Matheus Mendes ontving op 13 december 2024 de 12e Jaap Doek Scriptieprijs voor zijn scriptie over het recht van elk kind om te kunnen lezen. De prijs wordt uitgereikt aan uitmuntende masterscripties op het gebied van kinderrechten.

Speciaal voor een experiment van Universiteit Leiden zijn bestuurskundigen en waterschapsambtenaren samengekomen in een laboratorium.

Wat doet het opgroeien in een muzikale omgeving of tijdens de coronapandemie met de hersenontwikkeling van tieners? Dat onderzocht psycholoog Lina van Drunen bij honderden tweelingen tijdens haar promotieonderzoek. Ze ontdekte: muziek beoefenen vertraagt de hersenontwikkeling, en dat biedt kansen.

Voor de start van je onderzoek je hypothese en analyse alvast online registreren. Waarom zou je dat als wetenschapper doen? Henk van Steenbergen, onderzoeker in cognitieve psychologie, ging het experiment aan. ‘Ik beschouwde het als oefening in open science.’

‘Dieren hebben emoties. Ze zijn intelligent en moeten gerespecteerd worden en ook beschermd’, vindt Mariska Kret. Daar moest nodig een boek over geschreven worden en dat heeft de Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret dan maar zelf gedaan. ‘Tussen glimlach en grimas’ lijkt te voorzien in een…

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

“Laten we de kracht van oprechte betrokkenheid niet vergeten”, benadrukte decaan Sarah de Rijcke tijdens de Nieuwjaarsreceptie op 7 januari 2025, waar ook Rector Magnificus Hester Bijl bij aanwezig was en de Faculteit der Sociale Wetenschappen toesprak.

Jongeren zijn vatbaar voor misleidende informatie op sociale media. Maar inzichten uit de ontwikkelingspsychologie tonen aan dat ze ook sterke kanten hebben die weerbaarheid bevorderen. In een nieuw onderzoek van ontwikkelingspsycholoog Ili Ma worden onderzoekers en scholen handvatten geboden om samen…

Ouderen ervaren vaak een hoge drempel om hulp te vragen. Dat is zonde want een paar gesprekjes in de huisartsenpraktijk helpen angstige ouderen al. Dat blijkt uit onderzoek van psycholoog Maartje Witlox: Promotie 12 januari.

Hoogleraar Neuropsychologie in Gezondheid en Ziekte Hanneke Hulst vertelt in haar oratie hoe zij de kloof tussen wetenschap en zorg probeert te overbruggen. ‘Om als neurowetenschapper daadwerkelijk bij te dragen aan oplossingen voor patiënten, moet je interdisciplinair werken.’

Onderwijs, Organisatie

Voor het eerst heeft een onderzoeksgroep onder leiding van Karline Janmaat en haar voormalige masterstudent Chirag Chittar de verschillende hypotheses over muziek tegelijkertijd getest met voedselvoorziening in een moderne samenleving tijdens de dagelijkse zoektocht naar knollen - hun basisvoedsel.

Met ingang van 1 september 2025 is Marc Broekema, verbonden aan de afdeling Bedrijfswetenschappen van de Leiden Law School, benoemd tot hoogleraar Corporate Valuation, Mergers & Acquisitions, and Restructuring aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Prof. dr. Hanneke Hulst is benoemd tot Wetenschappelijk Directeur van het Instituut Psychologie door het bestuur van de Faculteit der Sociale Wetenschappen. Zij start per 1 februari 2024 voor een periode van 3 jaar en volgt daarmee Andrea Evers en interim directeur Serge Rombouts op.

Tijdens een drukbezochte Studium Generale-lezing in Rijksmuseum Boerhaave liet hoogleraar Ellen de Bruijn zien hoe hormonale schommelingen het vrouwenbrein beïnvloeden. ‘Er moet dringend meer aandacht komen voor de mentale gezondheid van meisjes en vrouwen tijdens transitieperiodes.’

