Gaan neutrino's echt sneller dan het licht of is er iets anders aan de hand? Op 20 december komt neutrino-expert Frank Linde naar de Haagse poptempel Paard van Troje. Hij neemt het publiek mee in de wereld van razendsnelle deeltjes, legt uit hoe neutrino-experimenten werken en vertelt hoe wetenschappers…

Het Netherlands eScience Center heeft bekendgemaakt dat het een nieuw Path-Finding Project financiert, dat onder leiding komt te staan van Dr. Dorothea Samtleben van het Leiden Institute of Physics (LION).

Met sensoren op de zeebodem speuren Leidse natuurkundigen naar Neutrino’s om inzicht te krijgen in de werking van deeltjesversnellers. Dat doen zij binnen twee internationale samenwerkingsverbanden; Antares en KM3NeT. Begin mei zijn de eerste sensoren succesvol geïnstalleerd. Dat blijkt uit het licht…

Voor het eerst hebben wetenschappers het spoor van een hoogenergetisch neutrino uit de ruimte herleid tot zijn bron. Het is geproduceerd door een zogeheten blazar, een superzwaar zwart gat. Dat melden onderzoekers van neutrinodetector IceCube in Science. ‘Dit is een mijlpaal voor de neutrinoastronomie,’…

In this work the reconstruction of a tau neutrino signal in the KM3NeT detector is discussed.

Een natuurkundig model voorspelt het bestaan van steriele neutrino’s, wat drie grote vraagstukken uit de fysica zou oplossen. Om ze daadwerkelijk te vinden met een deeltjesversneller moeten onderzoekers weten hoe ze geproduceerd worden en hoe ze vervallen. Promovendus Kyrylo Bondarenko heeft hier voorspellingen…

Van colleges met Robbert Dijkgraaf tot een telescoop in de diepzee: tijdens zijn dubbele bachelor Natuur- en Sterrenkunde ontdekte Jelle Oonk dat de weg naar grote kosmische antwoorden soms loopt via de kleinste, nauwelijks te vangen deeltjes: neutrino’s.

Zelfs met de allermodernste technieken is het bijna niet te zien: een kosmische neutrino. Toch is het wetenschappers gelukt dit deeltje in beeld te brengen met een telescoop op 3450 meter diepte in zee. En dat kan helpen om ons universum beter te begrijpen. Leidse deeltjesfysici werkten mee aan dit…

Astronomen hebben, pas voor de tweede keer ooit, een neutrino gekoppeld aan een object buiten onze Melkweg. Deze waarnemingen zijn gedaan met behulp van telescopen op zowel de aarde als in de ruimte. De onderzoekers, onder wie de Leidse astronoom Sjoert van Velzen, konden het neutrino traceren naar…

Natuurkundigen, onder wie de Leidse Dorothea Samtleben, bouwen aan een reusachtige onderwatertelescoop om de oorsprong van neutrinos te ontrafelen en het mysterie rond donkere materie op te helderen. De eerste detector is inmiddels geïnstalleerd. Eenmaal af heeft de telescoop het volume van drie kubieke…

Niet alleen donkere materie, maar ook gewone materie en donkere energie worden gevolgd in de grootste kosmologische computersimulatie ooit. In de FLAMINGO-simulatie zie je over de loop van miljarden jaren virtuele sterrenstelsels en clusters van sterrenstelsels ontstaan. Dat is geen makkelijke klus:…

Wetenschappers hebben een neutrino ontdekt met de hoogste energie ooit gemeten. Leidse natuurkundigen Maarten de Jong en Dorothea Samtleben werkten mee aan dit project, waarover afgelopen week te lezen was in alle kranten en op alle online media.

