354 zoekresultaten voor “astronomie” in de Publieke website
-
ALICE Leiden Computer Cluster
ALICE is het nieuwste rekenwonder van de Universiteit Leiden. Het rekencluster vormt een eerste stap in de ontwikkeling van infrastructuur voor reken- en data-intensief onderzoek die voor iedereen toegankelijk is binnen de Universiteit Leiden en het LUMC, zowel ervaren gebruikers van high-performance…
-
Nieuwe afbeelding van 4,4 miljoen sterrenstelsels bevat een schat aan nieuwe ontdekkingen
Gedurende een periode van zeven jaar heeft een internationaal team van wetenschappers meer dan een kwart van de noordelijke hemel in kaart gebracht met behulp van de Low Frequency Array (LOFAR), een pan-Europese radiotelescoop. Vanuit Leiden zijn onder andere Astronoom Timothy Shimwell en Huub Röttgering…
-
IJzer en titanium in atmosfeer ultrahete planeet
De atmosfeer van de heetste planeet die astronomen kennen bevat ijzer en titanium in gasvorm. Dat schrijft een internationaal team van wetenschappers op 16 augustus in Nature. Eerste auteur is de in Zwitserland werkzame Jens Hoeijmakers, die is opgeleid aan de Universiteit Leiden en tevens in 2017 promoveerde…
-
Puinwolk van twee botsende ijsplaneten dimt licht moederster
Voor het eerst heeft een internationale groep astronomen de hittegloed van een botsing van twee ijzige reuzenplaneten kunnen waarnemen. Ook zagen ze hoe de door de botsing ontstane stofwolk enkele jaren later voor de moederster langs trok. Onder leiding van de Leidse astronoom Matthew Kenworthy hielden…
-
Over sterren en de archeologie van oud licht
In de gang en werkkamer van hoogleraar Extragalactische sterrenkunde Marijn Franx hangen fraaie posters. Waar een leek sterrenstelsels ziet, ziet Franx in sommige opnamen een reis in de tijd. Want wie in de verste verte van het heelal tuurt, ziet letterlijk hoe ons universum er 13 miljard jaar geleden…
-
Leidse astronomen rekenen geschiedenis Oortwolk voor het eerst helemaal door
Het is een team van Leidse astronomen gelukt om de eerste 100 miljoen jaar van de geschiedenis van de Oortwolk door te rekenen. Tot nu toe waren alleen stukjes van de geschiedenis los van elkaar bestudeerd. De wolk met zo'n 100 miljard komeetachtige objecten vormt een enorme schil aan de rand van ons…
-
Zuid-Afrikaanse minister Naledi Pandor als Honorary Professor naar Leiden
De Zuid-Afrikaanse minister van wetenschap en technologie, Naledi Pandor, bezoekt op 26 en 27 februari 2018 de Universiteit Leiden als honorary Oort Visiting Professor of ‘Astronomy for Development’.
-
Zo worden zonnestelsels gemaakt
Scherpe nieuwe opnamen laten opvallende structuren zien in de planeetvormende schijven rond jonge sterren. Daarover publiceren verschillende teams astronomen, onder wie Leidse sterrenkundigen Jos de Boer en Christian Ginski.
-
NWO subsidieert onderzoeksvoorzieningen
NWO heeft in het programma ‘Investeringen NWO-middelgroot’ subsidies toegekend voor de aanschaf van apparatuur, het opzetten van dataverzamelingen en het maken van software en bibliografieën. Van de 31 subsidies gaan er vijf naar voorstellen van de Universiteit Leiden.
-
Ruimtetelescoop Euclid maakt eerste testbeelden - astronomen vol verwachting
De twee instrumenten van ESA’s ruimtetelescoop Euclid hebben hun eerste testopnamen gemaakt. De eerste beelden geven aan dat de ruimtetelescoop zijn wetenschappelijke doelen zal bereiken waarvoor hij is ontworpen - en mogelijk nog veel meer. Euclid zal een 3D-kaart maken van een derde van de hemel,…
-
Beweging sterren dicht bij zwart gat centrum Melkweg is maar paar honderd jaar voorspelbaar
De banen van 27 sterren die ronddraaien op kleine afstand van het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg, zijn erg chaotisch. Daardoor kunnen onderzoekers niet betrouwbaar voorspellen waar ze over zo'n 462 jaar zijn. ‘Dat is werkelijk verbazingwekkend kort’ , aldus sterrenkundige Simon Portegies…
-
Astronomen doen nauwkeurigste kosmische simulatie ooit
Een internationaal team van onderzoekers, met onder hen Matthieu Schaller van de Sterrewacht Leiden en het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, heeft de grootste en nauwkeurigste virtuele weergave van ons heelal tot nu toe geproduceerd. De onderzoekers hebben supercomputersimulaties gebruikt…
-
JWST ziet al in protosterren belangrijke ingrediënten voor maken leefbare werelden
Een internationaal team van wetenschappers, geleid door astronomen van de Sterrewacht Leiden, heeft met de James Webb-ruimtetelescoop ontdekt dat belangrijke ingrediënten voor het maken van potentieel leefbare werelden aanwezig zijn in protosterren in een vroeg stadium, waarin nog geen planeten zijn…
-
Wat was er eerder: water of planeten?
