Een team van internationale onderzoekers, onder leiding van Tomas Stolker (Universiteit Leiden) heeft een jonge gasvormige reuzenexoplaneet in beeld gebracht bij een ster die slechts 12 miljoen jaar oud is. De planeet in kwestie draait op ruime afstand rond een ster waar de planeetvorming klaar is,…

Tijdens het bestuderen van zestien jaar aan meetgegevens van jonge sterren ontdekte de Leidse masterstudent Sam de Regt dat twee van die sterren nog gehuld waren in geboortewolken. Nog niet eerder bracht iemand deze twee sterren zo scherp in beeld. Hij publiceert zijn opschoonmethode en de nieuwe afbeeldingen…

De Fritz Zwicky-prijs 2022 voor astrofysica & kosmologie is toegekend aan Prof. Ewine F. van Dishoeck voor haar baanbrekende, decennialange werk in de astrochemie en moleculaire spectroscopie, en voor haar leiderschap binnen de astronomische gemeenschap. De toekenning van de prijzen is vandaag bekendgemaakt…

In 2022 is Leiden dé Europese stad van de wetenschap. De voorbereidingen zijn in volle gang, dus we geven je graag een kijkje achter de schermen. Dit keer praten we met Ewine van Dishoeck. Zij is de trekker van het jaarprogramma voor de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Wat Ewine betreft kan…

Met de benoeming eind vorig jaar van Dennis Janssen als operationeel directeur is het bestuur van de Sterrewacht compleet. Janssen werkt al ruim twintig jaar bij de universiteit maar de faculteit en de Sterrewacht zijn nieuw voor hem.

De Leidse hoogleraar moleculaire astrofysica en astrochemie Ewine van Dishoeck heeft vrijdag 7 oktober de Niels Bohr International Gold Medal ontvangen. De medaille, die is ingesteld door de Deense ingenieursvereniging IDA, werd uitgereikt door Koningin Margrethe van Denemarken tijdens een ceremonie…

De NSE is afgenomen in het eerste kwartaal van 2024. Een derde van de studenten aan de Universiteit Leiden vulden de enquête in. Docentwaardering en sfeer zijn hoog beoordeeld, arbeidsmarktvoorbereiding en studentenwelzijn blijven ontwikkelpunten.

Vanwege haar onderzoek naar migratiebeleid onder verschillende politieke regimes krijgt Katharina Natter de Gratama Wetenschapsprijs voor jonge, talentvolle wetenschappers.

Van telescopen tot sciencefiction: in één semester ontdekken studenten zonder natuur- of sterrenkundige achtergrond het heelal. De eerste lichting studenten begon afgelopen maand aan de nieuwe minor Our Universe.

Vakgebieden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter alle interdisciplinaire activiteiten van de Universiteit Leiden. Wat bereikten we zoal in 2024? Een kleine greep.

Lezing

Centraal intern evenement

Ruimtetelescoop Euclid is in staat om de geheimen van het heelal te ontrafelen. Dat laten de afbeeldingen zien die ESA vandaag heeft gepubliceerd, volgens de astronomen die met de data van de telescoop werken. De beelden overtreffen alle verwachtingen. De wetenschappers binnen het Euclid-consortium,…

‘Onderwijs heeft altijd al heel erg mijn interesse gehad’, aldus de gepassioneerde Michiel Hogerheijde. Hij was al voorzitter van de opleidingscommissie Sterrenkunde en geeft al vele jaren les. Maar sinds 1 oktober is hij ook de nieuwe opleidingsdirecteur bachelor Sterrenkunde. ‘Ik vind het ontzettend…

Je kan prachtige plaatjes schieten met alleen een gat in een doos. Geïnspireerd door de viering van Leiden als Europese stad van de wetenschap, plaatste hoogleraar Matthew Kenworthy in 2021 verschillende gaatjescamera’s bij de Oude Sterrewacht. Dit is hoe de simpelste apparaten de grootste patronen…

Een timelapse van het universum met een hogere resolutie dan ooit tevoren. Dat is het doel van het NSF-DOE Vera C. Rubin Observatorium in Chili, dat op 23 juni zijn eerste beelden van het heelal onthult. Onderzoekers van de Leidse Sterrewacht hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de realisatie…

De verwachtingen van sterrenkundigen worden al meer dan een jaar overtroffen door de prachtige beelden van de James Webb-telescoop. De foto’s zijn fascinerend om te zien, maar waar kijken we nou eigenlijk naar? Universitair docent Melissa McClure legt uit.

Een team onder leiding van de Universiteit Leiden en het National Radio Astronomy Observatory heeft voor het eerst halfzwaar waterijs gedetecteerd rond een jonge zonachtige ster. In dit ijs is een deel van de gewone waterstofatomen vervangen door deuterium, een zwaardere variant van waterstof.

Elk jaar op de verjaardag van de universiteit geven hoogleraren les op basisscholen in de regio Leiden en Den Haag. Over opereren met robots en kinderrechten bijvoorbeeld. De kinderen mogen vooral ook veel doen. En vragen stellen. ‘Hoe kun je professor worden?’

De banen van 27 sterren die ronddraaien op kleine afstand van het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg, zijn erg chaotisch. Daardoor kunnen onderzoekers niet betrouwbaar voorspellen waar ze over zo'n 462 jaar zijn. ‘Dat is werkelijk verbazingwekkend kort’ , aldus sterrenkundige Simon Portegies…

In hoeverre lijkt exoplaneet Proxima b op onze aarde? En is er ook leven te vinden? Astronomen hopen daar antwoorden op te vinden met de nieuwe Europese Extremely Large Telescope (ELT). Met een NWO-onderzoeksfinanciering van 18 miljoen euro kan een Nederlands consortium verder bouwen aan de instrumenten…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…

De Universiteit Leiden viert in 2025 haar 450-jarig bestaan met een goedgevuld programma voor oog, oor en geest. Het lustrumjaar opent met een feestelijke dies natalis op vrijdag 7 februari. Op het programma staan verder onder meer een alumnifestival, drie tentoonstellingen en een grachtenconcert.

