Zijn we niet zo’n beetje uitgesproken en uitgeschreven over koloniale literatuur? En is het postkolonialisme inmiddels niet passé? Of liggen er wellicht andere benaderingen in het verschiet die een nieuw licht op koloniale en postkoloniale literatuur laten schijnen?

De laatste jaren staat het koloniale verleden van Nederland volop in de belangstelling. In 2020 was het vijfenzeventig jaar geleden dat Indonesië onafhankelijk werd; twee jaar later bood premier Rutte ‘diepe excuses’ aan voor het structureel geweld dat in de dekolonisatieoorlog was gebruikt. We leven…

Indië is altijd een paradijs geweest voor natuuronderzoekers. Al in de zeventiende eeuw deed de Duitser Georgius Everhardus Rumphius onderzoek op de Molukken. Ondanks zijn blindheid wijdde Rumphius zijn leven aan het vastleggen van de Ambonese kruiden- en bloemenwereld.

Poëzie is een vorm van literatuur waarin in het onzegbare in woorden kan worden gevat. Ook in Nederlands-Indië werden er veel gedichten geschreven. Inmiddels is er een generatie woord- en beeldkunstenaars opgestaan die op een nieuwe manier omgaan met het koloniale verleden. Zij gebruiken de oude teksten,…

Welke rol spelen Nederlands-Indië en Indonesië in strips? Hoe wordt de kolonie daarin verbeeld en welke invloed heeft deze verbeelding in stripverhalen op ons beeld van Indië en Indonesië? En in welke mate worden stripmakers beïnvloed door hun afkomst?

Pramoedya Ananta Toer geldt als een van de belangrijkste en invloedrijkste schrijvers uit de Indonesische literatuur. Maar wat is de betekenis van Toer in Indonesië en in Nederland? Waar schreef hij over in zijn romans en wat maakt hem tot zo’n belangrijke auteur? En waarom is het belangrijk om zijn…

In 'De postkoloniale podcast' gaan Rick Honings, Scaliger-hoogleraar, en Coen van ’t Veer, docent-onderzoeker, van de Universiteit Leiden in gesprek met prominente onderzoekers en schrijvers over hun werk in relatie tot het koloniale verleden. Centraal staat de vraag in hoeverre het onderzoek naar (post)koloniale…

Hoe kijken jonge Indonesiërs naar het koloniale verleden van Nederland? En hoe verhoudt dit zich tot het perspectief van Indische Nederlanders en hun kinderen? In 'De postkoloniale podcast' gaan Rick Honings, Scaliger-hoogleraar, en Coen van ’t Veer, docent-onderzoeker, van de Universiteit Leiden in…

De komst van Molukse militairen en hun gezinnen, treinkapingen in Drenthe en de Molukse band Massada: de kennis van de doorsnee Nederlander over de Molukken en hun bewoners houdt daarmee wel zo’n beetje op. En dat is jammer want de Molukse geschiedenis heeft zoveel meer te bieden, waaronder de Molukse…

In 'De postkoloniale podcast' gaan Rick Honings, Scaliger-hoogleraar, en Coen van ’t Veer, docent-onderzoeker, van de Universiteit Leiden in gesprek met prominente onderzoekers en schrijvers over hun werk in relatie tot het koloniale verleden. In de vijfde aflevering is Adriaan van Dis te gast. De laatste…

Nederland is sinds de Tweede Wereldoorlog veranderd in een multi-etnische samenleving. Mede onder invloed daarvan wordt het meer en meer gedwongen kritisch naar zichzelf en zijn verleden te kijken. Steeds vaker klinkt de roep om de overheersende visie die Nederland lange tijd op zijn koloniale verleden…

Het kolonialisme was niet uniek voor Nederland. Ook andere Europese landen koloniseerden gebieden buiten Europa. Dat leverde Franse, Duitse, Spaanse, Portugese, Italiaanse en Deense, maar vooral veel Engelstalige, koloniale literatuur op.

Van roots-reizen, racisme en worstelingen met de eigen met identiteit tot kolonialisme dat steeds meer in een kwaad daglicht kwam te staan. Hoe gaat de tweede generatie’ Nederlands-Indische schrijvers om met het koloniale verleden in Indonesië en het postkoloniale heden?