Is er in een planeetvormende schijf al water aanwezig voordat rotsachtige planeten ontstaan? Daar heeft de James Webb Space Telescope misschien bewijs voor gevonden. De ruimtetelescoop heeft voor het eerst water waargenomen in de binnenste schijf rond een jonge ster waar op grotere afstand al reuzenplaneten…
-
Leidse astronomen vinden grootste radiostelsel ooit
Een team onder leiding van de Leidse promovendus Martijn Oei heeft bij toeval een radiostelsel ontdekt van minstens 16 miljoen lichtjaar lang. Het sterrenstelsel, vergelijkbaar met honderd Melkwegen op een rij, vormt de grootste structuur die tot nu toe gevonden is. De vondst trekt gangbare ideeën over…
-
De Leidse Connectie - scenarioschrijver Gerard Soeteman blikt terug
Turks Fruit, Soldaat van Oranje, De Aanslag… Gerard Soeteman (1936) maakte furore als scenarioschrijver van films die klassiekers werden, maar zelf hecht hij meer aan zijn kritische documentaires voor televisie. Wat had hij aan zijn studie Nederlands?
-
Krachtiger datacenter zorgt voor stroomversnelling in onderzoek
De evolutie van taal, doeltreffender medicijnen of de duiding van archeologische vondsten. Steeds meer onderzoekers werken met supercomputers die snel grote hoeveelheden data kunnen verwerken. Mede daarom wordt het universitaire datacenter sterk uitgebreid en vernieuwd. 'Dankzij datamining krijgen we…
-
Astronomen zien schijf rond super-Jupiter waar wellicht manen vormen
Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft voor het eerst een stofschijf in kaart gebracht rond een jonge super-Jupiter, een hemellichaam dat qua grote en eigenschappen tussen een reuzenplaneet en bruine dwerg in ligt. De infraroodstraling die van de schijf afkomt, doet vermoeden…
-
Neutrino gekoppeld aan zwart gat dat ster verzwelgt
Astronomen hebben, pas voor de tweede keer ooit, een neutrino gekoppeld aan een object buiten onze Melkweg. Deze waarnemingen zijn gedaan met behulp van telescopen op zowel de aarde als in de ruimte. De onderzoekers, onder wie de Leidse astronoom Sjoert van Velzen, konden het neutrino traceren naar…
-
Is er zuurstof op exoplaneten? Nieuwe telescoop zoekt het uit
In hoeverre lijkt exoplaneet Proxima b op onze aarde? En is er ook leven te vinden? Astronomen hopen daar antwoorden op te vinden met de nieuwe Europese Extremely Large Telescope (ELT). Met een NWO-onderzoeksfinanciering van 18 miljoen euro kan een Nederlands consortium verder bouwen aan de instrumenten…
-
Nieuw KiDS-resultaat: heelal 10 procent homogener dan gedacht
Nieuwe resultaten van de Kilo-Degree Survey (KiDS) tonen aan dat het heelal bijna 10 procent homogener is dan gedacht. De nieuwe KiDS-kaart is gemaakt met de deels Nederlandse OmegaCAM op ESO’s VLT Survey Telescope op Cerro Paranal in Noord-Chili. Een internationaal team van astronomen van onder meer…
-
Op weg naar het begin
Tentoonstelling
- Avondje Sterrewacht: De Maan, Godin van de Nacht
- LWSK presenteert: Amateurs en komeetwaarnemingen en de Nederlandse Kometenvereniging
- Kaiser Lente Lezing: De James Webb Space Telescope
- Lezing: Op zoek naar de bron van Meteoren en Meteorieten
- Lezing: ALMA en het ontstaan van planeten
- Avondje Sterrewacht: Sterren en Planeten
- Avondje Sterrewacht: De maan, godin van de nacht
-
Lezing over de Leidse sterrenkundige Kaiser
Lezing
- Lezing: BepiColombo, Europa en Japan samen onderweg naar Mercurius
-
The Gaia telescope: mapping 1 billion stars with 1 billion pixels
Lezing, Kaiser Lente Lezing
- LWSK presenteert: Zwaartekrachtlenzen en Donkere Materie in het Heelal
-
Webb onthult chemisch profiel van atmosfeer van exoplaneet WASP-39 b
Een internationaal team van astronomen heeft het eerste ‘chemische profiel’ van de atmosfeer van een exoplaneet onthuld. Het team, waaronder de Leidse sterrenkundig Yamila Miguel en provenda Amy Louca, maakten het profiel met de zogeheten Early Release Science-data van de James Webb Space Telescope.…
-
Langverwacht artikel onthult reis van water van interstellaire wolken tot planeten
