Promovendi wisselen ervaringen uit op kleinschalige summer school
Excursies naar Leidse musea, een ingevlogen Amerikaanse professor en een samenwerking met promovendi uit Cambridge: de Leidse promovendi in de vroegmoderne kunst hadden deze zomer geluk. Door een toekenning van het Camino-fonds kon het onderzoeksinstituut LUCAS een speciale summer school rond het begrip ‘stijl’ voor ze organiseren.
‘Stijl is een centraal begrip in de kunstgeschiedenis’, vertelt hoofdorganisator en hoogleraar Stijn Bussels. ‘Het wordt traditioneel gebruikt voor determinaties: door welke kunstenaar is het werk gemaakt, in welke periode is het gemaakt, is het echt of niet? Wij wilden het koppelen aan hedendaagse interesses. Dus niet zozeer: hoe kunnen we een voorwerp dateren, maar hoe kunnen we aan de hand van de gemaakte stijlkeuzes nog meer leren over de periode waarin de kunst werd gemaakt?’
Op deze manier wordt stijl een middel in een meer cultuurhistorische interpretatie van werken. ‘Kunst en macht is daarvan een voor de hand liggend voorbeeld’, vertelt Bussels. ‘Kunst kan verwijzen naar eerdere grote heersers, zoals machtige keizers in de Romeinse periode. De stijl waarin dat gebeurt, zegt dan ineens iets over levend erfgoed en historische idealen.’ Maar stijl kan ook iets zeggen over cultuurverschillen. Bussels: ‘Wat gebeurt er als de vormkenmerken van bijvoorbeeld Chinees porselein ineens opduiken in een andere cultuur, zoals in zeventiende-eeuws Nederland het geval was?’
Individueel en informeel
Over dergelijke vragen konden de deelnemende promovendi in gesprek met hun evenknieën uit Cambridge. ‘In de ochtend konden ze individueel hun onderzoek presenteren en in de middag gingen we op excursie’, vertelt Bussels. ‘Omdat we maar met vijf studenten waren, was dat heel intensief. We hebben alles dan ook heel goed voorbereid om er het maximale uit te kunnen halen, maar ik denk dat het alleen al heel waardevol is om ervaringen te kunnen uitwisselen. We hebben ons als docenten daarom ook teruggetrokken op den duur, zodat de promovendi in een informele sfeer met elkaar konden praten.’
Dank aan Camino Fonds
Deze persoonlijke aanpak werd mogelijk gemaakt door het Camino Laurent van Vugt Fonds. ‘Onze onderzoeksschool organiseert ook veel, maar dat moet dan altijd landelijk interessant zijn’, ligt Bussels toe. ‘Door de toekenning uit dit fonds, konden we het individuele onderzoek veel meer centraal stellen.’
En dat is niet het enige voordeel dat de promovendi kunstgeschiedenis hebben. Doordat de beurs voor vijf jaar is, is het onderzoeksinstituut LUCAS in de gelegenheid om de komende tijd vaker evenementen voor ze te organiseren. ‘Volgend jaar komt er een grotere summer school’, vertelt hij. ‘Daar ligt de nadruk minder op het individuele, maar laten we juist internationale experts aan het woord over onderwerpen die interessant zijn voor promovendi. Op die manier kunnen we heel veel afwisseling bieden.’