Eerdere deelnemers Grassroots en Grass shoots
SOLO verstrekt sinds 2016 Grassroots en Grass shoots subsidies aan docenten met innovatieve onderwijs-ideeën. Bekijk hier een overzicht van eerdere deelnemers.
Grassroots van nul tot nu
Eind 2023 is het alweer tijd voor de tiende editie van de Grassroots en Shoots. Een goede reden om uitgebreid terug te blikken op de voorgaande edities! Elke maand plaatsen we hier een terugblik op een jaargang Grassroots en Shoots.
In 2016 moesten de Grass shoots subsidies nog geïntroduceerd worden. Elf projecten ontvingen een Grassroots subsidie.
Kennisclips en meer... kennisclips
Vijf van de elf projecten ging over de kennisclip. Zo was er een project over kennisclips voor docenten (Lotte van der Pol) en een over het laten maken van videoverslagen door studenten (Pascal Haazebroek). De kennisclips zelf hadden diverse onderwerpen, van het uitleggen van statistiekopdrachten in SPSS (Tom Louwerse) tot de werking van eye trackers (Marga Sikkema- de Jong). Ze werden ook gecombineerd met nieuwe opdrachtvormen, zoals een multimedia-opdracht (Corinna Jentzsch) of ingepast in een hele nieuwe leerlijn (Mark Westmoreland). In 2016 waren kennisclips super innovatief, inmiddels zijn ze gemeengoed geworden en niet meer weg te denken uit het onderwijs.
Nog steeds gebruikt
Naast de kennisclips waren er projecten over praktijkgerichte casestudies (Anouk Goemans), werken met kwalitatieve data (Marleen Groenveld), en twee projecten over formatief toetsen. De eerste draaide om digitale zelftoetsing met automatische feedback in een flipped classroom-setting (Harrie Boelens), en in het tweede project “Maak je eigen toets” (Daisy Smeets) gingen studenten zelf aan de slag met het bedenken van toetsvragen. Hoewel de resultaten van deze projecten niet meer als zodanig worden ingezet, worden elementen ervan, en de onderliggende theorieën, nog steeds door de docenten gebruikt.
Innoveren kost tijd
In gesprekken met de winnaars van 2016, vroegen we wat zij hun collega’s mee zouden willen geven wanneer ze aan de slag zouden willen met onderwijsvernieuwing. Een van de adviezen, of misschien eerder waarschuwingen, was steevast dat het meer tijd kost dan je denkt. Daarnaast benadrukten een aantal docenten het belang om niet te innoveren om het innoveren, maar om specifieke problemen op te lossen.
Praat met je studenten en vraag rond!
En hoe belangrijk het is om ook rekening te houden met de studenten. Praat met ze om te ontdekken wat ze nodig hebben in hun onderwijs, geef ze niet onnodig nog een tool om onder de knie te krijgen, en geef de studenten ook de tijd om te wennen aan de nieuwe opzet of werkvorm. Maar misschien nog belangrijker: praat met elkaar. Als je iets nieuws wilt uitproberen, vraag eens rond! Misschien is er een collega die al ervaring heeft met de tool of werkvorm die je wilt inzetten.

Eerdere deelnemers
Nb: in 2020 en 2021 werden er ivm COVID-19 geen subsidies verstrekt.
Grass roots
Ellen van Reuler ontwikkelde video’s waarin ouderejaars International Relations and Organisations studenten over hun ervaringen vertellen met het doen van onderzoek en nuttige tips geven aan studenten die de vakken Research Design en Data Analysis volgen. Door in de video’s verschillende studenten ‘informeel advies’ te laten geven wordt duidelijk dat het doen van onderzoek een proces is waarin diverse benaderingen tot een gedegen resultaat kunnen leiden.
Grass shoots
Anja van der Voort experimenteerde in een eerder Grassroots project succesvol met het gedeeltelijk ‘flippen’ van de cursus Onderzoekspracticum. Deze Grass shoots subsidie gebruikte ze om dit voort te zetten door nieuwe clips te maken en in de colleges nog meer verdieping te bieden. Ook ontwikkelde zij een ‘mid-term’ video met ingebouwde toetsing en adaptieve paden. Studenten krijgen zo meer inzicht in wat zij al van de stof begrijpen en de middelen om hun kennis waar nodig bij te spijkeren.
Ingrid Ligtermoet ontwikkelde workshops en een draaiboek om docenten te bekwamen in de ‘coachende’, niet directieve begeleidingsstijl die nodig is voor het onderwijs in het vernieuwde bachelorproject van Pedagogische Wetenschappen.
Grassroots
Harold Nefs, Sarah Plukaard en Ruth Zandvliet hebben een subsidie gekregen voor een idee om van de M&T werkgroepen echte practica te maken. Zo leren studenten niet alleen hoe dataverzameling en -analyse in de praktijk gaat, maar vooral ook dat het leuk kan zijn.
Carlijn Bergwerff ontving €1.000,- om interactieve 360°-filmpjes te ontwikkelen van gesprekssituaties (virtual reality), waardoor studenten kunnen oefenen met het toepassen van gesprekstechnieken in complexe situaties uit het pedagogische werkveld. Lees meer over Carlijns onderzoek en de voortzetting hiervan.
Elise Swart en Marga Sikkema-de Jong kregen een Grassroots voor hun experiment om met de mobiele EEG-headset door te voeren. Bachelor- en masterstudenten krijgen op deze manier hands-on onderzoekservaring met EEG-data die op locatie kunnen worden verzameld.
