307 zoekresultaten voor “kosmische straling” in de Publieke website
-
Mirjam de Bruijn in Volkskrant over Al Qaida in Mali
Volgens Mirjam de Bruijn, hoogleraar Afrika Studies aan de Universiteit Leiden, heeft de militaire uitstraling in Mali een averechts effect. ‘Groeperingen verharden zich. Burgers zien dat er niets verandert aan de marginalisering en onderdrukking door de centrale regering. De soldaten die zij zien rondlopen…
-
Het skelet als bron
Beenderen bevatten informatie over het leven van een persoon, zoals zijn herkomst, leeftijd bij overlijden en aan welke ziektes hij leed. Wetenschappers kunnen hieruit veel herleiden over het leven van die persoon en de ontwikkeling van de mens. Dit biedt aanknopingspunten voor het oplossen van problemen…
-
Kunst
Wanneer je het Gorlaeus Gebouw binnenloopt zie je het meteen; het kunstwerk The Cloud hangt prominent in de hal en is niet te missen. Kunstenaar Jos Agasi heeft het speciaal voor deze plek ontworpen. ‘Intuïtie, verbeeldingskracht en creativiteit. Wetenschappers en kunstenaars hebben meer gemeen dan…
-
Geschiedenis
De Oude Sterrewacht heeft een rijke geschiedenis. Op deze pagina vindt u een beknopte versie van de historie die zich in het observatorium heeft afgespeeld.
-
Ervaring in de klas
Dit is de ervaring van drie 6-vwoklassen van het Stedelijk Gymnasium in Leiden. Zij gingen als een van de eerste klassen op zoek naar antibiotica-producerende actinomyceten uit zelf meegebrachte grondmonsters.
-
Faculteit der Geesteswetenschappen
De Faculteit der Geesteswetenschappen spant zich in om een diverse en inclusieve gemeenschap te zijn, waarbinnen alle studenten en medewerkers gerespecteerd worden, en die ze in staat stelt om hun werk optimaal te doen ongeacht gender, etniciteit, seksualiteit, beperking, leeftijd, religie of sociaaleconomische…
-
Publieke perceptie van energieprojecten
Fossiele brandstoffen loslaten en de praktische aanpassingen die dat met zich meebrengt, vragen nogal wat van de burger. Psycholoog en universitair docent Emma ter Mors onderzoekt welke factoren bijdragen aan de publieke perceptie en acceptatie van nieuwe energie-technologieën.
- Oorsprong van het leven
-
Rituele objecten op Bali
Balinezen erkennen dat zij deel uitmaken van en verbonden zijn met een kosmische structuur die groter is dan alleen de zichtbare wereld. Het onderwerp van deze studie, de lamak, is hiervan een symbool. Promotie van Francine Brinkgreve op 21 september 2016.
-
De zoektocht door het heelal
Astronomen willen het heelal begrijpen, van de Oerknal tot nu, en hoe dit verder zal gaan. In Leiden concentreren ze zich daarbij op twee vragen: 'Hoe ontstaan sterren en planeten? en 'Hoe ontstonden in het jonge heelal sterrenstelsels en zwarte gaten?' Een nieuwe generatie telescopen – net klaar of…
-
Nederlands-Japans sterrenkundig instrument meet 49 tinten ver-infrarood
Het DESHIMA-instrument van Nederlands-Japanse makelij heeft de eerste praktijktests doorstaan bij het meten van de afstanden en leeftijden van verre sterrenstelsels. De kern van het instrument is een chip ter grootte van twee euromunten die 49 tinten ver-infraroodlicht meet. De ontwikkelaars van de…
-
IJzer en titanium in atmosfeer ultrahete planeet
De atmosfeer van de heetste planeet die astronomen kennen bevat ijzer en titanium in gasvorm. Dat schrijft een internationaal team van wetenschappers op 16 augustus in Nature. Eerste auteur is de in Zwitserland werkzame Jens Hoeijmakers, die is opgeleid aan de Universiteit Leiden en tevens in 2017 promoveerde…
-
Algoritme kan ook leren zonder voorbeelden
In donutvormige gebouwen maken deeltjesversnellers supergedetailleerde röntgenfoto's. Toch zijn die beelden niet goed genoeg om bijvoorbeeld te leren hoe we kunnen rijden op waterstof. Wiskunde-promovenus Allard Hendriksen ontwikkelde een algoritme dat de beelden verbetert, zónder dat het hoeft te leren…
-
Prominent natuurkundige Maldacena geeft Ehrenfest Colloquium
Op 21 november geeft theoretisch natuurkundige Juan Maldacena het Ehrenfest Colloquium. Maldacena is wereldwijd bekend als uitvinder van de AdS/CFT-correspondentie, die een mogelijke sleutel vormt tot een theorie van quantumzwaartekracht. Maldacena is winnaar van de prestigieuze Diracprijs en de Breakthrough…
-
Donkere materie of gewoon zwavel?
Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie Jelle Kaastra, heeft een nieuwe verklaring gevonden voor röntgenstraling in clusters van sterrenstelsels. Deze röntgenstralen kunnen ontstaan als koud waterstofgas botst op hete zwavel-ionen en zo elektrische lading overdraagt. Eerder werden de…
-
Student staat centraal bij uitreiking Honourscertificaten
Op vrijdag 6 november 2015 ontvingen ruim honderd studenten hun certificaat voor het behalen van het Honours College. De afsluiting van het studieprogramma blijkt belangrijk voor toekomstige werk- en studiekeuzes en een professioneel netwerk. Ook de hoge mate van persoonlijke ontwikkeling kwam tijdens…
-
Zwarte gaten remmen groei sterrenstelsels
Sterrenstelsels groeien omdat hun zwaartekracht vers gas van buiten aantrekt. Om dat proces te kunnen begrijpen kroop sterrenkundige Freeke van de Voort achter de computer en simuleerde het. Ze ontdekte dat zwarte gaten het opslokken van vers gas sterk vermindert. Promotie op 28 maart.
-
Oratie Prof.dr. Joop Schaye
De vorming van sterrenstelsels Datum: maandag 17 september Tijdstip: 16.00 uur Locatie: Academiegebouw Bij oraties wordt het togaprotocol gehanteerd.
-
Voorproeven van Nacht van Kunst & Kennis: Mensen op Mars en sterrenkundige Vincent Icke
Wetenschap en maatschappij ontmoeten elkaar in de Leidse Nacht van Kunst & Kennis op 20 september. Vooraf krijgen onze topsprekers alvast een prikkelende vraag. Gaat het mensen lukken om te leven op Mars?
-
Beta-onderwerpen meest gewild in Science Café
Uit recent onderzoek onder Science Café bezoekers blijkt dat bèta-onderwerpen het meest gewild zijn. Onderwerpen lopen uiteen van kernenergie tot nieuwe spelling.
-
Examinering Stralingsbeschermingskundige
Om de kwaliteit van examens te garanderen heeft de ANVS het initiatief genomen een reeks schriftelijke examens, op het niveau van coördinerend deskundige (CD), inhoudelijk en didactisch te laten evalueren.
-
FET Open Grant voor onderzoek naar veel-fotonenverstrengeling
Het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde (LION) is de penvoerder in het Qluster-onderzoeksproject, dat gefinancierd wordt met 2,9 miljoen euro van het FET Open-programma van de EU. Het project met een looptijd van drie jaar is begonnen op 1 december, met als doel om quantumverstrengeling…
-
Fotoverslag Bachelor Open Dag KOG
Op de Bachelor Open Dag van 25 febuari stond het KOG weer open voor een grote toestroom studiekiezers. De scholieren werden ontvangen in de verschillende presentatiezalen waar zij de ins en outs van een studie rechten en criminologie te zien en horen kregen. Zo werd er gepleit in de Moot Court en stond…
-
Jasmijn Rana in NRC over waarom een 'Instagramgezicht' problematisch is
In het artikel 'Dankzij Instagram hebben jonge vrouwen over de hele wereld hetzelfde gezicht' in het NRC van 4 november 2021 vertelt cultureel antropoloog Jasmijn Rana (Universiteit Docent bij CAOS) over wat volgens haar problematisch is aan het Instagramgezicht. Het artikel bespreekt het nieuwe mondiale…
-
Grootste database voor ruimte-ijs ooit: ‘een soort telefoonboek, maar dan voor ijs’
Het is de grootste database voor ruimte-ijs ooit: De Leiden Ice Database for Astrochemistry: LIDA. LIDA is gemaakt door astrofysici van de Leidse Sterrewacht en omvat niet alleen honderden meetgegevens, maar ook programma’s om astronomische waarnemingen te onderzoeken en nieuwe metingen met de James…
-
Glimp opgevangen van eerste sterren?
