Lezing
Hoe heurt het eigenlijk? Parlementaire verhoudingen onder partijpolitieke druk
- Datum
- dinsdag 7 oktober 2025
- Tijd
- Bezoekadres
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden - Zaal
- Telders Auditorium
Rudy B. Andeweglezing 2025
Op dinsdag 7 oktober 2025 vindt de Rudy B. Andeweglezing plaats in het Academiegebouw in Leiden. Dit jaar verzorgt em. prof. dr. Ruud Koole de lezing, met als titel: Hoe heurt het eigenlijk? Parlementaire verhoudingen onder partijpolitieke druk.
Programma
- 19:00: Inloop/ontvangst
- 19.30: Opening en introductie
- 19:45: Lezing
- 20:30: Reactie/discussie
- 20:45: Receptie
- 21:45: Einde
Naar een etiquette in de parlementaire verhoudingen?
De afgelopen twee jaar bood de nationale politiek in Nederland een chaotische aanblik. De totstandkoming en het functioneren van het kabinet-Schoof lieten zoveel afwijkingen zien van wat tot dan toe gebruikelijk was, dat menigeen het spoor bijster raakte.
De verhoudingen tussen parlement en regering, tussen parlementaire fracties onderling, tussen Eerste en Tweede Kamer, tussen wetgever en adviesorganen, tussen de uitvoerende en de rechterlijke macht raakten uit het lood. Nu zijn er sinds het ontstaan van het parlementaire stelsel in 1848 altijd veranderingen in die verhoudingen geweest. Levend staatsrecht! Maar zo vèrgaand en slordig als de afgelopen twee jaar zagen we zelden.
Wijzigingen in de parlementaire verhoudingen konden doorgaans voor een belangrijk deel worden verklaard door—aanvankelijk—het ontstaan van politieke partijen en vervolgens hun veranderende functioneren. Is dat ook nu het geval? Kan er enige orde in de parlementaire verhoudingen worden geschapen door als een politieke Amy Groskamp-ten Have de staatkundige etiquette in de parlementaire verhoudingen te (her)formuleren? En: kunnen uit de afgelopen jaren lessen worden getrokken voor de komende formatie en de nieuwe parlementaire periode?
Koole gaat in op deze vragen en sluit hierbij aan bij onder meer het werk van Rudy Andeweg.
Over de spreker
Ruud Koole is emeritus hoogleraar Politieke Wetenschap aan de Universiteit Leiden. Hij publiceerde onder meer Twee pijlers: Het wankele evenwicht in de democratische rechtsstaat (Prometheus, 2021), dat door Marc Chavannes in De Correspondent ‘weergaloos helder en leesbaar’ werd genoemd en van Mark Kranenburg vier ‘ballen’ kreeg in de NRC.
Onlangs publiceerde Ruud Koole Gerechtigheid en vrijheid: Een kleine geschiedenis van de sociaaldemocratie (Van Gennep, 2025).
Erbij zijn?
Iedereen is welkom om deel te nemen. Vooraf aanmelden is noodzakelijk; dat kan via onderstaande knop: