Als het over literatuur gaat, wordt vooral gesproken over wat personages zien of horen. Zelden gaat het over wat zij ruiken. Zonde, vindt universitair docent Jan van Dijkhuizen. Hij ontvangt een Open Competitie-subsidie van NWO om de wetenschappelijke kennis over literaire geur uit te breiden, én om…

Het college van bestuur heeft Wim Voermans benoemd tot Universiteitshoogleraar. Hij gaat zich richten op duurzaam institutioneel vertrouwen.

Zaterdag 16 september 2023 vond de Nacht van Ontdekkingen plaats: een zomerse ontmoeting van kunst en wetenschap. Leidse onderzoekers uit diverse vakgebieden inspireerden het publiek met hun baanbrekende zoektocht om onze wereld beter te begrijpen.

Op donderdag 1 februari vindt het symposium ‘Interdisciplinaire samenwerking: hoe bevorderen we verbindingen?’ plaats. Het evenement blikt terug op geleerde lessen, maar kijkt ook vooruit. Dé bijeenkomst voor elke Leidse onderzoeker die interdisciplinair werkt of wil gaan werken.

Promotie

Van pijnlijke gewrichten tot intense vermoeidheid: een derde van de mensen met reuma heeft veel last van deze chronische ziekte en gebruikt langdurig medicijnen. Leidse psychologen gaan dankzij een subsidie van ReumaNederland onderzoeken of placebotechnieken helpen bij de afbouw van medicatie.

Dit jaar onderzoekt een drieluik van symposia hoe we interdisciplinair samenwerken de Universiteit Leiden kunnen bevorderen. Tijdens de tweede sessie in maart ontdekten deelnemers dat het onderkennen van je eigen ritme en plaatsbepaling essentieel is bij het aangaan van een interdisciplinair project…

Door technologische en maatschappelijke ontwikkelingen komt er meer informatie op ons af dan ons brein kan verwerken. Hoe beïnvloedt dat onze besluitvorming, als individu en samenleving? En kan het ook beter? Dat gaat Lotte van Dillen met haar leerstoel onderzoeken.

Recente ontwikkelingen in Virtual Reality (VR) bieden nieuwe mogelijkheden voor traumabehandeling bij kinderen en jongeren. Voorbeelden zijn een VR-interventie om schaamte na interpersoonlijk trauma te verminderen en een VR-psycho-educatiemodule voor ouders van kinderen met PTSS, onderzocht aan het…

Hoe verleid je onderzoekers die gewend zijn om in helder afgebakende disciplines onderzoek te doen om toch interdisciplinair te werken? Kersvers Universiteitshoogleraar Arnold Tukker vertelt.

Marieke Adriaanse is hoogleraar Gedragsinterventies in Populatiegerichte Zorg en onderzoekt gedragswetenschappelijke vraagstukken op het gebied van gezondheid. Daarbij maakt zij zich sterk voor een betere interdisciplinaire samenwerking en een nieuwe manier van erkennen en waarderen binnen de wetenschap.…

Onderwaardeert de universiteit onderwijs ten opzichte van onderzoek? Kun je in de wetenschap doorgroeien zonder academische prijzen? Welke wetenschapper inspireert jou? Heeft de universiteit genoeg aandacht voor zowel jouw wetenschappelijke prestaties als jouw persoonlijk welzijn?

Kunst en cultuur, Onderzoek verborgen stadsnatuur

‘Verwondering is het begin van inzicht. Laat die academische nieuwsgierigheid niet eroderen.’ Die oproep deed Jan Anthonie Bruijn aan bestuurders en subsidiegevers tijdens zijn afscheidscollege.

De uitstoot van broeikasgassen door medicijngebruik is in 24 jaar tijd met 77 procent toegenomen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit Leiden, gepubliceerd in The Lancet Planetary Health. Sinds 2008 is de efficiëntie bovendien niet meer verbeterd. CML-promovendus en hoofdauteur Rosalie Hagenaars:…

Een Nederlands consortium ontvangt 6,7 miljoen euro om samen met patiënten het ontwikkelen van nanomedicijnen te versnellen. Onderzoekers van de Universiteit Leiden spelen daarbij een belangrijke rol.

Lezing

Op 28 september bezocht de beroemde scheikundige Carolyn Bertozzi de Universiteit Leiden om te spreken tijdens de LED3 seminar. Precies één week later werd bekend dat zij de Nobelprijs voor Scheikunde zou ontvangen. De Leidse chemici Sebastian Pomplun en Hermen Overkleeft zijn fan: ‘Het is een hele…

We komen sneller tot wetenschappelijke ontdekkingen als onderzoekers uit verschillende disciplines actief met elkaar gaan samenwerken. Dit zegt hoogleraar Bas Heijmans. Hij spreekt op vrijdag 22 april zijn oratie uit met als titel: ‘Zoeken op het snijvlak’.

Als bachelorstudent Bio-Farmaceutische Wetenschappen schreef ze het onderzoeksvoorstel dat ze in haar master mocht uitvoeren. Femke Vlaswinkel studeerde vervolgens cum laude af. Haar onderzoek werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Scientific Reports, ze won een prijs van de Nederlanse…

Onderwijs

Jongeren hebben het recht om betrokken te worden bij besluitvorming over zaken die hen aangaan, ook in hun opleiding. Ben Smit, onderzoeker bij het ICLON, promoveert op hoe je leerlingenparticipatie kunt vergroten, onder andere door deelname aan onderzoek. Promotie op 6 september.

Congres/symposium

Er was veel belangstelling. Onder het oog van bijna honderd onderzoekers, ondersteunende collega’s en Martijn Ridderbos , vice-voorzitter College van Bestuur, opende Lotte van Dillen, onderzoeksdirecteur Psychologie en Saskia Goedhard, directeur Bedrijfsvoering Geesteswetenschappen samen op ludieke…

Hoe kunnen ouders voorkomen dat ze stress en psychische problemen overdragen op hun kinderen? Hoogleraar stress-gerelateerde psychopathologie Bernet Elzinga ontwikkelt laagdrempelige interventies om zowel ouders als jongeren te helpen. Voor haar onderzoek krijgt zij de Spinozapremie, de belangrijkste…

Hoe kan een pil ervoor zorgen dat je geen pijn meer hebt? Hoe weten we wat we nu weten over heel lang geleden? Wat is de overeenkomst tussen een ijsvogel en een hoge snelheidstrein? Iedere dag kregen de kinderen een teaser over het programma van de volgende dag. Er deden 29 kinderen mee uit groep 6…

Studenten een kritische houding en vakoverstijgende vaardigheden meegeven. Daar wil Rawi Ramautar zich als nieuwe opleidingsdirecteur (OD) van de bachelor Bio-Farmaceutische Wetenschappen voor inzetten. ‘Een opleidingsdirecteur moet een programma opstellen waarvan de studenten zeggen: ik vind het uitdagend…

Het prestigieuze tijdschrift Science Translational Medicine heeft een studie gepubliceerd van Leidse onderzoekers over een krachtig nieuw antibioticum dat resistentie kan overwinnen. ‘Het idee was om het originele antibioticum aan te passen en een ‘next-generation’ medicijn te maken’, zegt Nathaniel…

Geen proefjes en labjassen, maar computers en kunstmatige intelligentie: dit jaar ging de Nobelprijs voor de Scheikunde naar de bedenkers van het baanbrekende AI-model Alphafold. Dit programma voorspelt met indrukwekkende nauwkeurigheid eiwitstructuren aan de hand van hun genetische code. Dat is cruciaal…

Hoe is het om als masterstudent uit Oekraïne deel te nemen aan het Erasmus+ subsidieprogramma? Yevhenii Radchenko liep in 2018 acht maanden stage bij de Universiteit Leiden. Snel daarna kwam hij terug als promovendus. ‘Je hebt weinig te verliezen, maar veel te winnen.’

De farmaceut Janssen maakt naar alle waarschijnlijkheid deze maand de resultaten bekend van de laatste testfase van hun veelbelovende coronavaccin. De Nederlandse faciliteit voor electronenmicroscopie NeCEN hielp het bedrijf bij de ontwikkeling van het vaccin. Ze hebben nu hun wetenschappelijke bevindingen…

Er waait een rechtse wind door Europa; welke gevolgen heeft dat voor het Europese klimaatbeleid en de Green Deal? Christina Toenshoff, universitair docent Europese Politiek en Politieke Economie aan de Universiteit Leiden, analyseert de situatie en kijkt vooruit naar de verkiezingen van het Europees…

Hoogleraar Neuropsychologie in Gezondheid en Ziekte Hanneke Hulst vertelt in haar oratie hoe zij de kloof tussen wetenschap en zorg probeert te overbruggen. ‘Om als neurowetenschapper daadwerkelijk bij te dragen aan oplossingen voor patiënten, moet je interdisciplinair werken.’

Met behulp van een ZonMw-subsidie gaan het LUMC en de Health Campus Den Haag in samenwerking met hoofdpijnpatiënten onderzoek doen naar de toepassing van een digitaal hoofdpijndagboek. Dit middel kan patiënten helpen om hun migraineaanvallen beter te begrijpen en samen met de arts het beste behandelplan…

Hoe organiseren we interdisciplinair werken binnen de Universiteit Leiden? Dat was de centrale vraag van een symposium, opgezet door het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Liveable Planet. Radicale ideeën, zoals het afschaffen van de faculteiten, passeerden de revue.

