#1: Online multimediaal leerboek

door Ben Arps

Online multimediaal “leerboek”

Het studiemateriaal bestaat uit twaalf digitale multimedia-lessen met volop afwisseling: tekstjes, video-talks van de auteur/docent,case studies, leesstof, interactieve kennischecks. De wetenschappelijke leesstof is ingebed in de les. Deze artikelen zijn per definitie moeilijk. In eraan voorafgaande, aansprekende case studies – korte documentaires, interviews, nieuwsartikelen,
webpagina’s – worden de wetenschappelijke problematiek en theoretische concepten impliciet aan de orde gesteld. Dit alles wordt online aangeboden in een format dat toegankelijk is op een computer, tablet of smartphone.

Wat was de aanleiding?

Drieledig: (1) Het ontbreken van een algemeen leerboek voor area studies. (2) Voor de case studies de noodzaak om een brug te leggen tussen enerzijds de kennis en belangstelling van studenten en anderzijds de abstracte thematiek en concepten van de area studies. (3) De noodzaak van online onderwijs (Covid-19). Maak van de nood een deugd!

Hoe pak je het aan?

Denk in termen van Generation Z, maar doe geen concessies m.b.t. het einddoel: wetenschappelijk lezen, schrijven, spreken, observeren, analyseren. Gebruik Rise Articulate, Kaltura Capture en betrouwbaar en interessant materiaal op het web. 

Het voordeel

Het leermateriaal is gevarieerd en onderverdeeld in korte stukken. Het is 24/7 toegankelijk.

Beoordeling werkvorm

aantal sterretjes (max 5):*****

Tips

Zorg dat elk onderdeel 5  à 20 minuten geconcentreerd werk vereist. (De leesstof – wetenschappelijke artikelen – is een uitzondering.) Maar vermijd disoriëntatie: geef keer op keer aan hoe het bewuste onderdeel in het geheel past.
En: begin, als proef, met een les of twee. Net als het maken van een leerboek is dit heel leuk om te doen, maar erg veel werk.

Gebruikte techniek

zie “Hoe pak je het aan”

Aantal studenten

268, uit 14 verschillende BA- en pre-Master-programma’s

Duur 

één semester, 12 lessen

Online/hybride
Online in 2020/21, naar verwachting hybride in 2021

Link
Les 6 uit de cursus, klik hier.

Ondersteuning ingeschakeld

Subsidie verleend door ECOLe: inzet student-assistent bij het ontwerpen van de case studies
 

• Vraag aan de studenten om een wat strakkere voorbereiding van de werkcolleges. Bijvoorbeeld door voor de eerste twee sessies van tevoren teksten te laten lezen en daarover een korte notitie laten inleveren op Brightspace of ze vooraf vragen laten bedenken. Deze notities/vragen worden vervolgens in de eerste colleges besproken. De discussie tijdens het college is meteen diepgaander, vooral als meerdere groepen vergelijkbare problemen aansnijden.
• Ook het geven van groepsopdrachten ter voorbereiding (per groep een artikel lezen en daarover een korte presentatie voorbereiden) werkt goed om een groepsgevoel te creëren. Een docent merkte op: ‘De notities die studenten voorbereidden nam ik door, zodat ik in het werkcollege gerichte vragen aan studenten kon stellen of wist welke student een origineel inzicht kon inbrengen. Zo voelen studenten zich gezien denk ik en dat stimuleerde hun deelname aan de discussie tijdens latere colleges. Dat vergde meer werk van mijn kant, maar een goede voorbereiding is essentieel voor de eerste sessies van een online werkcollege. In latere sessies heb ik de teugels wat laten vieren.’
• ‘Hoorcolleges gingen goed nadat ik was gewend dat ik voor de kennisclips (max. 20 min. per stuk, altijd vier per college voor de duidelijkheid). Allerbelangrijkste tip wat mij betreft: kondig aan wanneer je de hoorcolleges beschikbaar maakt, en ook wanneer je ze weer sluit. Het openzetten van de kennisclips voor slechts een korte periode verhoogt de kijkcijfers aanzienlijk.’

•  Deel voorbeeldvragen van te voren via Brightspace en geef duidelijk aan hoe de toets is opgebouwd en het aantal vragen.
• Remindo werkt het makkelijkste om na te kijken maar ondersteuning is onmisbaar bij het gebruik ervan.

