Na 25 jaar is het deze december eindelijk zo ver: de lancering van de lang verwachte James Webb ruimtetelescoop. Leidse astronomen kijken vol spanning mee: niet alleen waren zij betrokken bij de bouw van belangrijke instrumenten aan boord, de telescoop zal ook vele nieuwe geheimen van het heelal onthullen,…

Na 25 jaar is het deze december eindelijk zo ver: de lancering van de lang verwachte James Webb ruimtetelescoop. Leidse astronomen kijken vol spanning mee: niet alleen waren zij betrokken bij de bouw van belangrijke instrumenten aan boord, de telescoop zal ook vele nieuwe geheimen van het heelal onthullen,…

Astrofysicus Ewine van Dishoeck is onderscheiden met een eredoctoraat van de Universiteit van Genève. Ze ontving de onderscheiding op 11 oktober tijdens de Dies academicus van de Zwitserse universiteit, die net als de Universiteit Leiden deel uitmaakt van de Europese federatie van onderzoeksuniversiteiten…

De James Webb Space Telescope komt met zijn eerste foto van een exoplaneet: een planeet die draait om een andere ster dan onze zon. Astronomen zijn verheugd over het kiekje, dat planeet HIP 65426 b laat zien in niet eerder waargenomen golflengten. Ignas Snellen vertelt erover aan De Volkskrant.

De James Webb Space Telescope heeft bewijs gevonden voor de aanwezigheid van kooldioxide (CO₂) in de atmosfeer van een reuzenplaneet op 700 lichtjaar van ons vandaan. Dit resultaat geeft inzicht in de samenstelling en vorming van deze gasreus en laat zien waar James Webb toe in staat is. Het onderzoek…

Leidse astronomen en hun team vonden half januari verschillende interessante moleculen in de donkerste en koudste dieptes van een stervormende gaswolk. Ze kregen hierbij hulp van de nieuwe James Webb telescoop. Ze vertellen erover bij Meer Wetenschap Vandaag op BNR.

In het programma ‘Atlas’ van NPO3 legt Mariska Kriek uit dat ze de James Webb- telescoop gaat gebruiken voor haar onderzoek naar sterrenstelsels die drie miljard jaar na de oerknal zijn ontstaan. Ook haar collega Marijn Franx is in de aflevering te zien. Beiden werken als hoogleraar Extragalactische…

In de afgelopen 30 jaar zijn er ruim 5000 planeten ontdekt buiten ons zonnestelsel. Een veelvoorkomende exoplaneet is de lavawereld, een hete superaarde met oceanen van vloeibaar lava. Mantas Zilinskas ontwikkelde modellen om mogelijke atmosferen daarvan te simuleren. Die simulaties bieden houvast voor…

Ze verliet Leiden na haar PhD en keert nu, 14 jaar later, terug als hoogleraar Extragalactische sterrenkunde. Mariska Kriek onderzoekt hoe sterrenstelsels ontstaan en evolueren. Én ze wacht met smart op de lancering van de nieuwe James Webb-telescoop: ‘Het coolste wat we gaan vinden, zijn dingen waar…

De Leidse hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck heeft een Advanced Grant gekregen van de Europese Onderzoeksraad (ERC). Ze ontvangt een bedrag van 2,3 miljoen euro aan onderzoeksgeld voor het programma MOLDISK. Binnen dit programma wil Van Dishoeck de chemie en de natuurkunde verbinden…

In het programma ‘De Nacht van NTR’ op NPO Radio 1 vertelt hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck over de James Webb-ruimtetelescoop waar ze zelf aan heeft meegewerkt. Daarnaast geeft ze een persoonlijke inkijk in haar leven en loopbaan.

Astronomen hebben zeven aardachtige planeten ontdekt rondom een dwergster in onze Melkweg. Drie van deze planeten bevinden zich in de leefbare zone van deze ster en kunnen vloeibaar water bevatten. ‘De volgende stap is om de atmosferen te onderzoeken naar aanwijzingen voor leven. In Leiden zijn we expert…

Ze vond alle studies interessant, maar koos voor Sterrenkunde. En nu ontrafelt hoogleraar Mariska Kriek de onstaansgeschiedenis van sterrenstelsels met de James Webb telescoop. KIJK-redacteur Laurien Onderwater praat met haar over haar over haar carrièrepad.

