NWO-subsidie voor Claartje Levelt: hoe peuters woorden leren
Hoogleraar Claartje Levelt ontvangt samen met Paula Fikkert (Radboud Universiteit) een NWO Open Competitie-subsidie voor onderzoek naar de ontwikkeling van woordproductie bij peuters.
‘Om woorden goed uit te kunnen spreken moet er op verschillende niveaus tegelijk kennis aanwezig zijn én toegepast worden’, legt Levelt uit. ‘Peuters spreken woorden vaak anders uit dan geoefende sprekers: ‘bo’ voor brood, ‘tei’ voor trein en ‘fup’ voor soep. Maar we weten nog steeds niet goed wat we aan het ontbreken van kennis en wat we aan het ontbreken van een vloeiend uitvoeringsproces kunnen toeschrijven. We weten ook nog niet precies op grond waarvan de jonge taalleerders hun lexicon en spraakmechanisme aanpassen zodat ze minder fouten maken, omdat onderzoek vaak of bij baby’s of bij kinderen ouder dan 4 jaar plaatsvindt. In dit project willen we systematisch onderzoeken waar de spraakproductie van jonge taalleerders hapert en hoe ze verbeteringen aanbrengen.’
Samenwerkende babylabs
Voor dit project werken Levelt en andere onderzoekers van het Leidse babylab samen met het babylab in Nijmegen. Daar wordt onderzocht hoe peuters woorden opslaan in hun geheugen, en wat de invloed van hun eigen taalproductie daarop is. Levelt: ‘In Leiden worden experimenten ontwikkeld die de spraakproductie toetsen en die ervoor zorgen dat de jonge sprekers zich bewust worden van hun eigen uitspraak. We denken dat dit het leerproces in gang zet. Alle experimenten worden in beide labs uitgevoerd, zodat we de waarneming en de productie van de taalleerders aan elkaar kunnen koppelen. We hopen zo ook individuele variatie in het leerproces te kunnen onderzoeken.’
Teamwerk met de nieuwe generatie
Zelf kijkt Levelt vooral uit naar het teamwerk. ‘Samen met enthousiaste promovendi slimme experimenten bedenken waarmee we de kennis en werking van het spraakproductiemechanisme van tweejarige sprekers kunnen achterhalen. Wat ook heel leuk is: mede-aanvrager Paula Fikkert en ik zijn ooit aan onze wetenschappelijke carrières begonnen op een gezamenlijk NWO-project over kindertaalontwikkeling, hier in Leiden. Met dit gezamenlijke project kunnen we een nieuwe generatie in dit veld lanceren!’