Sociale media vormen een leuke manier om in contact te komen met anderen, of op de hoogte te blijven van nieuws en ontwikkelingen. Maar er zitten ook mindere kanten aan: desinformatie, trollen, respectloze reacties of zelfs misbruik van (persoonijke) data.

Workshop

Op woensdag 12 oktober organiseert de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) vier lezingen over een opmerkelijke verzameling aantekenboekjes uit de vroege elfde eeuw, thans bewaard in Leiden. Ze zijn vervaardigd door de Franse monnik Ademar van Chabannes. Spreker Ad van Els schreef een diepgravende…

Boekhistoricus Erik Kwakkel heeft twee onderwijsmodules over het middeleeuwse boek beschikbaar gemaakt op het online leerplatform Khan Academy. Dit online onderwijsplatform werd in 2009 opgericht door Salman Khan en kent momenteel zo’n 10 miljoen unieke gebruikers per maand.

Op 16 oktober 2023 overleed Peter Hoppenbrouwers, emeritus-hoogleraar middeleeuwse geschiedenis, op 69-jarige leeftijd.

NWO heeft veertien Leidse wetenschappers een Vidi-beurs toegekend. Met deze beurs van maximaal 850.000 euro krijgen onderzoekers de kans om in de komende vijf jaar een nieuwe onderzoeksgroep op te zetten en een vernieuwende onderzoekslijn te ontwikkelen.

Verschillende groepen mensachtigen leerden waarschijnlijk al veel eerder van elkaar dan tot nu toe werd aangenomen en die kennis werd ook veel verder verspreid. Een studie van archeologen van de Universiteit Leiden naar het gebruik van vuur laat zien dat er 400 duizend jaar geleden al sprake geweest…

Middeleeuwse teksten dreigen ontoegankelijk te worden, omdat steeds minder mensen de handschriften kunnen lezen. Dat stelt universitair hoofddocent Robert Stein in NRC.

Zoek je iets om te luisteren tijdens het komende lange weekend? Medewerkers en alumni van de Faculteit Geesteswetenschappen maakten de afgelopen maanden verschillende podcasts. Een selectie.

Van den vos Reynaerde geldt als hét meesterwerk van onze middeleeuwse letterkunde, en misschien wel van de hele Nederlandse literatuur. Wat is het geheim van deze klassieker, die in elke tijd ook leest als een moderne roman, en die zoveel heeft betekend voor zovelen?

2024 was een bewogen jaar voor de Faculteit Geesteswetenschappen. Ondanks dat we als faculteit zelf het middelpunt werden van politieke discussie en bezuinigingen, werden er weer prachtige onderzoeken uitgevoerd en nieuwe initiatieven ontplooid.

Generaties Leidse studenten en wetenschappers deden archeologisch onderzoek naar de vroeg-middeleeuwse geschiedenis van Oegstgeest. Dat maakt de oude nederzetting een van de best gedocumenteerde vindplaatsen uit die tijd. In een nieuw boek maken Leidse wetenschappers de balans op.

In de nationalistische negentiende eeuw nam de studie van middeleeuwse geschriften een vlucht. Juist de studie van de eigen volkstaal zou een groots nationaal verleden blootleggen. Maar waarom werd het Oudengels dan ook onderzocht door Denen, Nederlanders, Italianen en vele andere nationaliteiten?

Archeologie alumnus Chris Muysson won de W.A. van Es-prijs tijdens de Reuvensdagen van 2023. Hij ontving deze prijs voor zijn uitvoerige masterscriptie-onderzoek naar de geschiedenis van de visconsumptie in Nederland.