Hoogleraar Jenny Doetjes heeft een NWO-subsidie ontvangen om onderzoek te doen naar de cross-linguïstische eigenschappen van hoeveelheidsuitdrukkingen en de invloed van ons brein op taal.

Cognitief psychologen Eliska Prochazkova en Mariska Kret van de Universiteit Leiden hebben een Ig Nobelprijs gewonnen met hun onderzoek naar de romantische klik tussen mensen. Ze ontdekten dat de aantrekkingskracht tussen personen is af te lezen aan het gelijk lopen van hun hartslag en huidgeleiding…

Mariska Kret is onderscheiden met de European Research Council (ERC) Public Engagement with Research Award 2022. De Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret overtuigde de jury door het publiek te betrekken bij haar onderzoek naar de emoties van mensapen: 'RecognizeYourself - Bringing science to…

Binnen het recht krijgen neurowetenschappelijke bevindingen steeds meer aandacht. Zo kan hersenontwikkeling bijvoorbeeld relevant zijn bij vraagstukken over participatie door jongeren. Minderjarigen hebben op grond van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) het recht om betrokken…

Cognitief neurowetenschapper Anne Urai maakt deel uit van het Neuromatch Conference-team met wie ze de prijs voor open science heeft gewonnen. Met deze prijs ter waarde van $ 80.000, wil Neuromatch barrières in financiering en onderwijs verminderen of wegnemen door altijd betaalbare educatie, netwerken…

Een op de zeven jongeren heeft last van depressieve klachten en een op de 22 maakt een depressie door. Bernet Elzinga vertelt in Libelle over oorzaken van het toenemende aantal jongeren met een depressie.

Prof.dr. Jacobijn Gussekloo wordt met ingang van 19 april 2022 de Dean van de Honours Academy. Gussekloo is hoogleraar eerstelijnsgeneeskunde en directeur van de master ‘Vitality and Ageing’ aan het LUMC. Ze volgt prof.dr. Jos Schaeken op, die de functie sinds maart 2020 vervulde.

Hoogleraar Cognitieve Psychologie Mariska Kret onderzoekt op welke manieren mensen en dieren emoties uiten. Vergelijkingen tussen mensen en mensapen geven daarbij belangrijke evolutionaire inzichten, zo stelt Kret in haar oratie op vrijdag 9 september.

Drie promovendi van de Universiteit Leiden krijgen een Mozaïek 2.0-beurs voor hun promotieonderzoek. Het beurzenprogramma van de NWO is gericht op de in Nederland ondervertegenwoordigde groep afgestudeerden met een migratieachtergrond.

Tom Roth wil achterhalen hoe orang-oetanvrouwtjes een aantrekkelijke partner kiezen en zo een 'Tinder' voor orang-oetans ontwikkelen om te kunnen voorspellen of tussen twee apen wel of geen vonk zal overslaan. 'Aap Amos is heel populair, want hij heeft mooie haren en grote wangflappen', vertelt de Leidse…

De twee instrumenten van ESA’s ruimtetelescoop Euclid hebben hun eerste testopnamen gemaakt. De eerste beelden geven aan dat de ruimtetelescoop zijn wetenschappelijke doelen zal bereiken waarvoor hij is ontworpen - en mogelijk nog veel meer. Euclid zal een 3D-kaart maken van een derde van de hemel,…

Universitaire plechtigheid

Een e-coachprogramma helpt mensen met chronische nierziekten, vooral op gebieden waar patiënten zelf graag mee aan de slag willen. ‘Een gezonde leefstijl is belangrijk voor nierpatiënten: dan gaat de nierfunctie minder snel achteruit en komen er minder complicaties’, vertelt Katja Cardol over haar onderzoek…

Het digitale tijdperk biedt ongekende mogelijkheden: informatie is altijd beschikbaar, systemen zijn verbonden en processen geautomatiseerd. Er ontstaan hierdoor ook nieuwe dreigingen. Tijdens de Nacht van de Digitale Veiligheid op 26 mei in gebouw Wijnhaven deelden meer dan dertig experts hun kennis…

Hoe heeft de evolutie onze nieuwsgierigheid gevormd? En hoe zorgt die nieuwsgierigheid ervoor dat we inmiddels het technologische vermogen hebben om te ontdekken of we alleen zijn in het heelal? Het kwam allemaal aan bod tijdens de viering van de 449ste dies natalis van de Universiteit Leiden.

