1,087 zoekresultaten voor “leven in het heelal” in de Publieke website
-
Leven in het Heelal
Welkom op de website van Leven in het Heelal, een lesprogramma van de Leidse Sterrewacht voor basisschoolleerlingen. Hier op aarde hebben we de juiste omstandigheden voor leven om op te bloeien, en bijna overal zijn wel planten en dieren te vinden. Maar hoe is dat op andere plekken in ons zonnestelsel?…
-
Op zoek naar leven in het heelal
Is er leven buiten de aarde? Voor het eerst zijn we in staat om het begin van een antwoord te geven op deze oeroude vraag. De Leidse sterrenwacht bouwt mee aan nieuwe instrumenten om de kansrijkste exoplaneten te vinden.
-
De zoektocht door het heelal
Astronomen willen het heelal begrijpen, van de Oerknal tot nu, en hoe dit verder zal gaan. In Leiden concentreren ze zich daarbij op twee vragen: 'Hoe ontstaan sterren en planeten? en 'Hoe ontstonden in het jonge heelal sterrenstelsels en zwarte gaten?' Een nieuwe generatie telescopen – net klaar of…
-
Oratie: De mens in het heelal
Nieuwe krachtige telescopen, zoals de European Extremely Large Telescope, zullen de atmosferen van aardachtige planeten gaan ontrafelen met behulp van nieuwe waarneemmethoden zoals onder ontwikkeling in Leiden. Zuurstof kan dan mogelijk als eerste bewijs dienen voor buitenaards leven.
-
Oratie: Röntgendiagnostiek in de ruimte: lijnen in het heelal
Röntgendiagnostiek is vooral bekend uit de medische techniek. Maar ook in de sterrenkunde speelt röntgenstraling een belangrijke rol. Jelle Kaastra, hoogleraar Hoge energie astrofysica, is gespecialiseerd in het onderzoek aan de röntgenstraling van actieve melkwegstelsels en clusters van melkwegstel…
-
Over leven
Dumpy: 'Leuk dat je er bent! Ik ben Dumpy en dit is mijn pagina voor het project 'Leven in het heelal'. Op deze pagina vind je informatie over het project en links naar een encyclopedie over de planeten.
-
Contact
Leven in het Heelal is een project van medewerkers van de Sterrewacht Leiden die het perspectief van de sterrenkunde willen gebruiken om te laten zien hoe waardevol en kwetsbaar ons klimaat is, en dat het niet vanzelfsprekend is dat de Aarde bewoonbaar is.
-
Leidse astrofysicus versnelt speurtocht naar buitenaards leven
De zoektocht naar leven elders in het heelal is weer een stapje verder, dankzij de Leidse astrofysicus Matteo Brogi. In zijn proefschrift, waarop hij cum laude promoveerde, demonstreert hij een nieuwe methode om verre planeten te onderzoeken.
-
De zoektocht door het heelal
Hoe is ons heelal ontstaan? Bestaat er ergens nóg een planeet met leven? Lees erover in het nieuwe wetenschapsdossier 'De zoektocht door het heelal'.
-
Buitenaards leven vinden in een pixel, EenVandaag
Een pixel. Niet meer dan een ministipje op een foto van het heelal herbergt mogelijk informatie of er zeeën of bossen op planeten ver in het heelal zijn. Wetenschappers aan de Universiteit van Leiden werken aan een methode waarmee ze binnen vijftien jaar hét wetenschappelijke bewijs voor leven in het…
-
Voor leraren
Het lesprogramma Leven in het Heelal is voor iedereen vrij te gebruiken. Op de pagina's aan de linkerkant staan een overzicht van elke les en alle documenten die je nodig hebt om de lessen uit te voeren.
-
Een Zwitsers leven in de Tropen
Vierhonderd jaar geleden verliet Elie Ripon zijn woonplaats Lausanne om als huursoldaat in den vreemde te gaan dienen. Bijna tien jaar lang zwierf hij over de wereldzeeën, eerst als walvisvaarder en daarna als officier, piraat, diplomaat en spion in dienst van de VOC
-
Een stuk heelal in de computer
Simulaties van sterrenstelsels helpen om astronomische waarnemingen beter te begrijpen. De EAGLE simulatie, een groot project waarin Leidse astronomen een hoofdrol hebben, laat de evolutie van het heelal zien, van vlak na de Oerknal tot nu.
