Het is zover. Nederlandse burgers mogen stemmen bij het landelijke raadgevende referendum. Een unieke gebeurtenis. Allicht daardoor een gebeurtenis waarvan de aanloop opmerkelijke zaken liet zien. Door onwennigheid met idee en praktijk van een weinig beproefd democratisch instrument, zo lijkt het. Drie…

Niet-gekozen vertegenwoordigers zoals huisartsen, ouderenorganisaties en kerken vormen een belangrijk kanaal om in gemeenten de stem te laten horen van burgers die gebruik maken van jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en toeleiding naar werk. Dit concluderen de onderzoekers Hester van de Bovenkamp…

Op 27 september 2017 verscheen het nieuwe boek van hoogleraar Luuk van Middelaar, getiteld De nieuwe politiek van Europa. Het boek is tegelijk frontlijnverslag van de Europese crisisjaren –eurostorm, Oekraïnetwist, vluchtelingenstroom, Brexit – en analyse van de nieuwe politieke en institutionele ve…

Democratie begint bij de gemeente. Daar ligt de bron van burgerschap, zeker in Nederland, zo schrijven Wim Voermans en Geerten Waling in het boek Gemeente in de genen, dat 20 februari verschijnt bij uitgeverij Prometheus.

Burgers hebben meer vertrouwen in de gemeentepolitiek dan in de landelijke politiek. En ook veel politici en beleidsmakers menen dat kleinschalig, lokaal bestuur democratischer en transparanter is. Decentralisatie is in de mode. Politicoloog Wouter Veenendaal (Universiteit Leiden) onderzoekt schaaleffecten…

Hoe overheden met maatschappelijke organisaties omgaan en hoe maatschappelijke organisaties publieke besluitvorming kunnen beïnvloeden en hun organiserend vermogen staan centraal binnen dit onderzoeksprogramma. Als zodanig biedt dit onderzoeksprogramma, en de leerstoel waaraan het verbonden is, unieke…

Gelijk hebben is iets anders dan gelijk krijgen. Overtuigingskracht, dat is wat nodig is om een ander over te halen. Dat was 2500 jaar geleden het geval in de Griekse democratie, en dat is nu nog steeds het geval in de moderne samenleving. Hoe kan dat? En wie bepaalt wat wel en niet overtuigend is?

Afscheidscollege Ruud Koole, hoogleraar Instituut Politieke Wetenschap, Universiteit Leiden

T.b.a.

Het is niet langer vanzelfsprekend dat de EU-lidstaten stabiele democratieën zijn. Wat moet de EU doen om de democratie te beschermen, gezien het toenemende democratische verval in sommige lidstaten?

Één vraagstuk, bekeken vanuit één vakgebied door twee wetenschappers verbonden aan één en hetzelfde instituut—dat levert twee posities op. De Leidse politicologen Ruud Koole en Joop van Holsteyn gingen in het dagblad Trouw (zaterdag 22 oktober 2016) met elkaar in debat over de komende lijstrekkersverkiezingen…

Interview: Over democratie, het klimaatprobleem en ecocide

Beleeft de democratie daadwerkelijk een legitimiteitscrisis? De auteurs toetsen de stelling dat gevestigde democratieën aan legitimiteit inboeten. Voorts bekijken zij in hoeverre bestaande theorieën de legitimiteitscrisis zien en verklaren. Ook onderzoeken zij nieuwe mogelijkheden voor het bestuderen…

Op 7 maart 2019 verdedigde Maria de Jong-de Kruijf zijn proefschrift 'Legitimiteit en rechtswaarborgen bij gesloten plaatsing van kinderen'. Het promotieonderzoek is begeleid door promotoren prof. mr. M.R. Bruning en prof. mr. T. Liefaard.

Ongekozen vertegenwoordigers kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de lokale democratie.

In opdracht van het ministerie van BZK schreven Wim Voermans en Geerten Waling een rapport over de 'lusten en lasten van meervoudige democratie', toegespitst op de lokale democratie. Dit rapport is hier te downloaden (pdf).

Wat moet een democratie doen met antidemocratische politieke partijen? Op die vraag promoveerde Bastiaan Rijpkema in december 2015. Het boek kreeg veel media-aandacht.

De Weimarrepubliek was de eerste democratie op Duitse bodem. Zij werd in 1918 geboren onder een weinig gelukkig gesternte, aan het einde van een verloren oorlog en te midden van een revolutie, en ging in 1933 ten onder toen Hitler aan de macht kwam.

Op 4 maart 2024 hield de Local Public Sector Alliance (LPSA) een werkgroepbijeenkomst over lokale democratie en inclusief bestuur. Daar kwamen theoretische ideeën en ervaringen over lokaal bestuur en decentralisatie aan bod.

Politicoloog Tom Theuns (Universiteit Leiden) ontvangt een Veni-beurs van de belangrijkste Nederlandse wetenschapsfinancier NWO. Dit betekent dat hij wordt erkend als een veelbelovende onderzoeker en dat hij gedurende drie jaar wordt ondersteund bij het verder ontwikkelen van zijn ideeën. Theuns gaat…

Jessica Vance Roitman en Wouter Veenendaal, onderzoekers aan het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV)/Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies, onderzoeken de oorsprong, ontwikkeling en consolidatie van politieke oligrachie op St. Maarten. Doorgaans…

Wie aan inlichtingenwerk denkt, denkt aan James Bond. De dagelijkse praktijk is gelukkig genuanceerder. In Vijandbeelden bespreekt Constant Hijzen het werk besproken van de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten, vroeger en nu.

Oda van Cranenburgh, politicoloog verbonden aan de Universiteit Leiden, blogt over Afrika's problemen met democratie.

