Vroegere volkeren hebben mogelijk de kracht van vuur gebruikt om hun omgeving te veranderen.

Een van de eersten die Sander Nieuwenhuis feliciteert met zijn belangrijkste Nederlandse onderzoekbeurs is de historicus Herman Paul, eveneens succesvol in deze Vici-ronde: ‘Leuk om te zien dat het ons allebei is gelukt.’ De Leidse cognitief psycholoog Nieuwenhuis vertelt over de zenuwslopende subsidieaanvraag…

Astronomen hebben, pas voor de tweede keer ooit, een neutrino gekoppeld aan een object buiten onze Melkweg. Deze waarnemingen zijn gedaan met behulp van telescopen op zowel de aarde als in de ruimte. De onderzoekers, onder wie de Leidse astronoom Sjoert van Velzen, konden het neutrino traceren naar…

Wetenschappers vragen jouw hulp om de oorsprong te vinden van honderdduizenden sterrenstelsels die zijn ontdekt door de grootste radiotelescoop ooit gebouw: LOFAR. Waar komen deze mysterieuze objecten van duizenden lichtjaren groot vandaan? Een nieuw ‘citizen science' project genaamd LOFAR Radio Galaxy…

De Leidse natuurkundigen Alexandre Morin en Samadarshi Maity bestuderen zelforganisatie en flocking-verschijnselen. Ze werpen licht op zwermgedrag, wat helpt om te begrijpen hoe het kan dat vogels in een zwerm niet botsen. Met plastic microkralen creëerden ze een experimentele opstelling en ze ontwikkelden…

Buitenpromovendus Liselore Tissen (Universiteit Leiden/TU Delft) blogt sinds maart op de website Faces of Science over haar dagelijks werk als onderzoeker. ‘Wetenschap is verre van stoffig.’

Henk Hoekstra en Alessandra Silvestri werken aan de natuurkunde en sterrenkunde van de Euclid missie. De Nederlandse onderzoekers zijn deel van de ESA missie.

Onderzoekers van de Universiteit Leiden, Delft en Oxford’s Bodleian Libraries hebben met nieuwe technieken verborgen details uit een uiterst zeldzame Mixteekse Codex, weten te ontrafelen. De codex stamt uit 1560, voor de Europese kolonisatie van Mexico

De financiële sector, productieprocessen en voedselketens. Niet bepaald onderwerpen waar de gemiddelde natuurkundige zich mee bezighoudt, maar wel voor nieuwe hoogleraar Diego Garlaschelli. De rode draad? Complexe netwerken.

Als ambassadeur van het Weekend van de Wetenschap weet Eveline Crone hoe een brug te slaan tussen wetenschap en praktijk. ‘Backstage in het brein van jongeren’ kon 7 oktober in Leiden. Dat kan nu ook met een lespakket op school en op de website KijkinjeBrein, officieel gelanceerd door de rector van…

Een betere gezondheid voor álle inwoners van de Haagse regio. Dat is de missie van Health Campus Den Haag - voorheen LUMC Campus Den Haag. Acht partners – het LUMC, de Universiteit Leiden, de Gemeente Den Haag en vijf zorginstellingen (zie kader) - werken intensief samen in zorg, onderwijs en onderzoek.…

Help mee het plastic in Leidse grachten te spotten en op te ruimen! De Universiteit Leiden roept alle Leidenaren op om samen met wetenschappers plastic in de grachten te onderzoeken, in het project Plastic Spotter. Wil je graag schonere grachten? Doneer dan ook voor de realisatie van een kanovloot om…

Van het voorspellen van Alzheimer tot de groei van schadelijke bacteriën in water: de algoritmes van psycholoog Marjolein Fokkema zijn toepasbaar in vele disciplines. Ze leveren ook inspiratie voor haar liedjes, theater én levenslessen. Wat drijft deze rockende wetenschapper in de wereld van AI?

De gemeente riep onderzoekers op om met een voorstel te komen voor een innovatief onderzoeksproject naar grootstedelijke problematiek, zoals energietransitie. Vier van de vijf gehonoreerde projecten zijn afkomstig van onderzoekers van de Universiteit Leiden.

Mag een patiënt van de intensive care af of niet? Kunstmatige intelligentie kan helpen deze en andere vragen te beantwoorden.

Sterrenstelsels bevinden zich vaak in een cluster. In zo'n cluster zijn ook veel slapende stelsels die al lang geen sterren meer vormen. Een internationaal team onder leiding van Andra Stroe (Universiteit Leiden) en David Sobral (Leiden en Lissabon) heeft nu ontdekt dat deze comateuze sterrenstelsels…

Scholen doen hun uiterste best om de fijnste plek voor ieder kind te zijn. Toch blijft de vraag of leerlingen zich welkom en gerespecteerd voelen op school. Worden kinderen met ‘speciale behoeften’ ook gezien als volwaardig onderdeel van de klas? Help mee de cirkel te doorbreken en doe mee met het schoolpleinproject…