Anja van der Voort maakte kennisclips waarin belangrijke kenniselementen uit de cursus Onderzoekspracticum voorafgaand aan het college worden aangeboden. Tijdens contacturen is hierdoor meer tijd voor verdieping en actieve werkvormen.
Marian Hickendorff ontwikkelde een handleiding Vraagarticulatie in praktijk(gericht) onderzoek. Studenten leren hiermee in het Oefenonderzoek Academische Pabo onderzoekbare vragen te formuleren op basis van vragen uit de schoolpraktijk.
Grass shoots
Daisy Smeets ontving een Grass shoots subsidie voor haar idee om studenten zelf toetsvragen te laten maken en om vervolgens deze te ‘taggen’ met de thema’s die in de vragen aan bod komen. Hierdoor krijgen studenten op een activerende manier inzicht in de samenhang tussen de colleges. Deze innovatie heeft zichzelf aantoonbaar bewezen en kan worden doorgevoerd in het onderwijs.
Joanne Mouthaan en Vivian Kraaij kregen een Grass shoots subsidie voor het ontwikkelen van een eLearning module om studenten te trainen in hun online behandelvaardigheden. De module werd ingezet in zowel de Bachelor als de Master Clinical Psychology en bij het LUBEC.
Brenda van Coppenolle kreeg een Grass shoots subsidie voor het maken van kennisclips bij de SPSS opdrachten van alle statistiek cursussen van Politicologie. De inzet van kennisclips zorgde voor continuïteit tussen de grote aantallen werkgroepen. Het stelde studenten ook in staat in eigen tempo SPSS oefeningen uit te voeren en na te kijken, waardoor in de werkgroep meer tijd was voor individuele vragen of het maken van extra oefeningen.
Marlies van der Meer, Evelien Wolthuis en Karin van der Hiele werkten een systematiek uit voor het maken van online bridging modules voor entry exams van Psychologie masterspecialisaties. Het aanbieden van de content via adaptive release in verschillende scenario’s, aangepast aan het instroommoment en tempo van de individuele kandidaat, maakte een betere voorbereiding mogelijk op de toelatingstoets.
Grassroots
Jan Jansen, Simone de Boer, Maike Lolkema en Warner Tjon Sie Fat: Studenten gaan elkaars presentatie- en gesprekstechnieken door middel van video beoordelen om zo deze, en hun digitale, vaardigheden te verbeteren.
Lenny van Rosmalen en Lotte van der Pol: Voor de cursus opvoedingsvoorlichting worden opvoedingsvraagstukken uit het werkveld verzameld. Vervolgens ontwikkelen studenten als opdracht evidence-based voorlichtingsmateriaal dat bruikbaar is voor de organisatie die het vraagstuk heeft aangeleverd
Pascal Haazebroek en Kerwin Olfers: Om voor niet-Leidse instromers in de specialistische mastercursus ACP herhaling van kennis uit de bachelor te voorkomen en om studenten voor te bereiden op de toegangstoets wordt kennis uit de bachelorcursus samengevat in een korte online cursus die studenten vooraf kunnen volgen
Mark Westmoreland en Metje Postma: Het maken van online tutorials over de methodologie en praktijk van visuele etnografie
Arnout Koornneef en Marloes van Moort: Het ontwerpen van onderwijsapps door studenten onderwijskunde in samenwerking met begeleiders uit het werkveld
Rehka Ramlal: Gezinsgesprekken met een kwetsbare jongere met acteurs verfilmen om studenten Forensische Gezinspedagogiek hun diagnostische vaardigheden te kunnen laten oefenen met een casus uit deze anders verborgen wereld
Niki Antypa en Anne Krause-Utz: Live intervisie door de supervisor tijdens een cliënt-student gesprek via een privé chatbox
Fenna Poletiek en Bruno Bocanegra: Het gebruik van virtual reality en 360-graden-foto's bij geheugenexperimenten
Grassroots
Pascal Haazebroek: Online training over hoe studenten zelf videoverslagen kunnen maken
Tom Louwerse: Kennisclips waarin opdrachten voor statistiek worden besproken, uitgewerkt in SPSS en beantwoord
Marga Sikkema-de Jong: Kennisclips waarin de werking van een eyetracker wordt uitgelegd
Daisy Smeets: Onderwijsvorm waarbij studenten tentamenvragen bedenken en andermans vragen als oefentoets beantwoorden
Harrie Boelens: Digitale zelftoetsing met feedback
Anouk Goemans: Casestudies met praktijkprofessionals
Marleen Groeneveld: Studenten data laten verzamelen, coderen en analyseren
Corinna Jentzsch: Kennisclips en een multimedia-opdracht
Esther van Leeuwen en Fieke Harinck: Kennisclips en peer-assessment opdrachten
Lotte van der Pol: Kennisclips voor de training van docenten gesprekstechnieken
Metje Postma, Rosanne van den Berg en Mark Westmoreland: Nieuwe onderwijsmethode voor visuele etnografie
Carlijn Bergwerff
Universitair docent Pedagogische Wetenschappen

In 2018 kreeg ik een Grassroots-subsidie, die mij in staat stelde om samen met Rosanne van den Berg van SOLO te experimenteren met interactieve 360 graden-video’s.
Met deze video’s kon ik studenten bij het vak Gesprekstechnieken digitaal laten oefenen met het voeren van complexe gesprekken. Het bleek een groot succes; enthousiaste reacties van studenten en interesse van andere universiteiten waren het gevolg. Uiteindelijk vormde dit project ook een mooie spin off voor het aanvragen van een Comeniusbeurs van € 50.000, die ons in staat stelde om het idee verder uit te bouwen.