-
Michelle in het Veld
Expertisecentrum SOZ
m.s.in.het.veld@sea.leidenuniv.nl | +31 71 527 7316
-
De Partij. Over het politieke leven in de vroege SDAP
De Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) was een politiek experiment. Bij haar oprichting in 1894 hadden de meeste leden geen stemrecht, de leiders geen politieke ervaring en stond de organisatievorm nog in de kinderschoenen. Wie lid werd, zette bovendien zijn geld, goede naam en baan op het…
-
Harold Linnartz bij BNR Nieuwsradio over het bouwen van moleculen in de ruimte
Moleculen zijn de bouwstenen van het leven. Ze ontstaan door chemische reacties die plaatsvinden als atomen met elkaar botsen. In het ijle heelal zijn deze botsingen zeldzaam en de omstandigheden extreem. Toch zijn ook hier complexe moleculen te vinden en gebeuren er dus chemische reacties. Hoogleraar…
-
‘Mijn werk is tegelijkertijd ook mijn hobby dus het laat je niet los’
In het programma ‘De Nacht van NTR’ op NPO Radio 1 vertelt hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck over de James Webb-ruimtetelescoop waar ze zelf aan heeft meegewerkt. Daarnaast geeft ze een persoonlijke inkijk in haar leven en loopbaan.
-
De chemie van het heelal ontrafelen
Complexe moleculen, waaronder de bouwstenen van het leven, ontstaan in laagjes ijs op ultrakoude stofdeeltjes (-260 oC) in de ijle ruimte tussen en rondom sterren. Om deze processen goed te begrijpen gaan Leidse sterrenkundigen een unieke opstelling ‘CRYOPAD’ voorzien van nieuwe en betere meetapparatuur.…
-
Projectoverzicht
Weet jij hoe groot het heelal is? Reis in vijf workshops mee door de ruimte en ga met ons op zoek naar leven. In deze cursus ontmoet je échte sterrenkundigen en leer je hoe het is om sterrenkundig onderzoek te doen. Ontwerp, bouw en test je eigen alien, zodat deze de barre omstandigheden op andere planeten…
-
Aspecten van Joods leven in Roermond en Midden-Limburg 1275-2018
Op 28 oktober 2021 verdedigde Hein van der Bruggen zijn proefschrift en behaalde daarmee de doctorstitel.
-
Het vijfhoekige heelal van Gerard Caris
Bezoek het vijfhoekige heelal van Gerard Caris en maak kennis met het Pentagonisme.
-
Leidse sterrenkundigen ontdekken grootste deeltjesversneller in het heelal
Een team van voornamelijk Leidse astronomen heeft de grootste deeltjesversneller in het heelal ontdekt. Zij ontdekten dat bij een frontale botsing van vier gigantische clusters van sterrenstelsels deeltjes versneld worden tot zeer hoge energieën. De energieën zijn meer dan een miljoen maal hoger dan…
-
Media-aandacht voor Nederlandse detector voor buitenaards leven
Nederlandse wetenschappers hebben een detector ontwikkeld die op kilometers afstand het bestaan van levende planten kan aantonen. Deze techniek kan in de toekomst gebruikt worden bij de zoektocht naar buitenaards leven. De Leidse astronoom Frans Snik begeleide de promovendus die het onderzoek uitvoerde.…
-
Programma uitvoeren
Op deze pagina vind je de bestanden die nodig zijn om het programma uit te voeren. Het wordt aangeraden om er voor de eerste les een sterrenkunde-expert bij te hebben. Het programma kan ook zonder zonder teststations uitgevoerd worden, dan bestaat het alleen uit lessen 1 tot en met 3.
-
Leidse sterrenkundigen in Govert naar de grenzen van het heelal
Ewine van Dishoeck, Jeroen Terwisscha van Scheltinga en Niels Ligterink laten in het tv-programma van Govert Schilling zien hoe moleculen ontstaan op ijzige stofkorreltjes in de ruimte, nagebootst in hun lab in de Leidse Sterrewacht.
