293 zoekresultaten voor “astronomie” in de Publieke website
-
Verste sterrenstelsel tot op heden ontdekt met zwaartekrachtlens
Door gebruik te maken van één van de krachtigste zoomlensen van de natuur heeft een internationaal team van astronomen, waaronder dr. Rychard Bouwens, mogelijk het tot op heden verste sterrenstelsel waargenomen met de Hubble-ruimtetelescoop. Dit sterrenstelsel is waargenomen zoals het er 420 miljoen…
-
Zonnekijker in Oude Sterrewacht officieel onthuld
Na bijna 70 jaar heeft de Leidse Sterrewacht er een telescoop bij. Een crowdfundingsactie in maart bracht de 20.000 euro op die nodig was om een zonnekijker te bouwen. Op 19 september verrichtte rector magnificus Carel Stolker de openingshandeling.
-
Harold Linnartz benoemd tot hoogleraar Laboratorium Astrofysica
Het College van Bestuur heeft prof.dr. Harold Linnartz per 1 juni 2011 benoemd tot hoogleraar Laboratorium Astrofysica. Linnartz werkt sinds 2005 als universitair hoofddocent bij de Sterrewacht Leiden.
-
Eerbetoon aan Leidse start Europese sterrenwacht
Met de onthulling van een plaquette in het Academiegebouw brachten staatssecretaris Sander Dekker en een internationaal gezelschap van sterrenkundigen een eerbetoon aan de Leidse start van de Europese sterrenwacht ESO.
-
Een zinderende zomer vol ruimtevaart
Deze zomer voor het eerst in Nederland: het Space Studies Program. Een internationale zomeruniversiteit voor wie een carrière in de ruimtevaart ambieert. Parallel daaraan is er Sizzling Summer of Space: een publieksprogramma voor jong en oud.
-
Clusters van sterrenstelsels beter in beeld dankzij radio-röntgencombinatie
Een team van onderzoekers heeft door slim gebruik van twee soorten telescopen, prachtige beelden geproduceerd van clusters van sterrenstelsels. Het levert niet alleen mooie plaatjes op, maar geeft ook meer informatie over de enorme hoeveelheden energie die vrijkomen rond superzware zwarte gaten in clusters.…
-
De Hubble-telescoop werkt weer. 'Heel knap,' aldus Leidse astronomen
Het is technici vanaf de aarde gelukt om de Hubble-telescoop weer aan de praat te krijgen. Sinds juni werkte deze niet meer door een fout met de boordcomputer. Leidse astronomen Vincent Icke en Henk Hoekstra reageren in dagblad NRC.
-
Kom naar Leiden voor de Landelijke Sterrenkijkdagen
Op 24 en 25 februari opent de Oude Sterrewacht in Leiden haar deuren voor de Landelijke Sterrenkijkdagen. Op meer dan vijftig locaties verspreid over Nederland kan het publiek door een telescoop kijken en meer leren over de sterrenhemel. Bewonder de nachtelijke hemel vanuit de historische Sterrewach…
-
Nederland levert cruciale bijdrage aan Europese röntgentelescoop
Wetenschapsfinancier NWO kent bijna 19,5 miljoen euro toe aan een Nederlands cluster dat bijdraagt aan de ontwikkeling van een röntgencamera annex spectrograaf voor de nieuwe Europese ruimtetelescoop Athena. De Leidse Sterrewacht is een van de leden van het cluster.
-
Ewine van Dishoeck wordt Akademiehoogleraar
De KNAW kent dit jaar een Prijs Akademiehoogleraren toe aan Ewine van Dishoeck, hoogleraar moleculaire astrofysica aan de Universiteit Leiden. Van Dishoeck is de meest geciteerde moleculair astrofysicus ter wereld. Ze ontving een aantal grote prijzen, waaronder in 2000 de Spinozapremie.
-
Alumni Appreciation Event zeer gewaardeerd
Afgelopen maandag vond in de Faculty Club van het Academiegebouw de eerste editie van het Alumni Appreciation Event plaats.
-
Leidse astronomen leggen het universum uit in onderwijsvideo's
Een elastische doek over een kom die de ruimte voorstelt, een knikker die op het oppervlak een kuiltje veroorzaakt en zo de ruimte vervormt. Eenvoudige klasexperimenten zoals deze zijn te zien in nieuwe educatieve video's van AstroEDU. In de video's leggen de Leidse astronomen Maria Cristina Fortuna…
-
Ruimtemissie TESS vindt eerste exokometen
Een jaar na zijn lancering heeft NASA’s planetenjager TESS zijn eerste exokometen ontdekt, rond de ster Bèta Pictoris. De kometen verraden zich door hun lange, stoffige staarten.
