Update van het college van bestuur over de aangekondigde bezuinigingen
Het kabinet-Schoof heeft de rijksbegroting gepresenteerd. Zoals verwacht krijgt het hoger onderwijs te maken met zeer forse bezuinigingen. Het college van bestuur gaat de komende tijd regelmatig in op de gevolgen van dit in hun ogen onverantwoorde beleid.
Aan de vooravond van een bijzondere mijlpaal voor onze universiteit valt het ons zwaar om jullie bij te moeten praten over de laatste ontwikkelingen rond de bezuinigingen. We vinden het belangrijk dat we, ook als we nog niet alles weten, zo transparant mogelijk communiceren over dit onderwerp.
Achter de schermen wordt momenteel keihard gewerkt aan plannen om de bezuinigingen zo goed mogelijk op te vangen. Volgens de huidige inschattingen moeten we als gevolg van het Hoofdlijnenakkoord en de eerste inschattingen van de invoering van de Wet Internationalisering in balans (bovenop de reeds voorziene bezuinigingen) in 2026 structureel 4,5 miljoen euro extra bezuinigen. Dat bedrag zal in de daaropvolgende jaren verder toenemen.
In onze vorige update berichtten wij al over de speciale ‘Werkgroep Andere Tijden 2026’ die het college heeft ingesteld. In het onderstaande bericht willen we meer informatie delen over de voorbereidingen en doelstellingen van de werkgroep, maar ook over de Kadernota 2026-2030. De kadernota vormt de basis voor de begrotingen voor de komende jaren.
Voorwerk
Medio 2024 zijn drie werkgroepen gestart met brainstormen over mogelijke bezuinigingen: dit waren de groepen ‘Kosten’, ‘Batenstrategie’ en ‘Organisatieontwikkeling’. Zij deden als het ware het voorwerk voor de Werkgroep Andere Tijden.
Vice-rector Erwin Muller is aan de slag gegaan met onze organisatieontwikkeling, vooral met betrekking tot effectiviteit en efficiency. De toekomstvisie voor onze universiteit kan immers niet los gezien worden van de bezuinigingsmaatregelen. Dit werk is in volle gang en hierover wordt in het voorjaar meer bekendgemaakt.
Doelstellingen werkgroep
De opdracht van de Werkgroep Andere Tijden zal zich richten op de niet door OCW geoormerkte, maar binnen Leiden specifieke toewijzingen in de Kadernota (de zogenaamde specifieke toewijzingen). De werkgroep is gevraagd om realiseerbare en concrete voorstellen voor bezuinigingen te doen voor de begroting 2026, waarbij de besparing oploopt in de latere jaren van de begroting. Vanzelfsprekend moet de werkgroep bij alle overwegingen ook rekening houden met de kosten die nodig zijn voor het realiseren van bepaalde bezuinigingsmaatregelen.
Het college zal de uitkomst van dit proces gebruiken als input voor de totstandkoming van de kadernota. Vanzelfsprekend wordt gedurende het gehele proces contact gehouden met de Universiteitsraad en de faculteiten.
Wij realiseren ons dat deze situatie voor alle betrokkenen, in het bijzonder die medewerkers wiens werkzaamheden direct geraakt kunnen worden door de besluitvorming aangaande de specifieke toewijzingen, heel moeilijk zal zijn.
Vooralsnog is onzeker welke activiteiten specifiek door de bezuinigingen geraakt gaan worden. De Werkgroep Andere Tijden zal tijdens haar werkzaamheden samenwerken met de eenheden die momenteel gefinancierd worden door deze toekenningen. Om een zorgvuldig proces te garanderen zal het College van Bestuur toezien op dit proces.
Andere besparingen
In ons vorige bericht hebben we al gesproken over het zogenoemde ‘Laaghangend Fruit’. Daarbij streven we ernaar om ongeveer 2 miljoen euro te besparen. De lijst met mogelijke besparingen is inmiddels met bestuurders en decanen besproken, en zal door de faculteiten en expertisecentra nader worden uitgewerkt.
Uit de Startnotitie Kadernota 2026-2030 volgt dat ook een extra opgave tot bezuinigingen ligt bij het bestuursbureau en de expertisecentra. Daarnaast vindt een heroverweging plaats van het Vastgoedinvesteringsplan en het IT-investeringsplan om te bezien welke extra bezuinigingen voor deze onderdelen mogelijk zijn.
Tot slot
We weten allemaal dat het hoger onderwijs in Nederland zware tijden beleeft. Er zal minder geld zijn voor onderwijs en onderzoek. Het doet ons allemaal ontzettend veel pijn om te moeten zien dat zoveel wat wij met zijn allen hebben opgebouwd nu in gevaar is.
Op 7 februari aanstaande viert onze universiteit haar 450-jarig bestaan, dit wordt een evenement met een lach en een traan. Enerzijds zijn we natuurlijk trots op wat we allemaal bereikt hebben, maar tegelijkertijd worden we geconfronteerd met een sombere toekomst. Het spreekt voor zich dat dit lustrumjaar een sober karakter zal krijgen.
Wij willen hier nogmaals benadrukken dat wij er, samen met de decanen, bestuurders en tal van andere collega’s, alles aan blijven doen om ons te verzetten tegen de bezuinigingsplannen van dit kabinet.
Bijgevoegde documenten
Aan deze update hebben wij een leeswijzer en de twee genoemde documenten toegevoegd. Het gaat om de Startnotitie Kadernota en de opdracht aan de werkgroep.