Dit is een jaarlijkse serie publiekslezingen op de plek die het hart vormt van de Sterrenkunde in Leiden: de Oude Sterrewacht.

Sommige mensen hebben aanleg om kanker te krijgen. Al bij de geboorte kunnen er mutaties in het erfelijk materiaal zitten die de kans op het krijgen van kanker verhogen. Onderzoekers nemen deze mutaties onder de loep om meer te weten te komen over hoe kanker ontstaat.

Een chemokuur die niets doet, totdat je hem met licht bestraalt. Voor de ontwikkeling daarvan ontving Sylvestre Bonnet een Vici-beurs van 1,5 miljoen euro. Hiermee 'bouwt' de Leidse chemicus een nieuw molecuul om tumoren te bestrijden die nu nog lastig te behandelen zijn.

Bij kanker groeien lichaamscellen ongecontroleerd. Het gedetailleerd in kaart brengen van hoe dit precies gebeurt maakt het mogelijk om efficiënte therapieën te ontwikkelen. Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Universiteit Leiden werken samen aan het vermeerderen van…

Kan het conditioneringsparadigma worden gebruikt voor kankerbehandeling met checkpointinhibitie?

Mede dankzij volhardendheid van een Leidse onderzoeksgroep wordt kanker in de nabije toekomst mogelijk opgespoord met slechts een simpel druppeltje bloed. Niet alleen kan hierdoor de diagnose in een vroeger stadium worden vastgesteld, ook is de bloedtest goedkoop, snel en patiëntvriendelijk. De eerste…

Kanker is nog altijd een van de meest voorkomende ziektes in de wereld. In een video van de Universiteit van Nederland legt Noel de Miranda (kankerimmunologie, LUMC) uit wat kanker is en vertelt over zijn onderzoek naar nieuwe behandelingen.

Kanker is een van de belangrijkste doodsoorzaken in Nederland. Leidse onderzoekers werken aan een betere bestrijding van de verschillende soorten kanker met een hogere kwaliteit van leven voor patiënt.

Wetenschappers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Antoni van Leeuwenhoek hebben ontdekt hoe gespecialiseerde immuuncellen in staat zijn tot het opsporen en verwijderen van tumoren, die ‘onzichtbaar’ zijn voor de conventionele verdedigingsmechanismen van het immuunsysteem. Deze…

Per jaar krijgen in Nederland meer dan vierduizend vrouwen de diagnose gynaecologische kanker. Rinske Bakker onderzocht hoe vrouwen die daar behoefte aan hebben na behandeling hun seksuele relatie weer op kunnen pakken.

Chemische stoffen maken, om biologische vragen mee op te lossen. Wouter van der Linden vat even kort de chemische biologie samen. Daaraan levert hij zijn bijdrage met stoffen die uiteindelijk behulpzaam zijn in de strijd tegen kanker: ‘Dus niet de medicijnen zelf, maar een chemische gereedschapskist…

Chemicus Sylvestre Bonnet werkt aan een methode om tumorcellen met licht te bestralen en vervolgens te bestoken met antikankermoleculen die niet werken in het donker, maar wel zeer giftig worden zodra ze met licht bestraald worden. Deze methode kan ernstige bijwerkingen in het lichaam voorkomen. Om…

Op 11 november spreekt hoogleraar Maag-Darm-Leverziekten Monique van Leerdam haar oratie uit met als titel ‘Streven naar preventie’. In juli 2020 is Van Leerdam benoemd tot hoogleraar Maag-Darm-Leverziekten met bijzondere aandacht voor de preventie van erfelijke tumoren. In haar oratie benoemt zij het…

Veel mensen denken dat zware metalen giftig zijn en mens en natuur altijd schade aanbrengen. Dat beeld moet genuanceerd worden, vindt hoogleraar Sylvestre Bonnet.

Aukje Beers combineerde theorie en praktijk, maar ook chemie, biologie en computermodellen. Op die manier ontdekte ze tijdens haar masterproject twee eiwitremmers die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van een nieuw kankermedicijn. Voor haar onderzoek ontving Beers op donderdag 23 november de Unilever…

Lezing

Prof. Judith Bovée kreeg zaterdag een prijs uitgereikt op Zeldzame Ziektendag. De prijs is een blijk van waardering vanuit de gezamenlijke patiëntenverenigingen voor haar wetenschappelijk en diagnostisch werk op het gebied van zeldzame bottumoren.

De Leidse promovendus Xuequan Zhou heeft een veelbelovend nieuw molecuul ontworpen dat effectief kankercellen kan bestrijden zonder hierbij ook de gezonde cellen aan te tasten. De truc: het medicijn wordt pas actief als je het bestraalt met licht. Zhou’s nieuwe molecuul is extra efficiënt, aangezien…

Een pil tegen kanker, het liefst zonder zware bijwerkingen. Dat zouden we allemaal wel willen. Is het een kwestie van tijd voor zo’n pil er komt? We legden deze vraag voor aan drie Leidse wetenschappers en vroegen hoe zij zelf bijdragen aan nieuwe behandelingen tegen kanker.

'Wij geloven dat een sportprogramma ontwikkelen enorm waardevol is, omdat kanker een veel voorkomende en bedreigende ziekte is. Als jij dit ook gelooft, steun ons dan in het realiseren van deze missie.' Masterstudent psychologie Saskia Heijnen wil met crowdfunding haar PhD-onderzoek financieren.

In 2013 ontving Sylvestre Bonnet een ERC Starting Grant om kanker te bestrijden met moleculen die door licht te activeren zijn. Twee postdocs en drie promovendi later nadert het einde van zijn tot nu toe succesvolle project.

Kanker is tegenwoordig de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland. Ieder jaar wordt op Wereldkankerdag (4 februari) extra stil gestaan bij de gevolgen en mogelijke bestrijding van deze ziekte. Biowetenschappers van de Universiteit Leiden onderzoeken kanker op fundamenteel niveau en staan daarmee aan…

Met een Vici-subsidie van 1,5 miljoen euro gaat hoogleraar Mathematische Biologie Roeland Merks op zoek naar manieren om rommelige en lekke bloedvaten in tumoren aan te pakken. Hiervoor combineert hij op een unieke manier wiskundige simulaties met labexperimenten.

Atie Breugem zet zich in voor de strijd tegen kanker

Atie Breugem zet zich in voor de strijd tegen kanker

Om goede medicijnen te ontwikkelen tegen kanker, is nog veel nieuw inzicht nodig in hoe kwaadaardige tumorcellen zich ontwikkelen. Hoogleraar Ewa Snaar-Jagalska kijkt daarbij niet alleen naar het effect van medicijnen op geïsoleerde cellen, maar ook naar het gedrag van kankercellen in hun weefselomgeving.…

Het Antoni van Leeuwenhoek/Nederlands Kanker Instituut, het Leids Instituut voor de Chemie en het Pivot Park Screening Centre gaan kennis en infrastructuur delen in het Cancer Drug Discovery Initiative. Vrijdag 11 oktober tekenden ze een letter of intent.

Zeven talentvolle vrouwelijke wetenschappers sluiten zich als Junior Investigator aan bij de strijd tegen kanker van het Oncode Insitute. Laura Heitman van het Leiden Academic Centre for Drug Research is één van hen. ‘Ik hoop nieuwe aangrijpingspunten voor geneesmiddelen te ontdekken.’

Biologisch chemicus Nathaniel Martin en zijn team ontvangen een NWO-beurs om te onderzoeken hoe het blokkeren van het ‘NNMT’-enzym kan helpen bij het bestrijden van bepaalde typen kanker. Experimenten met muizen zijn alvast veelbelovend. Samen met het Nederlands Kanker Instituut hoopt Martin de techniek…

Toen Christian Blank zijn allereerste ontdekking deed was de immuuntherapie, het onderzoeksgebied van deze internist, het sufferdje van het kankeronderzoek. Nu, ruim twintig jaar later, is Blank benoemd tot bijzonder hoogleraar Interne Geneeskunde voor zijn klinisch onderzoek naar immunotherapie. Oratie…

Lezing

Bij onderzoek naar geneesmiddelen zou meer gebruik moeten worden gemaakt van data science. Dat zegt Gerard van Westen, postdoctoraal onderzoeker bij het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR). ‘Als je betere medicijnen wilt hebben, moet je starten bij data.’