 Met dank aan docenten Geschiedenis:

• In MS Teams kun je groepen aanmaken (binnen een werkgroep). Deze kunnen studenten gebruiken om te vergaderen (videoconference) en om documenten te delen.
• Kaltura liverooms zijn prima geschikt voor werkgroepen (in webinar modus) en kleinere hoorcolleges (in weblecture modus, goed tot 100 deelnemers). Hiermee wordt de ‘echte’ college-ervaring het dichtst benaderd. Desgewenst kun je deze colleges ook opnemen en beschikbaar houden in Brightspace.
• Een docent schreef: ‘Ik projecteer de Kaltura Liveroom via de beamer zodat iedereen de ‘thuisstudenten’ ook kan zien. Het werkt goed om tijdens de discussies de camera op de klas te richten. Thuiszittende studenten kunnen de bijdragen van studenten uit de zaal dan beter volgen. Het geluid is niet altijd optimaal, maar ik herhaalde vaak de vragen/ opmerkingen uit de zaal voor thuiszittende studenten.’
• Een docent geeft aan MS teams te gebruiken voor overleg en gesprekken, en als back-up wanneer Kaltura het zou begeven.
• Tip: ‘Bij presentaties heb ik mijn BA2 studenten hun verhaal van te voren op laten nemen, en ze mij via het videoportal toegang laten geven. Hierdoor waren de video’s in Kaltura makkelijk te vertonen, zonder dat er sprake was van een lange upload-tijd.’
• Tip: houd het simpel en duidelijk. In Kaltura zijn er wel handige tools beschikbaar, zoals de Breakout Room voor groepsopdrachten tijdens het werkcollege en een quiz. Maar deze tools werken alleen bij werkcolleges die volledig online zijn.
• Tip: Eigen camera niet te ver in het midden plaatsen, dan is de docent niet goed te zien, maar wel iets na achteren. Dan zijn vragen uit de klas goed te horen voor studenten online.
• Een optie: ‘Ik gebruikte naast de webcam op statief ook nog mijn eigen laptop (met camera), zodat je de meegenomen camera op de aanwezige groep studenten kunt richten en de laptop kunt gebruiken om als docent zichtbaar te zijn. Je kunt gewoon inloggen in de Kaltura en moet dan alleen je microfoon en geluid uitzetten (anders krijg je vervelend gekraak en gepiep te horen).’ 
• Tip: Powerpoints alvast inladen in de Kaltura en niet tonen door je scherm te delen.
• Tip: Ik heb incidenteel gebruik gemaakt van het programma ‘Menti’ om vragen aan de hele groep voor te leggen. Gebruik maken van Kahoot voor een paar leuke multiple choice vragen, maar dat schijnt ook via de Quiz functie in Kaltura te kunnen.
• Tip: Af en toe een filmpje afspelen via YouTube (en dan de link delen via de chat voor als het filmpje in de Kaltura hapert). 

• Als je de mondelinge presentaties van het werkcollege on campus houdt, laat dan de studenten die om wat voor reden niet aanwezig konden zijn, hun presentatie van tevoren opnemen en op Brightspace posten. Anderen konden die dan bekijken en van feedback voorzien. Tijdens het college zelf kun je er dan kort op in gaan. Dus ook een goede manier om het college zelf relatief kort te houden (vanwege degenen die het college via het scherm volgden).
• Het is ook mogelijk om studenten zonder powerpoint te laten presenteren of een hand-out vooraf te laten rondsturen.
• Laat de studenten vaak kleine presentaties geven, ook zonder powerpoint en met hun afbeelding in de presentatiemodus.

Tips met dank aan docenten Geschiedenis 

• Probeer informatie meerdere keren en op verschillende manieren/platforms te herhalen.
• Afwisseling in de vorm van de opdrachten helpt om de aandacht erbij te houden. Woordvoerders aanwijzen / laten aanwijzen per groepje. Afwisselen per online / offline groep bij bespreking.
• Heel korte periodes in breakout-rooms in Kaltura (5 minuten) kan enorm helpen om studenten te activeren. Langer kan ook, maar dan moet je jezelf een actieve rol geven.
• Studenten on campus kunnen in driehoekjes discussiëren (dan kunnen drie studenten met elkaar overleggen zonder van hun plaats te komen).
• Een suggestie voor studenten die thuis hybride onderwijs volgen: geef ze een specifieke opdracht terwijl zij het college thuis meevolgen. Bijvoorbeeld om een vraag of drie punten te bedenken die zij aan de hele groep meegeven in de chatfunctie aan het eind van het college.
• Een docent schreef: ‘Ik liet ze samenwerken in het maken van een bibliografie (via de groepsbibliothekenfunctie in Zotero), en door ze commentaar te laten leveren op de eerste versies van de presentaties (in pitch2peer) en op elkaars inleidingen.’

