NWO Open Competitie subsidie voor zes onderzoekers
Zes wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben succesvol een aanvraag ingediend voor de NWO Open Competitie. NWO wil onderzoekers met de financiering de kans geven onderzoek te verrichten naar een onderwerp van eigen keuze, zónder thematische randvoorwaarden.
In totaal kregen 60 onderzoekers een subsidie vanuit NWO. Zij verdelen een bedrag van 23 miljoen euro. Onderzoekers konden een bedrag van maximaal 400 duizend euro aanvragen. NWO heeft 180 aanmeldingen in behandeling genomen.
Hieronder een overzicht van alle wetenschappers van de Universiteit Leiden die financiering krijgen vanuit deze subsidieronde binnen de sociale en geesteswetenschappen:
Wie is er aan de beurt? De rol van spraakmelodie bij beurtwisselingen in het Nederlands
Aanvrager: Johanneke Caspers (Geesteswetenschappen - Centre for Linguistics)
Als mensen met elkaar praten wisselen sprekers elkaar soepel af, met gemiddeld zeer korte tussenliggende pauzes. Gesprekspartners moeten daarom steeds vooruit plannen wat ze willen zeggen en wanneer ze de beurt kunnen overnemen. Spraakmelodie speelt hier hoogstwaarschijnlijk een rol bij, maar onduidelijk is welke precies. Vraagintonatie is bijvoorbeeld goed hoorbaar op de laatste lettergreep van een uiting, maar dat lijkt te laat voor de beurtplanning van de huidige luisteraar. In dit onderzoek wordt onder meer via gemanipuleerde dialogen onderzocht of en hoe spraakmelodie wordt gebruikt in het beurtwisselingssysteem van het Nederlands.
China beter lezen
Aanvrager: Rogier Creemers (Geesteswetenschappen - Institute for Area Studies)
Onderzoek naar hedendaags China wordt steeds moeilijker, door reisbeperkingen vanwege de Covid-pandemie, maar ook door groeiende politieke druk binnen China. Nu Chinakennis meer relevant is dan ooit, ontwikkelt dit project nieuwe methodes om beter gebruik te maken van documentaire bronnen die niet voldoende aan bod komen in China-onderzoek en analyse. Het project zal onderzoeken hoe big data-werktuigen analisten toelaten officiële en semi-officiële bronnen op grote schaal te identificeren en analyseren, en om ontwikkelende trends te monitoren. Het project zal ook intellectuele raamwerken ontwikkelen om met deze werktuigen het functioneren van de Chinese Partijstaat beter te begrijpen.
De poëtica van geurwaarneming in de vroegmoderne tijd (ca. 1550–1700)
Aanvrager: Jan van Dijkhuizen (Geesteswetenschappen - Centre for the Arts in Society)
Wat betekent het om te ruiken? Vroegmoderne dichters en toneelschrijvers waren gefascineerd door deze vraag. Dit project onderzoekt hoe zij gebruik maakten van geurtaal. Centraal in het project staat de gedachte dat vroegmoderne auteurs het ongrijpbare karakter van geur inzetten om het onzegbare aan te duiden (bijvoorbeeld de ervaring van het goddelijke), en om te onderzoeken hoe mensen interacteren met de wereld om hen heen (bijvoorbeeld hun natuurlijke omgeving). Ook wordt onderzocht hoe geur kan helpen bij leesbevordering nu. Samen met docenten, auteurs en spoken word-artiesten wordt een 'neuswijze' lesmethode voor het middelbaar onderwijs ontwikkeld.
Hoe dagelijkse beslommeringen ons eet- en drinkgedrag en bloedsuikerschommelingen beïnvloeden
Aanvrager: Lotte van Dillen (Sociale Wetenschappen - Psychologie)
We hebben veel aan ons hoofd en eten en drinken dikwijls voor de televisie, in de auto, of achter de computer. Tegelijkertijd zijn we steeds ongezonder en meer gaan eten, en nemen overgewicht en diabetes in de bevolking toe. Dit project bekijkt het verband tussen deze bevindingen. In twee longitudinale veldexperimenten onderzoekt Van Dillen door een combinatie van experience sampling en continue glucose monitoring hoe afleiding onze eetmotivatie, eet- en drinkgedrag, en glucosehuishouding beïnvloedt.
Romeins nepnieuws?
Aanvrager: Rens Tacoma (Geesteswetenschappen - Instituut voor Geschiedenis)
Hoe nieuw is nepnieuws? Dit project bestudeert gemanipuleerde en vervalste documenten uit de Romeinse keizertijd. Er zijn opvallend veel officiële teksten waarvan het niet zeker is of ze echt zijn: sommige waren misschien authentiek, sommige zijn vrijwel zeker vervalst en bij andere lijkt er te zijn geknoeid. Deze documentaire ficties lijken opvallend veel op modern nepnieuws, onder andere in de manier waarop ze circuleerden en werden ingezet. Hoe kunnen theorieën over moderne desinformatie helpen te begrijpen hoe de Romeinse documentaire ficties functioneerden? En wat betekent het als er in verleden ook nepnieuws voorkwam? Is modern nepnieuws dan minder bedreigend?
Emotioneel grenswerk: een nieuwe blik op etnisch profileren
Aanvrager: Maartje van der Woude (Rechtsgeleerdheid - Instituut voor Metajuridica)
Etnisch profileren door (grens)politieambtenaren is een probleem met grote maatschappelijke kosten, waaronder ervaren stigmatisering en verlies van vertrouwen in de overheid. Door een combinatie van wetenschappelijk en artistiek onderzoek zal dit project onderzoeken hoe verschillende gevoelens en (morele) waarden die een politieambtenaar ervaart met elkaar in conflict kunnen komen tijdens het grenspolitiewerk en hoe zich dit vertaalt naar concrete beslissingen over burgers. Hierbij speelt de tot dusver onderbelichte spanning en interactie tussen samenleving, organisatie en individu een centrale rol. De toepassing van deze innovatieve aanpak biedt het project nieuwe inzichten hoe deze problematische politiepraktijk succesvol kan worden bestreden.