Protest tegen classroom scanners op het plein bij Lipsius
Enige tientallen studenten en medewerkers van de Universiteit Leiden protesteerden dinsdag op het pleintje voor het Lipsiusgebouw tegen de classroom scanners die zijn opgehangen in gebouwen en collegezalen. Ze eisen dat de scanners worden weggehaald.
De universiteit maakt sinds 2020 gebruik van de classroom scanners. Deze personentellers hangen bij gebouwingangen en in onderwijsruimten om binnenkomende studenten, medewerkers en bezoekers te tellen tijdens de coronapandemie. De scanners zijn zo ingesteld dat niemand in beeld komt. Maar de demonstranten vrezen dat de universiteit die privacy niet kan garanderen of op een later moment wil loslaten. De universiteit heeft daar geen enkel belang bij en gebruikt het systeem alleen om het aantal aanwezigen in een ruimte te tellen. Dit is onder meer nodig vanwege de coronamaatregelen en het bewaken van ieders veiligheid en gezondheid.
Tijdens het protest bij het Lipsius neemt een van de organisatoren, Joris Wiebes, het woord via een megafoon. Hij vertelt dat ze met het protest graag de discussie openen met het bestuur van de universiteit. De demonstranten vinden dat de installatie van de scanners niet had mogen gebeuren, omdat de cybersecurity volgens hen niet goed is. Leids Universitair Weekblad Mare meldde enkele weken terug dat de beveiliging van het systeem niet helemaal op orde was, omdat een beperkt aantal inlogpagina’s van scanners korte tijd buiten het netwerk van de universiteit stonden. Zonder inloggegevens en wachtwoorden kan niemand inloggen op het systeem. Inmiddels is dat hersteld, en de universiteit garandeert dat er nooit beelden zijn gelekt of zichtbaar zijn geweest. Desondanks voelen sommige studenten zich geïntimideerd en onveilig door de scanners.
Geen machine
Niet alleen een aantal studenten reageert boos op de classroom scanners. Ook een aantal medewerkers was ‘geshockeerd’ toen ze hoorden over de installaties, laat docent Andrew Littlejohn van de Faculteit Sociale Wetenschappen (FSW) weten door de megafoon. ‘De Universiteit Leiden behandelt de ruimte waarin wij werken en studeren als een machine die je kunt optimaliseren. Maar het is geen machine, het is een gemeenschap. Daarom moet onze input serieus worden genomen.’ Hij krijgt veel bijval van de andere demonstranten die ‘Take them down’ beginnen te scanderen.
Disproportioneel
Daarna spreekt Hilde van Meegdenburg, ook docent van FSW, als deelnemer van het protest de demonstranten toe. Zij schreef samen met 165 andere medewerkers van de universiteit een brief naar het College van Bestuur waarin ze hun zorgen uiten over de scanners en vragen om meer informatie. De brief is inmiddels beantwoord en de medewerkers hebben uitvoerig informatie gekregen over het systeem.
‘Wat voor mij een groot punt is, is dat het systeem disproportioneel is. Er kan veel meer worden gedaan dan echt nodig is’, zo laat ze de demonstranten weten. Wat dit systeem volgens haar anders maakt dan andere scanners, die nu ook al op veel plekken hangen, is de analytische software. Ze vindt dan ook dat de scanners weggehaald moeten worden zodra de coronacrisis voorbij is en er niet langer geteld hoeft te worden of het te druk is in een collegezaal of gebouw.
Drie eisen
Tot slot hebben de organistoren van het protest drie eisen voor bestuur van de universiteit. Ten eerste willen ze dat de scanners worden weggehaald. Ook moet de universiteit publiekelijk excuses maken voor deze ‘schandelijke gebeurtenis’. Daarnaast moet de universiteit een plan maken om ‘transparantie te verbeteren’ en studenten en medewerkers te informeren over beslissingen.
Voorzitter Annetje Ottow van het College van Bestuur reageert in het kader op de demonstratie bij het Lipsius.
Annetje Ottow:
‘Scanners dragen bij aan onze veiligheid in coronatijd’
‘We begrijpen de onrust die ontstaan is over de scanners. Alles met privacy ligt onder een vergrootglas tegenwoordig, en dat is terecht. We hadden alerter moeten zijn en eerder onze medewerkers en studenten moeten informeren over de scanners in onze gebouwen.
Goed dat de studenten en enkele medewerkers vandaag hun geluid hebben laten horen bij het Lipsius. We zijn een open universiteit en iedereen mag zeggen wat hij of zij van iets vindt.
Maar ik wil het namens ons college van bestuur ook graag in perspectief plaatsen. Deze scanners zijn personentellers waarbij niemand zichtbaar of herkenbaar in beeld komt. De scanners worden uitsluitend gebruikt om medewerkers en studenten te tellen. Onze privacy is niet in het geding.
Juist in coronatijd en vanwege de beperkende maatregelen is dat tellen belangrijk. We moeten weer afstand houden en er mogen maar een maximum aantal mensen in een collegezaal. Dat gaat dus over onze veiligheid en gezondheid. We verzamelen geen andere informatie, ook slaan we niks op. Er is niemand herkenbaar in beeld. Ook zijn er nooit gegevens gelekt. De privacy van onze studenten en medewerkers is met deze scanners gewaarborgd.
Het voordeel van deze classroom scanners is daarnaast dat we ook na corona de bezetting van onderwijszalen kunnen monitoren en bijsturen indien nodig. Lege onderwijszalen kunnen wij dan bijvoorbeeld snel aanwenden voor bijvoorbeeld studieplekken.’
Foto's: Marc de Haan