-
De evolutie van elliptische sterrenstelsels begrijpen
Team SAURON heeft de Group Achievement Award van de Royal Astronomical Society gewonnen voor hun uitmuntende bijdrage aan de sterrenkunde. Hun wetenschappelijke doelstelling is om de evolutie van elliptische sterrenstelsels te begrijpen door gedetailleerde observaties te maken van nabije objecten. Prof.…
-
Space Scoop een van de Great Websites for Kids
De American Library Association heeft Space Scoop uitgekozen als een van de Great Websites for Kids (GWS). Space Scoop lanceerde vorig jaar een nieuwe website en deelt daar de laatste ruimtenieuwtjes om kinderen te onderwijzen en te inspireren. De website wordt onderdeel van een compilatie van exemplarische…
-
Leiden neemt deel aan Europees educatief wetenschapsproject ‘Teaching Science Through Mystery’
Het project Teaching Enquiry with Mysteries Incorporated (TEMI) heeft een subsidie binnengehaald van de Europese Unie van €3,5 miljoen. In de komende drie jaar moet dit de manier waarop wetenschap in de klas wordt gebracht totaal veranderen. De Leidse Sterrenwacht is coördinator van het TEMI-project…
-
Jonge sterrenstelsels hebben ook al spiraalarmen, balken en ringen
Jonge sterrenstelsels zijn minder rommelig dan verwacht en blijken ook al spiraalarmen, balken en ringen te bevatten. Dat stelt een internationaal team van onderzoekers onder leiding van assistant professor Jacqueline Hodge. De jonge, ver van ons vandaan staande sterrenstelsels waren tot nu toe wazige…
-
Kom naar Leiden voor de Landelijke Sterrenkijkdagen
De Landelijke Sterrenkijkdagen vinden dit jaar plaats in het laatste weekend van februari. Op meer dan vijftig locaties verspreid over Nederland kan het publiek door een telescoop kijken en meer leren over de sterrenhemel. Op de Oude Sterrewacht valt er tijdens het weekend ook genoeg te beleven!
-
Waarom de tijd terugdraaien vaak niet kan
Als er drie of meer objecten om elkaar heen bewegen, is de geschiedenis al niet meer terug te draaien. Dat concludeert een internationaal team van onderzoekers met onder meer Leids sterrenkundige Simon Portegies Zwart uit onderzoek naar drie om elkaar heen draaiende zwarte gaten. Ze publiceren hun bevindingen…
-
Leiden - ESA Astronomy Program for Summerstudents
Afgelopen zomer vond de tweede editie van het LEAPS op de Sterrewacht plaats. Er hebben meer dan 300 internationale studenten gesolliciteerd voor de 22 beschikbare plaatsen, de meerderheid van de geselecteerde deelnemers bestaan met name uit Britse en Amerikaanse studenten.
-
Astronoom Danna Qasim wint twee prijzen voor proefschrift over methaanijs
Oud-promovenda van de Leidse Sterrewacht Danna Qasim sleept met haar proefschrift maar liefst twee prestigieuze prijzen binnen. Van de IAU ontvangt Qasim de IAU PhD Prize. De Astrochemistry Subdivision of the American Chemical Society (ACS) bekroond haar werk met de Outstanding Dissertation Award.
-
Leiden ontvangt docenten voor ruimteonderwijsworkshop
Meer dan 100 docenten en beleidsmakers uit 25 landen zijn vanaf 18 oktober 2016 in Leiden bijeen voor de Space Education International Workshop. Hun doel: kinderen motiveren met sterrenkunde-activiteiten.
-
Reusachtig sterrenstelsel in jong heelal plaatst astronomen voor raadsel
Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie de Leidse astronomen Corentin Schreiber en Ivo Labbé, heeft een reusachtig sterrenstelsel ontdekt uit de tijd dat het heelal pas 1,6 miljard jaar jong was. Het stelsel moet kort na de oerknal extreem snel gegroeid moet zijn, wat ingaat tegen alle…
-
Thema van het lustrumjaar: Ratio en emotie
De 435ste diesviering op maandag 8 februari vormt het officiële en feestelijke startsein van het 87ste lustrum van de Universiteit Leiden. Het thema van dit lustrum luidt: ratio en emotie. Tijdens de dies krijgen drie wetenschappers een Leids eredoctoraat: de Engelse schrijfster A.S. Byatt, de Portugese…
-
Virtueel mee langs sterren en (exo)planeten
Langs ruimtepuin vlakbij huis gaan we steeds verder, tot we uitkijken over waaiers van sterrenstelsels. Gewoonlijk maken schoolklassen deze reis, in het mobiele planetarium dat op school komt. Vandaag mag iedereen mee, gewoon vanaf de bank. Je mag al je vragen stellen: 'Als het heelal geen centrum heeft,…
-
Prijzen en Subsidies 2021
Een overzicht van awards en prijzen die in 2021 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, maar ook bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.
