Inclusie op Vrouwendag: samen optrekken voor structurele verandering
Hoe zorg je voor structurele veranderingen zodat de universiteit een meer inclusieve gemeenschap wordt? Welke uitdagingen komen vrouwelijke collega’s tegen in hun carrière en wat is er voor nodig om als vrouw een leidinggevende functie te bekleden? Ruim veertig vrouwelijke medewerkers van de universiteit gingen daarover in gesprek op Internationale Vrouwendag.
Panelleden Annetje Ottow, Sarah de Rijcke en Saskia Goedhard gaven de aftrap in de Faculty Club van het Academiegebouw door te vertellen over hun loopbaan. Hoe zijn ze gekomen waar ze nu zijn en welke kernwaarden hebben de drie als het gaat om leiderschap hoog in het vaandel staan? Het levert een mooi rijtje op. Geloofwaardig en betrouwbaar zijn, open staan voor anderen, dicht bij jezelf blijven, vertrouwen hebben in je eigen kunnen en vertrouwen geven aan je team, een duidelijke visie hebben én netwerken.
Pak de kansen die voorbij komen
Annetje Ottow, voorzitter van het College van Bestuur, noemt de steun van anderen heel belangrijk. Daarnaast vindt ze dat vrouwen niet te bescheiden moeten zijn en zichzelf niet moeten onderschatten. ‘Dus ga voor de baan ook al denk je niet alles even goed te kunnen wat gevraagd wordt. Twijfel niet aan jezelf. Pak de kansen als ze voorbij komen.’
Saskia Goedhart is directeur bedrijfsvoering bij de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGW) en komt uit de financiële wereld. Ze werkte jarenlang als accountant en bleef daarnaast studeren. Mede door het vertrouwen dat ze kreeg en aangemoedigd door mensen om haar heen, heeft ze de stap gemaakt naar een directeursfunctie. ‘Dat is wat ik zelf ook doe als leidinggevende. Ik sta achter mijn mensen en geef ze vertrouwen. Ik heb veel te danken aan de rolmodellen in mijn carrière en ik hoop ook een rolmodel te zijn voor de mensen om mij heen.’
Roep elkaar ter verantwoording
Een belangrijke les die het panel de zaal vol vrouwen meegeeft is om dicht bij jezelf te blijven. Sarah de Rijcke is decaan bij de Faculteit der Sociale Wetenschappen en koos bewust voor werkomgevingen waarin ze zich veilig en gewaardeerd voelde. In haar leiderschapsfuncties ondersteunt ze anderen om die keuzes ook te kunnen maken. Ze houdt van open en eerlijk zijn. ‘Soms heb je een lastige kwestie. Ik gooi dan mijn kaarten op tafel en zeg dat ik het niet precies weet hoe we het probleem moeten aanpakken. Dat is voor mij ook een vorm van goed leiderschap. Als je dan als feedback krijgt dat er een sterke man nodig is om de knopen door te hakken, is dat vast bedoeld als ‘goed advies’, maar ik vind dan dat we elkaar ter verantwoording moeten roepen. Dat kan echt niet.’
Na het plenaire gedeelte werden groepjes gevormd om persoonlijke ervaringen te delen, te reflecteren en na te denken over een structureel inclusief genderbeleid binnen de universiteit.
Samen optrekken om zaken te veranderen
Buiten kijf staat: diversiteit, inclusie en genderbeleid moeten hoog op de agenda staan. Daarvoor is nodig: samen optrekken om zaken te veranderen. De noodzaak inzien van een diversity officer bij elke faculteit. Zorgen dat een bijeenkomst zoals deze op Internationale Vrouwendag niet alleen voor de bühne is, maar structureel met elkaar – ook met mannen – het debat aan gaan. Het belang van soft skills noemen in vacatureteksten, zodat meer vrouwen op vacatures reageren. Meer transparantie bij benoemingen, luisteren naar wat de werkvloer nodig heeft.
Met de vele aanbevelingen gaan Ottow en Aya Ezawa, diversity officer van de universiteit en moderator van de middag, aan de slag. Ezawa: ‘Daarom is deze bijeenkomst zo belangrijk. We willen horen wat er speelt en de urgentie aangeven. We kennen ook de frustraties en de problemen. Tien jaar geleden sprak niemand er over. Dus vooruitgang is er zeker.’ Ottow vult aan. ‘We horen jullie en door dingen samen te doen wordt het voor iedereen beter.’
Tekst: Margriet van der Zee
Foto's: Margriet van der Zee en Aya Ezawa
De Leidse TOP50
Op Internationale Vrouwendag is in Leiden een nieuwe TOP50 gepresenteerd van vrouwen die op allerlei manieren het verschil maken in de stad. Zij zijn actief in verschillende sectoren, waaronder vrijwilligerswerk, onderwijs, overheid, cultuur en het bedrijfsleven. De lijst is bedoeld als podium om de vrouwen een gezicht te geven en zo aandacht te genereren voor de organisatie, het initiatief of bedrijf waar ze voor werken. Van de Universiteit Leiden staan er in de lijst collegevoorzitter Annetje Ottow, hoogleraar Ionica Smeets en bijzonder hoogleraar Saniye Çelik.
Annie Romein-Verschoorlezing
Elk jaar organiseert de Universiteit Leiden op of rond Internationale Vrouwendag, 8 maart, de Annie Romein-Verschoorlezing. Dit jaar vertelde hoogleraar Hester den Ruijter over de invloed van hormonen op het hart en het belang van medisch onderzoek dat zich specifiek richt op de vrouw. De Annie Romein-Verschoorlezing is nu terug te kijken.