Hoogleraar Ewine van Dishoeck heeft met een internationaal team van collega's een overzichtsartikel geschreven over alles wat we dankzij ruimtetelescoop Herschel weten over water in de interstellaire ruimte. Het artikel in het vakblad Astronomy & Astrophysics zet bestaande kennis op een rij en bevat…
-
Grootste database voor ruimte-ijs ooit: ‘een soort telefoonboek, maar dan voor ijs’
Het is de grootste database voor ruimte-ijs ooit: De Leiden Ice Database for Astrochemistry: LIDA. LIDA is gemaakt door astrofysici van de Leidse Sterrewacht en omvat niet alleen honderden meetgegevens, maar ook programma’s om astronomische waarnemingen te onderzoeken en nieuwe metingen met de James…
-
In memoriam Harold V.J. Linnartz 1965 - 2023: De chemie van de hemelen ontrafelen
Met groot verdriet delen wij het nieuws dat Prof. Harold Linnartz plotseling en onverwacht is overleden op zondag 31 december 2023. We zijn allemaal geschokt en onze gedachten gaan uit naar zijn vrouw en kinderen, zijn overige familieleden en vrienden. Harold was het hart van ons instituut, als onderzoeker,…
-
Astronomen brengen magnetische velden zwart gat M87* in beeld
Het Event Horizon Telescope (EHT)-team, dat de allereerste foto van een zwart gat maakte, heeft vandaag een nieuwe afbeelding gepresenteerd. De afbeelding toont hetzelfde zwarte gat in gepolariseerd licht. Het is voor het eerst dat het astronomen is gelukt om polarisatie – een kenmerk van magnetische…
-
Werken met datasets die groter zijn dan die van de hele universiteit
Radiotelescoop LOFAR brengt het heelal in kaart. Dat levert niet alleen bijzondere beelden op, maar vooral ook immense hoeveelheden data. Huub Röttgering, directeur van de Leidse Sterrewacht, vertelt over de uitdagingen van het werken met die enorme datasets.
-
Leidse astronoom Henk van de Hulst: bescheiden man met groot gezag
Wereldberoemd onder sterrenkundigen, bescheiden en wars van conventies. Op 23 april verscheen de biografie over Henk van de Hulst, getiteld ‘Reiziger in het wereldruim’. Biograaf Dirk van Delft: ‘Deze bijzondere man verdiende een biografie.’
-
Nieuwe informatie opdiepen uit oude Chinese teksten
Hoe werden ideeën over politiek en maatschappij verspreid in het oude China? Hilde De Weerdt, hoogleraar Chinese Geschiedenis, doet daar onderzoek naar met behulp van nieuwe digitale methoden. We praten met haar over netwerken, big data en digital humanities.
- Lezing: Grote optische telescopen
-
Zooming in on Black Holes with a telescope the size of planet Earth
Lezing, Kaiser Lente Lezing
-
Seeing Stars Leiden meet-up
Wetenschap en kunst
-
De balans zoeken in een veranderende wereld én universiteit
De wereld om ons heen verandert. Wat betekent dat voor de toekomst van Europa, op dit woelige wereldtoneel? En wat betekent het voor ons onderwijs, en voor de verwachtingen die de Universiteit Leiden van haar studenten heeft? Die vragen stonden centraal tijdens de opening van het academisch jaar 2018-2019,…
-
Nacht van Kunst & Kennis prikkelt alle zintuigen
Klinkende namen, afgeladen zalen en surrealistische taferelen in de binnenstad. De derde editie van de Nacht van Kunst & Kennis op 19 september was groter dan ooit en trok een recordaantal van 5.500 bezoekers.
-
Een faculteit vol bijzondere vrouwen
Op 8 maart is het internationale vrouwendag. Op deze dag is er aandacht voor vrouwenrechten, vrouwenemancipatie en solidariteit van vrouwen over de hele wereld. Ook op de Faculteit W&N werken en studeren een heel aantal bijzondere vrouwen. Dit zijn een paar van de vrouwen die het voorbije jaar het…
-
Vrouwelijke onderzoekers in de spotlight voor Physics & Astronomy Ladies' Day
Op donderdag 15 november organiseert de Universiteit Leiden haar Physics & Astronomy Ladies Day voor vrouwelijke scholieren met een bètaprofiel die op zoek zijn naar een studie na de middelbare school. Ter gelegenheid van deze feestelijke dag laten we vijf vrouwelijke onderzoekers aan het woord over…
-
Superzware zwarte gaten en waar ze te vinden
Lezing, 31e Oortlezing
-
Telescopisch onderzoek van de sterrenhemel: Een schets van de ontwikkeling van het instrumentarium gedurende de 17e en 18e eeuw
Lezing, Kaiser Lente Lezing