305 zoekresultaten voor “hubble telescope” in de Publieke website
-
Clusters van sterrenstelsels beter in beeld dankzij radio-röntgencombinatie
Een team van onderzoekers heeft door slim gebruik van twee soorten telescopen, prachtige beelden geproduceerd van clusters van sterrenstelsels. Het levert niet alleen mooie plaatjes op, maar geeft ook meer informatie over de enorme hoeveelheden energie die vrijkomen rond superzware zwarte gaten in clusters.…
-
Astronomen brengen magnetische velden zwart gat M87* in beeld
Het Event Horizon Telescope (EHT)-team, dat de allereerste foto van een zwart gat maakte, heeft vandaag een nieuwe afbeelding gepresenteerd. De afbeelding toont hetzelfde zwarte gat in gepolariseerd licht. Het is voor het eerst dat het astronomen is gelukt om polarisatie – een kenmerk van magnetische…
-
Over ons
Sterrewacht Leiden is het sterrenkundig instituut van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden.
-
Prijzen en Subsidies 2020
Een overzicht van awards en prijzen die in 2020 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, maar ook bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.
-
Staatssecretaris Dekker onthult plaquette in Academiegebouw
Ter herinnering aan de Leidse (ESO-)vergadering van het eerste uur onthult staatssecretaris Sander Dekker in het Academiegebouw van de Universiteit Leiden een plaquette op dinsdag 3 maart.
-
Astronomen brengen donkere materie in kaart
Een internationaal team van astronomen, onder wie de Leidse prof.dr. Koen Kuijken en dr. Henk Hoekstra, is er voor het eerst in geslaagd om de grootschalige verdeling van donkere materie in het heelal in kaart te brengen.
-
James Webb-telescoop maakt prachtige foto’s, maar waar kijken we nou eigenlijk naar?
De verwachtingen van sterrenkundigen worden al meer dan een jaar overtroffen door de prachtige beelden van de James Webb-telescoop. De foto’s zijn fascinerend om te zien, maar waar kijken we nou eigenlijk naar? Universitair docent Melissa McClure legt uit.
-
ERC Advanced Grant voor onderzoek naar donkere materie
Donkere materie. Onzichtbaar spul wat volgens berekeningen zo’n 85% van de materie in het heelal omvat. Met een ERC Advanced Grant van 2.5 miljoen euro gaat Hoogleraar Observationele Kosmologie Henk Hoekstra nog preciezer in kaart brengen waar deze donkere materie zich bevindt.
-
Blik op de geboorte van sterrenstelsels - sterrenkundige Marijn Franx bij Spinoza te Paard
Met de nieuwste telescopen op aarde en in de ruimte kunnen astronomen sterrenstelsels zien op grote afstand. NWO-Spinozalaureaat Marijn Franx zal op 17 december bij Spinoza te Paard de meest recente ontdekkingen en inzichten van deze speurtocht tonen. Het licht van de sterrenstelsels die Franx bestudeert,…
-
Leidse studenten brengen Melkweg in kaart
De Leidse sterrenkundestudenten Isabel van Vledder en Dieuwertje van der Vlugt hebben de hele Melkweg in kaart gebracht door dwergsterren te tellen. Het resultaat is het meest complete model voor de verdeling van dit soort sterren. Hun onderzoek is gepubliceerd in the Monthly Notices of the Royal Astronomical…
-
Extreem verre, maar volwassen sterrenstelsels ontdekt
Sommige sterrenstelsels in het jonge heelal zijn razendsnel gegroeid, zo blijkt uit waarnemingen van een internationaal team astronomen, onder wie Caroline Straatman en Ivo Labbé van de Leidse Sterrewacht. Ze zijn, op een recordafstand van 12 miljard lichtjaar, uit de periode dat het universum zelf…
-
3D-beweging van sterren in nabij stelsel gemeten
Voor het eerst is het gelukt de driedimensionale beweging van individuele sterren in een sterrenstelsel buiten de Melkweg te meten. Een Gronings-Leidse onderzoek geeft een inkijkje in de verdeling van de donkere materie die het stelsel domineert. Ze publiceren hun bevindingen op 27 november in Nature…
-
Subsidies voor de bouw van grootschalige onderzoeksfaciliteiten
Vijf projecten met onderzoekers van Universiteit Leiden ontvangen van NWO een subsidie voor de bouw of vernieuwing van grootschalige onderzoeksfaciliteiten.
-
‘Doe ook iets voor de grotere sterrenkundegemeenschap.'
