Esther en Kiki maken zich met liefde druk om de werkdruk
Leuk hoor, al die nieuwe initiatieven en nieuw beleid, maar wat doen die met de werkdruk en het studentenwelzijn? Dat beoordeel je het beste als je op de werkvloer rondloopt, vinden Kiki Zanolie van de faculteitsraad en Esther van Leeuwen van de instituutsraad. Als raadsvoorzitter spannen ze zich naarstig in voor de belangen van collega's en studenten. En hoe houden ze de werkdruk voor zichzelf in toom?
‘Niet zo goed, hè?’ antwoordt Esther lachend op de vraag of zij en Kiki elkaar eigenlijk kennen. Een grapje, want als collega-docent en onderzoeker ontmoeten ze elkaar al jaren geregeld op de gangen van het Instituut Psychologie. Vanuit hun voorzittersrol spreken ze elkaar dan weer minder dan ze zouden willen. Zonde, vinden beiden.
‘Toen ik vorig jaar voorzitter werd, merkte ik dat er weinig contact was tussen de medezeggenschapsraden. Ik dacht gelijk: dat moet beter,’ vertelt Kiki. ‘Daarom hebben we met alle voorzitters van de instituutsraden en opleidingscommissies bij elkaar gezeten. Ik vroeg iedereen: welke dingen zie jij op je pad komen? Iedereen heeft een andere visie, ik wilde kijken hoe we elkaar daarin kunnen versterken en hoe we van elkaar kunnen leren. De bedoeling is zeker dat we zo’n overleg weer oppakken, dus ik ga binnenkort weer een afspraak plannen.’ ‘Goed plan,’ valt Esther bij.
Kleine revolutie
E: ‘We hebben bij de Instituutsraad pas sinds een jaar een eigen voorzitter. Voor die tijd werden we tijdens vergaderingen vooral geïnformeerd door het bestuur en daar reageerden we op. We hebben dat toen omgegooid, een kleine revolutie, en zijn nu proactiever; zo dragen we zelf agenda-items aan. Voor mij als voorzitter is dat nog wel aftasten; time management blijft lastig. Ik wil dat alle agendapunten aan bod komen, maar juist over de onderwerpen die wij nu op de agenda zetten kun je uren doorpraten. Dat zal jij ook ervaren, toch Kiki?’’
K: ‘Zeker. Ook wij zijn bezig de medezeggenschap te versterken en zijn dan ook superblij dat we sinds vorig jaar voor de faculteitsraad uren hebben gekregen. Daardoor kunnen we proactiever zijn.’
Werkdruk
K: ‘Kritisch meekijken met het bestuur en bij nieuw beleid goed kijken: wat heeft dat voor gevolgen op de werkvloer? Ik denk dat dat een belangrijke taak is voor de medezeggenschap. Eén van de dingen waar we ons druk om maken is de werkdruk. Dus als er dan een nieuw initiatief komt vragen wij ons af: geeft dit verlichting, of juist niet? En hoe passen we het dan aan? Hierbij moeten we goed de signalen in de organisatie oppakken; we zijn hierin een doorgeefluik naar het bestuur.’
E: ‘Een paar jaar geleden wilden we bij de instituutsraad met harde data de discussie aanzwengelen over werkdruk. De Personeelsmonitor bestaat al, maar dat zijn slechts een paar vragen over werkdruk die je als medewerkers eens in de paar jaar beantwoordt. Wij kijken op een veel concreter niveau: waar zit de werkdruk precies? Bij welke groepen? Wat ervaren zij als werkdrukverlagend- of verhogend?
'Marret Noordewier en ik hebben daar vanuit de instituutsraad uitgebreid onderzoek naar gedaan. Als organisatiepsychologen waren we thuis in de theorie en wisten we dat werkdruk niet zo simpel is als meer uren draaien dan in je contract staat, maar gaat over gevoelens van autonomie en of je ergens nog energie uithaalt. Die inzichten gebruikten we vervolgens in gesprekken met het bestuur.'
