dan gaat de nierfunctie minder snel achteruit en komen er minder complicaties’, vertelt Katja Cardol over haar onderzoek…

Het digitale tijdperk biedt ongekende mogelijkheden: informatie is altijd beschikbaar, systemen zijn verbonden en processen geautomatiseerd. Er ontstaan hierdoor ook nieuwe dreigingen. Tijdens de Nacht van de Digitale Veiligheid op 26 mei in gebouw Wijnhaven deelden meer dan dertig experts hun kennis…

Hoe heeft de evolutie onze nieuwsgierigheid gevormd? En hoe zorgt die nieuwsgierigheid ervoor dat we inmiddels het technologische vermogen hebben om te ontdekken of we alleen zijn in het heelal? Het kwam allemaal aan bod tijdens de viering van de 449ste dies natalis van de Universiteit Leiden.

Tien Leidse sociale wetenschappers hebben succesvol een aanvraag ingediend voor de NWO Open Competitie. Met deze Open Competitie geeft NWO onderzoekers de kans om kleine, risicovolle, vernieuwende of veelbelovende onderzoeksprojecten te starten.

Promotie

Vaardigheden is één van onze onderwijsvisie-ambities (Learning@LeidenUniversity).

Studenten beter voorbereiden op hun practica, zodat ze er meer van leren. Op die manier willen Marjo de Graauw en haar collega’s het bètaonderwijs vernieuwen. Samen gaan ze interactief lesmateriaal ontwikkelen om studenten kennis te laten maken met laboratoriumonderwijs. Ze ontvangen hiervoor een SURF-subsidie…

Tijdens de officële facultaire opening van het academisch jaar op donderdag 25 september blikken FSW’ers - medewerkers én studenten – samen vooruit op een nieuw, veelbelovend academisch jaar.

In een gesprek geef je allerlei informatie aan de luisteraar. Zo kun je aangeven dat je zeker van iets bent, of dat je het via via hebt gehoord. Universitair hoofddocent Jenneke van der Wal krijgt een Vici-beurs om te onderzoeken of de manier waarop mensen dit doen taalafhankelijk is.

Je stemming telt mee of je twee tonen beluistert als omhoog of omlaag gaand. ‘Onze waarneming van geluid lijkt door meer bepaald dan onze oren’, zegt psycholoog Anne Bolders daarover. Zij ziet ook verband tussen emotioneel op sterke prikkels reageren en de gevoeligheid van het gehoor. Promotie op 2…

Bestseller ‘Het puberende brein’ schreef Crone voor ouders die het soms onbegrijpelijke gedrag van hun tieners wilden snappen. Haar nieuwe boek ‘Een dag in ons brein’ is voor iedereen, jong en oud, die zijn eigen brein beter wilt behappen.

Wat vragen mensen zich af op social media? Universitair docent Matthijs Westera ontvangt een NWO-beurs om te onderzoeken waarnaar mensen online nieuwsgierig zijn.

Onderzoeker Max van Duijn en promovendus Bram van Dijk passen taalmodellen toe op verhalen verteld door kinderen om zo hun inlevingsvermogen te onderzoeken. Voor dit onderzoek ontvingen zij de Best Paper Award tijdens de Computational Natural Language Learning conferentie in Singapore.

Een team met ontwikkelingspsychologen en pedagogen betrekt jongeren bij de communicatie over hersenontwikkeling. Een tweede team met neurowetenschappers vertelt over onderzoek naar muziek en ruimtelijke vaardigheden en zoekt naar gezondheidstoepassingen. Daarvoor ontvangen beide teams een bijdrage van…

Het begrijpen hoe we met elkaar communiceren en wat communicatie met ons doet is van essentieel belang. In haar oratie bepleit Nivja de Jong het rechttrekken van de ongelijke waardering in de maatschappij.

Orthopedagoog Maretha de Jonge behandelt de fabel ‘Van te veel tv kijken word je autistisch’. "Het kan goed zijn dat veel tv kijken niet de oorzaak is van autisme, maar een gevolg van moeite met de sociale wereld", aldus de Jonge.

Taal stuurt de manier waarop we de wereld zien, is de stellige overtuiging van universitair docent Sara Petrollino. Een NWO XS-beurs stelt haar in staat om die hypothese te testen bij het Ethiopische Hamar-volk. ‘Het idee dat iedereen in geometrische vormen denkt, is cultureel bepaald.’