Dr. Nathalie Brusgaard is te horen in een interview met Radio 1 waarin zij verteld over bevers in de Nederlandse prehistorie.

Rond alle vroege sterrenstelsels bevinden zich gigantische halo's van licht dat maar moeilijk kan ontsnappen. Dat ontdekte een team astronomen onder leiding van Jorryt Matthee van de Universiteit Leiden en David Sobral van de University of Lancaster.

In Duitsland zijn nieuwe bewijzen naar boven gekomen over de aanwezigheid van de moderne mens in Europa.

Volgens een nieuwe studie onder leiding van onderzoekers van de Universiteit van Kopenhagen en het Max Planck Instituut voor de Wetenschap van de Menselijke Geschiedenis in Jena, Duitsland, werd het Caribisch gebied door verschillende opeenvolgende migratiegolven vanuit het Amerikaanse vasteland bev…

Radio 1 vroeg Gerrit Dusseldorp te reageren op de vondst van een Homo-sapienskaak in Israël. De kaak heeft een datering van 180.000 jaar en zet daarmee de heersende ideeën over de verspreiding van Homo sapiens over de wereld op losse schroeven.

Eigenlijk waren ze op zoek naar de genetische basis van vuurgebruik bij de mens, maar wetenschappers uit Leiden en Wageningen ontdekten iets heel anders: aanwijzingen in het DNA dat de moderne mens slechter kan omgaan met giftige stoffen in rook dan neanderthalers en zelfs mensapen.

Het was lange tijd één van de meest bedreigde diersoorten ter wereld. Ruim tien jaar geleden dacht men zelfs nog dat hij was uitgestorven: de Filipijnse krokodil.

De circulaire economie wordt veelal gezien als het progressieve alternatief voor onze verspillende lineaire economie. Het principe van recycling gaat echter al heel ver terug. In een fascinerend artikel reflecteert archeoloog Maikel Kuijpers op het recyclinggedrag van prehistorische samenlevingen.

Wat aten onze verre voorouders en hoe bereidden ze hun voedsel? Een maand lang ondergaat experimenteel archeoloog Diederik Pomstra een streng paleodieet. Hij vlogt over zijn ervaringen om ook het bredere publiek te bereiken.

Astronomen van de Sterrewacht Leiden hebben een nieuwe methode ontwikkeld om verre quasars te vinden en beter te onderscheiden van andere objecten die erop lijken, met behulp van technieken voor machinaal leren. Het onderzoeksresultaat is geaccepteerd voor publicatie in het vakblad Astronomy & Astrophysics.…

Het leven van sterrenstelsels wordt gekenmerkt door sterk wisselende gedragingen, waarbij ze of enorm veel nieuwe sterren vormen, of nauwelijks sterren vormen, maar niet veel daartussenin. Een nieuwe studie toont aan dat dit bipolaire gedrag, manisch of depressief, de norm blijkt te zijn in het vroege…

Zijn alle moordenaars berekenende psychopaten met een obscene voorliefde voor bloederige kettingzagen? Als je Hollywood mag geloven wel, maar in de echte wereld gaat het toch vooral om alledaagse mensen met een problematische achtergrond. Hoogleraar Geweld en Interventies Marieke Liem roept daarom op…

Schoonmakers met negentig seconden poetstijd per wc. Buschauffeurs die veel te weinig plaspauzes hebben. Maaltijdbezorgers die door een algoritme worden geappt als ze iets te traag fietsen: 'Kun je het vinden?' Hoe blijven mensen overeind in de veeleisende, dynamische werkomgeving van vandaag? Om die…

We doen het allemaal op dagelijkse basis en staan er nauwelijks bij stil: kauwen op ons voedsel. Toch heeft dat 'simpele' proces van het vermalen van eten waarschijnlijk een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van onze kaak, de spieren in ons gezicht en onze tanden en kiezen.