KM3NeT is geselecteerd als een van de tien top onderzoeksfaciliteiten in NWO’s

In my thesis I study Majorana fermions from three different perspectives. The first one corresponds to non-interacting Majorana fermions that, however, pose non-trivial topological properties. The second one corresponds to strongly interacting Majoranas and the third to relic neutrinos. No one knows…

It is an established fact that the Standard Model has to be extended to explain the so-called Beyond the Standard Model (BSM) phenomena: dark matter, matter-antimatter asymmetry of the Universe and neutrino flavour oscillations.

De KM3NeT neutrinodetector viert de installatie van de eerste reeks detectoren in de Middellandse Zee aan de Franse kust. KM3NeT gaat metingen verrichten aan de spookachtige smaakverandering van neutrino’s. Leids natuurkundige Dorothea Samtleben is nauw betrokken bij het project.

Promotor: Prof.dr. M. de Jong

Promotor: A. Achúcarro Co-promotor: A. Boyarsky

Lezing, Studium Generale

Studium Generale

Natuurkundigen hebben een astrofysisch neutrinosignaal van de IceCube detector bestudeerd vanuit een andere hoek. Het centrum van de Melkweg leek vanzelfsprekende de bron te zijn, maar deze hypothese is nu eerder verworpen dan bevestigd. Publicatie in Physical Letters B.

De Leidse astrofysicus Alexey Boyarsky en zijn medewerkers hebben mogelijk een spoor van donkere materie geïdentificeerd dat leidt naar een nieuw deeltje: het steriele neutrino. Een onderzoeksgroep in Harvard deed dezelfde ontdekking op nagenoeg hetzelfde moment.

Natuurkundige Dorothea Samtleben is per 1 april de eerste vrouwelijke programmaleider van Nikhef, het nationaal instituut voor subatomaire fysica. Samtleben gaat hier de Neutrino Physics-groep leiden. ‘Dit is een belangrijke stap voor het Nikhef als het gaat om diversiteit.’

Lezing

Deeltjeslab CERN geeft groen licht voor de testfase van een experiment dat donkere materiedeeltjes zou moeten produceren. Natuurkundige Alexey Boyarsky is een van de initiatiefnemers.

Speculaties over buitenaards leven, een nieuwe stikstofkaart, AI als scriptiebegeleider, baanbrekende telescopen en miljoeneninvesteringen tegen antibioticaresistentie – de veelzijdigheid van deze onderwerpen laat zien dat ons publiek net zo brede interesses heeft als onze wetenschappers. Ontdek hier…

Promotor: A. Achúcarro, Co-promotor: A. Boyarsky

Het collegeaanbod op het gebied van biologie, geologie, scheikunde, natuurkunde, sterrenkunde, wiskunde, informatica en nog veel meer.

Maite Boden werd begin 2020 de eerste student ooit die de Young Star award in ontvangst mocht nemen. Ze ontving de prijs onder meer voor haar bijdrage aan onderzoek naar het beruchte spookdeeltje: de neutrino. Met ook haar masterdiploma inmiddels op zak, is ze nu op zoek naar een baan in de data analyse.…

Ze blinkt niet alleen uit in haar onderzoek, maar ze is ook actief in wetenschapscommunicatie en startte tijdens haar promotie een samenwerking buiten haar eigen vakgebied. Yevheniia Cheipesh heeft van L'Oreal, UNESCO en de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW) de eerste prijs…

Promotor: Prof.dr. M. de Jong, Co-Promotor: A.J. Heijboer

Van het allerkleinste naar het allergrootste

In de jacht op nieuwe deeltjes doorzoeken natuurkundigen botsingen bij steeds hogere energie, waarbij ze de energiefrontier telkens een stukje verleggen. Sommige deeltjes laten zich echter moeilijk vangen omdat ze zeldzaam interactie vertonen; niet vanwege een hoge energie. Dit werpt een nieuwe barrière…

In samenwerking met Rijksmuseum Boerhaave, naar aanleiding van de tijdelijke tentoonstelling 'Dichter bij het zwarte gat', te zien t/m 5 januari 2025.

Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie Jelle Kaastra, heeft een nieuwe verklaring gevonden voor röntgenstraling in clusters van sterrenstelsels. Deze röntgenstralen kunnen ontstaan als koud waterstofgas botst op hete zwavel-ionen en zo elektrische lading overdraagt. Eerder werden de…

Leids fysicus Alexey Boyarsky ontvangt een ERC Advanced Grant om een uitbreiding te onderzoeken van het standaardmodel van deeltjesfysica. Hij deelt de prijs met onderzoeksgroepen uit Lausanne en Kopenhagen. 580.000 euro is gereserveerd voor Leiden.

This thesis discusses the discovery potential of Intensity Frontier experiments.

Deeltjesversnellerinstituut CERN gaat de detector SND@LHC bouwen, een neutrinodetector bij de Large Hadron Collider (LHC). Dit is een voorganger voor SHiP, een detector die donkere materie moet gaan detecteren. Leids natuurkundige Alexey Boyarsky is een van de initiatiefnemers van beide projecten.

De bouw van de neutrinodetector KM3NeT op de bodem van de Middellandse Zee is afgelopen weken goed op gang gekomen. Er zijn vijf detectielijnen met elk achttien detectoren afgezonken en geïnstalleerd, en inmiddels komen de eerste meetgegevens binnen, zegt neutrino-fysicus Dorothea Samtleben.

Minuscule elementaire deeltjes die vanuit de ruimte op aarde botsen, kunnen ons een inkijk geven in de verre objecten waar ze vandaan komen. Maar dan moet je ze wel eerst weten te vangen. Met een Vidi-subsidie van NWO gaat onderzoeker Sjoert van Velzen ‘op jacht’ naar neutrino's die afkomstig zijn van…

De diepzeetelescoop KM3NeT, al een groot succes, krijgt een flinke upgrade. Met een nieuw soort microfoon voor onder water gaat de telescoop proberen het geluid op te vangen dat neutrino’s maken wanneer ze door de zee razen. De verzamelde gegevens zijn ook interessant voor onderzoek naar het leven in…

Door massa’s gegevens van de Europese röntgensatelliet XMM-Newton door te worstelen, hebben wetenschappers van de Universiteit Leiden en de École polytechnique fédérale de Lausanne (Zwitserland) een signaal opgespoord dat afkomstig kan zijn van donkere materie.

Is ons universum opgebouwd uit warme of koude donkere materie? Het standaardmodel gaat uit van koude donkere materiedeeltjes, maar astronoom Sylvia Ploeckinger test momenteel de potentie van een warme tegenhanger: steriele neutrino’s. Voor dit project ontving ze een NWO Natuurkunde/V-subsidie, speciaal…

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) investeert 197 miljoen euro in 11 infrastructurele projecten met grote waarde voor wetenschap en samenleving. De Universiteit Leiden en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) participeren in 8 van de 11 voorstellen.

Acht wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een beurs toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO. Met deze Vidi-financiering kunnen de onderzoekers de komende vijf jaar een vernieuwende onderzoekslijn opzetten en hun eigen onderzoeksgroep verder uitbouwen.

Gedichten van Sense Jan van der Molen over het elektron en het tau-neutrino zijn bekroond in de NNV-dichtwedstrijd 'Dicht een Deeltje', samen met nog vijftien gedichten over de deeltjes van het standaardmodel.

De beweging van deeltjes in het heelal beschrijven. Dat is wat een groep astronomen van de Sterrewacht in Leiden doen aan de hand van simulaties. Hoogleraren Joop Schaye en Koen Kuijken spreken over de nieuwste ‘FLAMINGO-simulatie’ in de Volkskrant en Trouw.

Sophie Bekkering van het Praedinius Gymnasium in Groningen is de winnaar van de finale van de Natuurkunde Olympiade Junior, die donderdag werd gehouden aan de Universiteit Leiden.