Veiligheid

Binnen Pion is de Security Officer (LISO) het eerste aanspreekpunt voor onderzoekers voor ondersteuning bij het veilig uitvoeren van onderzoek.  Onder veiligheid vallen de domeinen Informatiebeveiliging, Kennisveiligheid en overige (fysieke) veiligheidsvraagstukken. In de praktijk komt het voor dat deze domeinen elkaar overlappen.

Informatiebeveiliging

Informatie is tegenwoordig één van de waardevolste bedrijfsmiddelen van een organisatie. Bij de Universiteit Leiden is dit niet anders. Het beschermen van deze informatie tegen uiteenlopende dreigingen is essentieel voor de continuïteit van onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering. Op het gebied van informatiebeveiliging heeft de Security Officer de rol van Local Information Security Officer (LISO) en kan je helpen met vragen over informatiebeveiliging. Je kunt hierbij denken aan het implementeren van noodzakelijke maatregelen om onderzoeksdata en -systemen te beschermen.

Hieronder tref je drie uiteenlopende voorbeelden waarbij de LISO je kan helpen:

1. Als je onderzoek doet wil je dat je data veilig is opgeslagen en altijd bereikbaar is. Het kan echter voorkomen dat je voor je onderzoek op grote schaal het internet afzoekt naar gevoelige onderwerpen. Denk hier bijvoorbeeld aan onderzoek naar landen waar de mensenrechten in het geding zijn. Het zou zo maar kunnen dat je, zonder dat je daar zelf erg in hebt, de aandacht krijgt van inlichtingdiensten die jouw surf-gedrag volgen. In zo’n geval zijn er mitigerende maatregelen nodig.
2. Een geheel andere situatie kan zich voordoen als je voor je onderzoek afreist naar een afgelegen gebied  waar helemaal geen toegang tot internet mogelijk is. Hoe sla je dan je data veilig op?
3. Je hoort goede verhalen van een collega van een andere universiteit die met een veelbelovende applicatie werkt waardoor studenten beter presteren op het gebied van complexe taal verwerking. Deze software is niet beschikbaar via het Bedrijfsportal.  De LISO kan in dat geval kijken naar de mogelijkheden om jouw specifieke wensen voor je digitale werkplek te realiseren.

Kennisveiligheid

Internationale samenwerking is cruciaal voor universiteiten. De Universiteit Leiden werkt samen met onderzoekers van over de hele wereld om toonaangevend wetenschappelijk onderzoek te doen. Tegelijkertijd kan dat veiligheidsrisico’s met zich meebrengen die de universiteit kwetsbaar maken. Het is daarom belangrijk om aandacht te besteden aan Kennisveiligheid, dat erop gericht is internationale wetenschapssamenwerking veilig te laten plaatsvinden.

Bij Kennisveiligheid gaat het om:

• Het voorkomen van ongewenste overdracht van kennis en technologie
• Ongewenste beïnvloeding van onderwijs en onderzoek
• Ethische kwesties die een rol kunnen spelen in samenwerkingsverbanden met landen die grondrechten niet respecteren

De Security Officer is op de faculteit het eerste aanspreekpunt op het gebied van Kennisveiligheid, je kan hier terecht voor:

• Hulp bij het invullen van het stroomschema Kennisveiligheid
• Vooraf of tijdens onderzoek maatregelen voorstellen en nemen om beïnvloeding tegen te gaan of te voorkomen
• Melden van beïnvloeding door buitenlandse actoren en het in overleg vaststellen van noodzakelijke maatregelen
• Ondersteuning bij samenwerking met (inter-) nationale partners en het naleven van universiteitsbeleid

Overige (fysieke) veiligheidsvraagstukken

In een veilige omgeving kunnen studenten en medewerkers zich vrij voelen om te leren, werken en innoveren, zonder angst voor beïnvloeding, agressie of andere vormen van ongewenst gedrag. Dit bevordert niet alleen het welzijn en de leerprestaties, maar zorgt ook voor fysieke- en mentale gezondheid en een cultuur van vertrouwen. De Universiteit Leiden zet zich voor dit gemeenschappelijk belang in omdat het bijdraagt aan de academische integriteit en Kennisveiligheid.

De Security Officer speelt op de faculteit een belangrijke rol als het gaat om meldingen of vragen op dit gebied, hij werkt daarbij nauw samen met de afdeling Veiligheidszaken.

Op de universiteit komen regelmatig internationale sprekers die lezingen geven over gevoelige onderwerpen. Sommige sprekers hebben te maken met bedreigingen en veiligheidsrisico’s. Zichtbaar maar vooral onzichtbaar worden maatregelen genomen om deze risico’s te mitigeren.

Een ander voorbeeld waarbij de veiligheid in het geding kan komen is als je onderzoek gaat doen op locaties in Nederland waar men kritisch tegenover de wetenschap staat of het onderwerp waar je onderzoek naar doet.

Ga je onderzoek doen in het buitenland let dan goed op het reisadvies van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de kleurcode. Bekijk de specifieke regels voor reizen naar risicogebieden.

Let op dat je ruim van tevoren toestemming vraagt (minimaal 8 weken) voor reizen naar risicogebieden.

Kleurcode geel:
Geel betekent dat er veiligheidsrisico’s zijn die afwijken van wat je in Nederland gewend bent. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als er georganiseerde bendes zakkenrollers actief zijn.  In dit geval moet je toestemming aan je leidinggevende vragen.

Kleurcode oranje:
Ga je naar een gebied met kleurcode oranje, dan mag je alleen reizen als dit strikt noodzakelijk is. In dit geval moet je het ‘Aanvraagformulier Dienstreis Buitenland Kleurcode Oranje’ invullen.

Bij akkoord legt je leidinggevende je aanvraag voor aan het faculteitsbestuur, de mandaathouder of de directeur van je eenheid.

Kleurcode rood:
Ga je naar een gebied met kleurcode rood, dan mag je niet reizen, alleen in uitzonderlijke situaties kan het  College van Bestuur toestemming geven. In dit geval moet je het ‘Aanvraagformulier Dienstreis Buitenland Kleurcode Rood’ invullen. Pas als het gehele aanvraagtraject akkoord is bevonden neemt Het College van Bestuur een beslissing of je wel of niet kunt gaan.

Let in al deze gevallen op dat je ruim van tevoren toestemming vraagt (minimaal 10 weken).