-
Alessandra Silvestri wint Vidi om het heelal te begrijpen
Alessandra Silvestri, een kosmoloog bij het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde (LION), krijgt een NWO Vidi-beurs voor onderzoek naar het uitdijen van het heelal. Een groeiend aantal theorieën verklaart waarom het uitdijen van het heelal versnelt, en tegelijkertijd komen er ook steeds meer…
-
NWO-subsidies voor chemische reacties in het heelal
De Sterrewacht Leiden gaat een belangrijke bijdrage leveren aan het onderzoek binnen het nieuwe NWO Dutch Astrochemistry Network. Met een totaal budget van 2,4 miljoen euro worden in de komende jaren twaalf projecten gefinancierd. Vier daarvan worden uitgevoerd onder directe leiding van Leidse wetenschappers,…
-
Speuren naar ruimte-ijs en de bouwstenen van het leven
Een ruimtetelescoop van wereldklasse, een astrolab dat ruimte-ijs maakt en de bouwstenen van het leven… Het IceAge-project bevat alle ingrediënten van een zeer fascinerend onderzoeksproject. Leidse astronomen Melissa McClure, Harold Linnartz en Will Rocha mogen als een van de eerste wetenschappers ter…
-
Twee Leidse astronomen bekroond met prestigieuze IAU PhD Prize
Twee Leidse astronomen mogen de prestigieuze IAU PhD Prize in ontvangst nemen. Zowel Jorryt Matthee als Niels Ligterink vielen in de prijzen. Wetenschappelijk directeur Huub Röttgering: ‘Dat dit jaar twee van onze promovendi een IAU prijs krijgen voor het beste proefschrift in hun onderzoeksgebied vervult…
-
Een simulatie van het heelal met realistische sterrenstelsels
Een internationaal team van astronomen onder leiding van de sterrenkundige Joop Schaye heeft een simulatie van het heelal ontwikkeld waarin realistische sterrenstelsels ontstaan; hun massa, grootte en leeftijd komen overeen met die van waargenomen sterrenstelsels. De gelijkenis is te danken aan de simulatie…
-
Intercontinentale supercomputer ontrafelt de structuur van het heelal
Een internationaal team van astrofysici en computerwetenschappers, onder leiding van prof. dr. Simon Portegies Zwart, is er voor het eerst in geslaagd een grootschalige berekening uit te voeren op twee gekoppelde supercomputers. Het onderzoeksteam gaat met de berekening, genaamd CosmoGrid, de vorming…
-
De mysteries van exoplaneten en superzware zwarte gaten: twee Vici-beurzen voor de Sterrewacht
De een ontrafelt het ontstaan van de grootste zwarte gaten in het universum, de ander onderzoekt de invloed van sterrenwind op de atmosfeer van exoplaneten. Zowel Elena Maria Rossi als Aline Vidotto ontvangen een Vici-beurs voor hun onderzoek naar de mysteries van het heelal. ‘Ik heb nog geen idee hoe…
-
Kickstart het heelal - Crowdfunding voor Universe in a Box
Het project Universe Awareness (UNAWE) van de Universiteit Leiden organiseert een Kickstarter crowdfunding campagne om de lespakketten van 'Universe in a Box', een lespakket voor sterrenkunde, zoveel mogelijk te kunnen verspreiden onder kansarme gemeenschappen over de hele wereld. De campagne werd gelanceerd…
-
De structuur van het heelal ontrafelen met zwaartekrachtgolven
Eeuwenlang hebben astronomen het heelal bestudeerd door lichtsignalen te verzamelen. Sinds 2015 stelt het bewijs van een belangrijke voorspelling van Einstein ons in staat om het heelal op een nieuwe manier te onderzoeken: door middel van zwaartekrachtgolven. Astronomie promovendus Valeriya Korol heeft…
-
Harold Linnartz in NRC over zijn lab waar hij processen van het heelal simuleert
Astrofysicus Harold Linnartz simuleert processen van het heelal in zijn lab. In het NRC is zijn werkplek in beeld gebracht.
-
Schoolprogramma's
De Oude Sterrewacht Leiden is een van de partners van het lokale leerecosysteem Verwonder om de Hoek, een Leids onderwijsplatform dat schoolkinderen en families laat verwonderen over de wereld van Natuur, Wetenschap, Technologie en Duurzaamheid. Op deze pagina vindt u welke educatieve programma's de…
-
‘We leven misschien in een heel leeg stukje heelal’
Het universum dijt uit en de snelheid waarmee dit gebeurt hangt nauw samen met de leeftijd van het heelal. Maar tussen twee recente metingen van de precieze uitdijingssnelheid zit een gat van 10%. Kosmologen uit Leiden en Heidelberg hebben dit gat nu voor de helft gedicht.
-
Binnenkort in 19 duizend broekzakken: het ‘Heelal in je broekzak doe-boek’!
De 19.000 door Universe Awareness gedrukte boekjes zijn nu onderweg om kinderen over de hele wereld blij te maken. De doe-boekjes zijn beschikbaar in 17 verschillende talen en komen terecht bij kinderen in scholen en wetenschapscentra, tijdens wetenschapsdagen en sterrenkunde-evenementen.