Experimentele technieken maken het mogelijk de piepkleine onderdelen van de mens als biologisch systeem in kaart te brengen: het DNA, de eiwitten, de cellen. Maar hoe vormen al die radertjes samen eigenlijk een mens? Wiskundig bioloog prof.dr. Roeland Merks helpt biologen de mens weer in elkaar te zetten.…

Samen met twee andere experts spitte Geert de Snoo, hoogleraar Milieubiologie, de plannen van politieke partijen uit over energie, natuur, landbouw en dierenwelzijn. In het radioprogramma Vroege Vogels lichtten zij hun bevindingen toe.

‘Archeologen graven geen verklaringen op, en al helemaal geen zekerheden’, aldus Joanita Vroom, hoogleraar Archeologie van Middeleeuws en Vroegmodern Eurazië. 'Hun taak is het overbruggen van de kloof tussen gevonden scherven en het dagelijks leven van mensen. Wat zegt keramiek uit vroeger tijd bijvoorbeeld…

Astronomen hebben met de Hubble Ruimtetelescoop voor het eerst de vroege fase van stervorming gezien van de kern van een ellipsvormig sterrenstelsel, 3 miljard jaar na de oerknal. De groeiende kern vlamt op door het licht van miljoenen pasgeboren sterren die in razend tempo worden gevormd. Het team,…

Lezing

De rechter heeft een streep door het besluit van Kabinet gezet om Schiphol te laten krimpen. Terecht, zegt emeritus hoogleraar Lucht- en Ruimterecht Pablo Mendes de Leon.

In de vroege Bronstijd gebruikten mensen bronzen voorwerpen als betaalmiddel. Tot die conclusie komen archeologen Maikel Kuijpers en Catalin Popa in een PLOS ONE artikel dat 20 januari verschijnt. Verschillende media rapporteerden over deze bijzondere ontdekking.

In de vroege Bronstijd gebruikten mensen bronzen voorwerpen als betaalmiddel. Tot die conclusie komen archeologen Maikel Kuijpers en Catalin Popa in een PLOS ONE artikel dat 20 januari verschijnt.

Als onderdeel van het onderzoeksteam onderzocht Dr. Amanda Henry de evolutie van bacteriën die in onze mond leven en die daar helpen met de spijsvertering. Op basis van prehistorisch tandplak van de vroege mens en neanderthalers hebben ze hier uitspraken over kunnen doen. De meest opmerkelijke vinding…

In Nature beschrijven onderzoekers van de universiteiten van Leiden en Utrecht hoe 47 tanden uit Zuid-China aantonen dat de anatomisch modern mens minimaal 80.000 jaar geleden in die regio aanwezig was. 40.000 jaar eerder dan in Europa.

De overgang van eencelligheid naar meercellige organismen is een belangrijke stap geweest in de evolutie. Onderzoekers uit Leiden en Amsterdam ontwikkelden een wiskundig model dat mogelijk verklaart hoe meercelligheid tot stand kwam. Ze vermoeden dat cellen elkaars fouten corrigeren. Publicatie in eLife…

In 2015 dacht Jorryt Matthee een extreem ver sterrenstelsel ontdekt te hebben waarin geen elementen zwaarder dan helium aanwezig waren, genaamd CR7. Drie jaar later toont hij via metingen met de ALMA-telescoop aan dat het sterrenstelsel toch koolstof bevat en zelfs in normale concentraties. De American…

Binnen de Faculteit der Archeologie onderzoeken we de ontwikkeling van menselijke samenlevingen wereldwijd, vanaf het allervroegste begin tot en met de moderne tijd. Ook bestuderen we het erfgoed dat aan deze diepe geschiedenis van de mensheid herinnert en dat samenbindende en leerzame boodschappen…

Een internationaal team onder leiding van de Leidse sterrenkundige Paul van der Werf heeft ontdekt dat zich rond een zwart gat in het jonge heelal een ondoorzichtige schijf van gas en stof bevindt waarin in hoog tempo jonge sterren ontstaan. Het team deed de onverwachte ontdekking bij een succesvolle…

De Leidse wetenschappers Quirine Eijkman en Jan-Peter Loof zijn benoemd tot ondervoorzitters van het College voor de rechten van de mens.