De Leidse sterrenkundige Tim de Zeeuw had als directeur-generaal van ESO tien jaar lang ‘de beste sterrenkundebaan ter wereld’. Terug bij de Leidse Sterrewacht richt hij zich op de eerste 3D-kaart van de Melkweg.
-
Astronomen ontdekken verst verwijderde radiostelsel ooit
Na bijna twintig jaar is het record van het verst verwijderde radiostelsel verbroken. Een team astronomen onder leiding van Leidse promovendus Aayush Saxena heeft een radiostelsel gevonden uit de tijd dat het heelal nog maar 1 miljard jaar oud was. Het staat op een afstand van 12 miljard lichtjaar.
-
Leidse astronomen fotograferen bij toeval mogelijke peuterplaneet
Eigenlijk onderzocht een groep astronomen de stofschijf rond de jonge dubbelster CS Cha, toen ze een kleine stip aan de rand van hun waarnemingen zagen. Het bleek een kleine planeet van slechts enkele miljoenen jaren jong, die meebeweegt met de dubbelster. Of het een super-Jupiter in wording is of…
-
Prestigieuze Breakthrough Prize voor eerste foto van zwart gat
‘De Oscars van de natuurwetenschappen’, worden ze ook wel genoemd: de Breakthrough Prizes in Life Sciences, Fundamental Physics and Mathematics. Het Event Horizon Telescope team dat de eerste foto ooit maakte van een zwart gat, wist de prijs dit jaar te winnen. Bij dit team waren ook vier Leidse astronomen…
-
Temperatuurschommelingen op Neptunus
Op Neptunus is de veertigjarige zomer in volle gang. Toch zien astronomen de gemiddelde temperatuur op de planeet dalen. Hoogleraar Observationele astrofysica Ignas Snellen legt in de Volkskrant uit dat planeten heel variabel kunnen zijn.
-
De Kaiser Lente Lezingen 2018 gaan weer van start!
Het programma voor de Kaiser Lente Lezingen 2018 is bekend! Kom in maart op de Oude Sterrewacht langs voor vier waanzinnige lezingen over het Ruimtetijdperk.
-
Een schat aan infraroodgegevens voor astronomen
Met ESO's VISTA-telescoop is de breedste gevoelige foto van de kosmos genomen die ooit in het infrarood is gemaakt. Deze nieuwe opname van een onopvallend hemelgebied is gemaakt binnen de Nederlands / Engelse / Franse / Deense UltraVISTA-survey en toont meer dan 200.000 sterrenstelsels.
-
Eerste foto's James Webb telescoop
Lezing
-
Beelden van zwarte gaten als artefacten van menselijke keuze | Rijksmuseum Boerhaave Tentoonstelling
Ontdek vier alternatieve kleurkeuzes van de 'foto' van het zwarte gat in de tentoonstelling 'Dichter bij het zwarte gat', nu te zien in Rijksmuseum Boerhaave, Leiden.
-
4,9 miljoen euro om de mysteries van zwarte gaten te ontrafelen
Het Nederlands Zwarte Gaten Consortium ontvangt 4,9 miljoen euro van NWO voor het ontrafelen van de raadselen van zwarte gaten en andere mysteries van het heelal. De The Astronomy & Society groep van de Leidse Sterrewacht is aangesloten om het vooraanstaande onderzoek in te zetten om mensen van alle…
-
Enorm supercluster van sterrenstelsels ontdekt
Een internationaal team van astronomen, onder wie de Leidse sterrenkundige Maciej Bilicki, heeft een enorm supercluster van sterrenstelsels ontdekt. Het supercluster was tot nu toe over het hoofd gezien omdat onze eigen Melkweg in de weg zit. De onderzoekers publiceren hun bevindingen binnenkort in…
-
Game Boy gekoppeld aan telescoop gaat viral
Masterstudent Astronomy and Instrumentation Alex Pietrow gebruikte een camera uit een Game Boy uit 1998 om foto's te maken met een van de telescopen in de Oude Sterrewacht. Hij beschreef het geslaagde resultaat in een blogpost, die vervolgens hard het internet over ging.
