Universiteit Leiden

nl en

'Hier kan ik me zowel in de wetenschap als in de kunst ontwikkelen'

Een passie voor videogames, beeld en wetenschap: het lijkt bijna onmogelijk samen te brengen. Toch heeft wetenschappelijk animator Vera Williams die droomcombinatie gevonden bij het microscopielab van NeCEN. ‘Een afbeelding of animatie helpt om de inhoud van complex onderzoek duidelijker te maken.’

Het begon allemaal met een hobby: Williams houdt van videogames en besluit zich in te schrijven voor de bachelor Game Art in Utrecht. ‘Maar de opleiding gaf me te weinig structuur dus ben ik aan de bachelor microbiologie begonnen. Daar vond ik de uitdaging en structuur die ik zocht.’ Toch miste ook daar iets. ‘Ik kon er mijn creatieve ei niet kwijt.’

Tijdens haar zoektocht naar een stageplek bedacht ze zich: waarom niet eens wat proberen met 3D-modelleren? En daar kreeg ze de ruimte voor. ‘Ik mocht er op mijn stageplek veel tijd aan spenderen. Zo heb ik per toeval een supergoede combinatie gevonden tussen de dingen die ik leuk vind: microbiologie en creativiteit.’

Een 3D beeld van Treponema denticola (impressie gecombineerd met echte data).

Werken met data van de beste microscopen

Die combinatie wilde Williams verder verkennen. Ze begon aan de master Media Technology. Tijdens die opleiding leerde ze steeds meer over animeren. ‘3D-animeren is best ingewikkeld. Ik heb eerst even een stapje terug gedaan en alle basisprincipes geleerd in 2D-software. Toen ik daar mee bekend was, kon ik beginnen aan de eerste echte projecten in 3D.’

Nadat ze was afgestudeerd, begon Williams haar eigen bedrijfje Animini. ‘Ik had nog een goede band met het Briegel Lab waar ik mijn afstudeerproject had gedaan. Daar kreeg ik af en toe een opdracht van.’ Ondertussen werkt Williams voor het onderzoeksinstituut NeCEN. ‘Daar staan de beste elektronmicroscopen die er momenteel bestaan. De 3D-data die onderzoekers van het Briegel Lab uit deze microscopen halen, gebruik ik in mijn modellen en animaties. Dat is dan zelfs geen artistieke impressie, maar echt de output van de microscoop. Daarmee probeer ik zo dicht mogelijk op de realiteit te zitten.’

Williams aan het werk in het 3D-programma

Waardevol om de wetenschap toegankelijker te maken

Het is niet alleen indrukwekkend om microscopisch kleine dingen in 3D te zien, maar het geeft ook een grote meerwaarde aan het onderzoek van het lab. ‘Veel papers zijn moeilijk om te lezen. Zeker als je een complex dynamisch proces moet beschrijven op een compacte manier. Een afbeelding of animatie kan helpen om de inhoud van het onderzoek duidelijker te maken. Dat kan gaan van één plaatje tot een geanimeerde video met de hele verhaallijn erin.’

Om dat te kunnen doen, werkt Williams veel samen met wetenschappers. ‘Stel dat ze in het lab bijvoorbeeld ontdekken hoe een bepaalde receptor eruit ziet of hoe die beweegt, dan ga ik daarmee aan de slag. Dat begint bij hun werk, hun paper, en idealiter heb ik ook direct toegang tot de wetenschapper die het onderzoek heeft gedaan. Vervolgens ga ik aan de hand van hun paper ontcijferen hoe het precies in elkaar zit. Ik wil het goed snappen zodat ik het zo juist mogelijk vorm kan geven als animatie.’

Close-up van de flagellarmotor (met echte data uit de microscoop)

Haar werk te zien in museum Boerhaave

In de voorbije maanden werkte Williams aan een geanimeerde video voor de tentoonstelling Onvoorstelbaar in Museum Boerhaave. ‘Het is een tentoonstelling over Antoni van Leeuwenhoek, de ‘vader’ van de microbiologie. Het idee is om met mijn animatie te laten zien hoe microscopie is geëvolueerd van een klein, handheld apparaat tot de metersgrote elektronmicroscopen die we nu hebben.' De video is onder andere gebaseerd op het onderzoek van Alise Muok in het Briegel Lab. 'Zij ontdekte dat moleculen in de zogeheten chemoreceptor array op een bijzondere manier georganiseerd zijn.' 

Williams hoopt in de toekomst nog veel te kunnen werken met wetenschap en beeld. ‘Er is nog zoveel dat ik wil leren, zoals kleurleer, het gebruik van licht en verhaalbouw. Animatie heeft veel facetten, maar dat vind ik juist leuk. Als ik even geen zin heb om te animeren, kan ik aan de verhaallijn schrijven of tekenen. Ik kan altijd blijven leren en me ook echt ontwikkelen als artiest. En dat geeft me het vooruitzicht van een soort oneindige nieuwsgierigheid.’

Een stukje uit de animatie voor de tentoonstelling in Boerhaave

Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.

Bekijk de video op de oorspronkelijke website of

Onvoorstelbaar – tentoonstelling Museum Boerhaave

Wil je meer leren over de ontwikkelingen in de microscopie? En wil je het werk van Vera Williams bekijken? Breng dan een bezoekje aan de tentoonstelling ‘Onvoorstelbaar’ in het Boerhaave Museum.

Bezoek de website van museum Boerhaave voor meer informatie.

Tekst: Inge van Dijck 

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.