Met haar ruim 1400 banden en meer dan duizend fragmenten is de Leidse collectie middeleeuwse handschriften (gerekend tot circa 1550) de grootste in Nederland.

Onderzoekers zijn er in geslaagd door vroegmoderne boekbanden te kijken. Hierdoor kan voor het eerst stelselmatig worden gezocht naar restanten van middeleeuwse manuscripten die in de banden zijn verborgen.

De Universitaire Bibliotheken Leiden heeft een uitzonderlijke schenking van twee vijftiende-eeuwse gebedenboeken ontvangen. Behalve een Nederlandstalig getijdenboek uit Zwolle omvat de schenking ook een Latijns psalter. De fraai verluchte handschriften zijn een schenking van het echtpaar Margriet Gosker…

Ruim 600 handschriften en vroege drukken maakte de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) onlangs digitaal beschikbaar via het platform Europeana, als onderdeel van het project ‘The Art of Reading in the Middle Ages’ (ARMA). Zeven Europese erfgoedinstellingen werkten twee jaar samen om 30.000 gedigitaliseerde…

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) heeft ruim vijfhonderd middeleeuwse handgeschreven tekstbronnen online beschikbaar gemaakt via Digital Collections. Hiermee is een derde deel van haar collectie westerse middeleeuwse handschriften – een van de grootste en de belangrijkste in Nederland – in…

Wie in de catalogus van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) vaak zoekt naar westerse middeleeuwse handschriften heeft ongetwijfeld al belangrijke veranderingen opgemerkt. Recent zijn 1800 beknopte Nederlandstalige catalogusrecords vervangen door meer uitgebreide beschrijvingen in het Engels. Daarnaast…

In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). In deze aflevering staat de collectie middeleeuwse handschriften uit de ‘kluis’ centraal. Aan de hand van enkele bijzondere stukken…

Erik Kwakkel heeft als Scaligerhoogleraar de complete Bijzondere Collecties van de Leidse Universiteitsbibliotheek onder zijn wetenschappelijke hoede. In zijn oratie op 15 mei richt de boekwetenschapper zich vooral op het smaldeel waar zijn grote liefde naar uitgaat: het middeleeuwse boek. Daar is meer…

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) heeft meer dan duizend stukken en meerdere volledige archieven uit de collecties westerse na-middeleeuwse handschriften en archieven online beschikbaar gemaakt via Digital Collections. Hiermee zijn enkele van de belangrijkste archieven en topstukken uit de…

De belangrijkste deelverzameling middeleeuwse handschriften uit de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL), de Codices Vossiani Latini, is nu open access beschikbaar via Digital Collections. De 324 Latijnse handschriften vervaardigd in middeleeuws Europa (en 48 namiddeleeuwse…

Studiemiddag

Er zijn verschillende uitstekende opties voor docenten om studenten kennis te laten maken met primaire bronnen. Bijvoorbeeld door de originele stukken uit de Bijzondere Collecties aan te vragen voor colleges en presentaties, of door gebruik te maken van digitale reproducties en de onderstaande lesm…

Overzicht van databases, naslagwerken en website voor historisch onderzoek

Lezing

Overzicht van databases, naslagwerken en websites voor onderzoek in de Franse taal en cultuur

Lezing, Studium Generale

De UBL-collecties ondersteunen onderzoekers en studenten van de Universiteit in onderwijs en wetenschap.

In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL).

De westerse handschriften, archieven en brieven omvatten boeken en losse documenten geschreven in Latijns, Grieks en Cyrillisch schrift.

Het domein van de namiddeleeuwse handschriften en archieven beslaat de periode van ca. 1550 tot heden. Een scherpe grens met de middeleeuwse handschriften is echter niet te trekken. Sommige handschriften kunnen niet precies gedateerd worden en bepaalde teksttradities overschrijden de grens tussen middeleeuwen…

Overzicht van van databases, naslagwerken en websites voor onderzoek in Italiaanse taal en cultuur

Overzicht van databases, naslagwerken en nuttige weblinks voor onderzoek in de Engelse taal en cultuur.

Overzicht van databases, naslagwerken en websites voor onderzoek in de wetenschapsgeschiedenis

Overzicht van databases, naslagwerken en websites voor filosofisch onderzoek.

In de rijke middeleeuwse boekencollectie van de UB is een bijzonder manuscript ontdekt door Erik Kwakkel, onderzoeker bij de Faculteit der Geesteswetenschappen. Het betreft een boek uit de eerste helft van de elfde eeuw dat volledig vervaardigd is uit afval van de verwerking van dierenhuiden tot perkament.…

Van den vos Reynaerde geldt als hét meesterwerk van onze middeleeuwse letterkunde, en misschien wel van de hele Nederlandse literatuur. Wat is het geheim van deze klassieker, die in elke tijd ook leest als een moderne roman, en die zoveel heeft betekend voor zovelen?

