Maak kennis met de Maatschappelijke Raad van Advies
De Faculteit Geesteswetenschappen wil met haar onderzoek en onderwijs midden in de maatschappij staan. Daarom is vorig jaar, te midden van de pandemie een Maatschappelijke Raad van Advies opgezet. Wat zijn de plannen van de leden?
De leden van de Maatschappelijke Raad van Advies (MRA) hebben door hun prominente maatschappelijke positie bijzonder inzicht in en kennis over de (toekomstige) relatie tussen geesteswetenschappen en de maatschappij. De MRA kan als klankbord een spiegel voorhouden en de 'buitenwereld' mee laten denken over strategisch beleid op belangrijke thema's. De MRA opereert vanuit een onafhankelijke positie en heeft geen bestuurlijke bevoegdheden.
Adri Bom-Lemstra
Voorzitter van Glastuinbouw Nederland
‘Ik werkte voorheen als gedeputeerde in Zuid-Holland. In die functie had ik veel contacten met alle universiteiten in de provincie en de WUR in Wageningen. Ook in mijn huidige functie heb ik veel contact met instellingen voor hoger onderwijs. Zij stellen allemaal dat ze moeten samenwerken om maatschappelijke problemen echt aan te pakken. Dan gaat het om onderlinge samenwerking, maar ook om samenwerking met hbo, mbo en verschillende sectoren. Als ik er met mijn netwerk voor kan zorgen dat dit soort verbindingen gemakkelijker tot stand komen, doe ik dat graag. Verder denk ik dat de Raad de universiteit kan helpen om ruimte te geven voor het juiste gesprek. De Raad kan helpen om op een andere manier te kijken, te reflecteren en ideeën te toetsen.’
Karin Doeksen
Oprichter van DUX International, een wervingsbureau gericht op de non-profitsector
‘Mijn externe blik kan de faculteit dus helpen om contact en feeling te houden met wat er buiten de muren van de faculteit gebeurt. Vaak is een universiteit toch enigszins naar binnen gekeerd: mensen zijn bezig met hun eigen onderwijs, onderzoek en projecten. Het kan dan helpen om externe partners kritische vragen te laten stellen. We kijken bijvoorbeeld mee naar het Facultair Strategisch Plan. De passage over de identiteit van de faculteit mocht van ons nog wat krachtiger: wat maakt Leiden echt uniek en hoe kun je dat uitdragen? Verder heeft mijn organisatie gemeen met de universiteit dat we allebei impact proberen te maken in het maatschappelijke veld. Ik denk daarom ook graag mee over manieren om deze impact ook te bereiken, bijvoorbeeld door studies beter in te richten. Je kunt onderwerpen als klimaat, milieu en robotisering niet negeren als geestenwetenschappen, daarvoor is hun maatschappelijke impact te groot. Ook diversiteit en inclusie zijn in dat opzicht van belang. Is je taal bijvoorbeeld inclusief genoeg? Ik vind het geweldig dat de faculteit daar echt mee aan de slag is gegaan.’
Nellie van de Griend
Directeur Faculteit Technologie, Innovatie en Samenleving aan de Haagse Hogeschool
‘Ik heb geschiedenis gestudeerd in Leiden, maar ik ben nogal ver van het nest gerold. Vrijwel mijn hele carrière heeft negentig procent van mijn collega’s uit ingenieurs bestaan. Dat andere gezichtspunt is nuttig voor een Maatschappelijke Raad van Advies, omdat de faculteit altijd in dialoog moet zijn met de verschillende richtingen van buiten. Bovendien probeer ik in mijn huidige functie een brug te slaan tussen techniek en de maatschappij. Waartoe leidt dit onderzoek in maatschappelijke context? Voor geesteswetenschappen is dit soms minder evident, maar het is ook hier van belang om die vraag te blijven stellen. De faculteit heeft nu een duidelijke ambitie uitgesproken voor de strategie van de komende jaren, maar op de weg daarnaartoe komen vast nog vraagstukken. Ik wil dan graag een kritisch ondersteunende rol spelen.’