Lange tijd dachten zelfs veel onderzoekers dat de blindengeleidehond een vrij moderne uitvinding was. Rondneuzend in archiefmateriaal ontdekte universitair docent Krista Milne bij toeval dat blindengeleidehonden hun blinde baasjes al in de middeleeuwen hielpen. Milne heeft nu een NWO-XS-subsidie ontvangen…

Wat doe je als je een boek uit de zestiende of zeventiende eeuw hebt, maar je vermoedt dat in de boekrug een fragment van een middeleeuws handschrift is verwerkt? Universitair docent Thijs Porck kreeg een NWO-beurs om aan de slag te gaan met een camera aan een slang. ‘Het project komt neer op kijkoperaties…

De Middeleeuwen liggen ver achter ons, maar zijn verrassend genoeg ook heel dichtbij. Ondanks een donker imago biedt juist deze periode ook nu inspiratie voor wetenschappers en kunstenaars. Middeleeuwse handschriften zijn door hun vorm en functie bij uitstek geschikt om ons te inspireren en met bewondering…

Middeleeuwse boeren leefden niet altijd in armoede, blijkt uit archeologisch onderzoek. Volgens emeritus hoogleraar Frans Theuws tonen sieraden, importgoederen en vakmanschap aan dat boeren in de Lage Landen deel uitmaakten van bloeiende handelsnetwerken. Hun bestaan bewoog zich van vrijheid en welvaart…

Voor haar promotieonderzoek onderzocht pedagoog Wei Li longitudinaal de rol van ouders bij de ontwikkeling van zelfregulatie van kinderen in Nederland en China tijdens de eerste twee levensjaren. Ook richtte Li zich specifiek op de rol van grootouders in China. Dit proefschrift rapporteert de resultaten…

In de aanloop naar Kerstmis zendt NPO 2 een derde documentairereeks uit over Jezus van Nazareth.

Jacobskruiskruid komt normaal gesproken voornamelijk voor in de Duinen. Nu is de plant ook steeds vaker te vinden in de wei. Hoogleraar Martijn Bezemer legt bij Vroege Vogels uit hoe dit komt en wat er aan gedaan kan worden.

De Universiteit Leiden heeft een breed aanbod van podcasts. Stop jij de volgende keer een Leidse wetenschapper in je oren?

Van ooit omstreden wetenschappelijke werken en historische bijbels tot persoonlijke boodschappenbriefjes en kledingnota’s. De 17e-eeuwse Bibliotheca Thysiana en het archief van verzamelaar Johannes Thysius onthullen het intellectuele én alledaagse leven van zijn tijd. Een nieuwe digitale inventaris…

Congres/symposium, Jaarcongres Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis

Onderzoekers in Leiden, onder leiding van Sebastian Pomplun, hebben een nieuwe methode ontwikkeld om honderdduizenden moleculen te screenen voor geneesmiddelenonderzoek — dit keer zonder DNA-tags, maar met massaspectrometrie. ‘We wilden geneesmiddelenonderzoek sneller en toegankelijker maken,’ zegt…

Leidse onderzoekers hebben aanwijzingen gevonden waarom een zeldzame zwangerschapsziekte bij sommige baby’s mild verloopt en bij andere levensgevaarlijk is. De vondst opent de deur naar een test die ernstige gevallen al tijdens de zwangerschap kan opsporen. Een behandeling bestaat gelukkig al.

Professor Frans de Haas, hoogleraar Antieke en Middeleeuwse Wijsbegeerte en directeur van de landelijke onderzoeksschool voor de Wijsbegeerte, zal per 1 september het managementteam van het MI tijdelijk, in ieder geval tot 1 januari 2022, versterken in de rol van wetenschappelijk directeur-kwartierm…

De nieuwe serie ‘The Lord of the Rings: The Rings of Power’ roept gemengde reacties op. Een deel van de Tolkien-fans is boos over de aanpassingen die zijn gedaan aan het werk van de schrijver van Lord of the Rings. Universitair docent Thijs Porck reageert in NRC.

In Duitsland zijn nieuwe bewijzen naar boven gekomen over de aanwezigheid van de moderne mens in Europa.

In Oostenrijk zijn twee middeleeuwse Friese teksten ontdekt. Emeritus hoogleraar Fries Rolf Bremmer geeft zijn mening over deze vondst in een interview met Omrop Fryslân. De fragmenten dateren uit de veertiende en vijftiende eeuw en bevatten juridische teksten in het Oudfries.