‘We wilden met harde data de discussie over werkdruk aanzwengelen’ - Esther
Ambities bijstellen
E: ‘Om zelf balans te houden, pas ik op hoeveel uren ik overal in steek. Je moet voor jezelf grenzen aangeven: tot hier en niet verder. Dat is soms lastig, want je wilt het graag goed doen. Je college nog nét wat leuker maken, je Brightspace-pagina nog net wat aanvullen. Soms zit dat er gewoon niet in, dat kan frustrerend zijn. Je moet de perfectionist in jezelf leren temperen en soms je ambities bijstellen.’
K: ‘Ja, ik herken heel erg dat je op je tijd moet letten. Onderwijs kent harde deadlines, je moet een college geven en dat moet op tijd klaar zijn. Dat kan soms ten koste gaan van andere dingen. Ik probeer vooral op zoek te gaan naar dingen waar ik energie van krijg, bijvoorbeeld van zo’n faculteitsraad. Als je merkt dat je er geen energie meer van krijgt, kun je bij jezelf te rade gaan: wat gaat hier niet goed? Hoe verbeter ik dat?’
Radartjes
K: ‘Voordat ik bij de faculteitsraad kwam, was ik vooral nieuwsgierig naar de organisatie en het bestuur. Sowieso krijg ik energie van bestuurlijke taken, van over het grotere plaatje nadenken. Toen kwamen de verkiezingen in de coronaperiode, toen zaken als werkdruk en studentenwelzijn nog relevanter werden, en dacht ik: nu is het moment, nu wil ik me er tegenaan bemoeien. Ik vind het ontzettend leuk om te zien hoe complex de organisatie in elkaar zit en dat eens vanaf een andere kant te zien dan als docent.'
‘Ik dacht: nu wil ik me er tegenaan bemoeien’ - Kiki
E: ‘Ik werd lid van de instituutsraad toen ik hier zo’n acht jaar geleden net kwam werken. Ik zag het als een goede manier om het instituut te leren kennen en vond het als nieuw lid helemaal niet erg dat we nog niet zo proactief waren, haha. Naarmate ik meer betrokken werd bij zaken die spelen onder het personeel, kreeg ik behoefte er invloed op uit te oefenen. Dan wordt het helemaal leuk. Ook frustrerend trouwens, want de daadwerkelijke invloed die je hebt om concrete wijzigingen door te voeren is beperkt. Iedereen is bereid overal over te praten, maar de beslissingsruimte blijft klein doordat je in zo’n complexe organisatie zit met allerlei verschillende radartjes die op elkaar ingrijpen.’
K: ‘Er zijn ongelofelijk veel meningen, maar ook dat is mooi. Om als voorzitter de rode draad eruit te halen; wat is nou belangrijk voor de hele gemeenschap? Dat zie ik voor mijzelf ook als de grootste uitdaging.’
Pitbull
K: ‘Als lid van de faculteitsraad heb ik geleerd hoeveel energie ik hiervan krijg, om op een verbindende manier bezig te zijn binnen de organisatie. Ik vind het ook mooi te zien hoe welwillend het bestuur is om te luisteren naar wat we te zeggen hebben.’
‘Door dit werk heb ik de activist in mezelf ontdekt’- Esther
E: ‘De afgelopen jaren heb ik de activist in mezelf ontdekt. Je ziet mij normaal niet bij demonstraties meelopen, maar bij een thema als werkdruk heb ik echt het gevoel dat ik als een pitbull mijn tanden erin moet zetten en niet los moet laten tot doorgedrongen is hoe belangrijk het is. Als je er in zit en heel veel hoort, kan je het niet meer negeren. Je vertegenwoordigt wel echt een achterban. Als je dan in zo’n positie zit dat je stem wordt gehoord, dan wil je die stem gebruiken ook.'
Ook lid worden van faculteits-, of instituutsraad?
In april/mei 2023 houden de faculteits- en instituutsraad weer verkiezingen.
Esther: ‘Heb je een mening over wat er gebeurt in het Instituut Psychologie? Zijn er dingen waarvan je denkt: dit kan beter, of wil je gewoon meer feeling krijgen met de universiteit? Dan is dit een goede plek om mee te draaien.’
Kiki: ‘En je krijgt er nu dus ook nog uren voor, dat scheelt!’
Wil je meer weten of je aanmelden? Stuur Kiki of Esther dan een mail.
c.k.k.zanolie@fsw.leidenuniv.nl
e.a.c.van.leeuwen@fsw.leidenuniv.nl