-
Newton-telescoop vindt vermist intergalactisch materiaal
Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.
-
Prof. Xander Tielens wordt hoogleraar ‘Physics and Chemistry of the Interstellar Medium‘
Prof. A.G.G.M. (Xander) Tielens wordt bij 1 januari bij de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen benoemd tot hoogleraar ‘Physics and Chemistry of the Interstellar Medium’. Tielens werkt momenteel als senior onderzoeker bij Ames in Moffett Field, Californië. Ames is een onderdeel van NASA. Daarnaast…
-
Gerestaureerde Sterrewacht open voor publiek
Tijdens Open Monumentendag op 10 en 11 september is de Leidse Sterrewacht geopend. Op die dagen is het resultaat te zien van de 2,5 jaar durende restauratie van dit imposante universitaire monument met de uitstraling van een paleis.
-
iSPEX goes European
In Athene, Barcelona, Belgrado, Berlijn, Londen, Kopenhagen, Manchester, Milaan en Rome gaan de komende tijd mensen de straat op om fijnstof te meten met hun mobieltje. Ook Nederland gaat weer aan de slag. Het gebeurt allemaal tussen 1 september en 15 oktober 2015. De Universiteit Leiden en de onderzoeksschool…
-
‘Fijnstof meten met je smartphone’ - inschrijven voor deelname kan nu
De inschrijving voor het grote citizen science-project iSPEX, 'Meet fijnstof met je smartphone', is geopend. Met ingang van 22 februari kunnen geïnteresseerden de iSPEX, het speciale opzetstukje voor de smartphone, bestellen. Iedereen met zo'n iSPEX-opzetstukje kan in het late voorjaar meedoen aan de…
-
Leefbare planeten bij pulsars in theorie mogelijk
Het is in theorie mogelijk dat er leefbare planeten bestaan rond pulsars, snel ronddraaiende neutronenesterren. Zulke planeten moeten een enorm dikke atmosfeer hebben die de dodelijke röntgenstralen en de hoge-energiedeeltjes van een pulsar omzet in warmte. Dat stellen de Leidse Sterrewacht-astronoom…
-
Blik op de geboorte van sterrenstelsels - sterrenkundige Marijn Franx bij Spinoza te Paard
Met de nieuwste telescopen op aarde en in de ruimte kunnen astronomen sterrenstelsels zien op grote afstand. NWO-Spinozalaureaat Marijn Franx zal op 17 december bij Spinoza te Paard de meest recente ontdekkingen en inzichten van deze speurtocht tonen. Het licht van de sterrenstelsels die Franx bestudeert,…
-
Aminozuur glycine kan ontstaan in donker heelal
Een internationaal team van laboratorium-astrofysici en astrochemici heeft aangetoond dat glycine, het eenvoudigste aminozuur en een belangrijke bouwsteen van het leven, kan ontstaan onder de barre omstandigheden die in de ruimte heersen. De resultaten worden maandagavond gepubliceerd in Nature Astr…
-
Leer Petra Sijpesteijn kennen en ontdek waarom 'de islam' niet bestaat
Het constante nieuws over geweld kleurt sterk ons beeld van het Midden-Oosten, meent Petra Sijpesteijn, hoogleraar Arabische taal en cultuur. In een nieuw webdossier toont ze dat de Arabische wereld zoveel veelzijdiger is en meer gemeen heeft met het Westen dan we denken.
-
Reuzenplaneet op enorme afstand rond zon-achtige ster stelt astronomen voor raadsel
Een team van sterrenkundigen onder leiding van wetenschappers van de Universiteit Leiden en de Universiteit van Amsterdam heeft via directe beeldvorming een reuzenplaneet ontdekt op enorme afstand van een zon-achtige ster. Waarom die planeet zo zwaar is en hoe die daar verzeild is geraakt, is nog een…
-
Rimpeling in radiostraling verraadt dubbelster bij supernova
Sterrenkundigen hebben uit het gerimpelde radiosignaal van een ontplofte ster afgeleid hoe de supernova-in-wording en zijn begeleidende ster om elkaar heen bewogen. Dat schrijven de Leidse astronoom Simon Portegies Zwart en de Canadese astronoom Almog Yalinewich in een artikel dat is geaccepteerd voor…
-
Nieuwste sterrendatabase toont dansende Magelhaense wolken en meer
De nieuwste sterrendatabase van ruimtetelescoop Gaia toont onder andere het samenkomen en uiteengaan van de Magelhaense wolken en de versnelling van onze zon in haar beweging door de Melkweg. Verder zijn nu van alle 330.000 sterren die zich binnen 325 lichtjaar van de aarde bevinden veel meer gegevens…
-
George Miley benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
Emeritus hoogleraar sterrenkunde George Miley is benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij kreeg de onderscheiding op 26 maart 2012 voor zijn wetenschappelijke prestaties en ook voor zijn initiatief om kinderen overal ter wereld in contact te brengen met de sterrenkunde.
