490 zoekresultaten voor “donkere materie” in de Publieke website
-
Nieuw KiDS-resultaat: heelal 10 procent homogener dan gedacht
Nieuwe resultaten van de Kilo-Degree Survey (KiDS) tonen aan dat het heelal bijna 10 procent homogener is dan gedacht. De nieuwe KiDS-kaart is gemaakt met de deels Nederlandse OmegaCAM op ESO’s VLT Survey Telescope op Cerro Paranal in Noord-Chili. Een internationaal team van astronomen van onder meer…
-
De grootste simulatie van het heelal
De beweging van deeltjes in het heelal beschrijven. Dat is wat een groep astronomen van de Sterrewacht in Leiden doen aan de hand van simulaties. Hoogleraren Joop Schaye en Koen Kuijken spreken over de nieuwste ‘FLAMINGO-simulatie’ in de Volkskrant en Trouw.
-
Anders gedrag actieve materie op gekromd oppervlak
Nematische vloeibare kristallen vormen de hoofdbestanddelen van de meeste televisies. De actieve variant van deze complexe vloeistoffen vormt een handig model voor natuurkundigen om de reactie te onderzoeken van actieve materie—zoals bacteriën of verkeersstromen—op mechanische en meetkundige signalen.…
-
Lorentzprofessor Tom Lubensky: pionier in zachte materie
Professor Tom Lubensky (University of Pennsylvania) verblijft deze zomer in Leiden als de 64e Lorentz-hoogleraar op de afdeling theoretische fysica. Hij is een pionier in het veld van theoretische zachte materie en winnaar van de prestigieuze Buckley Condensed Matter Prize. We spreken hem over zijn…
-
Hoe kijken donkere kinderen tegen Zwarte Piet aan?
Ben jij of ken jij een gezin in de Randstad met een kind van 5, 6 of 7 jaar met een donkere huidskleur en wil je meehelpen met het onderzoek 'Zwarte Piet door de ogen van kinderen'?
-
Aminozuur glycine kan ontstaan in donker heelal
Een internationaal team van laboratorium-astrofysici en astrochemici heeft aangetoond dat glycine, het eenvoudigste aminozuur en een belangrijke bouwsteen van het leven, kan ontstaan onder de barre omstandigheden die in de ruimte heersen. De resultaten worden maandagavond gepubliceerd in Nature Astr…
-
Henk Hoekstra benoemd tot hoogleraar Observationele kosmologie
Astronoom Henk Hoekstra is met ingang van 1 augustus benoemd tot hoogleraar Observationele kosmologie aan de Sterrewacht van de Universiteit Leiden.
-
Leidse Sterrewacht
Met elke ontdekking geeft het heelal een fractie van zijn geheimen prijs: de verste melkwegstelsels en quasars, de atmosferen van exo-planeten, metingen aan donkere materie, complexe moleculen in de ruimte. Dit is waar de wetenschappers van de Sterrewacht Leiden samen met hun collega’s in en buiten…
-
EuroScience Open Forum
In juli 2022 was Leiden gastheer van het ESOF-congres.
-
Hemellichamen wegen met afbuigend licht
De meeste materie in het heelal is onzichtbaar, vermoeden veel astronomen. Maar hoe weeg je donkere materie die je niet kunt zien? Hoogleraar Henk Hoekstra zoekt naar een oplossing. Oratie op 25 juni.
- Biografie over Dirk Donker Curtius door Mathijs van de Waardt
-
Renske Donkers wint Young Star Award, studenten verrassen docenten
Molecular Science & Technology-student Renske Donkers heeft de tweede editie van de Young Star Award gewonnen. Daarnaast kregen maar liefst drie docenten de titel ‘Teacher of the Year’ toebedeeld tijdens de uitreiking op woensdag 17 februari. Tot slot hadden studenten een verrassing voor alle docenten…
-
400 astronomen uit 14 landen in Leiden; Euclid consortium-meeting 2013
Vierhonderd wetenschappers en afgevaardigden van de ruimtevaartindustrie uit 14 landen komen deze week bijeen in Leiden voor de jaarlijkse Euclid Consortium-meeting. Euclid is de Europese ruimtetelescoop die in 2020 wordt gelanceerd en is bedoeld om misschien wel het grootste mysterie van de hedendaagse…
-
Over ons
Sterrewacht Leiden is het sterrenkundig instituut van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden.
