307 zoekresultaten voor “kosmische straling” in de Publieke website
-
Veel planetenstelsels verdampen vroegtijdig als sneeuw voor de zon
Bij de geboorte van sterren ontstaan grote stof- en gaswolken, zogenaamde circumstellaire schijven. Uit onderzoek van promovenda Francisca Concha-Ramírez blijkt dat de hevige straling van naburige sterren het stof in deze schijven snel verdampt. Die straling maakt vaak al in een vroeg stadium korte…
-
Astronoom Joe Callingham getuigt tegen killer-sterren in nieuwe show op Discovery
Op vrijdagavond 17 september is de Leidse astronoom Joe Callingham te zien in een nieuwe serie op Discovery. ‘Killers of The Cosmos’ gaat over krachten in het heelal die ons bestaan kunnen bedreigen. Asteroïden, kosmisch puin, elektromagnetische wapens… De show behandelt elke bedreiging als potentiële…
-
Hemellichamen wegen met afbuigend licht
De meeste materie in het heelal is onzichtbaar, vermoeden veel astronomen. Maar hoe weeg je donkere materie die je niet kunt zien? Hoogleraar Henk Hoekstra zoekt naar een oplossing. Oratie op 25 juni.
-
Duurzaamheid - De duurzame universiteit
Lees in dit dossier hoe de Universiteit Leiden haar verantwoordelijkheid neemt als het gaat om duurzaamheid.
-
Minerva in haar studeerkamer
De Universiteit Leiden koos al snel na haar oprichting in 1575 voor de Romeinse godin Minerva als beeldmerk. Daarom tonen we Rembrandts Minerva uit 1635 voor het Academiegebouw, dat al sinds 1581 in gebruik is bij de universiteit. Op deze plek, in de Senaatskamer, werden nieuwe studenten ingeschreven.…
-
Laag zelfvertrouwen bij pleegkinderen
Hoe komt het en wat doe je eraan?
-
Mobiliteit
Een groot deel van de totale CO2-voetafdruk van de universiteit wordt onder normale omstandigheden veroorzaakt door woon-werkverkeer, woon-studieverkeer, bezoekersverkeer, dienstreizen en goederentransport naar en tussen universitaire locaties.
-
Fase 2 Gorlaeus Gebouw
Universiteit Leiden realiseert een nieuw en duurzaam gebouw met state of the art onderzoeks–en onderwijsfaciliteiten voor de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen, het Gorlaeus Gebouw. De bouw van de tweede fase, die in januari 2024 afgerond is, heeft geresulteerd in een verdere uitbreiding…
-
Kennis over DNA-reparatie voor aanpak tumorcellen
Hoe kun je tumorcellen zo effectief mogelijk uitschakelen? Het DNA-reparatiemechanisme lijkt een belangrijk mechanisme om de effectiviteit van de bestrijding van kankercellen met chemotherapie te vergroten. Om dit mechanisme te beïnvloeden is fundamentele kennis over de werking van het DNA-reparatiemechanisme…
-
Over de faculteit
De faculteit biedt een internationale academische omgeving met 36% van de studenten, promovendi en onderzoekers uit het buitenland.
-
Het vijfhoekige heelal van Gerard Caris
Bezoek het vijfhoekige heelal van Gerard Caris en maak kennis met het Pentagonisme.
-
Scholen
Op de Oude Sterrewacht bieden we een aantal manieren voor scholen om op bezoek te komen. Naast de rondleidingen die wij organiseren zijn er speciaal voor scholen ook workshops te doen.
-
Vier Rubiconbeurzen voor Leidse onderzoekers
Vier jonge Leidse onderzoekers ontvangen een Rubiconbeurs om onderzoek te doen in het buitenland. In Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten gaan ze zich verdiepen in onderwerpen als het ontstaan van sterrenstelsels en risicogedrag bij jongeren.
-
Newton-telescoop vindt vermist intergalactisch materiaal
Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.
-
Raadselachtig nieuw licht op donkere materie in sterrenstelsels
Een internationaal team van astronomen, onder wie de in Leiden werkzame dr. Hongsheng Zhao heeft een onverwacht verband gevonden tussen de raadselachtige donkere materie en de zichtbare sterren in sterrenstelsels.