Tien Leidse sociale wetenschappers hebben succesvol een aanvraag ingediend voor de NWO Open Competitie. Met deze Open Competitie geeft NWO onderzoekers de kans om kleine, risicovolle, vernieuwende of veelbelovende onderzoeksprojecten te starten.

Promotie

Vaardigheden is één van onze onderwijsvisie-ambities (Learning@LeidenUniversity).

De verwerving van een tweede taal is volgens Nivja de Jong ‘het mooiste onderwerp van de taalwetenschap’. Als recent benoemde hoogleraar Tweedetaalverwerving en didactiek gaat ze aan de slag met de vraag hoe je mensen zo’n nieuwe taal het best kunt leren.

Taal stuurt de manier waarop we de wereld zien, is de stellige overtuiging van universitair docent Sara Petrollino. Een NWO XS-beurs stelt haar in staat om die hypothese te testen bij het Ethiopische Hamar-volk. ‘Het idee dat iedereen in geometrische vormen denkt, is cultureel bepaald.’

Technologie en privacy, vertrouwen en wantrouwen. De discussie hierover laaide op toen de universiteit scanners plaatste en studenten in verzet kwamen. Woensdag 2 februari onderzoeken experts van de Universiteit Leiden dit thema op het gelijknamige symposium. We bellen met Roy de Kleijn, als informaticus…

Sommige kinderen beginnen hun leven met een achterstand. Soms zelfs al voor ze geboren zijn. Een nieuw onderzoeksproject waar professor Wessel Kraaij van de Universiteit Leiden bij betrokken is, onderzoekt hoe data science kan helpen om ook deze kinderen een goede start te geven.

Vorig jaar ontving Dr. Henk van Steenbergen, universitair hoofddocent bij de sectie Cognitieve Psychologie, een Grass Shoot subsidie om het onderzoeksmaster vak “Experimentation I: Programming Psychological Experiments” volledig opnieuw te ontwikkelen. Het vak werd afgelopen blok voor het eerst aangeboden…

De afgelopen twee jaar heeft het Instituut Psychologie onder leiding van wetenschappelijk directeur Hanneke Hulst belangrijke ontwikkelingen doorgemaakt. Ook leidde ze het instituut met vuur en gedrevenheid door deze tumultueuze tijd. Ze laat een krachtige, strijdbare en op de toekomstgerichte organisatie…

Een NWO Veni-aanvraag van Linda Geven, universitair docent bij de afdeling Strafrecht & Criminologie, is gehonoreerd. De komende drie jaar gaat zij besteden aan onderzoek naar valse bekentenissen in politieverhoren.

Ze is vier dagen in de week projectmanager bij het LIACS en daarnaast traint ze zes dagen in de week met het Nederlands team Paraklimmen. Christiane Luttikhuizen combineert haar werk bij de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen met klimmen op hoog niveau.

Daar staan ze dan voor hun onderzoeksposters, onze bachelorstudenten van het Honours Research Bachelor Project en de studenten van de research master Psychologie. Geïnteresseerde medestudenten, promovendi, postdocs en docenten luisteren naar hun verhalen op de jaarlijkse Wetenschapsmiddag van het Instituut…

Onderzoek naar hoger onderwijs bevordert de kwaliteit van het onderwijs. En die investeringen betalen zich dubbel en dwars terug in welzijn en welvaart. Dit betoogt hoogleraar onderwijswetenschappen Roeland van der Rijst in zijn oratie.

Een nieuw kabinet, brandhaarden in de wereld en natuurlijk veel wetenschap: dit zijn de vijf verhalen van de Universiteit Leiden die jullie graag lazen in 2024.