-
ESA presenteert eerste haarscherpe Euclid-foto’s van de kosmos
Vandaag zijn de eerste fullcolour beelden van de kosmos van ESA’s ruimtetelescoop Euclid gepresenteerd. Nooit eerder was een telescoop in staat om zulke haarscherpe astronomische beelden te maken van zo'n groot deel van de hemel en zo ver het diepe heelal in. De vijf beelden illustreren het volledige…
-
Hoe Euclid de donkere kant van het heelal zal onthullen
De Euclid-missie van ESA moet de donkere kant van het heelal blootleggen. Maar hoe? Hoogleraar Observationele kosmologie Henk Hoekstra legt het uit in zijn interview met Space Team Europe. Hij gebruikt verhelderende voorbeelden zoals... een zwembad! Luister naar Henk Hoekstra om te begrijpen hoe Euclid…
-
Vincent Icke op Radio 1 over nieuwe zwaartekrachttheorie
Donkere materie is een illusie, luidt de baanbrekende conclusie die Amsterdams hoogleraar Erik Verlinde op 8 november online plaatste. Wetenschappers van over de hele wereld reageren opgetogen. 'Als de theorie klopt, is het echt feest', aldus Leids sterrenkundehoogleraar Vincent Icke op Radio 1.
-
Leidse astronomen leggen het universum uit in onderwijsvideo's
Een elastische doek over een kom die de ruimte voorstelt, een knikker die op het oppervlak een kuiltje veroorzaakt en zo de ruimte vervormt. Eenvoudige klasexperimenten zoals deze zijn te zien in nieuwe educatieve video's van AstroEDU. In de video's leggen de Leidse astronomen Maria Cristina Fortuna…
-
Kunstmatig brein helpt Gaia satelliet extreem snelle sterren vangen
Met behulp van software die de hersenen nabootst, heeft ESA’s Gaia satelliet zes sterren gespot die met hoge snelheid vanuit het centrum van ons sterrenstelsel naar de rand vliegen. Dit kan essentiële informatie geven over de meest obscure gebieden in ons Melkwegstelsel.
-
Hoe is het nu met Young Star Renske Donkers
Hoe is het nu met Young Star Renske Donkers? Begin dit jaar won zij als tweede persoon ooit de Young Star Award voor beste bachelorstudent. Na haar bachelor Molecular Science & Technology is Renske nu druk bezig met haar master Chemical Process Engineering in Delft. ‘Deze prijs was een mooie boost voor…
-
Astronomen doen nauwkeurigste kosmische simulatie ooit
Een internationaal team van onderzoekers, met onder hen Matthieu Schaller van de Sterrewacht Leiden en het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, heeft de grootste en nauwkeurigste virtuele weergave van ons heelal tot nu toe geproduceerd. De onderzoekers hebben supercomputersimulaties gebruikt…
-
De beloften én de donkere kant van stamcellen
Op 10 december verzorgt geneticus Hans Clevers de eerste Tinbergenlezing nieuwe stijl, die in het teken staat van stamcellen. De jonge Leidse hoogleraren Ariane Briegel en Susana Chuva de Sousa Lopes vertellen in korte inleidende lezingen over bacteriële neuzen en het afrijpen van eicellen in het la…
-
Het heelal in kaart brengen met een NWO-beurs van 3,1 miljoen
Met de nieuwe Euclid-satelliet gaan wetenschappers een groot deel van de hemel in kaart brengen. De satelliet van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA geeft hen straks een beter zicht op sterrenstelsels en materie in het heelal. Hoogleraar Galactische Sterrenkunde Koen Kuijken krijgt samen met een…
-
Ruimtetelescoop Euclid maakt eerste testbeelden - astronomen vol verwachting
De twee instrumenten van ESA’s ruimtetelescoop Euclid hebben hun eerste testopnamen gemaakt. De eerste beelden geven aan dat de ruimtetelescoop zijn wetenschappelijke doelen zal bereiken waarvoor hij is ontworpen - en mogelijk nog veel meer. Euclid zal een 3D-kaart maken van een derde van de hemel,…
-
Zwarte gaten remmen groei sterrenstelsels
Sterrenstelsels groeien omdat hun zwaartekracht vers gas van buiten aantrekt. Om dat proces te kunnen begrijpen kroop sterrenkundige Freeke van de Voort achter de computer en simuleerde het. Ze ontdekte dat zwarte gaten het opslokken van vers gas sterk vermindert. Promotie op 28 maart.