-
Staren naar het sterrenstof
Stofdeeltjes in de ruimte vormen de basis voor nieuwe sterren en planeten. Maar waar bestaan die stofdeeltjes uit, en hoe gedragen ze zich? Sascha Zeegers onderzocht het. Promotie op 1 november.
-
Historicus Wouter Linmans in NRC over angst voor de volgende oorlog na de Eerste Wereldoorlog
Wouter Linmans promoveerde aan de Universiteit Leiden op het proefschrift ‘De oorlog van morgen. Nederlandse beeldvorming van een volgende oorlog in 1918-1940’. Hij onderzocht hoe mensen in het interbellum in Nederland dachten dat een volgende oorlog eruit zou gaan zien. Waar waren ze bang voor?
-
Nieuw molecuul gevonden in planetaire nevel
Een team van astronomen, onder leiding van de Leidse astronoom Isabel Aleman, heeft voor het eerst een molecuul gevonden dat nodig is voor het ontstaan van water in planetaire nevels. Het onderzoek is op 17 juni gepubliceerd in het tijdschrift Astronomy & Astrophysics.
-
Oratie Prof.dr. Jelle Kaastra
Op dinsdag 3 november 2014 sprak prof.dr. Jelle Kaastra zijn oratie uit over zijn leeropdracht 'hoge-energieastrofysica'. De titel van zijn oratie luidt 'Röntgendiagnostiek in de ruimte – lijnen in het heelal'.
-
Rychard Bouwens krijgt groot onderzoeksprogramma op ALMA-telescoop
Rychard Bouwens van de Leidse Sterrewacht is de eerste wetenschapper in Nederland die een ‘Large Program’ mag uitvoeren met de geavanceerde ALMA-telescoop in Chili. Samen met zijn team wil hij de unieke capaciteiten van dit observatorium gebruiken om de ontwikkeling van zware sterrenstelsels in het…
-
Colleges in voorbereiding
Een lijst van alle colleges die HOVO denkt te kunnen gaan aanbieden.
-
Jelle van Buuren in het Reformatorisch Dagblad: 5G masten en corona
Het complot: helpt verbranden 5G-mast tegen corona? Jelle van Buuren, universitair docent aan de Universiteit Leiden, schreef hierover in het Reformatorisch Dagblad.
-
Leidse astronomen vinden grootste radiostelsel ooit
Een team onder leiding van de Leidse promovendus Martijn Oei heeft bij toeval een radiostelsel ontdekt van minstens 16 miljoen lichtjaar lang. Het sterrenstelsel, vergelijkbaar met honderd Melkwegen op een rij, vormt de grootste structuur die tot nu toe gevonden is. De vondst trekt gangbare ideeën over…
-
Jorinde van de Vis wint For Women in Science Rising Talent-prijs
Jorinde van de Vis wint de For Women in Science Rising Talent-prijs voor vrouwen in de wetenschap, voor haar proefschrift in de kosmologie en deeltjesfysica.
-
Hyperactieve sterrenstelses waargenomen in het vroege heelal
Een internationaal team van astronomen uit Leiden en de VS heeft voor de eerste keer de snelheid kunnen meten van sterren in een sterrenstelsel op een afstand van 11 miljard lichtjaar. De sterren blijken met ongeveer 1.5 miljoen km/uur bijna tweemaal zo snel door de ruimte te bewegen als de zon in ons…
-
Zwart gat voedt zich met koude intergalactische stortbui
Een internationaal team astronomen is getuige geweest van een nog nooit eerder waargenomen kosmisch weersverschijnsel.
-
Planeetvorming begint al voordat ster volgroeid is
Een team van Europese sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft ontdekt dat stofdeeltjes rond een ster al samenklonteren voordat de ster volgroeid is. Deze samengeklonterde stofdeeltjes zijn de eerste stap in de vorming van planeten. De onderzoekers publiceren hun ontdekking in het vaktijdschrift Nature…
-
ALMA vindt jongste protoplanetaire schijf ooit
Planeten ontstaan in schijven van gas en stof rond een ster-in-wording, maar wanneer en hoe dergelijke protoplanetaire schijven ontstaan is nog steeds een mysterie. Een team van astronomen, onder leiding van de Leidse promovenda Nadia Murillo en hoogleraar Ewine van Dishoeck, heeft de jongste protoplanetaire…
-
Reusachtige halo's van licht rond vroege sterrenstelsels
Rond alle vroege sterrenstelsels bevinden zich gigantische halo's van licht dat maar moeilijk kan ontsnappen. Dat ontdekte een team astronomen onder leiding van Jorryt Matthee van de Universiteit Leiden en David Sobral van de University of Lancaster.