Hoe kunnen partijverboden gerechtvaardigd worden? Welke partijen zijn in Europa eigenlijk verboden – en waarom? Werken weerbare democratie-maatregelen? En ontstaat er een internationaalrechtelijk concept van weerbare democratie?

Zie voor meer informatie de Engelse pagina.

Dit artikel onderzoekt hoe ISIS en de Taliban steun hebben gekregen door hun parallelle rechtssystemen.

Het boek 'Fit for the future' bundelt de bijdragen van Leidse wetenschappers en behandelt de uitdagende onderwerpen op de agenda van het Nederlandse EU-voorzitterschap 2016.

Wat zijn de sterke en zwakke punten van het huidige Nederlandse parlementair stelsel? Hoe heeft dit stelsel zich ontwikkeld in de afgelopen twee eeuwen? Houd het stelsel nog gelijke tred met recente maatschappelijke ontwikkelingen?

De afgelopen tien jaar is ‘crisis’ de natuurlijke toestand van Europa geworden. De bankencrisis ging via de Eurocrisis naadloos over in de huidige vluchtelingencrisis. Waar men vroeger dacht dat Europese samenwerking automatisch steeds verder zou gaan (‘even closer union’), zetten mensen nu vaker vraagtekens…

1848 – Clubkoorts en revolutie. Democratische experimenten in Parijs en Berlijn. Geerten Waling.

Gemeenteraden zitten in een lastig parket—of het nu gaat om het uitzetten van beleidslijnen, het controleren van het college van burgemeester en wethouders of het uitoefenen van hun brugfunctie tussen politiek en samenleving. De raadsleden hebben weinig tijd om met andere burgers contact te houden,…

Democratie begint bij de gemeente. Daar ligt de bron van burgerschap, zeker in Nederland, zo schrijven Wim Voermans en Geerten Waling in het boek Gemeente in de genen, dat 20 februari verschijnt bij uitgeverij Prometheus.

Politicoloog Wouter Veenendaal (Universiteit Leiden) ontvangt een Vidi-beurs van de belangrijkste Nederlandse wetenschapsfinancier NWO. Hiermee kan hij de komende vijf jaar een eigen, vernieuwende onderzoekslijn ontwikkelen en een onderzoeksgroep opzetten. Veenendaal et al. gaan analyseren welke gevolgen…

Op 16 april organiseerde de Radboud Universiteit Nijmegen een online workshop over (uitdagingen voor) rechterlijke legitimiteit. Legitimiteit is een van de kernconcepten binnen het onderzoeksthema Conflictoplossende Instituties (COI). COI is een landelijk samenwerkingsverband in het kader van het Nederlandse…

Tijdens een openbaar symposium op 12 mei zullen drie Leidse wetenschappers in gesprek gaan met drie leden van de Eerste Kamer over de legitimiteit en de toekomst van de Nederlandse senaat. Het debat wordt georganiseerd door het profileringsgebied Politieke Legitimiteit en is vrij toegankelijk voor i…

De kiezer heeft met de gigazege voor de BoerBurgerBeweging (BBB) woensdag een signaal afgegeven. Je moet iets met dit 'maatschappelijk verzet', vindt Boogaard. 'Partijen krijgen nu de kans om het opnieuw te doen, maar dan met BBB.' Dat heeft volgens Geerten Boogaard hoogleraar decentrale overheden in…

De afdeling Staats- en Bestuursrecht van de Universiteit Leiden heeft een bundel gepubliceerd over de vraag of de historisch gegroeide combinatie van de concepten van democratische legitimiteit en de scheiding van machten mogelijk blijft buiten de context van de traditionele staat, en indien dit mogelijk…

Meer informatie is te vinden op de Engelse pagina. Klik hiervoor in de rechterbovenhoek op “English”

Op 2 november werd in de Rode Olifant in Den Haag het symposium ‘Vitale democratie’ gehouden, georganiseerd vanuit het Ministerie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Onlangs is bij Edward Elgar Publishing het boek 'Constitutional Preambles: A Comparative Analysis' verschenen. Het boek is onderdeel van de serie 'Elgar Monographs in Constitutional and Administrative Law’.

De subsidiëring van landelijke politieke partijen creëert een ongelijk speelveld in de provinciale en gemeentelijke democratie. Hierover schreven Richard van Oevelen, fellow van de Thorbecke Leerstoel bij de afdeling Staats- en bestuursrecht, en Lizzy Augustinus, juriste omgevingsrecht, een bijdrage…

Donderdagavond vertrokken drie raadsleden van ONS.Vlaardingen uit de raadszaal tijdens een stemming over een motie van wantrouwen, één raadslid ging na die stemming uit onvrede over de gang van zaken zelfs naar huis. De motie van wantrouwen tegen het hele college van burgemeester en wethouders van Vlaardingen…

Waarom bouwde India een sterke militaire alliantie op met Israel, na die staat gedurende 42 jaar te hebben genegeerd? Hoe konden beide landen samenwerking aangaan op militair gebied zonder noemenswaardige betrokkenheid van de politieke leiders? Hoe ziet de toekomst van de Indiaas-Israelische betrekkingen…

Politicologen Wouter Veenendaal en Honorata Mazepus (Universiteit Leiden) deden grootschalig onderzoek naar de publieke opinie in Suriname over het functioneren van de democratie en van politici. De eerste resultaten zijn binnen en schetsen een verontrustend beeld: Surinamers hebben weinig vertrouwen…

Op Bevrijdingsdag vraagt dichter en jurist Afshin Ellian zich af, waar democratie aan moet voldoen om die eretitel te dragen - en welke gevaren er op de loer liggen.