Bacteriën herbergen in hun DNA talloze goudklompjes: stukken DNA die de bouwstenen kunnen vormen voor nieuwe medicijnen. Maar hoe kies je uit miljoenen stukjes de meest veelbelovende? Kijk naar de aan- en uitschakelaars, zegt moleculair bioloog Gilles van Wezel.

Hoe kunnen chimpansees zo nauw aan ons verwant zijn en toch amper ritmegevoel hebben? ‘De beste studenten ooit’ en gedragsbioloog Michelle Spierings lieten zien dat chimpansees wel degelijk in de maat trommelen en bewegen. Elk in hun eigen maat zelfs.

Menselijke cellen beschermen hun eiwitten tegen ontvouwen en samenklonteren. Dat ontdekten biofysicus Alireza Mashaghi en zijn team na zeven jaar diepgaand onderzoek naar de vouwmechanismen van eiwitten. Met een nieuwe, baanbrekende methode slaagde het team erin om een afzonderlijk eiwit te vouwen en…

Het consortium Advanced Nano-electrochemistry Institute Of the Netherlands (ANION) krijgt een Zwaartekracht-subsidie van 23,6 miljoen euro voor onderzoek naar elektrochemische processen die van belang zijn voor de energietransitie. Daarnaast zijn er nog vier gehonoreerde consortia met een Leidse dee…

Het voelde volgens biologe Nataliia Machyshynets als ‘zoeken naar een naald in een hooiberg’: de zoektocht naar nieuwe antibiotica in de strijd tegen toenemende resistentie. Tijdens haar promotieonderzoek vond ze uiteindelijk wat ze zocht, en wel in de grond onder onze voeten.

Planten kunnen zichzelf niet beschermen door van zich af te slaan met scherpe klauwen. Maar toch kan de plant voor hem levensgevaarlijke herbivoren afschrikken. Dat is mogelijk met geuren. Klaas Vrieling van het Instituut Biologie Leiden kwam tot de ontdekking dat evolutie een grote rol speelt om de…

Bij ziekte kunnen stijfheid of stroperigheid van cellen veranderen. Tom Evers liet dat zien door voor het eerst zulke eigenschappen van menselijke immuuncellen te meten. ‘De stijfheid van bepaalde cellen kan een manier zijn om een diagnose te stellen.’ Evers promoveerde 26 maart.

‘Dieren hebben emoties. Ze zijn intelligent en moeten gerespecteerd worden en ook beschermd’, vindt Mariska Kret. Daar moest nodig een boek over geschreven worden en dat heeft de Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret dan maar zelf gedaan. ‘Tussen glimlach en grimas’ lijkt te voorzien in een…

Een internationaal team onder leiding van sterrenkundigen van de Universiteit Leiden heeft met laboratoriumexperimenten aangetoond dat zwavel onder ijzige heelalcondities kan binden met ammonium en als zout op stof en kiezels kan plakken. Het zo ontstane zwavelzout helpt niet alleen het mysterie van…

Een microscoop die ongelooflijk scherp kijkt en daarbij preparaten intact laat: Guido Stam hielp bij de ontwikkeling ervan. In zijn promotieonderzoek combineerde hij licht met elektronen – en kon hij zelfs levende bacteriën bestuderen. ‘We kunnen meten wat eerder niet kon.’

Een nieuw collegejaar betekent ook een (deels) nieuwe Faculteitsraad. Wat zijn de aandachtspunten dit jaar? We spreken voorzitter Véronique Roos en vicevoorzitter Lars Jeuken. ‘Iedereen kan bij ons aankloppen. We zijn er om te helpen.’

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

Met de camera van je telefoon maak je foto’s en selfies, of je scant een QR-code. Maar er is nog veel meer mee mogelijk. Sterrenkundige Olivier Burggraaff ontwikkelde een opzetstukje waarmee je met je smartphone metingen aan oppervlaktewater kan uitvoeren. Hij promoveert op 13 december.

Sneller nieuwe kankermedicijnen ontwikkelen door de krachten te bundelen. Dat is de missie van Oncode Accelerator, een Nederlands consortium waaraan ook drie Leidse promovendi meewerken die kortgeleden zijn gestart. Onder leiding van Gerard van Westen onderzoeken Marc Boef, Remco van den Broek en Lucina-May…

Diverse Leidse wetenschappers hebben een Europese subsidie gekregen om hun eerdere onderzoeksresultaten geschikt te maken voor commerciële of maatschappelijke implementatie.

Maar liefst twaalf wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een beurs van 800.000 euro toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO. Met deze Vidi-financiering kunnen de onderzoekers de komende vijf jaar een eigen onderzoekslijn opzetten.

