Lezing

Tijdens een drukbezochte Studium Generale-lezing in Rijksmuseum Boerhaave liet hoogleraar Ellen de Bruijn zien hoe hormonale schommelingen het vrouwenbrein beïnvloeden. ‘Er moet dringend meer aandacht komen voor de mentale gezondheid van meisjes en vrouwen tijdens transitieperiodes.’

Een nieuw onderzoek van de Leidse archeologe Anastasia Nikulina en een internationaal team uit Frankrijk, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Nederland, weerlegt het idee dat jager-verzamelaars vóór de opkomst van de landbouw een verwaarloosbare impact hadden op hun leefomgeving.

Roosters

Roosters

Symposium

We zijn het er inmiddels over eens dat de moderne mens zijn oorsprong heeft in Afrika. Maar wanneer en waar die dat continent verliet om zich te verspreiden over Eurazië is onderwerp van een verhit debat. Een reconstructie van het klimaat van de afgelopen 300.000 jaar moet helderheid verschaffen over…

In 2011 troffen onder meer Leidse archeologen in Uden de resten aan van een jurk uit 800 voor Christus. 'Het was een vrij normale opgraving, tot we opeens een rechthoekige kuil aantroffen', vertelt archeoloog Richard Jansen, betrokken bij de ontdekking. Een reconstructie van de jurk wordt nu tentoongesteld…

Zes masterstudenten van Journalistiek en Nieuwe Media maakten een reconstructie van de Leidse collegeonderhandelingen na de raadsverkiezingen van 2010. Deze mini-documentaire is sinds 20 maart 2014 te zien op YouTube.

Editie NL dook in historische gezichtsreconstructies. In het item van 6 oktober 2021 stond naast een middeleeuwse monnik ook Krijn centraal, een neanderthaler waarvan een reconstructie te zien is in het Rijksmuseum van Oudheden. Gerrit Dusseldorp geeft duiding.

Het oudste bekende kledingstuk van Nederland is een felrood en blauw geblokte wollenjurk van bijna 2800 jaar oud, zo blijkt uit recent onderzoek. Fragmenten van dit kledingstuk zijn samen met bronzen en ijzeren sieraden in 2010 gevonden in een rijk graf uit de ijzertijd, tijdens opgravingen van een…

Astronomen onder leiding van Simon Portegies Zwart gebruikten simulaties om te reconstrueren hoe drie sterren 60.000 jaar geleden uit de sterrenhoop R136 werden geslingerd. Uit de analyse blijkt dat er vijf sterren betrokken waren bij de gebeurtenis in de Tarantulanevel.

Ook tijdens de coronapandemie worden veel goede afstudeerscripties geschreven door Leidse geschiedenisstudenten. De allerbeste scripties worden voorgedragen voor de Fruinprijs: de jaarlijkse prijs voor de beste onderzoeksmaster-, master- of Europaeumscriptie van de opleiding Geschiedenis. Dit jaar schreef…

Scanners en 3D-printers: museum het Catharijneconvent maakt gebruik van de modernste technieken om te bepalen wat de beste restauratiebeslissingen zijn. NRC nam een kijkje bij het proces, waarbij ook technisch kunsthistoricus Liselore Tissen betrokken is.

De Swifterbantman van museum Batavialand heeft na 20 jaar een make-over gekregen. Jarenlang was de man een toonbeeld van een stereotiepe Germaan. Vanaf nu heeft hij een mediterrane uitstraling, de grootste aanpassingen waren zijn huidskleur en zijn haar.

In aflevering 53 van de Leidse Studium Generale podcast Radio Horzelnest verkennen we de vroegste bewoningsgeschiedenis van ons land met archeologen Gerrit Dusseldorp en Yannick Raczynski-Henk. Samen schreven zij: ‘De eerste mensen in de Lage Landen’.

Nano-plastics verstoren de ontwikkeling. Meiru Wang, onderzoeker bij het Instituut Biologie Leiden, keek naar de extreme effecten die piepschuim nano-deeltjes kunnen hebben, met kippenembryo’s als model. Haar resultaten zijn alarmerend. Zeker omdat nano-plastics overal zijn. In de lucht, drijvend door…

Van Romeinse schepen tot ruitermasker ‘Gordon’. Alumnus Tom Hazenberg was betrokken bij spectaculaire vondsten die de grens van het Romeinse Rijk in Nederland op de kaart zette. Zijn missie is erfgoed teruggeven aan een groot publiek. Hoe doet hij dat?

