Hoe groeien onze jongeren zo succesvol mogelijk op?
Neurowetenschapper Eveline Crone sleepte onlangs de Zwaartekracht subsidie binnen van maar liefst 22 miljoen euro voor een grootscheeps jongerenonderzoek, met de vraag: ’hoe kunnen onze jongeren zo succesvol mogelijk opgroeien? ’Het moet niet uitmaken of je ouders veel geld hebben of hoger opgeleid zijn’, betoogt Crone in een interview met Leidsch Dagblad.
'Wij willen dat alle jongeren de kans krijgen zich zo goed mogelijk te ontwikkelen in de maatschappij. Zonder dat het uitmaakt van welke komaf je bent, in welke wijk je woont, of je ouders geld hebben of hoogopgeleid zijn. Het gaat om welzijn maar ook om welke positieve bijdrage jongeren kunnen leveren aan de maatschappij. Denk aan investeren in je opleiding, mantelzorg, vrijwilligerswerk, of in het geval van jongeren die antisociaal gedrag vertonen: op het rechte pad blijven. Allemaal vanuit de gedachte: als je ergens onderdeel van bent, voel je je krachtiger en heb je meer vertrouwen in jezelf en de maatschappij', vertelt Crone aan het Leidsch Dagblad.
'In de late tienerjaren ontstaat er een vergrote behoefte om gehoord en gezien te worden. In die fase gaan jongeren vaak demonstreren voor een betere wereld. Zij vertellen ons dat er heel weinig naar ze geluisterd wordt. Dan heb ik het niet zozeer over ouders, maar meer over zaken als hun welzijn, klimaat, school en sociale ongelijkheid. Om dit allemaal goed in kaart te brengen, gaan we voor ons onderzoek heel veel informatie ophalen bij de jongeren zelf.' Het onderzoek, genaamd GUTS (Growing Up Together in Society) doet Crone samen met 18 andere wetenschappers, uit onder meer de genetica, sociologie, psychologie en onderwijskunde.
Zwaartekracht subsidie
In mei 2022 ontving het GUTS onderzoek de Zwaartekracht subsidie van 22 miljoen, die de overheid via NWO jaarlijks aan wetenschappelijk toponderzoek toekent. Mede-aanvrager Berna Güroğlu, hoogleraar Neurowetenschap van Sociale Relaties, herinnert het moment dat ze dit te horen kreeg nog goed. 'Het was echt enorm spannend. Ik was op vakantie en had met Eveline Crone afgesproken dat ik een telefoontje van haar zou krijgen zodra de uitslag bekend was. Ze belde met goed nieuws. Dat heb ik die avond natuurlijk wel even gevierd!'.
Zwaartekracht subsidie voor Berna GüroğluMavo-klanten
Onlangs verscheen het boek 'Mavo-klanten', waarin de makers zich af zetten tegen de randstedelijke ouders die hun puber zo hoog mogelijk willen wegzetten op de middelbare school. Crone leverde ook een bijdrage aan het boek en is in tegenstelling tot anderen positief over pubers. 'Ik vind ze heel puur, oprecht, niet snel onder de indruk. Het is een groot misverstand dat pubers dwars zijn en domme dingen doen.'
'Wat wel kenmerkend is voor alle pubers is dat ze hun wereld gaan vergroten. Ze zijn bezig hun identiteit te ontdekken. Dan moet je wel dingen uitproberen om je horizon te verbreden. Dat kan ook zijn: opkomen voor iemand die door de groep wordt buitengesloten. Dan test je de normen van de groep en loop je zelf risico buitengesloten te worden. Bizar risicogedrag zoals bungeejumpen en vandalisme komt maar bij zo’n 15 procent van de jongeren voor', vertelt Crone aan Leidsch Dagblad.
Jongeren van nu braver dan vroeger?
De jongeren van nu nemen laten op een andere manier risicogedrag zien dan de jongeren van vroeger. Zo halen ze soms bijvoorbeeld rare capriolen uit voor TikTok-challenges. Jongeren van nu kunnen bovendien op elk gewenst tijdstip met de hele wereld contact zoeken, met allerlei avonturen als gevolg, dankzij social media.
'Risicogedrag van jongeren, de drang om de wereld te verkennen, is van alle tijden. In de middeleeuwen werden roekeloze oorlogen vaak gestart door jongeren, in de jaren zestig waren jongeren de motor achter maatschappelijke veranderingen en in de jaren negentig vierde alcohol hoogtij. Zelfs de filosoof Socrates klaagde in de vijfde eeuw voor Christus al over het opstandige gedrag van de toenmalige jeugd van tegenwoordig.'
(Tekst: Peter de Jong - Leidsch Dagblad)