De nieuwe, gigantische dataset uit de Europese Gaia-telescoop deed heel wat (sterren)stof opwaaien. Details van 1,6 miljard sterren, zo'n tien miljoen sterrenstelsels en bijna 160.000 asteroïden zijn erin te vinden. Hoofd van het datateam van vijfhonderd mensen is de Leidse sterrenkundige Anthony Brown.…

Een groep biologiestudenten werkt aan een oplossing voor het wereldwijde plasticprobleem door bacteriën een biologisch afbreekbaar plastic te laten maken.

Tirong Guo wist na noeste arbeid in het lab een groep materialen te ontwikkelen die een stabiele en efficiënte basis vormen voor kunstmatige fotosynthese. Zal het daarmee lukken op grote schaal en op z’n aller-duurzaamst waterstof en andere nuttige verbindingen te maken? Guo promoveert 21 januari.

De James Webb-ruimtetelescoop blijft ons verbazen met prachtige beelden, maar waar kijken we nou eigenlijk naar? Sterrenkundige Nienke van der Marel laat ons aan de hand van drie afbeeldingen zien hoe grote, massieve sterren een kort maar knallend leven leiden.

Wat hij precies moest verwachten, wist inlichtingenanalist William Lippert nog niet bij de start van zijn promotieonderzoek. Over het onderwerp was weinig bekend. Drie jaar later weet hij het zeker: conventionele wapenbeheersingsakkoorden zorgen voor vrede.

Als Robin Hartman door of rond de gebouwen van FWN loopt, kijkt hij voortdurend om zich heen. Omhoog, opzij, achter zich. Altijd alert. Als hoofd bedrijfshulpverlening (BHV) staat bij hem de veiligheid van collega’s en studenten voorop.

James Webb life’s building blocks

Stel dat wij kunnen wat groene planten kunnen: fotosynthese. Dan zouden we onze enorme energiebehoefte kunnen stillen met diepgroene waterstof en klimaatneutrale biodiesel. De afgelopen decennia werkten wetenschappers er volop aan. Chemicus Chengyu Liu promoveert 8 juni op weer een stap die kunstmatige…

Van 16 tot en met 20 juni 2025 organiseerde de Faculteit Governance and Global Affairs van de Universiteit Leiden in Den Haag de jaarlijkse Summer School The European Union, the United Nations and Global Governance. Dit intensieve programma bracht recent afgestudeerden, promovendi en jonge professionals…

Wat zou er gebeuren als je antibioticum dat al 70 jaar bekend is, verbetert met de nieuwste tools uit de moderne chemie? Hoogleraar Biologische chemie Nathaniel Martin nam de proef op de som. Het resultaat? Een antibioticum dat tot wel honderd keer krachtiger is en de groei van sommige antibiotica-resistente…

Zes wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een ERC Starting Grant. Met deze subsidie van gemiddeld 1,5 miljoen euro kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren, een eigen onderzoeksteam vormen en hun beste ideeën uitvoeren.

Wat gebeurt er in de hersenen van mensen met een psychiatrische ziekte? Met een zwaartekrachtsubsidie van 23.23 miljoen euro gaan wetenschappers uit verschillende vakgebieden de komende tien jaar op zoek naar biologische oorzaken. ‘Door onze krachten te bundelen hopen we de diagnose en behandeling voor…

Optredens, exposities, workshops en inspirerende lezingen: kom 16 september naar kunst- en kennisfestival De Nacht van Ontdekkingen en ga op een ware ontdekkingstocht. Verschillende onderzoekers van de universiteit spreken tijdens het festival, we lichten er een paar uit.

Hoe veilig zijn de nanodeeltjes in transparante zonnecrème, anti-geursokken en bacterie-werende pleisters? Hoewel er op alle organismen microben zitten, houden de tools die de veiligheid van nanomaterialen inschatten daar nog nauwelijks rekening mee. Die invloed van microben bracht Bregje Brinkmann…

Een mooie toespraak van vice-decaan Bart de Smit, een mini-lezing over exoplaneten en de uitreiking van drie facultaire prijzen. Zo begonnen we het nieuwe jaar op de faculteit. Samen met collega’s en studenten hieven we het glas op een jaar vol mooie samenwerkingen, wetenschap en onderwijs.

Jaarlijks sterven er wereldwijd meer dan 1,3 miljoen mensen aan tbc. Onderzoek naar de bestrijding is dus hard nodig. Vanuit allerlei disciplines doet Leiden onderzoek naar tbc. Een symposium op 24 maart belicht diverse activiteiten, om zo landelijke samenwerking verder te stimuleren.