-
Mariska Kriek in tv-programma Atlas: ‘We gaan negen miljard jaar terugkijken in de tijd’
In het programma ‘Atlas’ van NPO3 legt Mariska Kriek uit dat ze de James Webb- telescoop gaat gebruiken voor haar onderzoek naar sterrenstelsels die drie miljard jaar na de oerknal zijn ontstaan. Ook haar collega Marijn Franx is in de aflevering te zien. Beiden werken als hoogleraar Extragalactische…
-
Veel aandacht voor historische beelden van James Webb-ruimtetelescoop
Haarscherp en het diepste kijkje in ons universum ooit: de eerste beelden van de nieuwe James Webb-ruimtetelescoop zorgden gisteren voor veel verwondering en aandacht. De Leidse hoogleraar moleculaire astrofysica, Ewine van Dishoeck, gaf bij meerdere media uitleg over de eerste beelden, waarop onder…
-
Op zoek naar leven in het heelal
Is er leven buiten de aarde? Voor het eerst zijn we in staat om het begin van een antwoord te geven op deze oeroude vraag. De Leidse sterrenwacht bouwt mee aan nieuwe instrumenten om de kansrijkste exoplaneten te vinden.
-
‘We zijn een ruimteschip met beperkte voorraden’
Van de ontdekking van exoplaneten tot de vondst van buitenaards leven. Op het Gala van de Sterrenkunde op 17 december in de Leidse Stadsgehoorzaal blikten sterrenkundigen terug en vooral vooruit. Met koning Willem-Alexander als eregast.
-
Astronomen ontdekken wolkenbanden op nabije bruine dwerg
Bruine dwergen zijn kleiner dan een ster, maar groter dan een planeet. En ze blijken omringd te kunnen zijn door wolkenbanden. Dat ontdekte een internationaal team onderzoekers, onder wie Leidse astronomen Frans Snik, Rob van Holstein en Jos de Boer. 'Het laat zien dat deze bruine dwergen geen saaie…
-
Eerste foto van het zwarte gat in het hart van onze Melkweg onthuld
Eindelijk weten we het zeker: ook in het midden van ons eigen sterrenstelsel zit een zwart gat. Astronomen onthulden vandaag de allereerste foto van Sagittarius A*, een superzwaar object in het centrum van de Melkweg. Deze foto kon alleen genomen worden door een wereldwijde samenwerking van telescop…
-
Wetenschappers ontdekken grootste stellaire zwarte gat van de Melkweg
Een Europees team van astronomen heeft het grootste stellaire zwarte gat van de Melkweg ontdekt. Het is ruim dertig keer zo zwaar als de onze zon en bevindt zich in het sterrenbeeld Arend op zo'n tweeduizend lichtjaar van de aarde. De sterrenkundigen ontdekten het zwarte gat bij toeval toen ze de vierde…
-
Astronomen maken onzichtbare donkere materie zichtbaar
Een internationaal team van astronomen, waaronder prof.dr. Koen Kuijken, heeft een serie artikelen online gezet met de eerste resultaten van een grote zoektocht naar donkere materie. Nooit eerder brachten onderzoekers zo nauwkeurig de eigenschappen van groepen van sterrenstelsels en de bijbehorende…
-
Nederlandse universitaire sterrenkunde wereldwijd toonaangevend
De universitaire sterrenkunde in Nederland staat in de top van de astronomische wereldranglijst. Deze conclusie komt naar voren uit een recente evaluatie van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) en de astronomische instituten van de Universiteit Leiden, Universiteit van Amsterdam, Rijksuniversiteit…
-
Hoe sterrenstelsels zich voeden met gas
Met een nieuw waarnemingsinstrument, MUSE, op de Very Large Telescope in Chili, onderzocht David Carton hoe verre sterrenstelsels gas opslokken en 'vervuilen'. Dit kan leiden tot dieper inzicht in de evolutie van sterrenstelsels.
-
astroEDU-project van Leidse Sterrewacht wint Science Education Award
IAU astroEDU, een platform voor peer-reviewed, vrij toegankelijk sterrenkundig lesmateriaal dat is opgezet door de Leidse Sterrewacht, is beloond voor haar educatieve waarde met een prijs van Scientix - het Europese netwerk van wetenschapseducatie. De prijs werd uitgereikt voor het lesmateriaal Star…
-
First Light voor 3D-spectrograaf MUSE
De 3D-spectrograaf Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE) is met succes geïnstalleerd en in gebruik genomen op de Very Large Telescope op Cerro Paranal, Chili. MUSE heeft tijdens zijn eerste waarnemingsperiode gekeken naar verre sterrenstelsels, heldere sterren en andere testobjecten. De Sterrewacht…
-
Eerste meting aan isotopen in dampkring exoplaneet
Het is Nederlandse astronomen als eersten ter wereld gelukt om isotopen te ontwaren in de dampkring van een exoplaneet. Het gaat hierbij om verschillende vormen van koolstof in gasreusplaneet TYC 8998-760-1 b. Het onderzoek wordt donderdag gepubliceerd in het vakblad Nature.