Tentoonstelling

De islamitische traditie kent vanaf het allereerste begin een mondelinge overdracht. Pas tweehonderd jaar later schreven de moslims over de geschiedenis van de islam, op steen of andere harde materialen. Arabische epigrafie (opschriftkunde) blijkt een essentieel hulpmiddel bij historisch stamboomonderzoek.…

De gemeente Leiden wil de binnenstad klimaatbestendig maken: door te vergroenen, moet hittestress worden tegengegaan. Tegelijkertijd moet recht worden gedaan aan het erfgoed. Onderzoeksmedewerker Fenna IJtsma duikt in historisch groen om inspiratie te bieden.

Het nieuwste boek van politicoloog Matthew Longo kwam dit voorjaar uit: ‘The Picnic: A Dream of Freedom and the Collapse of the Iron Curtain’. Naast vele lovende recensies, ontving het boek deze zomer ook de prestigieuze Orwell Prize, die in het leven geroepen is om bijzondere boeken over politiek in…

Er is steeds meer sprake van kruisbestuiving tussen de Leidse Faculteit Archeologie en de opleiding Archeologie van Hogeschool Saxion. In een serie interviews belichten we de inspirerende samenwerkingsverbanden, nieuwe onderwijsinitiatieven en mooie projecten die hieruit voortkomen. We spreken met Peter…

Michaël Peyrot is met terugwerkende kracht per 1 januari benoemd tot hoogleraar Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap aan het Leiden University Centre for Linguistics. Hij kijkt ernaar uit om de liefde voor het vak door te geven aan een nieuwe generatie studenten.

Hoogleraar Marieke Liem ontkracht mythes over dodelijke agressie in haar nieuwe boek 'Mythen over Moord'.

On 8, 9 & 10 October Share the LUVE takes place, the graduation show with the work of this year’s graduates of the Cultural Anthropology master Visual Ethnography. In three days 22 films, a graphic novel, artwork and photos will be presented in De Buurt, close to Leiden Central Station. If you don’t…

Waar komt het Nederlands vandaan? Nieuwe hoogleraar Alwin Kloekhorst kijkt voor een antwoord op die vraag naar millennia-oude talen uit Anatolië, het Aziatische gedeelte van het huidige Turkije. ‘Een nieuwe interpretatie in één van de Anatolische talen kan gevolgen hebben voor tientallen andere tale…

Archeoloog prof.dr. Bleda Düring heeft een prestigieuze ERC Advanced Grant toegekend gekregen voor zijn onderzoek naar het ontstaan van sociale ongelijkheid in de overgang van de koper- naar de bronstijd op Cyprus. Aan de hand van opgravingen, isotopenanalyse en culturele interpretaties onderzoekt hij…

Lezing

In donutvormige gebouwen maken deeltjesversnellers supergedetailleerde röntgenfoto's. Toch zijn die beelden niet goed genoeg om bijvoorbeeld te leren hoe we kunnen rijden op waterstof. Wiskunde-promovenus Allard Hendriksen ontwikkelde een algoritme dat de beelden verbetert, zónder dat het hoeft te leren…

Siemen Geerts is de eerste masterstudent van Archeologie die niet afstudeerde met een scriptie maar met een afstudeerproject. Voor zijn project ging hij aan de slag met de oude stadsverdediging van Haarlem. We spreken Siemen over zijn ervaringen. ‘Ik vind het leuk dat Gemeente Haarlem iets heeft aan…

Met een extra grote en muzikale optocht op 7 februari luidt de universiteit haar 450e verjaardag in. Net als in 1575 loopt een gemengd gezelschap van wetenschappers, studenten en muzikanten naar de Pieterskerk. Ook zijn er vele andere bijzondere gasten bij.

Roderick Bouman is collectiebeheerder van de Leidse Hortus botanicus. Hij houdt bij welke planten er in de Hortus zijn, waar die vandaan komen en zorgt dat bezoekers er de juiste informatie over kunnen vinden. ‘Wij zijn ook gewoon een museum’ , zegt Bouman. ‘Alleen zijn onze objecten levend. Dat maakt…

Een röntgenscanner, wat kogellagers en een nieuw ontwikkeld algoritme. Dat is alles wat je nodig hebt om met een 3D-model kunstobjecten vanbinnen te bekijken zonder ze te ontmantelen. Door het onderzoek van Francien Bossema (Centrum Wiskunde & Informatica en Leiden Institute of Advanced Computer Science)…

Victoria Nysts liefde voor gebarentaal ontvlamde toen ze tijdens haar studie Afrikaanse taalkunde toevallig op een dovenschool terechtkwam. Inmiddels heeft de universitair docent een Vici-beurs toegekend gekregen om de geschiedenis van deze talen te onderzoeken.

Het ‘zwaard van Ommerschans’ uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden behoort tot een groep van zeldzame ‘reuzenzwaarden’ uit de bronstijd (1000-800 v.Chr.). De in totaal zes zwaarden zijn de afgelopen jaren intensief onderzocht door een internationaal team van wetenschappers van onder meer…