Van het allerkleinste naar het allergrootste

Flitsende leptonen en knallende quarks: wartaal? Welnee. De lezingenreeks Expeditie deeltjesfysica neemt je mee naar de wereld van de allerkleinste deeltjes.

Drie Leidse wetenschappers ontvangen een ERC Advanced Grant. Daarmee doen zij de komende vijf jaar onderzoek naar exoplaneten, de vrije wil en deeltjesfysica.

bachelorstudent Serafine Beugelink ontwikkelt kaartspel over elementaire deeltjes en deeltjesfysica. Ze zet succescol haar eigen bedrijf op.

Niet veel wetenschappers kunnen zeggen dat ze geld van NWO krijgen om bellen te blazen en met zand te spelen, Martin van Hecke wel. De hoogleraar in de organisatie van wanordelijke materialen hield vrijdag 4 september zijn oratie, getiteld ‘Bellen, bollen, ballen’.

De titel van de lezing is ‘On the Emergence of Space and Gravity’, de lezing is openbaar, Engelstalig en duurt speciaal voor deze gelegenheid een half uur, i.p.v. van het gebruikelijke kwartier voor de This Week’s Discoveries lezingen.

In deeltjesversnellers worden elementaire deeltjes opgejaagd tot bijna de lichtsnelheid om ze vervolgens op elkaar te laten botsen. En dat met steeds hogere snelheden om de allerkleinste deeltjes te onderzoeken. Hoogleraar Theoretische Tatuurkunde Koenraad Schalm werpt hier licht op in Trouw.

Deeltjeslab CERN geeft groen licht voor de testfase van een experiment dat donkere materiedeeltjes zou moeten produceren. Natuurkundige Alexey Boyarsky is een van de initiatiefnemers.

Met sensoren op de zeebodem speuren Leidse natuurkundigen naar Neutrino’s om inzicht te krijgen in de werking van deeltjesversnellers. Dat doen zij binnen twee internationale samenwerkingsverbanden; Antares en KM3NeT. Begin mei zijn de eerste sensoren succesvol geïnstalleerd. Dat blijkt uit het licht…

Natuurkundige Ana Achúcarro is programmaleider van onderzoeksproject 'Observing the big bang: the quantum universe and its imprint on the sky’, één van de zes projecten waarin Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) in totaal 12 miljoen euro investeert. De Nederlandse natuurkunde blinkt…

Natuurkundige Dorothea Samtleben is per 1 april de eerste vrouwelijke programmaleider van Nikhef, het nationaal instituut voor subatomaire fysica. Samtleben gaat hier de Neutrino Physics-groep leiden. ‘Dit is een belangrijke stap voor het Nikhef als het gaat om diversiteit.’

Korrelige materialen als tandpasta, zand, scheerschuim en mayonaise verstijven niet altijd als ze dicht samengepakt worden, hebben onderzoekers onder leiding van de Leidse natuurkundige prof.dr. Martin van Hecke ontdekt. Zelfs als deze materialen zich verzetten tegen samendrukking, bieden zij vaak geen…

Ze blinkt niet alleen uit in haar onderzoek, maar ze is ook actief in wetenschapscommunicatie en startte tijdens haar promotie een samenwerking buiten haar eigen vakgebied. Yevheniia Cheipesh heeft van L'Oreal, UNESCO en de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW) de eerste prijs…

Veel van onze lezingen zijn opgenomen. Op deze plaats zullen ze beschikbaar komen. Hierdoor kunt u vanuit het comfort van uw eigen huis kijken en luisteren naar interessante en inhoudelijke verhalen. De opnames bevatten zowel het beeld van de PowerPointpresentatie (als die er was) als een beeld van…

Maite Boden werd begin 2020 de eerste student ooit die de Young Star award in ontvangst mocht nemen. Ze ontving de prijs onder meer voor haar bijdrage aan onderzoek naar het beruchte spookdeeltje: de neutrino. Met ook haar masterdiploma inmiddels op zak, is ze nu op zoek naar een baan in de data analyse.…

Theoretisch natuurkundige en kosmoloog Alexey Boiarskyi is per 1 oktober benoemd tot hoogleraar.

Natuurkundigen van het LION doen fundamenteel onderzoek naar natuurkundige verschijnselen, gedreven door nieuwsgierigheid en de wens om de kennis over de wereld waarin wij bestaan te vergroten. Dergelijk onderzoek is altijd een wegbereider gebleken naar toepassingen, en daar hebben de LION onderzoekers…

Is ons universum opgebouwd uit warme of koude donkere materie? Het standaardmodel gaat uit van koude donkere materiedeeltjes, maar astronoom Sylvia Ploeckinger test momenteel de potentie van een warme tegenhanger: steriele neutrino’s. Voor dit project ontving ze een NWO Natuurkunde/V-subsidie, speciaal…

Lezing

Leids fysicus Alexey Boyarsky ontvangt een ERC Advanced Grant om een uitbreiding te onderzoeken van het standaardmodel van deeltjesfysica. Hij deelt de prijs met onderzoeksgroepen uit Lausanne en Kopenhagen. 580.000 euro is gereserveerd voor Leiden.