De mens kan het internet de baas blijven, maar dan moet de ongebreidelde macht van Google en Facebook aan banden gelegd worden, betoogt publicist Jan Kuitenbrouwer in zijn boek Datadictatuur. Maar is dat genoeg om van het internet weer de gedroomde vrijplaats te maken?

Bij 71% van alle onderzochte vogelsoorten zingen ook de vrouwtjes.

Niet het vernuft van de mens, maar materialen zijn de bron voor innovatie en vooruitgang. Dat concludeert archeoloog Maikel Kuijpers op basis van zijn onderzoek naar vakmanschap en materiaalbewerking in de Vroege Bronstijd.

Beschavingen in het Amazonegebied van voor de Spaanse verovering waren een stuk dichtbevolkter en complexer dan historici decennia lang hebben gedacht. Leidse archeologen Marlena Antczak en Martin Berger reageren op nieuwe informatie vanuit Duits onderzoek.

Roelant Jonker onderzoekt halsbandparkieten. Hij wil hun gedrag en hun verspreiding onderzoeken.

Nieuwe koolstofdateringen van schelpen wijzen erop dat moderne mensen al minstens 45.900 jaar geleden in de Levant in Zuidwest-Azië leefden en van daaruit Europa koloniseerden. Dat is een paar duizend jaar eerder dan tot nu toe werd gedacht.

HDL staat bekend als het ‘goede cholesterol’: het verlaagt de kans op hart- en vaatziekten. Sommige families hebben van nature veel HDL in het bloed. Onderzoek naar hun erfelijk materiaal kan bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe medicijnen die HDL verhogen.

De mens is de ‘gedachtenleeskampioen’ van de natuur: veel beter dan alle andere levende wezens zijn we in staat om ons voor te stellen wat er in anderen omgaat. Dat komt onder meer door onze verhaalcultuur, denkt Max van Duijn. Promotie op 20 april.

De keten die patiënten voorziet van nieuwe medicijnen, bestaat uit diverse complexe schakels: van fundamentele wetenschap naar klinische tests tot productie. Deze hele keten is aanwezig in Leiden. De Universiteit Leiden, het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de bedrijven op het Leiden Bio…

In de negende aflevering van de podcast van de Leidse Studium Generale, Radio Horzelnest, spreekt archeoloog Gerrit Dusseldorp over de stamboom van de mens, opgravingen in Zuid-Afrika en grottenkunst.

Een onderkaak die in 1887 in Spanje is gevonden, is niet van een neanderthaler maar hoogstwaarschijnlijk van een homo sapiens. Het is een nieuw puzzelstukje in de geschiedenis van de mens. En die wordt door moderne DNA-technieken ook steeds duidelijker. Dr. Gerrit Dusseldorp reageert op de ontdekking…

In de Broekpolder bij Vlaardingen staat een steentijdhuis. Niet gebouwd door prehistorische mensen, maar door moderne archeologen van de Universiteit Leiden en vrijwilligers van het burgerinitiatief Federatie Broekpolder. Tijdens de bouw zijn enkel replica’s van werktuigen uit de steentijd gebruikt,…

Wat is het persoonlijke verhaal van wetenschappers als Einstein, Kamerlingh Onnes en Swammerdam? Een aantal Leidse honoursstudenten heeft een virtuele tentoonstelling opgezet om de mensen achter de ontdekkingen weer te geven.

Op woensdag 26 april heeft de ministerraad ingestemd met de benoeming van Jan-Peter Loof tot ondervoorzitter van het College voor de Rechten van de Mens.

Een tweetal opnamen van een jonge, zware ster met een tussenpoos van 18 jaar heeft gedetailleerde, realtime informatie opgeleverd over de vorming en ontwikkeling van dit type sterren. De compacte bolvormige schil van heet gas rond de ster bleek in 18 jaar tijd te zijn geëvolueerd tot een langgerekte…

IT-jurist Eduard Fosch Villaronga wil diversiteit en inclusiviteit in AI-onderzoek bevorderen. Belangrijk, want van Twitter tot in looprobots ziet hij hoe kunstmatige intelligentie vooroordelen vertoont op het gebied van ras, gender en seksuele oriëntatie.