Hoe ziet studeren aan de Universiteit Leiden eruit in het jaar 2075? Tien verrassende, kunstzinnige toekomstvisies maken kans om werkelijkheid te worden. Nu is het aan jou: stem op jouw favoriet!

Leidse sterrenkundigen en chirurgen gaan samen met bedrijven een optisch instrument ontwikkelen dat tijdens operaties tumorweefsel en een afwijkende bloedtoevoer snel en nauwkeurig in beeld brengt

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van de Nederlander Martijn Oei heeft het grootste paar straalstromen bij een zwart gat ooit ontdekt. De 'jumbojets' zijn samen 140 Melkwegen lang. De Leidse Sterrewacht speelt een prominente rol in het onderzoek. De publicatie siert op 19 september…

Met de camera van je telefoon maak je foto’s en selfies, of je scant een QR-code. Maar er is nog veel meer mee mogelijk. Sterrenkundige Olivier Burggraaff ontwikkelde een opzetstukje waarmee je met je smartphone metingen aan oppervlaktewater kan uitvoeren. Hij promoveert op 13 december.

Wat gebeurt er als alle verlichting in een groot gedeelte van de stad wordt uitgezet? Hoeveel sterren kun je zien zonder al die lichtvervuiling? Dat gaan wetenschappers, kunstenaars en inwoners van Leiden samen onderzoeken tijdens Seeing Stars Leiden, op 25 september. ‘Leiden is de ideale plek voor…

Evenement

Kwalitatief goed onderwijs, onderzoek waarbij verschillende faculteiten betrokken zijn, samenwerking tussen universiteiten en de middelen vanuit het Rijk om dat mogelijk te maken. Daar ging het op 28 juni over tijdens een werkbezoek van de vaste Kamercommissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aan de…

ESA’s ruimtelescoop Gaia, die de Melkweg in kaart brengt, voltooit op 15 januari zijn actieve fase van het scannen van de hemel. In het afgelopen decennium heeft Gaia meer dan drie biljoen waarnemingen gedaan van ongeveer twee miljard sterren en andere kosmische objecten. ‘Gaia is nu al de ontdekkingsmachine…

Breng ruim honderd gedreven wetenschappers samen in een ruimte en de goede ideeën komen vanzelf: dat was het idee achter de interne netwerkbijeenkomst over interdisciplinaire samenwerking op woensdag 17 mei. Vertegenwoordigers van de negen stimuleringsprogramma’s stonden klaar achter hun kramen om vragen…

Na tien jaar en één dag heeft de Sterrewacht een nieuwe bestuurder. Per 1 september zet Ignas Snellen de lijnen uit voor het astronomisch instituut. In dit interview leer je Ignas kennen. Nou ja, een beetje dan. Daarom legden we hem ook nog vijf dilemma’s voor en vroegen de mensen om hem heen wie hij…

Met een zelf omgebouwde rode camper gaan biologen en tweelingbroers Kevin en Marvin Groen op natuuravontuur in Oost-Europa. Samen gaan ze op zoek naar wilde dieren, mooie natuur en plekken om te sporten. Van een lange zoektocht naar een beer in de Slowaakse wildernis tot de ontdekking dat er pelikanen…

Hoe heeft de evolutie onze nieuwsgierigheid gevormd? En hoe zorgt die nieuwsgierigheid ervoor dat we inmiddels het technologische vermogen hebben om te ontdekken of we alleen zijn in het heelal? Het kwam allemaal aan bod tijdens de viering van de 449ste dies natalis van de Universiteit Leiden.

Studieondersteuning

Lezing, Harold Linnartz Astrochemistry Prize lecture

Ben je op zoek naar een coach? Je kunt terecht bij zowel de interne coaches van de universiteit, als bij een externe coach.

Graphic Novels en Comics hebben zich ontwikkeld van pulpstatus tot een geheel eigen medium. Deze vorm van vertelling beperkt zich niet tot superheldenverhalen, maar wordt inmiddels ook gebruikt om historische gebeurtenissen, klassieke of eigentijdse verhalen te verbeelden. Maar waar te beginnen met…

Vandaag zijn de eerste fullcolour beelden van de kosmos van ESA’s ruimtetelescoop Euclid gepresenteerd. Nooit eerder was een telescoop in staat om zulke haarscherpe astronomische beelden te maken van zo'n groot deel van de hemel en zo ver het diepe heelal in. De vijf beelden illustreren het volledige…

Een extra groot cortège, drie eredoctoraten, een pubquiz over 450 jaar universiteitsgeschiedenis, een heuse dies-rap en een oproep om academische vrijheid te verdedigen. Met de viering van de 450e dies natalis is het lustrumjaar van de Universiteit Leiden officieel van start gegaan.

'Onze gezondheid is het gebied dat het meeste te winnen heeft van kunstmatige intelligentie.' De drie Zuid-Hollandse universiteiten halen er samen uit wat erin zit. Drie wetenschappers vertellen over de samenwerking in onderzoek naar AI voor gezondheid, geneesmiddelonderzoek en zorg in het Zuid-Hollandse…

Universitaire plechtigheid