-
Voor het eerst methanol gevonden in een warme planeetvormende schijf
Een internationaal team van onderzoekers onder leiding van Alice Booth (Universiteit Leiden) heeft methanol ontdekt in het warme gedeelte van een planeetvormende schijf. Het methanol kan daar niet ontstaan zijn en moet uit de koude gaswolken komen waaruit de ster en de schijf zijn gevormd. Het methanol…
-
Mysterieuze rimpelingen racen door planeetvormende schijf
Een internationaal team van astronomen, waaronder Leidenaar Christian Ginski, heeft nog nooit eerder waargenomen structuren ontdekt in een stofschijf rond een nabije ster. Publicatie in Nature op 8 oktober.
-
Afgekapt, gekanteld, ijzerrijk zonnestelsel gewoner dan gedacht
Ons afgekapte, gekantelde, aluminium- en ijzerrijke zonnestelsel blijkt gewoner dan gedacht. Dat stelt sterrenkundige Simon Portegies Zwart op basis van simulaties en berekeningen met een supercomputer. Er zouden in onze Melkweg ongeveer 36.000 vergelijkbare zonnestelsels te vinden moeten zijn.
-
Michael Garrett ontvangt IBM Faculty Award voor onderzoek naar buitenaards leven
Garrett ontvangt de prijs voor zijn onderzoek naar algoritmes die gebruikt worden om buitenaardse intelligente levensvormen te kunnen ontdekken. Garrett gaat de prijs van 20.000 euro besteden aan het verder verbeteren van zijn onderzoek.
-
Stofvallen en gasgaten
Planeten ontstaan doordat minuscule stofdeeltjes zich verzamelen zich in zogeheten stofvallen in schijven rond jonge sterren, waar ze verder kunnen groeien. Deze groei van stofdeeltjes is de start van planeetvorming. Dat blijkt uit het onderzoek van Nienke van der Marel, waarop ze op 29 september cum…
-
Hubble componeert nieuw mozaïek van het verre heelal
Astronomen hebben met waarnemingen van de Hubble-ruimtetelescoop van de afgelopen 16 jaar een nieuwe foto samengesteld van het verre heelal. Het zogeheten Hubble Legacy Field bevat zo’n 265.000 sterrenstelsels tot aan de periode van 500 miljoen jaar na de oerknal. De Leidse astronomen Rychard Bouwens…
-
Planeetvormende schijven evolueren verrassend vergelijkbaar
Ons zonnestelsel ontstond waarschijnlijk op dezelfde manier als de meeste andere planetenstelsels bij ons in de buurt. Dat blijkt uit Duits-Oostenrijks-Nederlands onderzoek aan meer dan 870 planeetvormende schijven in de Orionwolk A. De vijf onderzoekers, onder wie drie van de Leidse Sterrewacht, publiceren…
-
Astronomen zien ster met stofschijf die nog steeds groeit
Een internationaal team van sterrenkundigen waaronder ook Leidse wetenschappers publiceert het beeld van een jonge ster met een omringende stofschijf die nog steeds gevoerd wordt vanuit de omgeving. Het verschijnsel rond de ster SU Aur kan verklaren waarom zoveel exoplaneten niet netjes uitgelijnd zijn…
-
LOFAR-antennes onthullen gigantische gloed van radiostraling rond cluster van sterrenstelsels
Een Nederlands-Italiaans-Duits team van sterrenkundigen heeft een enorme gloed van radiostraling waargenomen rond een cluster van duizenden sterrenstelsels. Hiervoor richtten ze achttien nachten lang duizenden LOFAR-antennes op een gebied ter grootte van vier volle manen. Het is voor het eerst dat sterrenkundigen…
-
ALMA: sterrenkundige doorbraken met Leidse inbreng
Sterrenkundige Ewine van Dishoeck stond aan de wieg van ALMA, de grootste radiotelescoop ter wereld. Op 13 maart 2013 was de officiële ingebruikname. Vanaf de basis in Chili kan nu het ontstaan van planeten worden waargenomen.
-
Astrochemici onthullen de magnetische geheimen van methanol
Een belangrijke puzzel in de astrochemie is opgelost: theoretisch chemici en astronomen zijn erin geslaagd te bepalen hoe ze met methanol magneetvelden in de ruimte kunnen meten. Dit geeft een nieuwe methode om de geboorte van sterren en planeten te onderzoeken. De onderzoekers, onder wie Leids hoogleraar…