-
Bestaat ook buitenaards leven uit DNA?
Ieder levend organisme op aarde bevat DNA, de genetische code die alle informatie over het organisme bevat. Maar is het buitenaardse leven gebaseerd op dezelfde moleculen als het leven op aarde? ‘Ieder levend organisme in het heelal heeft een genetische code nodig,’ zegt Emeritus hoogleraar Theoretische…
-
Op zoek naar de oorsprong van het leven met 8,9 miljoen euro
Met 8,9 miljoen euro van de Deense National Research Foundation gaan de Universiteit van Aarhus en de Leidse Sterrenwacht in 2020 het Center for Interstellar Catalysis (InterCat) oprichten. Het centrum staat onder leiding van Aarhus-professor Liv Hornekær. In Leiden wordt het onderzoek verricht door…
-
Publieksevenement International Day of Women & Girls in Science
De Verenigde Naties hebben 11 februari uitgeroepen tot International Day of Women & Girls in Science. De Universiteit Leiden viert deze dag met een open publieksevenement met vrouwelijke topwetenschappers van haar bètafaculteit. Iedereen is welkom vanaf 13:30 uur in het Kamerlingh Onnesgebouw in Lei…
-
Het heelal veel scherper in beeld met nieuwe algoritmen en supercomputers
Met nieuwe algoritmen en supercomputers is het gelukt om een haarscherpe radiokaart van het heelal te maken. Nu kunnen sterrenkundigen radiostralen van sterrenstelsels veel preciezer bekijken. Dat publiceerden de Leidse promovendus Frits Sweijen en collega's in Nature Astronomy.
-
vinden superheldere jonge sterrenstelsels in de prille jeugd van het heelal
Een internationaal onderzoeksteam, onder wie drie Leidse astronomen, heeft met de Hubble en Spitzer ruimtetelescopen vier ongewoon heldere, zeer jonge sterrenstelsels gevonden en gekarakteriseerd. Het gaat om stelsels van meer dan 13 miljard jaar geleden, van slechts 500 miljoen jaar na de oerknal.…
-
Hyperactieve sterrenstelses waargenomen in het vroege heelal
Een internationaal team van astronomen uit Leiden en de VS heeft voor de eerste keer de snelheid kunnen meten van sterren in een sterrenstelsel op een afstand van 11 miljard lichtjaar. De sterren blijken met ongeveer 1.5 miljoen km/uur bijna tweemaal zo snel door de ruimte te bewegen als de zon in ons…
-
Magneetveld beïnvloedt geboorte zware sterren
Kalle Torstensson en Huib Jan van Langevelde hebben met behulp van de MERLIN-radiotelescoop laten zien dat magneetvelden ook een belangrijke rol spelen bij de geboorte van zware sterren.
-
Zeldzame archeologische vondst: een oude stad in het verre heelal
Een internationaal team van astronomen heeft een zware cluster met rode, volwassen sterrenstelsels gevonden in het vroege heelal. Hij bevindt zich op een afstand van 10,5 miljard lichtjaar van de aarde en is daarmee de verst verwijderde rode cluster dat ooit is waargenomen.
-
Hubble componeert nieuw mozaïek van het verre heelal
Astronomen hebben met waarnemingen van de Hubble-ruimtetelescoop van de afgelopen 16 jaar een nieuwe foto samengesteld van het verre heelal. Het zogeheten Hubble Legacy Field bevat zo’n 265.000 sterrenstelsels tot aan de periode van 500 miljoen jaar na de oerknal. De Leidse astronomen Rychard Bouwens…
-
Meten wat er in het water leeft
Door menselijke invloeden, bijvoorbeeld vervuiling, kunnen levende watersystemen gaan wankelen. Dat heeft niet alleen gevolgen voor de biodiversiteit, maar ook voor functies als waterzuivering. De Universiteit Leiden brengt levende watersystemen in kaart met de modernste technieken.
-
‘Een opgeblazen heelal’, publiekslezing 4 april 2014
Binnen een fractie van de eerste seconde na de oerknal groeide het heelal van de grootte van een atoom tot de afmeting van het zonnestelsel. Tot voor kort was dit slechts theorie maar nieuw onderzoek suggereert dat dit idee echt klopt. In deze lezing leggen Leidse sterrenkundigen uit wat de recente…
- Oorsprong van het leven