-
Vijf Veni-beurzen naar Leidse bèta-onderzoekers
Vijf veelbelovende onderzoekers van de bètafaculteit hebben een Veni-beurs van NWO in de wacht gesleept. Met de beurs van maximaal 250.000 euro kunnen zij drie jaar lang onderzoek doen. In totaal gingen er zeventien Veni’s naar Leiden, waarvan vier naar de Sterrewacht en één naar het IBL.
-
Alexey Boiarskyi benoemd tot hoogleraar
Theoretisch natuurkundige en kosmoloog Alexey Boiarskyi is per 1 oktober benoemd tot hoogleraar.
-
Newton-telescoop vindt vermist intergalactisch materiaal
Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.
-
Software die de analyse van bacterie-genomen veel eenvoudiger maakt
Of een bacterie nuttig of schadelijk is voor een plant is nu eenvoudig en goed te voorspellen met de nieuwe software bacLIFE. Door de intuïtieve interface maakt het de geheimen van bacterie-genen veel toegankelijker. Een groep Leidse biologen presenteerde dit staaltje bioinformatica in Nature Commun…
-
‘We leven misschien in een heel leeg stukje heelal’
Het universum dijt uit en de snelheid waarmee dit gebeurt hangt nauw samen met de leeftijd van het heelal. Maar tussen twee recente metingen van de precieze uitdijingssnelheid zit een gat van 10%. Kosmologen uit Leiden en Heidelberg hebben dit gat nu voor de helft gedicht.
-
Hoe bitterzoete suikerchemie ziekteverwekkers aanpakt
De uitdaging is groot, maar de voldoening als het lukt ook: complexe suikermoleculen maken die een rol spelen in de biologie.
-
Dansen met reuzen: de bewegingen van dwerg satellietstelsels
Dwerg satellietsterrenstelsels in de Melkweg voeren een andere dans uit dan onderzoekers aanvankelijk verwachtten. Marius Cautun van Durham University ontving een Marie Curie beurs om de geheimen van deze orbitale dans te ontrafelen. 1 oktober 2018 start hij zijn onderzoek bij de Sterrewacht Leiden…
-
Sterrewacht Leiden organiseert Nederlandse Sterrenkunde Olympiade 2021
De finale van de Nederlandse Sterrenkunde Olympiade wordt dit jaar georganiseerd door de Sterrewacht Leiden en vindt plaats van woensdag 9 t/m vrijdag 11 juni 2021 aan de Oude Sterrewacht. Op het programma staan onder meer: exoplaneten, zwarte gaten, donkere materie en een zonsverduistering.
-
Leiden betrokken bij drie van vijf Natuurkunde Vrije Programma beurzen
NWO heeft Natuurkunde Vrije Programma’s toegekend aan vijf samenwerkingen tussen natuurkundigen aan verschillende universiteiten. De Universiteit Leiden is betrokken bij drie van deze vijf.
-
ERC Advanced Grant voor natuurkundige Alexey Boyarsky
Leids fysicus Alexey Boyarsky ontvangt een ERC Advanced Grant om een uitbreiding te onderzoeken van het standaardmodel van deeltjesfysica. Hij deelt de prijs met onderzoeksgroepen uit Lausanne en Kopenhagen. 580.000 euro is gereserveerd voor Leiden.
-
Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde
Natuurkundigen van het LION doen fundamenteel onderzoek naar natuurkundige verschijnselen, gedreven door nieuwsgierigheid en de wens om de kennis over de wereld waarin wij bestaan te vergroten. Dergelijk onderzoek is altijd een wegbereider gebleken naar toepassingen, en daar hebben de LION onderzoekers…
-
Bloos je in het donker? Spraakmakend onderzoek in Ig Nobel Night
Waarom wormen astma bestrijden en sommige eenden necrofiel en homoseksueel zijn. In de Leidse Nacht van Kunst en Kennis op 20 september vindt ook de Nederlandse Ig Nobel Night plaats, een ode aan origineel onderzoek.