Astronomen hebben met behulp van ESO’s Very Large Telescope het meest heldere sterrenstelsel ontdekt dat tot nu toe in het vroege heelal is aangetroffen. Ook hebben ze sterk bewijs gevonden dat het stelsel sterren van de eerste generatie bevat. Het team, met de Leidse astronomen David Sobral, Jorryt…
-
BlackGEM-telescopen beginnen jacht op bronnen van zwaartekrachtgolven
Op de ESO-sterrenwacht La Silla in Chile zijn er drie Nederlands-Belgische telescopen in werking getreden. Deze zogeheten BlackGEM-array zal de zuidelijke hemel scannen om op jacht te gaan naar kosmische gebeurtenissen die zwaartekrachtgolven produceren, zoals fusies van neutronensterren en zwarte gaten.…
-
FLAMINGO: donkere materie, gewone materie én neutrino’s in grootste kosmologische simulatie ooit
Niet alleen donkere materie, maar ook gewone materie en donkere energie worden gevolgd in de grootste kosmologische computersimulatie ooit. In de FLAMINGO-simulatie zie je over de loop van miljarden jaren virtuele sterrenstelsels en clusters van sterrenstelsels ontstaan. Dat is geen makkelijke klus:…
-
Leidse promovenda wint NASA Hubble Fellowship
De Leidse promovenda Karin Öberg is een van de 17 winnaars van de NASA Hubble Fellowship. Na haar promotie dit najaar verhuist ze naar de Verenigde Staten voor een driejarig postdoctoraal onderzoek naar de rol van ijs bij de geboorte van sterren.
-
Vidi-financiering voor acht wetenschappers Universiteit Leiden
Acht wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een beurs toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO. Met deze Vidi-financiering kunnen de onderzoekers de komende vijf jaar een vernieuwende onderzoekslijn opzetten en hun eigen onderzoeksgroep verder uitbouwen.
-
Vier FWN-onderzoekers gaan naar buitenland met Rubicon-beurs
Sterrenkundige Donggang Wang, natuurkundige Anne Meeussen en scheikundigen Nick Gerrits en Elliot Mock: alle vier krijgen ze van NWO een Rubicon-beurs. Met deze beurs voor jong talent gaan ze twee jaar lang onderzoek doen aan een buitenlandse universiteit.
-
IIASL aanwezig bij lancering duurzaamheidsinitiatief Net Zero Space
Op vrijdag 12 november 2021 is op het Paris Peace Forum het Net Zero Space-initiatief gelanceerd. Het International Institute of Air and Space Law (IIASL) van de Universiteit Leiden is een van de eerste ondertekenaars van het initiatief.
-
Oortlezing: Hoe niets toch iets kan zijn
Prof. Carlos Frenk sprak voor de Oortlezing 2015 over niets. Op een toegankelijke manier kreeg het publiek een stoomcursus Kosmologie, waarin de focus lag op donkere materie, donkere energie en de evolutie van het heelal. Het publiek van de jaarlijkse lezing bestond staf van de Sterrewacht, maar ook…
-
Vijf Veni-beurzen naar Leidse bèta-onderzoekers
Vijf veelbelovende onderzoekers van de bètafaculteit hebben een Veni-beurs van NWO in de wacht gesleept. Met de beurs van maximaal 250.000 euro kunnen zij drie jaar lang onderzoek doen. In totaal gingen er zeventien Veni’s naar Leiden, waarvan vier naar de Sterrewacht en één naar het IBL.
-
Babyplaneten worden razendsnel geboren
Nieuw onderzoek onder leiding van de Leidse promovendus Lukasz Tychoniec wijst uit dat planeten rond jonge sterren – op kosmische schaal – in een 'oogwenk' van minder dan een half miljoen jaar worden geboren. Op basis van gegevens van het ALMA-observatorium in Noord-Chili en de Very Large Array in New…
-
Harold Linnartz bij BNR Nieuwsradio over het bouwen van moleculen in de ruimte
Moleculen zijn de bouwstenen van het leven. Ze ontstaan door chemische reacties die plaatsvinden als atomen met elkaar botsen. In het ijle heelal zijn deze botsingen zeldzaam en de omstandigheden extreem. Toch zijn ook hier complexe moleculen te vinden en gebeuren er dus chemische reacties. Hoogleraar…
-
Commissie krijgt positief beeld bij Mid Term Review
Vrijdag 28 juni 2019 vond de Mid Term Review van het facultaire onderzoek plaats. Onder de stralende zon werden onderzoeksprogramma's en projecten gepresenteerd aan de commissieleden en aan elkaar.
-
Mogelijk signaal van donkere materie gedetecteerd
Door massa’s gegevens van de Europese röntgensatelliet XMM-Newton door te worstelen, hebben wetenschappers van de Universiteit Leiden en de École polytechnique fédérale de Lausanne (Zwitserland) een signaal opgespoord dat afkomstig kan zijn van donkere materie.
-
Licht reflecteert niet altijd op dezelfde manier
Een bundel gefocusseerd licht die op een spiegel valt gedraagt zich anders dan een bundel evenwijdig licht en houdt zich daarmee niet aan de al in de klassieke oudheid geformuleerde wet van de reflectie. Onderzoekers van het Huygens Laboratorium van de Universiteit Leiden en de Stichting FOM tonen dit…
-
Scholieren en leraren voortgezet onderwijs
Naast de voorlichtingsactiviteiten vanuit de opleiding natuurkunde, organiseren we vanuit het LION ook eigen activiteiten gericht op scholieren en leraren van het voortgezet onderwijs.
-
De lancering van een nieuw tijdperk: Leiden en de James Webb telescoop (deel II)
Na 25 jaar is het deze december eindelijk zo ver: de lancering van de lang verwachte James Webb ruimtetelescoop. Leidse astronomen kijken vol spanning mee: niet alleen waren zij betrokken bij de bouw van belangrijke instrumenten aan boord, de telescoop zal ook vele nieuwe geheimen van het heelal onthullen,…
-
In memoriam Harold V.J. Linnartz 1965 - 2023: De chemie van de hemelen ontrafelen
Met groot verdriet delen wij het nieuws dat Prof. Harold Linnartz plotseling en onverwacht is overleden op zondag 31 december 2023. We zijn allemaal geschokt en onze gedachten gaan uit naar zijn vrouw en kinderen, zijn overige familieleden en vrienden. Harold was het hart van ons instituut, als onderzoeker,…
-
Leiden Science Run haalt ruim 10.000 euro op voor vluchtelingstudenten
Een recordaantal van 83 teams haalde op 29 september tijdens de Leiden Science Run een recordbedrag van 10.566,37 euro op. Dit bedrag gaat geheel naar de Stichting voor vluchtelingstudenten UAF.
-
Spinozapremie voor Leids statisticus Aad van der Vaart
Voor zijn baanbrekend onderzoek in de statistiek ontvangt hoogleraar Stochastiek Aad van der Vaart de NWO-Spinozapremie. Hij ontvangt de prijs voor zijn fundamenteel onderzoek naar modellen die bijvoorbeeld helpen bij het opsporen van genen die een rol spelen bij kanker.
-
Druppelsgewijs wijzer: vloeistofnucleatie in beeld
Die vervelende regendruppels die voor een nat pak zorgen, ontstaan ergens in de lucht uit wolken van waterdamp. Het proces nucleatie beschrijft de manier hoe dit gebeurt. Edgar Blokhuis van het Leids Instituut voor Chemie ontwikkelde een theorie om dit overgangsproces nauwkeuriger te beschrijven. Scheikundigen…
-
'Stephen Hawking heeft abstracte wetenschap op de kaart gezet'
Theoretisch natuurkundige Stephen Hawking stierf op 14 maart in zijn woonplaats Cambridge aan de gevolgen van de spierziekte ALS. Hawking werd 76 jaar. Enkele Leidse wetenschappers blikken terug op het leven en de wetenschappelijke loopbaan van de wereldberoemde natuurkundige. ‘Hij was heel benaderbaar…
-
De schouders eronder en samen aan de slag
Het jongste instituut van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen heeft de afgelopen jaren een ware groeispurt gehad. Het is aan Martina Vijver als kersvers wetenschappelijk directeur om die groei vast te leggen en het CML door te ontwikkelen. ‘Dit is een nieuwe uitdaging waar ik ontzettend veel…
-
Wat was er eerder: water of planeten?
Is er in een planeetvormende schijf al water aanwezig voordat rotsachtige planeten ontstaan? Daar heeft de James Webb Space Telescope misschien bewijs voor gevonden. De ruimtetelescoop heeft voor het eerst water waargenomen in de binnenste schijf rond een jonge ster waar op grotere afstand al reuzenplaneten…
-
Nieuwe dataset helpt milieu-impact van windmolens op zee beter te begrijpen
Offshore-windmolenparken leveren schone en groene energie. Helaas leren wetenschappers steeds meer over de schadelijke impact die ze kunnen hebben op het leven in de zee. Om die impact beter in beeld te kunnen brengen, en toekomstige windmolenparken zo gunstig mogelijk de positioneren, maakte milieuwetenschapper…
-
Daglengte van een exoplaneet voor het eerst gemeten
Waarnemingen met ESO’s Very Large Telescope (VLT) onder leiding van Ignas Snellen hebben, voor het eerst, de rotatiesnelheid van een exoplaneet opgeleverd. Gebleken is dat een dag op Bèta Pictoris b slechts acht uur duurt – veel korter dan de dagen op de planeten van ons zonnestelsel. Het onderzoek…