Universiteit Leiden

nl en

Maria Yazdanbakhsh ontvangt Spinozapremie voor onderzoek naar vaccins

De Leidse hoogleraar Maria Yazdanbakhsh (Cellulaire immunologie van parasitaire infecties) ontvangt dit jaar de prestigieuze NWO Spinozapremie. Deze, in vele opzichten, grensoverschrijdende wetenschapper draagt met haar onderzoek bij aan betere vaccins tegen parasitaire infecties en aan betere geneesmiddelen tegen ontstekingsziekten. Ze zal de 2,5 miljoen euro die ze ontvangt onder andere besteden aan het ontwikkelen van jong talent, met een nadruk op diversiteit.

Yazdanbakhsh werkt al ruim 30 jaar in het LUMC en is naast hoogleraar aan het Leiden University Center for Infectious Disease (LU-CID) ook hoofd van de afdeling Parasitologie en wetenschappelijk coördinator van het centrum voor Controlled Human Infections in Leiden.

Spectaculaire ontdekking

De Spinozacommissie noemt Yazdanbakhsh een wereldwijde een wetenschappelijke pionier in het ontdekken van manieren waarop parasieten ons immuunsysteem beïnvloeden. Een van haar meest spectaculaire ontdekkingen was dat parasitaire infecties niet alleen mensen ziek maken, maar tegelijk ook het immuunsysteem weerbaarder kunnen maken tegen ontstekingsziektes zoals allergieën of type 2 diabetes. Ze zal dan ook een deel van de Spinozapremie gebruiken om meer inzicht te krijgen in hoe micro-organismen en parasieten ons afweersysteem precies beïnvloeden, en hoopt deze inzichten uiteindelijk te vertalen naar de kliniek. 

Minder bescherming in Afrika

Daarnaast heeft Yazdanbakhsh een grote rol gespeeld in de ontwikkeling van kandidaat-vaccins tegen malaria, bestaande uit genetisch gemodificeerde parasieten. Een vaccintechniek waarin Leiden, mede dankzij Yazdanbakhsh, in vooroploopt. Tegenwoordig focust Yazdanbakhsh zich voornamelijk op het begrijpen waarom zo’n vaccin tot wel 100% bescherming biedt in Europa, en maar slechts 30% in Afrika. Dit onderzoek is ook gerelateerd aan de vraag waarom er relatief weinig allergieën, auto-immuunziektes of metabole syndromen voorkomen in Afrika, waar Yazdanbakhsh ook een antwoord op hoopt te vinden. 

Internationalisatie 

De Spinozalaureaat is zowel betrokken bij fundamenteel onderzoek in de laboratoria in Leiden als klinische studies en veldonderzoek in Afrikaanse en Aziatische landen. Naast haar wetenschappelijke bijdrage in deze landen heeft ze er ook voor gezorgd dat de onderzoekscapaciteit van onderzoeksgroepen in Indonesië, Gabon en diverse Afrikaanse landen zoals Ghana, Senegal en Uganda versterkt werd. Daarnaast speelt ze een cruciale rol bij het onderhouden van langdurige samenwerkingsverbanden met wetenschappers in deze landen, waar ze ook visiting professor is.

Teamprestatie

Kortom, een Spinozapremie is meer dan verdiend. Zelf benadrukt Yazdanbakhsh graag dat ze dit niet zonder haar team had kunnen doen. 'Een Spinozapremie ontvangen is een enorme eer, niet alleen voor mijzelf maar ook voor mijn fantastische team. Zonder hen was dit niet mogelijk geweest.'  Ze geeft aan het geld te willen gebruiken om jong talent een kans te bieden en meer diepgang te geven aan het onderzoek van haar team, in zowel Leiden als andere landen. 'Ik zie deze prijs ook als erkenning van hoe belangrijk het is om internationale samenwerkingen aan te gaan met ontwikkelingslanden.'

Tekst: Redactie LUMC
Beeld: NWO – Studio Oostrum

Over de Spinozapremie

De Spinozapremie wordt jaarlijks uitgereikt aan maximaal vier wetenschappers die tot de internationale top van hun vakgebied behoren. Iedere winnaar ontvangt een bedrag 2,5 miljoen euro dat hij of zij naar eigen inzicht mag besteden aan nieuw onderzoek. Samen met de Stevinpremie is het de grootste persoonsgebonden wetenschapspremie van Nederland. U vindt alle Leidse winnaars van de Spinoza- en Stevinpremies hier.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.