-
Astronomen verpulveren record verste sterrenstelsel
Een internationaal team van astronomen waaronder Leidse wetenschappers heeft het verste sterrenstelsel tot nu toe opgespoord. Het sterrenstelsel, EGS8p7, bevindt zich op 13,23 miljard lichtjaar van de aarde en ontstond toen het heelal nog maar 550 miljoen jaar oud was.
-
Nooit meer glas in de jam met betere röntgenscanners
Röntgen- en CT-scanners zijn veelgebruikte apparaten bij onderzoek, diagnostiek en in de industriële sector. Toch zijn ze nog lang niet zo snel en nauwkeurig als we zouden willen. Mathé Zeegers onderzoekt bij het Centrum Wiskunde en Informatica de nieuwste techniek in het vakgebied: spectrale röntgenbeeldvorming.…
-
Nieuwe fysica ontdekken in extreme heldere neutronensterren
Astronoom Alexander Mushtukov, momenteel werkzaam bij de Universiteit van Amsterdam, ontvangt een Veni grant van 250.000 euro die hij in Leiden gaat besteden. Onder supervisie van Simon Portegies Zwart zal Mushtukov geavanceerde stimulaties gebruiken om de onbekende fysica in extreem heldere neutronensterren…
-
Michel Orrit wint Edison Volta Prize
De European Physical Society heeft de prestigieuze Edison Volta Prize toegekend aan Leids natuurkundige Michel Orrit. De prijs wordt elke twee jaar uitgereikt aan een individu of groep van maximaal 3 wetenschappers ter erkenning van een buitengewone prestatie in natuurkundig onderzoek.
-
James Webb-telescoop maakt prachtige foto’s, maar waar kijken we nou eigenlijk naar?
De verwachtingen van sterrenkundigen worden al meer dan een jaar overtroffen door de prachtige beelden van de James Webb-telescoop. De foto’s zijn fascinerend om te zien, maar waar kijken we nou eigenlijk naar? Universitair docent Melissa McClure legt uit.
-
Bachelor Open Dag in beeld: Faculteit der Rechtsgeleerdheid
Een zaterdag vol zon en studiekiezers. Op zaterdag 2 maart ontvingen de faculteiten van de Universiteit Leiden zo'n 6000 scholieren, vergezeld door 4000 ouders en verzorgers. Op deze stralende dag lieten zij zich informeren over een studie aan de Universiteit Leiden. Een sfeerimpressie van de dag aan…
-
Mijlpaal voor neutrinodetector aan Côte d’Azur
De KM3NeT neutrinodetector viert de installatie van de eerste reeks detectoren in de Middellandse Zee aan de Franse kust. KM3NeT gaat metingen verrichten aan de spookachtige smaakverandering van neutrino’s. Leids natuurkundige Dorothea Samtleben is nauw betrokken bij het project.
-
Astrochemici onthullen de magnetische geheimen van methanol
Een belangrijke puzzel in de astrochemie is opgelost: theoretisch chemici en astronomen zijn erin geslaagd te bepalen hoe ze met methanol magneetvelden in de ruimte kunnen meten. Dit geeft een nieuwe methode om de geboorte van sterren en planeten te onderzoeken. De onderzoekers, onder wie Leids hoogleraar…
-
Zes ERC Consolidator Grants voor Leidse wetenschappers
Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.
-
Neutrino gekoppeld aan zwart gat dat ster verzwelgt
Astronomen hebben, pas voor de tweede keer ooit, een neutrino gekoppeld aan een object buiten onze Melkweg. Deze waarnemingen zijn gedaan met behulp van telescopen op zowel de aarde als in de ruimte. De onderzoekers, onder wie de Leidse astronoom Sjoert van Velzen, konden het neutrino traceren naar…
-
ESA presenteert eerste haarscherpe Euclid-foto’s van de kosmos
Vandaag zijn de eerste fullcolour beelden van de kosmos van ESA’s ruimtetelescoop Euclid gepresenteerd. Nooit eerder was een telescoop in staat om zulke haarscherpe astronomische beelden te maken van zo'n groot deel van de hemel en zo ver het diepe heelal in. De vijf beelden illustreren het volledige…
-
Forse investering voor onderzoek naar de ‘big bang’
Natuurkundige Ana Achúcarro is programmaleider van onderzoeksproject 'Observing the big bang: the quantum universe and its imprint on the sky’, één van de zes projecten waarin Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) in totaal 12 miljoen euro investeert. De Nederlandse natuurkunde blinkt…
-
Hunting for life’s building blocks at minus 250 degrees Celsius
James Webb life’s building blocks
-
Elena Maria Rossi vervolgt haar zoektocht naar de oorsprong van de grootste zwarte gaten als hoogleraar
Elena Maria Rossi is gefascineerd door zwarte gaten. Haar benoeming tot hoogleraar was een lang gekoesterde wens, mede omdat er zo weinig vrouwelijke hoogleraren zijn in haar vakgebied. ‘Mijn benoeming is ook voor Sterrewacht Leiden een mijlpaal.’
-
Astronomen maken water bij 260 graden onder nul
Onderzoekers van het Laboratorium voor Astrofysica van de Sterrewacht Leiden zijn erin geslaagd om water te maken onder omstandigheden zoals die in de ruimte heersen.
-
Astronomen zien geboorte cluster van sterrenstelsels in vroege heelal
Een internationaal team van astronomen heeft een groot reservoir van heet gas ontdekt in de cluster-in-wording rond het Spinnenwebstelsel. De sterrenkundigen voorspellen, mede op basis van dat hete gas, dat de cluster-in-wording zal uitgroeien tot een van de grootste objecten in het heelal. Daardoor…
-
Verste sterrenstelsels ooit gezien dankzij James Webb
De eerste beelden van de James Webb-telescoop onthullen mogelijk de verste sterrenstelsels die de mensheid ooit heeft gezien. ‘Het is echt ongelofelijk wat de internationale gemeenschap in de eerste twee weken sinds deze gegevens openbaar zijn allemaal al heeft gevonden’, zegt hoogleraar Extragalactische…
-
De geboorte van een ster: een traag en mysterieus drama
Een ster staat niet zomaar van de ene op de andere dag aan de hemel. Het ontstaan duurt enkele tienduizenden jaren. Twintig jaar geleden maakten astronomen een plaatje van een ster in zijn geboortefase. De James Webb Space Telescoop (JWST) kon diezelfde ster nu veel gedetailleerder vastleggen. Dat levert…
-
Leidse promovendus ontdekt dunne atmosfeer op exoplaneet TRAPPIST-1 c met JWST
Een groep astronomen heeft onder leiding van de Leidse promovendus Sebastian Zieba met behulp van de James Webb Space Telescope (JWST) ontdekt dat de rotsachtige exoplaneet TRAPPIST-1 c een dunne atmosfeer heeft. Hoewel de planeet qua grootte en temperatuur bijna identiek is aan Venus, en de verwachting…
-
Huib Jan van Langevelde benoemd tot hoogleraar Galactische radiosterrenkunde
Prof.dr. H.J. van Langevelde is per 15 juli 2013 benoemd tot hoogleraar ‘Galactische Radiosterrenkunde’. Van Langevelde is gespecialiseerd in het gebruik van radio-interferometers en is de directeur van het internationale “Joint Institute for VLBI in Europe” (JIVE) in Dwingeloo.
-
Veldwerk NL-rapport 'Als het een kleur was geweest dan zou het pikzwart zijn' wint Speckmann Awards 2021
Bachelorstudenten Kirsten S. Barink, Milène van der Geest, Claire van den Helder en Pim L. Ruhe winnen de Speckmannprijs voor hun Veldwerk NL-rapport 'Als het een kleur was geweest dan zou het pikzwart zijn', een reportage over mensen die lijden aan het fenomeen 'Elektrohypersensitiviteit'.