Lezing

Onderzoeksgroepen in het Biological & Soft Matter onderzoeksprogramma ontrafelen de mechanismen in biologische processen en ontwikkelen nieuwe zachte materialen die geïnspireerd zijn door de natuur.

De onderzoeksgroep van biochemicus Mario van der Stelt sluit zich aan bij het Oncode Institute. Samen met 61 andere onderzoeksgroepen verspreid over 12 academische instellingen gaan zij de strijd aan tegen kanker. Van der Stelt: ‘Hopelijk kunnen onze nieuwe moleculen dienen als startpunt voor nieuwe…

Hoe herstellen cellen hun beschadigde DNA – en wat gebeurt er als dat proces verstoord raakt en kanker ontstaat? Tijdens haar promotieonderzoek dook Sarah Moser in deze vragen en ontdekte verrassende inzichten die kunnen bijdragen aan betere kankerbehandelingen in de toekomst.

Wist u dat genen een rol spelen bij het ontstaan van obesitas? En hoe zit het met migraine en kanker? Spelen genen hierbij ook een rol? Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) vertellen er aankomende maand over in het RTL 4-programma ‘Lang zullen we Leven’.

Lezing

Een essentieel eiwit dat onze hartslag reguleert blijkt ook belangrijk te zijn voor kankercellen. De ontdekking zou kunnen leiden tot nieuwe behandelingen tegen uitzaaiing. Publicatie in Science Signaling op 4 april.

Twee teams van chemici en life science onderzoekers hebben een Technology Area (TA) premie ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Met het geld gaan zij onderzoek doen naar nieuwe geneesmiddelen voor de behandeling van kanker en op nano- en moleculair niveau op…

Bij ziekte kunnen stijfheid of stroperigheid van cellen veranderen. Tom Evers liet dat zien door voor het eerst zulke eigenschappen van menselijke immuuncellen te meten. ‘De stijfheid van bepaalde cellen kan een manier zijn om een diagnose te stellen.’ Evers promoveerde 26 maart.

Met medicijnen eiwitten bereiken die onbereikbaar leken. Dat lukt Sebastian Pomplun. Daarom mag hij met zijn onderzoeksgroep toetreden tot Oncode Institute. Met negen anderen is hij uit 72 kandidaten geselecteerd om bij te dragen aan de missie van Oncode Institute: doorbraken in het kankeronderzoek…

Eind 2015 is een vrouw bevallen van een baby die verwekt kon worden dankzij het terugplaatsen van ontdooid eierstokweefsel. Dankzij de transplantatie in het LUMC kon zij weer zwanger worden.

In zijn oratie 'Op de juiste knopjes drukken' op 2 december spreekt prof.dr. Ferry Ossendorp over zijn onderzoek naar de inzet van het immuunsysteem tegen kanker.

Chemicus Gerjan de Bruin ontwierp een methode om het afbraakproces van eiwitten in cellen te remmen. Dat kan mogelijk bijdragen aan nieuwe kankermedicijnen met minder bijwerkingen. Promotie op 1 juni.

We weten al veel over genetica en het risico op borstkanker. Om geen vrouwen met een hoog risico te missen en het verloop van de ziekte nog beter te voorspellen, is er nog veel te doen in de borstkankergenetica. Dat zegt bijzonder hoogleraar Marjanka Schmidt in haar oratie op 4 maart 2022.

Kanker is een van de belangrijkste doodsoorzaken in Nederland. Leidse onderzoekers werken aan een betere bestrijding van de verschillende soorten kanker met een hogere kwaliteit van leven voor de patiënt. Meer inzicht in hoe kanker zich ontwikkelt, maakt het mogelijk om gepersonaliseerde en preciezere…

Leids biofysicus Stefano Coppola heeft de prestigieuze AXA fellowship binnengehaald. Met deze beurs kan hij twee jaar onderzoek doen naar de rol van mechanische factoren in de ontwikkeling van alvleesklierkanker.