Als eerste Nederlandse universiteit sluit de Universiteit Leiden zich aan bij het internationale netwerk Healthy Universities. Leefstijlworkshops, beloningen voor goed gedrag en de nieuwste interventies stimuleren studenten en medewerkers gezonder te leven. De opgedane ervaringen worden weer gebruikt…

Bente de Leede en Nadeera Rupesinghe zijn sinds oktober 2017 als PhD-kandidaat en Postdoc verbonden aan het project 'Colonialism Inside Out. Experience and Plural Practice in Dutch Institutions in Sri Lanka (c. 1700-1800)'. Beiden zijn al jarenlang als student of onderzoeker aan de Universiteit Leiden…

Splinternieuwe technieken om erfelijke informatie in kaart te brengen en er gerichte veranderingen in aan te brengen, maar ook de bruikbaarheid van big data in veredelingsonderzoek. Daaruit bestond het programma voor een delegatie van groenteveredelingsbedrijf Rijk Zwaan, die op woensdag 29 maart de…

In december bestaat het Dual PhD Centre (DPC) vijftien jaar. Directeur Johannes Tromp en universitair hoofddocent Mark Dechesne blikken terug en kijken vooruit. Dechesne: ‘Het DPC vormt een ‘community of knowledge’ waarin wetenschap en samenleving met elkaar verbonden zijn.’

Een consortium van internationale wetenschappers komen met een unieke oplossing voor het energieprobleem. Door fotosynthese na te bootsen hopen ze duurzame brandstoffen te maken uit zonlicht, water en CO2. Hun geheim? ‘Zeepbellen’, zegt Leidse chemicus Sylvestre Bonnet, die deel uitmaakt van het con…

Vanaf januari 2024 kunnen inwoners van Leiden gratis de Baby Groente Tas aanvragen. Dit is een tas met verschillende soorten verse groenten die gedurende acht weken bij hun thuis worden bezorgd. Naast de groenten bevat de tas ook recepten, een staafmixer en invriesblokjes. Dit initiatief wordt gefinancierd…

Psycholoog Bernadet Klaassens heeft een groot fMRI-onderzoek opgezet naar het effect van medicijnen op hersennetwerken bij veroudering en de ziekte van Alzheimer. Het leverde een unieke dataset op en zicht op een nieuwe methode om medicijnen te ontwikkelen voor patiënten met Alzheimer. Promotie op 6…

Om het ziekteverloop van de Ziekte van Alzheimer beter te begrijpen, is volgens Frédérique Kok een strategische en gestructureerde aanpak nodig: de Mastermindmethode. Met haar LUF-subsidie wil Kok data van hoge kwaliteit verzamelen om een wiskundig model maken dat het ontstaan van de ziekte kan herkennen…

Van kunstmatige intelligentie tot brieven uit Nederlands-Indië en van borstkankergen BRCA-1 tot de samenwerking tussen regering en oppositie: negen onderzoekers van de Universiteit Leiden ontvangen een Vidi-subsidie voor hun onderzoek.

Volwassenen gaan na een korte gevangenisstraf vaker opnieuw de fout in dan vergelijkbare volwassenen met een niet-vrijheidsbenemende straf, blijkt uit onderzoek van Universiteit Leiden. Dit geldt voor de kans op herhalingscriminaliteit en de omvang ervan.

Veel van Jan Wolkers’ literaire werk, schilderijen en beelden vonden hun oorsprong in aangrijpende ervaringen zoals het vroege overlijden van zijn broer. Hij bedreef autofictie. Dat concludeert literair journalist Onno Blom in zijn biografie van Jan Wolkers. Promotie op 19 oktober.

Het tijdig verlenen van voedselhulp en het verspreiden van medicijnen kunnen levens redden na een ramp. HumanityX helpt hulporganisaties bij dit soort complexe humanitaire operaties.

Psychologiedocent van het jaar is Roy de Kleijn. De masterscriptieprijzen zijn voor Roosmarijn Goldbach en Matija Čuljak. Jeffrey Durieux ontvangt de promovendi publicatieprijs; Maedeh Nasri de promovendi wild card. Wilma van Velzen verdient de OBP-prijs en Jos Brosschot wint de Leiden Psychology Blog…

Ernstigere droogtes die ook langer zullen aanhouden: het wordt vooral een probleem voor geïrrigeerde landbouwgrond. Gemengde bossen met een verscheidenheid aan plantensoorten zijn het minst kwetsbaar. Dit ontdekte milieuwetenschapper Qi Chen. Zij vergeleek de effecten van droogte op verschillende ecosystemen…

Jerem van Duijl is sinds november 2014 als promovendus werkzaam bij het Instituut voor Geschiedenis. Zijn onderzoek gaat over de bezitsgeschiedenis van het Duitse Huis in Utrecht in de middeleeuwen

Een Leidse delegatie heeft op 6 september in Triëst de titel European City of Science officieel overgenomen van de Italiaanse stad: in 2022 is Leiden een jaar lang de wetenschappelijke hoofdstad van Europa. In de stad vindt dan ook het EuroScience Open Forum (ESOF) plaats, het grootste interdisciplinaire…