-
Royal Astronomical Society eert team achter foto zwart gat met 2021 Group Achievement Award
De Event Horizon Telescope (EHT)-collaboratie ontvangt de 2021 Royal Astronomical Society Group Achievement Award. In april 2019 presenteerde het EHT-team de eerste foto van de schaduw van een zwart gat ooit. De Leidse hoogleraar Huib-Jan van de Langevelde is sinds vorig jaar directeur van EHT. Drie…
-
Overdracht Nederlandse bijdrage aan MATISSE-instrument
De ontwikkeling en bouw van de Cold Optics Bench van het MATISSE-instrument dat onder leiding stond van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA), is afgerond. Deze Nederlandse bijdrage werd op donderdag 10 april 2014 op de Hannover Messe in Duitsland door ir. Felix Bettonvil van de Leidse…
-
Sterrenkundigen zien wervelwind rondom mogelijke exoplaneet-in-wording
Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft een wervelwind van stof en gruis ontdekt in een baan rond een jonge ster. In het gruis is zich mogelijk een planeet aan het vormen. Het team van wetenschappers deed de ontdekking in de tijd die bouwers en bedenkers van een astronomisch…
-
ESO-instrument METIS bereikt belangrijke ontwerp-mijlpaal
Het METIS-instrument dat onder leiding van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) wordt gebouwd voor ESO's toekomstige Extremely Large Telescope (ELT) in Noord-Chili heeft een belangrijke mijlpaal bereikt: het voorlopig ontwerp is goedgekeurd.
-
Bijeenkomst Oud-Sterrewachters: Zwarte gaten en hete kolen
Op 21 juni was weer de traditionele Sterrewacht barbecue waarbij ook de leden van de Vereniging van Oud-Sterrewachters (VO-S) welkom zijn. 's Middags was er voor hen ook een speciaal middagprogramma. Hierbij waren een 15-tal leden aanwezig.
-
Ignas Snellen blij met James Webb-telescoop: 'In de toekomst kunnen we nog heel veel leren.'
De James Webb Space Telescope heeft voor de allereerste keer een nieuwe planeet ontdekt. Wetenschappelijk directeur Ignas Snellen is net als andere sterrenkundigen enorm enthousiast. Dat vertelt hij bij RTL Nieuws. ‘Dat de data er zo mooi uitziet, is prachtig. Dat geeft aan dat we in de toekomst heel…
-
Ignas Snellen duidt ontdekking van veelbelovende planeten in KIJK
In de zoektocht naar planeten buiten ons eigen zonnestelsel hebben astronomen van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) een interessante ontdekking gedaan: op 35 miljoen lichtjaar van de aarde ontdekten ze vijf veelbelovende exoplaneten. ‘Dit is weer een nieuwe mijlpaal,’ zegt expert Ignas Snellen…
-
Webb onthult chemisch profiel van atmosfeer van exoplaneet WASP-39 b
Een internationaal team van astronomen heeft het eerste ‘chemische profiel’ van de atmosfeer van een exoplaneet onthuld. Het team, waaronder de Leidse sterrenkundig Yamila Miguel en provenda Amy Louca, maakten het profiel met de zogeheten Early Release Science-data van de James Webb Space Telescope.…
-
Zeldzame archeologische vondst: een oude stad in het verre heelal
Een internationaal team van astronomen heeft een zware cluster met rode, volwassen sterrenstelsels gevonden in het vroege heelal. Hij bevindt zich op een afstand van 10,5 miljard lichtjaar van de aarde en is daarmee de verst verwijderde rode cluster dat ooit is waargenomen.
-
Gaia toont de Melkweg in 3D
Vanaf een lanceerinstallatie in Frans Guyana gaat op 19 december de Europese satelliet Gaia de ruimte in om een zeer gedetailleerde driedimensionale kaart van het Melkwegstelsel maken. De Leidse astronoom Anthony Brown leidt het consortium dat de vloed aan meetgegevens gaat verwerken.
-
Oratie Simon Portegies Zwart, de relevantie van de computationale astrofysica
Op vrijdag 29 januari vertelde Simon Portegies Zwart tijdens zijn oratie over de relevantie van de computationale astrofysica en de rol die computers mogelijk kunnen spelen in het verbeteren van ons begrip van het universum.
-
Een zinderende zomer vol ruimtevaart
Deze zomer voor het eerst in Nederland: het Space Studies Program. Een internationale zomeruniversiteit voor wie een carrière in de ruimtevaart ambieert. Parallel daaraan is er Sizzling Summer of Space: een publieksprogramma voor jong en oud.