Flip de Heer
Voormalig secretaris-generaal van het Ministerie van Buitenlandse Zaken
‘Uit mijn ambtelijke ervaring weet ik dat het goed is om een groep kritische vrienden om je heen te hebben, die je vragen: “Heb je hier al aan gedacht?” en “Welk probleem los je hiermee op?” Ik vind het leuk om mijn ervaring te kunnen delen in een milieu waar ik heb gestudeerd en gepromoveerd ben. Want dat is belangrijk: die kritische vrienden moeten wel weten waar ze het over hebben. Als lid van de Raad vind ik het daarnaast belangrijk om de veelgeplaagde hoogleraren aan te moedigen; zij doen immers allen zulk fantastisch werk. Sinds ik in Leiden aankwam, is het aantal mensen dat aan onze faculteit studeert, verdrievoudigd. Die moeten allemaal worden onderwezen en begeleid. De faculteit doet dat op een bewonderenswaardige wijze, ondanks de steeds schaarsere middelen. Als ik aan die inspanningen nog iets kan bijdragen, doe ik dat graag. De wereld buiten Leiden schat onze geesteswetenschappen hoog in en dat moet zo blijven. Wij maken misschien geen pillen die je direct kunt vermarkten, onze instituten publiceren topwerk bij de vleet, onze bibliotheken liggen wel vol unica. Ik zou willen zeggen: “Houden zo en wees daar zuinig op.”’
Frits Hoekstra
Voorzitter CvB van de SCOPE scholengroep in Alphen aan den Rijn
‘Wat de faculteit oplevert aan kennis, kan zij delen met de maatschappij. Dat zie je ook in de scholenkoepel waar ik werk: uiteindelijk wordt de kennis die aan de universiteit wordt opgedaan, geïntegreerd in ons onderwijs. Tegelijkertijd zijn wij toeleverancier van de universiteit, terwijl de universiteit toekomstige leraren moet opleiden. We zijn dus aan alle kanten aan elkaar verbonden. Ik denk graag mee over de vragen die de faculteit stelt. Zijn dat de vragen die ook in mijn organisatie spelen? Blijven er vragen onbeantwoord? Ik vind het heel belangrijk dat wetenschappers hun eigen nieuwsgierigheid blijven volgen, maar het zou mooi zijn als een onbeantwoorde vraag uit mijn organisatie terechtkomt bij iemand die daar ook nieuwsgierig naar is. Omgekeerd denk ik graag mee over vragen van de faculteit. Waarom worden sommige studies zo weinig gekozen en wat kunnen wij daaraan doen, bijvoorbeeld.’
Meta Knol
Directeur Leiden European City of Science 2022
‘Vroeger kon een universiteit op relatieve afstand van de samenleving staan, maar door de diverse emancipatiebewegingen en de digitalisering van de afgelopen eeuw gaat dat niet meer. Mensen hebben een stem, ze willen gehoord worden. De Maatschappelijke Raad van Advies helpt om een brug te slaan naar het maatschappelijke veld. Dat betekent ook dat we soms een reality check geven. Wat is het verschil tussen dat wat de universiteit wil en dat wat er daadwerkelijk gebeurt, bijvoorbeeld op het gebied van digitale veiligheid en diversiteit? Voordat ik directeur werd van Leiden2022 heb ik gewerkt bij musea, het laatst als directeur van Museum De Lakenhal. Ik ben altijd werkzaam geweest in de publieke sector. Die kennis van public and cultural engagement zet ik graag in voor de faculteit.’
Haroon Sheikh
Senior wetenschappelijk medewerker WRR
‘In de samenleving is een roep te horen om instituten te verankeren in de maatschappij. Een maatschappelijke raad van advies past in die trend. Ik heb zelf bestuurskunde, filosofie en politicologie gestudeerd aan de Universiteit Leiden en ben altijd betrokken gebleven bij de faculteit. Toen ik werd gevraagd voor de Raad heb ik dan ook meteen ja gezegd. Als raadsleden proberen we de faculteit een kritische spiegel voor te houden, maar ook mee te denken over het beleid. We hebben het bijvoorbeeld gehad over groepen die het lastig hebben in de maatschappij. Welke terminologie kun je het best gebruiken om daar respectvol mee om te gaan? Ook kijken we hoe bijvoorbeeld het Facultair Strategisch Plan in mondiale onderzoekstrends past. Zeker in de eerste ronde brengen we daarom alles wat buiten leeft in de gesprekken in. Wat hebben we gezien in de wereld? En hoe past de faculteit daarin? Zo helpen we de faculteit om af en toe de blik van buiten naar binnen te richten.’