Wanneer realiseer je je dat we anders moeten kijken naar Indische foto’s? En in hoeverre vullen fotografische en literaire bronnen elkaar aan over hoe je naar Indië en de Indische literatuur kijkt? In deze aflevering van De postkoloniale podcast is acteur en fotograaf Thom Hoffman te gast. Indië speelt…

Over Wilhelmina werd gezegd dat zij koningin was van het grootste moslimland ter wereld. Dat was toen Nederland de kolonie Nederlands-Indië nog had. Nu is Indonesië het land met de meeste islamitische inwoners ter wereld. De islam heeft uiteraard ook sporen nagelaten in de koloniale literatuur over…

Van bloemen, planten en gesteenten tot vulkanen, vogels, vissen, insecten en andere dieren. In de negentiende eeuw kreeg het natuuronderzoek in Indië een nieuwe impuls. In 1815 vertrok Caspar Georg Carl Reinwardt in opdracht van koning Willem I naar Java om onderzoek te doen naar de natuurlijke gesteldheid…

Hoewel er grote vrouwelijke auteurs te vinden zijn in de canon van de Indische Letteren – denk aan Maria Dermoût en Hella S. Haasse – is er in het verleden niet altijd met waardering over hen geschreven. Hoe keken Indische schrijfsters naar de koloniale samenleving en hun positie daarin?

In Nederland is nooit veel ruimte geweest voor de verhalen en emoties van mensen uit het voormalig Nederlands-Indië. De soms traumatische ervaringen van leden van de Indische Nederlandse, Indo-Europese, Chinese, Molukse en andere groeperingen uit de kolonie werden veelal opgekropt en doodgezwegen.

Zelden heeft iemand zich zo zeer verdiept in de islam als Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936). Snouck studeerde in Leiden en promoveerde in 1880 op zijn dissertatie over Het Mekkaansche feest. Daarmee was zijn onderzoek naar de islam niet ten einde. Voor zijn onderzoek bekeerde hij zich zelfs tot…

In 'De postkoloniale podcast' gaan Rick Honings, Scaliger-hoogleraar, en Coen van ’t Veer, docent-onderzoeker, van de Universiteit Leiden in gesprek met prominente onderzoekers en schrijvers over hun werk in relatie tot het koloniale verleden. In deze aflevering spreken zij met Nick Tomberge over tropentoerisme…

In 'De postkoloniale podcast' gaan Rick Honings, Scaliger-hoogleraar, en Coen van ’t Veer, docent-onderzoeker, van de Universiteit Leiden in gesprek met prominente onderzoekers en schrijvers over hun werk in relatie tot het koloniale verleden. Centraal staat de vraag in hoeverre het onderzoek naar (post)koloniale…

Ze is met Reve, Mulisch en Hermans een van de grote naoorlogse auteurs. Hella Haasse bracht bijna haar hele jeugd door in Nederlands-Indië en debuteerde in 1948 met Oeroeg. Het boek werd een groot succes maar kreeg ook de nodige kritiek. Men vond dat Haasse geen recht van spreken had als het gaat om…

Na de Tweede Wereldoorlog verhuisden veel Indo-Europeanen naar Nederland. Daar werden zij niet altijd even welkom geheten. Iconisch is de foto van een muur in Den Haag waarop met grote witte letters: ‘Indo’s ga weg!’ staat te lezen.

De njai en de baboe zijn twee cruciale figuren uit het Nederlandse koloniale verleden. De meeste njais en baboes zijn in de mist van de geschiedenis verdwenen. Hun namen zijn vergeten, hun foto’s zijn vervaagd. Sandra Beerends en Dido Michielsen hebben de njai en de baboe echter een naam, een gezicht…

In 1969 verklaarde Indië-veteraan Joop Hueting in een spraakmakend televisie-interview dat hij en andere Nederlandse militairen in Indonesië oorlogsmisdaden hadden gepleegd. De regering liet vervolgens door Cees Fasseur een onderzoek uitvoeren en kwam op grond daarvan tot de slotsom dat zich tijdens…

Nederlandstalige bronnen die een Indonesisch perspectief bevatten op het koloniale verleden zijn schaars. Dit houdt vooral verband met de taalpolitiek die de Nederlanders in Indië voerden. Anders dan de Britten in hun koloniën gaven de Nederlanders de inheemse bevolking in de negentiende eeuw vrijwel…

Lang was de Nederlands-Indische literatuur niet meer dan een ‘exotisch stiefkind’ van de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Dat veranderde met de publicatie ‘Oost-Indische spiegel’ (1972) van Rob Nieuwenhuys en leidde tot de oprichting van de Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde. Inmiddels bestaat…

Overzicht van databases, naslagwerken en websites voor onderzoek in de film- en literatuurwetenschap.

De Universitaire Bibliotheken Leiden heeft actieve Vrienden die de bibliotheek graag ondersteunen. Stichting Vrienden van de Universitaire Bibliotheken Leiden draagt bij aan aankopen van bijzondere werken en collecties en organiseert regelmatig rondleidingen, lezingen en andere activiteiten voor haar…

Overzicht van databases, naslagwerken en websites voor onderzoek in kunst en kunstgeschiedenis.