Nederlanders met lage inkomens lopen tot 1,5 keer meer risico op het krijgen van een hartaanval of beroerte dan rijkere landgenoten. Bij Surinaamse Hindoestanen is dit risico 1,9 keer hoger. Dat blijkt uit onderzoek van het LUMC en het HagaZiekenhuis. Nederlandse artsen kijken tot nu toe niet naar deze…

Archeologie is ook graven met hulp van de computer. Dat digitaal speuren naar hoe wij als mensen in het verleden leefden is wat Karsten Lambers het liefst doet. Hij is de eerste hoogleraar Digital and Computational Archaeology van ons land. ‘Een droom die uitkomt.’

Het College van Bestuur van de Universiteit Leiden heeft Jan Kolen met ingang van 1 februari 2022 benoemd tot kwartiermaker Artificial Intelligence (AI) van de Universiteit Leiden. In deze rol zal Kolen het voortouw nemen in regionale en nationale samenwerking rond het thema van AI, data en digitali…

Het verhaal van 3 oktober moet je steeds weer op een nieuwe manier vertellen, vindt Ariadne Schmidt. De bijzonder hoogleraar stadscultuur gaat samen met studenten aan de slag om meer mensen bij de geschiedenis van de dag te betrekken. ‘Ik ben te veel historicus om te zeggen: we kunnen het ook alleen…

Tijdens het symposium ‘Transdisciplinary Study of Just Public Algorithmic Systems’, op vrijdag 24 maart in Den Haag, staat onderzoek naar het gebruik van algoritmische systemen in de publieke sector centraal. Een actueel onderwerp dat de laatste tijd veel in de belangstelling staat. Vijf vragen over…

Het welzijn van proefdieren verder verbeteren staat centraal tijdens de internationale conferentie op 12 en 13 oktober in Leiden. De Engelse dierenbescherming, de RSPCA, organiseert de tweedaagse bijeenkomst samen met Universiteit Leiden. De bijeenkomst is speciaal voor onderzoekers, dierverzorgers,…

Dennis Broeders is voor het jaar 2023-2024 benoemd tot ‘Global Chair’ aan de Universiteit van Bath.

Binnen het interdisciplinaire onderzoeksprogramma ‘Liveable Planet’ is een netwerk opgericht, bedoeld voor alle jonge Leidse wetenschappers die onderzoek naar duurzaamheid verrichten.

Het begrijpen hoe we met elkaar communiceren en wat communicatie met ons doet is van essentieel belang. In haar oratie bepleit Nivja de Jong het rechttrekken van de ongelijke waardering in de maatschappij.

Tijdens de kick-off meeting op woensdag 29 maart presenteerden masterstudenten aangesloten bij de Scriptiewerkplaats Den Haag Zuidwest hun scriptie ideeën aan stakeholders uit de wijk.

Liveable Planet, het Leidse interdisciplinaire onderzoeksprogramma naar duurzaamheid, is volop aanwezig tijdens de LUGO Sustainability Day op dinsdag 9 mei. Hoogleraar Jan Willem Erisman verzorgt de keynote-lezing. Ook kun je bij een stand van Liveable Planet vragen stellen over duurzaamheidsonderzoek…

Antropoloog Rodrigo Ochigame bestudeert hoe wetenschapsbeoefening verandert door AI. Van sterrenkunde tot wiskunde tot klimaatmodellen: het gebruik van AI roept de vraag op wat precies telt als wetenschappelijk bewijs, vindt de onderzoeker.

Ben je Leids wetenschapper, op zoek naar interdisciplinair onderzoek en samenwerkingsmogelijkheden op gebied van burgers, gezondheid en ziektepreventie? Dan is de Health Campus Den Haag dé plek voor jou. Vier voorbeelden van lopend onderzoek.

De Leidse wetenschappers Arjen Doelman, Tom Huizinga en Manfred Wuhrer hebben een ERC Synergy Grant gekregen van miljoenen euro’s. Het gaat om onderzoeken om te voorkomen dat kantelpunten in ecosystemen worden bereikt en om reuma de wereld uit te helpen.

Vertrouwen hebben, openstaan voor conflict en verschillen, de tijd nemen: het is slechts een kleine greep uit de tips voor interdisciplinaire samenwerking die langskwamen tijdens een Leids symposium op 1 februari. De tweede sessie vindt plaats op donderdag 14 maart.