De robot-zebravink valt goed in de smaak. ‘Zelfs na een maand blijven de zebravinken gebiologeerd luisteren naar de robot en doen ze hem na,’ vertelt onderzoeker Judith Varkevisser bij Vroege Vogels van BNNVARA.

Uit de resultaten van het onderzoek van Evelien Urbanus komt naar voren dat kinderen met een extra X of Y-chromosoom zich al vanaf jonge leeftijd anders kunnen ontwikkelen. Er is echter wel sprake van grote variabiliteit. Als zo’n kind vastgestelde mijlpalen voor zijn of haar leeftijd niet tijdig bereikt,…

Nederland heeft geen nationale bloem en daar wil het radioprogramma Vroege Vogels verandering in brengen. Verschillende experts van Universiteit Leiden zijn betrokken bij de verkiezing.

Onderzoekers hebben het tot nu toe verste Melkweg-achtige sterrenstelsel ontdekt. Dit schijfstelsel, REBELS-25, ziet er net zo ordelijk uit als de huidige sterrenstelsels, maar we zien het zoals het was toen het heelal pas 700 miljoen jaar oud was. Dat is verrassend omdat zulke vroege sterrenstelsels…

Hoe klinkt het als je zelf woorden maakt in het Chichewa? Kun je hiërogliefen ontcijferen na één workshop? Tijdens de eerste editie van de Avond van de Talen in het gloednieuwe Herta Mohrgebouw kregen bezoekers antwoord op deze en nog veel meer vragen. Met een uitverkocht programma, een bruisende sfeer…

We doen het allemaal op dagelijkse basis en staan er nauwelijks bij stil: kauwen op ons voedsel. Toch heeft dat 'simpele' proces van het vermalen van eten waarschijnlijk een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van onze kaak, de spieren in ons gezicht en onze tanden en kiezen.

Gedragsproblemen worden vaak voor het eerst erkend als kinderen naar school gaan. De problemen lijken echter al eerder te zijn ontstaan. Daarom is het belangrijk deze zo vroeg mogelijk te identificeren, evenals de factoren die hieraan ten grondslag liggen. Het onderzoek van Dide van Adrichem laat zien…

De Académie des Inscriptions et Belles-Lettres (AIBL), een van de vijf academies die gezamenlijk het Institut de France vormen, heeft prof.dr. Petra Sijpesteijn verkozen tot buitenlands corresponderend lid (correspondant étranger), in de zetel van de beroemde egyptologe Edda Bresciani.

Researchmasterstudent geschiedenis Jesse Dijkshoorn werkte mee aan een transcriptiesysteem voor middeleeuwse teksten. ‘Leuk om de middeleeuwen toegankelijk te maken voor mensen.’

130 jaar geleden werd J.R.R. Tolkien geboren, bij het grote publiek vooral bekend als schrijver van "The Lord of the Rings" . Thijs Porck, universitair docent middeleeuws Engels, vertelt bij NPO Radio 1 meer over Tolkien en de rol van het Oud-Engels in zijn boeken.

Voedseltekorten, medicijnentekorten en massale prijsstijgingen en dat middenin een pandemie. Het gaat niet goed in Noord-Korea, de problemen stapelen zich op. Hoogleraar Remco Breuker duidt de situatie voor de NOS.

Van masterstudent tot hoogleraar: op alle niveaus wordt binnen de Faculteit der Geesteswetenschappen bijzonder en spraakmakend onderzoek verricht. In Perspectives on the World, Research within the Faculty of Humanities zijn studenten en wetenschappers van de faculteit aan het woord over hun onderzoek…

Op vrijdag 11 april organiseert de Commissie voor Geschied- en Oudheidkunde van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde het symposium ‘Het krijtje van Einstein, geschiedenis van het universitaire onderwijs en onderzoek in objecten’.

Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies, sprak met de Volkskrant over het geldbedrag dat de overheid beschikbaar stelt om de groeiende studentenaantallen in het hoger onderwijs te compenseren. Volgens Breuker is de 645 miljoen euro niet genoeg om de werkdruk te verlagen.