-
Miljoenen voor Leidse fysici en pedagogen in subsidieronde Zwaartekracht
Leidse natuurkundigen en pedagogen zijn partners in drie nationale samenwerkingsverbanden die vele miljoenen onderzoeksgeld krijgen van het ministerie van OCW. Het gaat om de Zwaartekrachtsubsidies voor nationale topconsortia. Van de 42 aanvragen zijn in totaal zijn zes projecten geselecteerd, die samen…
-
‘Een opgeblazen heelal’, publiekslezing 4 april 2014
Binnen een fractie van de eerste seconde na de oerknal groeide het heelal van de grootte van een atoom tot de afmeting van het zonnestelsel. Tot voor kort was dit slechts theorie maar nieuw onderzoek suggereert dat dit idee echt klopt. In deze lezing leggen Leidse sterrenkundigen uit wat de recente…
-
Prijzen en Subsidies 2022
Een overzicht van awards en prijzen die in 2022 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, maar ook bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.
-
Quantum Leiden werkt aan de toekomst
Quantum, machine learning, AI en qubits. Quantum Leiden bundelt onderzoek en onderwijs van Universiteit Leiden naar supercomputers of quantumcomputers
-
Andrea Ragragio
Faculteit der Sociale Wetenschappen
a.m.m.ragragio@fsw.leidenuniv.nl | +31 71 527 3451
-
De grootste computersimulatie ooit om het heelal beter te begrijpen
Tienduizenden computers die maandenlang aan het rekenen zijn. Dat gebeurt nu bij het Flamingo-project onder leiding van Joop Schaye. Bij dit project maken onderzoekers de grootste computersimulatie van het heelal ooit. Hierover vertelt Schaye bij een podcast van BNR.
-
Vier Leidse consortia krijgen grote NWO-beurs toegekend
Maar liefst vier Leidse onderzoeksteams hebben van NWO een beurs gekregen. Op 27 juli kende de NWO 21 aanvragen binnen de Open Competitie ENW-XL toe. NWO kent de beurzen toe aan consortia binnen de exacte en natuurwetenschappen die ongebonden fundamenteel onderzoek doen dat ‘is gedreven door nieuwsg…
-
Forse investering voor onderzoek naar de ‘big bang’
Natuurkundige Ana Achúcarro is programmaleider van onderzoeksproject 'Observing the big bang: the quantum universe and its imprint on the sky’, één van de zes projecten waarin Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) in totaal 12 miljoen euro investeert. De Nederlandse natuurkunde blinkt…
-
Hubble ziet geboorte elliptisch sterrenstelsel in vroege heelal
Astronomen hebben met de Hubble Ruimtetelescoop voor het eerst de vroege fase van stervorming gezien van de kern van een ellipsvormig sterrenstelsel, 3 miljard jaar na de oerknal. De groeiende kern vlamt op door het licht van miljoenen pasgeboren sterren die in razend tempo worden gevormd. Het team,…
-
Gaia toont de Melkweg in 3D
Vanaf een lanceerinstallatie in Frans Guyana gaat op 19 december de Europese satelliet Gaia de ruimte in om een zeer gedetailleerde driedimensionale kaart van het Melkwegstelsel maken. De Leidse astronoom Anthony Brown leidt het consortium dat de vloed aan meetgegevens gaat verwerken.
-
Sterrenkundigen genomineerd voor Gordon Bell-prijs voor snelste computerberekeningen
Een team van Nederlandse en Japanse astronomen, onder leiding van hoogleraar Simon Portegies Zwart, heeft een snelheid bereikt van 24,8 petaflop berekeningen per seconde op de 'Oak Ridge National Supercomputer Titan', een van 's werelds snelste supercomputers. Met deze berekening heeft het team alle…
-
1.5 miljoen voor ontwikkelen van een nieuwe hemelkaart en spectograaf op een chip
Het gebiedsbestuur Exacte Wetenschappen van NWO heeft twee subsidies toegekend aan Sterrewacht Leiden. Voor het maken van een nieuwe hemelkaart werd één subsidie toegekend aan Koen Kuijken, en voor het ontwikkelen van een nieuw type spectrograaf, gebaseerd op nanotechnologie, werd een subsidie toegekend…
-
Nieuwe aanwinsten bezoekerscentrum Oude Sterrewacht
Het bezoekerscentrum van de Oude Sterrewacht heeft vanaf 4 december 2017 twee splinternieuwe installaties. Deze installaties maken deel uit van de permanente tentoonstelling en zijn een voorproefje van de plannen die de sterrenwacht heeft voor de toekomst.