Het prestigieuze tijdschrift Science Translational Medicine heeft een studie gepubliceerd van Leidse onderzoekers over een krachtig nieuw antibioticum dat resistentie kan overwinnen. ‘Het idee was om het originele antibioticum aan te passen en een ‘next-generation’ medicijn te maken’, zegt Nathaniel…

Plastic is werkelijk overal op de wereld aanwezig. Thijs Bosker onderzoekt met zijn studenten hoe schadelijk dat is. Hij vertelt erover aan het AD. 'We hebben op het strand van Scheveningen een espressokopje met zand gevuld. We telden er 25 tot 50 stukjes in. In één kopje! We denken dat een walvis wel…

Halverwege zijn carrière gooide alumnus Marc Tijhuis het roer helemaal om. Hij verliet het bedrijfsleven en bindt met zijn International Solid Waste Association wereldwijd de strijd aan tegen vervuilend afval.

Denk je aan de bibliotheek, dan denk je aan boeken. Of aan studenten die in alle rust zitten te studeren. Maar het werk van vakreferent Rutger de Jong speelt zich vooral digitaal af. ‘We gooien niks weg. Alles wat er hier aan wetenschap is gemaakt, moet je terug kunnen vinden.’

Jager-verzamelaars vergaren hun voedsel met complexe gender-specifieke verzameltechnieken voor een relatief stabiele en diverse toevoer van energie. Nieuw onderzoek toont aan dat de specialisatie van jongens en meisjes al op zeer jonge leeftijd start. Waarschijnlijk ontwikkelden mensen hierdoor een…

Weinig onderzoekers zien heil in onderzoek naar glioblastoom, een ongeneselijke hersentumor. Alexander Kros bracht collega’s bij elkaar die de uitdaging aangaan. Europese onderzoeksfinancier ERC stelde onlangs 10,6 miljoen euro ter beschikking, een jaar eerder stelde NWO 3 miljoen euro beschikbaar.…

Marco van Eijk is de nieuwe Onderwijsdirecteur van de bacheloropleiding Life Science and Technology, LST. Sinds 1 september doet hij er alles aan om de kwaliteit van ‘zijn’ opleiding te waarborgen. ‘LST is een unieke opleiding en daar moet iedereen hard voor blijven werken. Dat is mijn belangrijkste…

Hoe worden superzware zwarte gaten geboren? Die vraag probeert sterrenkundige Elena Maria Rossi te beantwoorden. Maar hoe onderzoek je iets wat niet is te zien?

‘Het gaf ons team een boost om te horen dat we echt met een goed idee zitten,’ zegt medisch-chemicus Elmer Maurits over het moment dat ze de Venture Challenge wonnen. Met hun bedrijf Iprotics willen ze een medicijn ontwikkelen dat patiënten met auto-immuunziekten en bloedkankers beter kan behandelen.…

De nachtkant van exoplaneet WASP-43b blijkt, tot verrassing van sterrenkundigen, geen methaan te bevatten. Waarschijnlijk zorgt extreme wind ervoor dat er te weinig tijd is om methaan te vormen. Dat stelt een internationaal team wetenschappers, met Leidse en Amsterdamse inbreng, in Nature Astronomy.…

Met een speciale We Are Science talkshow trapte de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen op 21 september het nieuwe academisch jaar af. Decaan Paul Wouters straalde in zijn rol als talkshow-host en ontving een grote verscheidenheid aan gasten.

Tussen de draaibanken en lasmachines van de Fijnmechanische Dienst staat Emiel Wiegers geconcentreerd te werken aan een metalen cilinder. Samen met zijn collega’s ontwerpt en bouwt hij onderdelen voor de opstellingen van onderzoekers. 'Wij zijn een stel uitvinders die het leuk vinden om de onderzoekers…

Of hij een gokje durfde nemen met zijn promotieonderzoek? Daar hoefde Jeroen Methorst niet lang over na te denken. Het kon mislukken óf heel mooi worden. Dat laatste is het geval. Methorst ontwikkelde een computersysteem dat onderzoekers helpt het eiwit te vinden dat ze nodig hebben ‘Onze hele groep…

Elkaar infecteren met virussen en bacteriën en ondertussen jezelf beschermen met medicijnen en vaccinaties. Klinkt als een gezellig avondje, toch? Masterstudenten Life Science & Technology Rafael Jezior en Dennis de Beeld denken van wel. Samen ontwikkelden ze ImmunoWars: een spannend kaartspel gebaseerd…

Daisy Baars gaf op de middelbare school bijles in Duits en vond dat heel leuk om te doen. Ook Julian van den Beukel gaf vroeger weleens bijles. Hij dacht dat het wel niet zo erg zou zijn om voor de klas te staan. Beide studenten begonnen daarom met de Educatieve minor en daarmee ook meteen met lesge…

Een internationaal onderzoeksteam heeft voor het eerst het moment vastgesteld waarop zich planeten begonnen te vormen rond een andere ster dan onze zon. Met behulp van de ALMA-telescoop, waarin de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) partner is, en de James Webb ruimtetelescoop (JWST), hebben ze het…