Astronomen hebben met waarnemingen van de Hubble-ruimtetelescoop van de afgelopen 16 jaar een nieuwe foto samengesteld van het verre heelal. Het zogeheten Hubble Legacy Field bevat zo’n 265.000 sterrenstelsels tot aan de periode van 500 miljoen jaar na de oerknal. De Leidse astronomen Rychard Bouwens…

De Leidse sterrenkundige Matteo Brogi heeft een Hubble Fellowship toegekend gekregen van NASA en het Space Telescope Science Institute (STScI). Jayne Birkby van de Leidse Sterrewacht heeft een 2014 Carl Sagan Exoplanet Postdoctoral Fellowship ontvangen.

Leiden is in 2022 een heel jaar lang European City of Science, met elke dag een ander dagonderwerp. Het radioprogramma Radio Weetlust besteedt elke dag aandacht aan dat onderwerp, samen met interessante gasten. Verschillende Leidse wetenschappers zijn al door het radioprogramma geïnterviewd.

Donkere materie vormt ongeveer tachtig procent van de totale massa in het heelal. Toch weten we nog steeds niet precies waarvan het gemaakt is. Astronoom Pavel Mancera Piña gaat op zoek naar antwoorden. Met een Veni-subsidie van NWO en de meest geavanceerde telescopen, waaronder de James Webb Space…

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft voor het eerst een stofschijf in kaart gebracht rond een jonge super-Jupiter, een hemellichaam dat qua grote en eigenschappen tussen een reuzenplaneet en bruine dwerg in ligt. De infraroodstraling die van de schijf afkomt, doet vermoeden…

Het is de grootste database voor ruimte-ijs ooit: De Leiden Ice Database for Astrochemistry: LIDA. LIDA is gemaakt door astrofysici van de Leidse Sterrewacht en omvat niet alleen honderden meetgegevens, maar ook programma’s om astronomische waarnemingen te onderzoeken en nieuwe metingen met de James…

Lezing

Langs ruimtepuin vlakbij huis gaan we steeds verder, tot we uitkijken over waaiers van sterrenstelsels. Gewoonlijk maken schoolklassen deze reis, in het mobiele planetarium dat op school komt. Vandaag mag iedereen mee, gewoon vanaf de bank. Je mag al je vragen stellen: 'Als het heelal geen centrum heeft,…

Een internationaal team onder leiding van Leidse astronomen heeft diverse moleculen gevonden in ruimte-ijs op de donkerste en koudste plekken van een grote stervormende wolk. Ze deden dit met behulp van de Webb-telescoop. De ontdekking laat zien dat de chemische ingrediënten voor grotere en complexe…

In de AD-rubriek de 'Zomeruniversiteit' vertellen de knapste koppen van Nederland over de ontwikkelingen in hun vakgebied. Deze week was de beurt aan hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck.

NASA’s telescoop SOFIA geeft een nieuw kijkje in de chemie nabij jonge sterren: de geboorteplaats van nieuwe planeten. De Leidse promovendus Andrew Barr schrijft erover in de Astrophysical Journal. Hij en zijn collega’s vonden enorme hoeveelheden water en organische moleculen in de wervelende, schijfvormige…

Voormalig promovendus Cameron Mackie krijgt niet één, maar twee proefschriftprijzen voor zijn proefschrift over het aromatische universum. Door zijn werk kunnen we binnenkort misschien een virtueel ‘snuifje’ van de ruimte nemen. ‘Deze moleculen in de ruimte ruiken waarschijnlijk als een grote houtsk…

Een ruimtetelescoop van wereldklasse, een astrolab dat ruimte-ijs maakt en de bouwstenen van het leven… Het IceAge-project bevat alle ingrediënten van een zeer fascinerend onderzoeksproject. Leidse astronomen Melissa McClure, Harold Linnartz en Will Rocha mogen als een van de eerste wetenschappers ter…