 Tips met dank aan docenten Geschiedenis

• Probeer de structuur van de werkgroepen zoveel mogelijk aan te geven en vergeet niet te pauzeren (en de pauze eventueel gebruiken voor een informeel praatje met de studenten)
• Nog belangrijker dan normaal: probeer de namen van de studenten vroegtijdig te leren en geef beurten. Vaak genoemd: Zorg dat je ‘onvoorspelbaar’ bent, zodat studenten weten dat ze op elk moment een beurt kunnen krijgen en spreek studenten rechtstreeks aan – met name de onlinestudenten. Zeg dat je het ontzettend belangrijk vindt dat ze hun camera’s altijd aanzetten (dat helpt).
• Een docent merkt op: ‘Bij hybride onderwijs steeds expliciet vragen of de mensen die online deelnemen evt. Ook wat willen zeggen / vragen, dat ze dan gewoon hun microfoon aan moeten zetten en hun zegje doen. Daar ook steeds tijd voor nemen, want ze moeten dan even door een aarzeling heen. Als ik een vraag aan de groep stel, richt ik die met enige regelmaat specifiek op de mensen die online meedoen. Probeer heen en weer te schakelen tussen de mensen in de zaal en thuis.’
• Stimuleren groepsgevoel en sociale interactie: ‘Bij het eerste college laat ik de studenten zich iets uitgebreider voorstellen, door ook een persoonlijke ervaring (uit de zomer) te vertellen. Tijdens de pauze als iedereen weer naar de telefoon staart, probeer ik een groepsgesprek over actueel onderwerp aan te zwengelen. Ik laat na afloop van het hybride college de in het college aanwezige studenten zien, die dan even kunnen zwaaien naar degenen die thuis zitten.’
• De Kaltura-breakout rooms worden vaak genoemd als effectief middel om discussie en contact te stimuleren. Een docent schreef: ‘Om het onderlinge contact te stimuleren gebruik ik af en toe de Kaltura breakout rooms. Ik plak er dan de pauze bij aan, zodat ze ook in kleine groepjes wat kunnen bijkletsen. Dit stimuleert het onderlinge contact en groepsgevoel.’
• Een docent schreef: ‘Bij al mijn werkcolleges heb ik aangegeven na afloop van het college nog ca. 15 minuten aanwezig te zullen zijn in de liveroom. Op deze manier konden studenten die digitaal aanwezig waren makkelijker vragen stellen over opdrachten/werkstukken, en eventueel ook persoonlijke problemen aankaarten. Dit heeft erg goed gewerkt.’
• Een docent schreef: ‘Ik heb colleges opgesplitst in 3x 30 minuten en dat werkte eigenlijk heel goed. Ook in het laatste half uur was er dan focus.’

N=300, T=120, Proctoring: Nee, Remindo: Ja

Tentamen Wetenschapsfilosofie online afnemen, met mogelijkheid tot samenwerking.

Aanleiding

Door de corona-crisis kon het tentamen Wetenschapsfilosofie voor Geesteswetenschappen niet fysiek door gaan. Maar hoe kan je een multiple-choice tentamen voor honderden studenten online aanbieden zonder dat je allerlei soorten van fraude in de hand werkt?

Aanpak

De twee vormen van fraude die gemakkelijk zouden kunnen plaats vinden zijn het gebruiken van boek/literatuur, en het overleggen met andere studenten. Natuurlijk kan je proberen dit enigszins te ontmoedigen door de tijdsdruk op te voeren en de volgorde van de vragen te randomiseren, maar daarmee pak je het probleem niet bij de wortel aan. In plaats daarvan heb ik ervoor gekozen om de nieuwe situatie te omarmen. Ik heb er een open boek tentamen van gemaakt, met minder vragen die echter wel dieper op de gelezen teksten in gaan. En ik heb de studenten de gelegenheid gegeven om met maximaal drie anderen samen te werken. Iedereen vulde wel zijn eigen tentamen in, maar men mocht met drie anderen overleggen; en op het tentamenformulier werd gevraagd die anderen ook te noemen.