Lezing

Lezing

Gedichten van Sense Jan van der Molen over het elektron en het tau-neutrino zijn bekroond in de NNV-dichtwedstrijd 'Dicht een Deeltje', samen met nog vijftien gedichten over de deeltjes van het standaardmodel.

Per 1 januari wordt Ivo van Vulpen bijzonder hoogleraar wetenschapscommunicatie aan het LION. Van Vulpen wil onderzoek doen naar wetenschapscommunicatie in de natuurkunde in brede zin en ook het belang en de waardering voor wetenschapscommunicatie onderstrepen.

Wie is de grootste natuurkundige aller tijden? Op woensdag 21 oktober kunt u erover meebeslissen op een unieke, gratis avond in Museum Boerhaave. De avond is de ontknoping van de verkiezing van de grootste natuurkundige aller tijden, die de Volkskrant, het populairwetenschappelijke maandblad NWT Natuurwetenschap…

Lezing

Lezing

Jorinde van de Vis wint de For Women in Science Rising Talent-prijs voor vrouwen in de wetenschap, voor haar proefschrift in de kosmologie en deeltjesfysica.

De deeltjesversneller van CERN, de Europese Raad voor Kernonderzoek, produceert grote hoeveelheden complexe data met hoge nauwkeurigheid, waardoor ook theoretische voorspellingen nauwkeuriger en sneller moeten worden. Promovendus Ben Ruijl ontwikkelde met zijn onderzoeksteam zeer vernieuwende methoden…

Lezing

Alessandra Silvestri, een kosmoloog bij het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde (LION), krijgt een NWO Vidi-beurs voor onderzoek naar het uitdijen van het heelal. Een groeiend aantal theorieën verklaart waarom het uitdijen van het heelal versnelt, en tegelijkertijd komen er ook steeds meer…

Donkere materie vormt ongeveer tachtig procent van de totale massa in het heelal. Toch weten we nog steeds niet precies waarvan het gemaakt is. Astronoom Pavel Mancera Piña gaat op zoek naar antwoorden. Met een Veni-subsidie van NWO en de meest geavanceerde telescopen, waaronder de James Webb Space…

Een Nederlandse samenwerking, met onder andere het SURF Open Innovation Lab en de Sterrewacht Leiden, heeft de HPC Innovation Excellence Award van Hyperion Research gewonnen. Het is voor het eerst dat een Nederlands team de prijs in de wacht sleept. Het team ontving de prijs voor het verbeteren van…

Op 5, 6 en 7 oktober 2015 wordt bekend wie de Nobelprijzen krijgen voor fysiologie/geneeskunde, natuurkunde en chemie. Wat betekenen de ontdekkingen van de winnaar voor toekomstig onderzoek en voor de maatschappij? Wat voor onderzoek wordt in Leiden gedaan op het betreffende gebied? Leidse wetenschappers…

Ijeoma Uchegbu is hoogleraar Farmacie aan het University College Londen (UCL). Als vrouwelijke wetenschapper van kleur stond ze in eerste instantie niet te springen om een actieve rol te spelen in het diversiteitsbeleid. Totdat ze radicaal van mening veranderde: ‘Ik wist: ik moet evangelist worden.’

Een natuurkundig model voorspelt het bestaan van steriele neutrino’s, wat drie grote vraagstukken uit de fysica zou oplossen. Om ze daadwerkelijk te vinden met een deeltjesversneller moeten onderzoekers weten hoe ze geproduceerd worden en hoe ze vervallen. Promovendus Kyrylo Bondarenko heeft hier voorspellingen…

De Amerikaanse natuurkundige Kerstin Perez schopte het tot universitair docent Deeltjesfysica aan het befaamde Massachusetts Institute of Technology (MIT). Voor mensen uit minderheidsgroepen is dat echter nog minder vanzelfsprekend dan voor anderen. Hoe het beter kan, zal ze vertellen tijdens het jaarlijkse…

Professor Tom Lubensky (University of Pennsylvania) verblijft deze zomer in Leiden als de 64e Lorentz-hoogleraar op de afdeling theoretische fysica. Hij is een pionier in het veld van theoretische zachte materie en winnaar van de prestigieuze Buckley Condensed Matter Prize. We spreken hem over zijn…

Jan Zaanen, hoogleraar theoretische fysica van de gecondenseerde materie, krijgt een Spinozapremie. Zijn baanbrekende ideeën over het collectieve gedrag van kwantumdeeltjes en over hogetemperatuursupergeleiding maakten hem vaak tot ketter.