Gedigitaliseerde Chinese megakaarten nu open access beschikbaar
Drie enorme landkaarten van China, vervaardigd tijdens het bewind van drie verschillende keizers van de Qing-dynastie, zijn nu door de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) in open access toegankelijk en downloadbaar gemaakt via Digital Collections. De rijke kaarten zijn een vroeg voorbeeld van wetenschappelijke samenwerking tussen het Chinese Keizerlijke hof en westerse zendelingen, en worden beschouwd als een hoeksteen van de Chinese cartografie.
Landkaarten
De drie landkaarten, de grootste zo’n 8m hoog en 10m breed, tonen China zoals het eruit zag tijdens de bloei van de Qing-dynastie. Ze werden vervaardigd in opdracht van drie keizers, respectievelijk Kangxi (1721), Yongzheng (1728) en Qianlong (1766). Landmetingen voor het vervaardigen van alle landkaarten werden voor verricht door Jezuïeten, voor het eerst tijdens het bewind van de Kangxi keizer, die kort daarvoor had besloten christelijke zendelingen toe te laten in China. De wetenschappelijke samenwerking, onder meer rond de positie van de zendelingen aan het keizerlijk hof en gebeurtenissen tijdens hun reizen door het rijk, is nog steeds een bron van veel sinologisch onderzoek.
Het is vrij zeldzaam dat de volledige set aan kaarten in één instituut aanwezig is, al zijn in bibliotheekcollecties over de hele wereld fragmenten te vinden. De reden hiervoor was de functie van de kaarten voor Europese cartografen. Tot diep in de negentiende eeuw werden de Chinese kaarten gebruikt als blauwdruk voor kaarten van China in Europa. Verschillende imperfecties zijn dan ook terug te vinden op deze Europese kopieën. Bewuste aanpassingen, gemaakt om de kaart te doen staven met klassieke Chinese verhalen en folklore, werden eveneens overgenomen.
"De UBL was al in het bezit van honderden facsimile's van de afzonderlijke deelgebieden. Dat was al prachtig. Maar het is pas bij het zien van deze samengevoegde megakaarten dat je je beseft hoe groot dit keizerlijke project echt geweest was. De kaarten geven ons een unieke inkijk in het wetenschappelijke bedrijf en de mondiale betrekkingen van het Qing-hof."
Marc Gilbert
Conservator Chinese collecties
Universitaire Bibliotheken Leiden
Onderwijs en onderzoek
Initiatief voor het digitaliseren van de kaarten kwam van de Manchu Foundation en oprichter en projectmanager Fresco Sam-Sin, een organisatie met het doel kennis rond Mantsjoe en de Mantsjoes te verspreiden onder een breed publiek. De foundation gebruikte de gedigitaliseerde kaarten in de Leidse Digital Collections door middel van IIIF-technologie voor verschillende projecten, zoals de QingMaps website en voor een interactieve experience in een tentoonstelling in het Museum voor Volkenkunde. Als resultaat van een vijfjarig project zijn de kaarten nu vrijwel geheel geïndexeerd. Het project, digitalisering en verwerking, werd gefinancierd door de UBL, faculteit geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden, de Manchu Foundation en University of Macau, waar Mario Cams al jaren onderzoek doet naar de kaarten.
-
Chinees en Mantsjoe worden naast elkaar gebruikt -
Chinese muur op de Yongzheng (1728) kaart -
Zuid-China en Taiwan op de Yongzheng (1728) kaart -
Kangxi (1721) -
Yongzheng (1728) -
Qianlong (1766)
Over Digital Collections
Via Digital Collections maakt de UBL gedigitaliseerd en digital born materiaal beschikbaar. Het platform bevat uitgebreide functionaliteiten zoals het zoeken in full-text in gedrukte werken, het inzoomen op de beelden en de mogelijkheid om zelf HD-afbeeldingen te downloaden. Ook kan op materiaalsoort worden gezocht, kunnen zoekacties worden verfijnd, is er een koppeling met de bibliotheekcatalogus en kan tegelijk in verschillende collecties worden gezocht. Via de collectiepagina’s is iedere collectie ook apart goed toegankelijk. De gedigitaliseerde materialen zijn van duurzame links voorzien waardoor deze geschikt zijn voor verwijzingen op websites en in wetenschappelijke publicaties. Voor veel van het gedigitaliseerde materiaal geldt een CC-BY licentie: het materiaal kan door iedereen worden gebruikt. Er wordt voortdurend nieuw materiaal via Digital Collections toegankelijk gemaakt door de UBL. Een groot deel van de stukken is in te zien met de Leidse IIIF Advanced Viewer. Om de functionaliteit van Digital Collections optimaal te benutten kunnen gebruikers de Digital Collections instructievideo’s bekijken.