‘Geïntegreerde palliatieve zorg is voor iedereen van belang’
Op vrijdag 12 november spreekt Hoogleraar Palliatieve Geneeskunde Yvette van der Linden haar oratie uit met als titel: ‘Tijdloos’. Want hoe besteden we onze tijd als die ten einde komt door ziekte? Volgens Van der Linden valt er nog veel te halen op het gebied van zorg tijdens deze laatste levensfase. Ze pleit onder ander voor meer aandacht voor palliatieve geneeskunde in het onderwijs.
'Als zorgverlener kom je vrijwel zeker in aanraking met mensen in hun laatste levensfase', zegt Yvette Van der Linden, radiotherapeut-oncoloog bij het LUMC. 'We weten dat patiënten en naasten behoefte hebben om zaken over de laatste levensfase te bespreken, maar we zien ook dat zorgverleners daar niet altijd de tijd voor of kennis over hebben.' Het inbedden van onderwijs over palliatieve zorg in de artsen- en verpleegkundeopleiding is dan ook heel belangrijk volgens Van der Linden. Ook wil ze graag uitdragen dat je als zorgverlener echt niet alles zelf hoeft te doen. 'Binnen het Expertisecentrum Palliatieve Zorg (EPZ) is er ontzettend veel kennis en kunde aanwezig over dit onderwerp. We willen dat zorgverleners ons vroegtijdig in het behandeltraject weten te vinden', vertelt ze.
Kroon op het werk
Het EPZ, waar Van der Linden tevens hoofd van is, viert voorafgaand aan de oratie zijn tweede lustrum met het online symposium ‘Waar blijft de tijd?!’. Van der Linden is al sinds de oprichting bij het EPZ betrokken. Hun missie is om binnen de zorg, het onderwijs en onderzoek de krachten op het gebied van palliatieve geneeskunde te bundelen om zo de zorg te verbeteren. 'Deze leerstoel is de kroon op ons werk. Ik voel me vereerd en blij dat ik deze rol mag personifiëren, maar uiteindelijk hebben we dit met het hele consultteam palliatieve zorg gedaan.'
'Door palliatieve zorg vroegtijdig te integreren kunnen we meer betekenen voor patiënten en naasten.'
In de tien jaar dat het EPZ bestaat hebben Van der Linden en collega’s veel data verzameld over het aantal patiënten dat verwezen werd naar het consultteam palliatieve zorg en in welke fase van het behandeltraject dit gebeurde. Deze data gaan ze vanaf 2022 bespreken met de verschillende afdelingen in het LUMC. 'Aan de hand van deze spiegelinformatie gaan we in gesprek over hoe we samen goed kunnen zorgen voor patiënten, bijvoorbeeld door vaker of eerder naar ons te verwijzen. Door palliatieve zorg vroegtijdig te integreren kunnen we meer betekenen voor patiënten en naasten.'
Zorgpartner
Volgens Van der Linden is het belangrijk om op tijd het gesprek te starten met patiënten en naasten over wat er speelt en wat ze nodig hebben. 'We willen graag bereiken dat iedere patiënt wordt gevraagd naar zijn of haar wensen en behoeften en dat hen duidelijk is welke keuzes ze kunnen maken en met wie ze dat bespreken. Daarbij is het van belang dat we met meerdere specialismen als één zorgteam om de patiënt heen samenwerken.'
'Naasten van patiënten maken een onlosmakelijk deel uit van onze zorg.'
Bij het gesprek aangaan met iemand met een levensbedreigende ziekte of kwetsbaarheid, mag vooral de naaste niet vergeten worden, meent Van der Linden. 'De naasten van patiënten maken een onlosmakelijk deel uit van onze zorg. De naaste kent de patiënt het beste, is voor ons een bron van kennis en kan als partner in de zorg dienen voor zowel de zorgverlener als de patiënt. Daarnaast is het belangrijk dat we de naaste ook aandacht schenken zodat deze staande blijft en dus ook beter voor de patiënt kan zorgen.'
Oog voor elkaar
In haar oratie gaat Van der Linden daarnaast ook in op de beleidsmatige en organisatorische aspecten van palliatieve geneeskunde. Maar ze wil vooral dat haar toeschouwers bij zal blijven dat geïntegreerde palliatieve zorg ook voor hen van belang is. 'Of het nou mijn buurvrouw is of een hoogleraar uit een ander vakgebied, ik hoop dat ik hun ogen kan openen wat betreft palliatieve zorg. We maken het allemaal mee, dat we dierbaren verliezen, of dat je zelf heel ziek gaat zijn en komt te overlijden. Ik wens dat we in zo’n situatie meer oog hebben voor elkaar.'
De oratie van Yvette van der Linden is vrijdag 12 november vanaf 16:00 live te volgen via deze link.