Het voordeel

Fraude wordt voorkomen. Studenten komen nog een keer op een leerzame manier met de stof in aanraking, door er met elkaar over in discussie te gaan. De vragen kunnen dieper en meer interpretatief zijn. En de cijfers waren niet heel anders dan anders.

TIP

Je moet uiteraard heel goed nadenken over de vragen die je stelt. Alles wat de student in een minuutje kan opzoeken, is geen goede vraag - ze moeten echt iets van inzicht laten zien.

Inspiratie

Ik heb me laten inspireren door het filmpje Flipping the Class Exams van Frans-Willem Korsten. (Het filmpje staat in de Videoportal.)

Victor Gijsbers 
 

Webinar

Met dank aan Ionica Smeets:
Weet jij wat een chatblast is? Stimuleer jij ook toevallige ontmoetingen tussen studenten online nu het fysiek napraten na college onmogelijk is? Of maak je ook een playlist om het wachten voor een video college wat aantrekkelijker te maken? Op  12 november 2020 gaf Ionica Smeets, hoogleraar Wetenschapscommunicatie bij W&N een verrassend webinar over ‘communiceren in bizarre tijden’. Ze geeft zeer bruikbare en concrete tips voor online onderwijs in het kader van de nieuwe serie Nuffic meets…… die zij o.a. baseerde op het artikel The Synchronous vs. Asynchronous Balancing Act van Dan Levy en haar eigen ervaringen bij haar colleges.

Het webinar van Ionica Smeets bestaat uit drie delen van ongeveer 20 minuten. Het eerste deel (vanaf 24 minuten gaat over wetenschapscommunicatie, in het tweede deel (vanaf 40  minuten) geeft Ionica zeer bruikbare en concrete tips voor online onderwijs en het stimuleren van interactie met studenten. Tot slot gaat het over communiceren in een internationale context.

Bij het laatste onderwerp ‘Internationalisering’ is ze optimistisch. Kijk naar wat de huidige situatie wel mogelijk maakt. Ze geeft tips om internationaal, ook voor het onderwijs, de samenwerking op te zoeken met onderzoekers en docenten uit de hele wereld. Ben je al bezig met het nadenken over je colleges en je vak in het tweede semester? Nodig dan tijdig  een internationale gastdocent uit die een interessante (wellicht niet-westerse) invalshoek kan bieden op de inhoud van je vak door de gastspreker een online college te laten geven.

De link van dit webinar blijft tot eind december 2020 beschikbaar.

Het webinar bestaat uit drie delen:

1. Science Communication (vanaf minuut 24)
2. Online education: good practices (vanaf minuut 40)
3. Internationalisering: what  is possible during the corona pandemic

Zie ook: synchronous vs asynchronous online education

Een eenvoudige opzet om jouw live online colleges zo succesvol mogelijk te maken

Dan Levy's artikel  The Synchronous vs. Asynchronous Balancing Act laat je goed nadenken over de structuur van je online onderwijs en je voorbereiden dmv twee eenvoudige vragen:

1. Hoe verdeel je de inhoud van jouw vak in synchroon en asynchroon lesmateriaal?
2. Hoe kan ik leren om asynchroon lesmateriaal te gebruiken om mijn live-lesgeven te verbeteren?

Het artikel bevat goede voorbeelden van hoe je educatieve inhoud kunt splitsen. Dan Levy spreekt over de 'laundry test' voor asynchrone activiteiten. Een studente vertelde hem onlangs dat als zij tijdens een online college de was kon vouwen, ze de opname van het college zou bekijken en niet live zou deelnemen.
Door een stap toe te voegen tussen het asynchroon leren en de live sessies met studenten, kun je meer te weten komen over de voortgang van de studenten en met welke concepten ze worstelen. Als docent kun je deze stap ook gebruiken om de studenten in staat te stellen het asynchrone lesmateriaal goed voor te bereiden. Op deze manier kun je ook je live colleges aanpassen aan de reacties van de studenten.
Algemene tip van Dan Levy: begin klein, verander eerst een paar colleges en kijk of het werkt.