De Middeleeuwen liggen ver achter ons, maar zijn verrassend genoeg ook heel dichtbij. Ondanks een donker imago biedt juist deze periode ook nu inspiratie voor wetenschappers en kunstenaars. Middeleeuwse handschriften zijn door hun vorm en functie bij uitstek geschikt om ons te inspireren en met bewondering…

Een collectie is door een of meer personen of instellingen verzameld, waaronder ook door anderen opgemaakte wetenschappelijke of literaire papieren. Een archief is door een of meer personen of instellingen gevormd, waaronder ook eigen wetenschappelijke of literaire papieren.

Op woensdag 12 oktober organiseert de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) vier lezingen over een opmerkelijke verzameling aantekenboekjes uit de vroege elfde eeuw, thans bewaard in Leiden. Ze zijn vervaardigd door de Franse monnik Ademar van Chabannes. Spreker Ad van Els schreef een diepgravende…

Op vrijdag 11 april organiseert de Commissie voor Geschied- en Oudheidkunde van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde het symposium ‘Het krijtje van Einstein, geschiedenis van het universitaire onderwijs en onderzoek in objecten’.

Brieven van Christiaan Huygens, gedrukte werken van Piet Paaltjens, inpolderadministratie van Jacob Cats en het schrijversarchief van Frans Kellendonk. De collectie van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde bevat meer dan honderdduizend gedrukte werken, 300 middeleeuwse handschriften, circa 3000…

Van ontvoerde jonkvrouw tot avontuurlijke zoektocht en van verhitte strijd tot hoofse liefde: de veertiende-eeuwse ridderroman De Limborch heeft het allemaal. Op zoek naar Margriete beleeft haar broer Heinric talloze avonturen en maakt hij als onbesuisde jongeling een hoofse ontwikkeling door, die hem…

Op 21 juni heeft de Eerste Secretaris van de Russische ambassade in Nederland, de heer Yury Uraksin, de Geïllustreerde Kronieken van Ivan de Verschrikkelijke, beter bekend als het 'Tsaarboek', aan de Universiteit Leiden geschonken.

Zeven onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben een succesvolle aanvraag gedaan binnen de Open Competitie SGW (Sociale en Geesteswetenschappen) XS, een pilotprogramma van wetenschapsfinancier NWO.

De Bilderdijkkamer in het Academiegebouw van Universiteit Leiden is nu geheel online te bezoeken. Op het platform Things That Talk is zowel de vaste opstelling van de Bilderdijkkamer als een selectie uit de collectie Bilderdijkiana te bekijken. De collectie is niet alleen te zien, maar ook te horen.…

In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). In deze aflevering staat de collectie brieven centraal. Aan de hand van enkele bijzondere brieven gaat hoofdconservator Garrelt…

Marcus Tullius Cicero (106-43 v.Chr.) is een van de beroemdste Latijnse auteurs uit de klassieke oudheid. Zijn ongeëvenaard geachte retorische vaardigheden hebben grote invloed gehad op het politieke bedrijf. Ook zijn republikeinse idealen informeren nog steeds het politieke debat. In de Bijzondere…

Op vrijdag 18 december – zijn sterfdag – stond dichter Willem Bilderdijk (1756-1831) centraal in het online Bilderdijk-journaal van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en de werkgroep Vereniging ‘Het Bilderdijk-Museum’. In het Bilderdijk-journaal lieten experts, liefhebbers en studenten hun licht…

Tot ons grote genoegen zal drs. Garrelt Verhoeven per 1 mei 2020 aantreden als Hoofdconservator bij de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Garrelt Verhoeven heeft een indrukwekkende staat van dienst op het gebied van Bijzondere Collecties in een academische context.…

De oorlog tegen Oekraïne begon niet in februari 2022, maar in het voorjaar van 2014 toen Rusland plotseling de Krim annexeerde en separatistische milities in de Donbas steunde. Vorig jaar deed president Poetin een oproep voor een herstel van de geopolitieke en spirituele drie-eenheid van Groot-Russen,…

Hard werk, gelukte en mislukte experimenten, dwaalsporen en toeval. Slechts zelden komen wetenschappelijke ontdekkingen tot stand door een eenmalige geniale ingeving. Wetenschap is het verhaal van mensen getekend door doorzettingsvermogen en tegenslag, geduld en ongeduld, concurrentie, miskenning en…

Slavist, vertaler en uitgever Pim van Sambeek heeft onlangs zijn briefwisseling met de dichteres en Nobelprijswinnares Wisława Szymborska geschonken aan de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). De aanleiding van de briefwisseling uit 1982-1983 was de eerste uitgave van poëzie van Szymborska in Nederland,…