Nederland en China samen aan de slag met beter afvalwatermanagement
Nederland en China kunnen van elkaar leren slimmer om te gaan met afvalwater uit huishoudens en veeteelt. Leidse, Wageningse en Chinese wetenschappers gaan samen met betrokkenen werken aan haalbare oplossingen die milieu, gezondheid en economie vooruit helpen.
In Nederland lijkt het allemaal goed geregeld met afvalwater: elk huishouden is aangesloten op het riool, dat het afvalwater afvoert naar puike waterzuiveringsinstallaties. Die doen hun werk, maar dat zou wel energiezuiniger en met minder chemicaliën mogen. Met name vanuit de veeteelt lijdt de natuur daarnaast onder stikstofrijk afvalwater.
Snelle veranderingen in China
In China is de situatie heel anders. Het land verandert heel snel en daarbij zijn er enorme regionale verschillen. Er zijn grote steden met afvalwaterzuivering, maar ook rurale gebieden waar uitwerpselen van mens en dier rechtstreeks in een rivier terecht komen. Grootschalige veeteelt neemt sterk toe. ‘Die snelle ontwikkelingen brengen grote uitdagingen met zich mee, maar ze zijn ook een kans voor innovatie en verbetering’, zegt projectleider Ranran Wang van het Leidse Centrum voor Milieuwetenschappen (CML). ‘We kunnen proberen potentiële afvalwaterproblemen preventief aan te pakken. Zo kunnen we mestoverschotten uit regio’s met een overschot strategisch vervoeren naar gebieden met een tekort.’
Kennis van zuiveringstechnieken…
Verschillend als China en Nederland zijn, kunnen ze van elkaar leren om – in lijn met hun doelen CO2-neutraal te worden – elk hun eigen uitdagingen in afvalwaterverwerking aan te pakken. Wetenschappers en andere partijen uit de twee landen gaan daarmee vier jaar aan de slag. ‘Wetenschappers van de Chinese Academie van Wetenschappen hebben bijvoorbeeld veel kennis over waterzuiveringstechnieken. Bijvoorbeeld met bacteriën’, zegt hoofdonderzoeker Arnold Tukker van CML. ‘Door die technieken te gaan gebruiken kan Nederland mogelijk met minder chemicaliën toe. Het kost veel energie om die te maken.’
…De milieu-impact ervan…
In Nederland heeft de Universiteit Leiden veel kennis over het in kaart brengen van de complete milieu-impact van een nieuwe zuiveringsmethode. Dat gebeurt met zogeheten ex ante levenscyclusanalyse (LCA). Daarmee brengen onderzoekers vooraf zo goed mogelijk alle milieueffecten in kaart die een nieuwe technologie heeft. Hoeveel van welke grondstoffen zijn erbij betrokken, welk energieverbruik is ermee gemoeid? Mingming Hu van CML, die binnen het project alle modellen helpt te integreren: ‘In dit opzicht valt er nog veel te ontdekken over afvalwaterbeheer. Tegenwoordig moeten we ook rekening houden met het snel veranderende klimaat en de mogelijke sociaaleconomische reacties om de technische ontwikkeling te vormen.’ Hiermee kan het consortium waardevolle inzichten bieden voor duurzamer afvalwaterbeheer in China en Nederland.
…En rekening houden met plaatselijke omstandigheden
Wageningen Universiteit voegt een ruimtelijk aspect toe aan de modellering van de waterkwaliteit. Wetenschappers daar kunnen van een lange rivier in kaart brengen welke maatregelen op welke plek de grootste verbeteringen opleveren. Dat doen ze door in hun modellen voor optimale afvalwaterinfrastructuur en -technieken rekening te houden met ruimtelijke en sociaaleconomische omstandigheden. Wang geeft een voorbeeld: ‘Als je stroomopwaarts een vervuiling voorkomt, heeft dat effect voor de hele verdere loop van de rivier.’ Al deze kennis bij elkaar laat zien waar je prioriteiten moet leggen om met zo weinig mogelijk middelen een zo groot mogelijke verbetering te bereiken.
Het doel is om echt een verschil te maken
In dit project werken wetenschappers samen met lokale partners. Hun ambities gaan verder dan wetenschappelijke publicaties. Ze lanceren ook een toegankelijke website en een periodieke nieuwsbrief. Wang: ‘Ecologiedocent Merlijn van Weerd heeft veel ervaring met samenwerking met direct betrokkenen in internationaal onderzoek. Samen met studenten gaat hij ons helpen in kaart te brengen welke partijen allemaal met ons werk te maken hebben en die partijen vervolgens bij ons werk betrekken.’ Bovendien willen de onderzoekers binnen hun project een platform opzetten om zoveel mogelijk mensen te bereiken die gebruik kunnen maken van de bevindingen uit het onderzoek. ‘Zo willen we het bereik van de nieuwe technologieën en modelleringsinstrumenten vergroten.’
Budget komt uit het China-Nederland programma
De Nederlandse wetenschapsfinancier NWO en de Chinese Academy of Sciences (CAS) hebben een gezamenlijk onderzoeksprogramma. Daarbinnen kregen afgelopen november vier nieuwe projecten op het gebied van drink- of afvalwater groen licht. Interdisciplinaire consortia met partners uit de private en publieke sector werken samen.
Het project FOREWARD (FORward-looking Explorative modelling framework of WAste water management options for Resilient, sustainable Chinese and Dutch waters) start per 1 mei en krijgt in vier jaar tijd 700.000 euro uit Nederland en een vergelijkbaar bedrag uit China. Hoofdonderzoekers zijn de hoogleraren Arnold Tukker van de Universiteit Leiden en Yuming Zheng van CAS, Institute of Urban Environment.
Tekst: Rianne Lindhout
Beeld boven artikel: Pixabay/ClaudiaWollesen