De Leidse Hortus botanicus heeft een van de grootste collecties levende planten op het gebied van Azië van Europa. Die rijkdom is allang niet meer alleen het domein van de botanicus. Multidisciplinair onderzoek, onderwijs én het publiek horen thuis in de Hortus, vindt bijzonder hoogleraar Paul Kessler.…

Hoe ontstaan moleculen in de ruimte, en hoe evolueren ze? En hoe bepaalt dat uiteindelijk de chemische samenstelling van planeten en hun atmosferen? Het Dutch Astrochemistry Network (DANIII) krijgt 1,6 miljoen euro van NWO om dat uit te zoeken. Een grote groep Leidse astronomen en chemici neemt draagt…

Sommige cichlidevissen in het Victoriameer lijken zich razendsnel aan te passen aan veranderde omstandigheden. Dr. Frans Witte van de sectie Integratieve Zoölogie heeft een NWO-subsidie (ruim € 240.000) in de wacht gesleept voor promotie-onderzoek naar de snelle veranderingen bij deze vissen.

Er worden steeds meer AI-tools ontwikkeld voor de juridische sector. Hiermee kunnen professionals teksten doorzoeken of rechterlijke beslissingen analyseren. Leids SAILS-onderzoeker Masha Medvedeva, expert op gebied van de technische ontwikkeling van AI-tools, waarschuwt: ‘Gebruikers moeten weten wat…

We spraken Mathilde Witkam over haar onderzoek als duale promovenda bij het Dual PhD Centre. Haar proefschrift gaat over het effect van open overheid op publiek vertrouwen. Mathilde: ‘Vertrouwen in de overheid zorgt ervoor dat mensen eerlijker zijn in hun belastingaangifte; minder controle scheelt tijd…

Een internationaal team van onderzoekers, met onder hen Matthieu Schaller van de Sterrewacht Leiden en het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, heeft de grootste en nauwkeurigste virtuele weergave van ons heelal tot nu toe geproduceerd. De onderzoekers hebben supercomputersimulaties gebruikt…

In hoeverre hopen nanodeeltjes zich op in planten en dieren, en welke eigenschappen van de deeltjes spelen hierbij een rol? Willie Peijnenburg, hoogleraar Milieutoxicologie en biodiversiteit kreeg een Marie-Curie beurs toegekend om onderzoek te doen naar de milieueffecten van nanodeeltjes.

Een voormalig medewerker van de Universiteit Leiden handelde in strijd met de wetenschappelijke integriteit, concludeert de Commissie Wetenschappelijke Integriteit (CWI) van de universiteit in haar advies van 11 november 2019 aan het College van Bestuur. Het College van Bestuur heeft verschillende maatregelen…

Psychologielab op Wielen maakt wetenschap toegankelijk voor iedereen. E-Virt is een Serious Game die bedoeld is om mensen hun eigen emoties beter te leren herkennen te reguleren.

Eigenlijk waren ze op zoek naar de genetische basis van vuurgebruik bij de mens, maar wetenschappers uit Leiden en Wageningen ontdekten iets heel anders: aanwijzingen in het DNA dat de moderne mens slechter kan omgaan met giftige stoffen in rook dan neanderthalers en zelfs mensapen.

De journalistiek is snel aan het veranderen. Digitale journalistiek maakt gebruik van informatie- en communicatietechnologie die zorgen voor een nieuwe manier werken. Daarmee veranderen ook journalistieke gewoonten, normen en waarden. Dat concludeert Tomás Dodds in zijn promotieonderzoek.

De zoektocht naar betere katalysatoren voor chemische reacties wordt eenvoudiger door het werk van scheikundigen uit Leiden en Lyon. Federico Calle-Vallejo en collega's ontwikkelden een computermodel dat helpt voorspellen hoe de atomen van katalysatoren gerangschikt moeten worden voor het beste resultaat.…

Weet je nog, al die geneesmiddelen die halsoverkop als potentieel medicijn tegen COVID-19 werden ingezet? Bij een eventuele volgende pandemie willen we sneller en efficiënter een goede behandeling kunnen aanbieden. Daarom gaat een team onder leiding van Coen van Hasselt een platform ontwikkelen dat…

Vijf Leidse wetenschappers ontvangen een Consolidator Grant van de European Research Council (ERC). Met deze beurs van maximaal twee miljoen euro kunnen zij hun wetenschappelijk onderzoek voortzetten en uitbreiden.

De aanwezigheid van belangengroepen in beleidsvorming is een cruciaal onderdeel geworden van westerse democratieën. Deze groepen vormen de schakel tussen de samenleving en de beleidsmakers, en beïnvloeden de beleidskeuzes van de overheid. Hun functie wordt echter vaak als vanzelfsprekend beschouwd en…

Verreweg de meeste jongeren zijn veerkrachtig blijkt uit onderzoek naar stress, depressie en angst onder jongeren en het effect van de coronamaatregelen tijdens de pandemie. Daarover publiceren de Leidse onderzoekers Anne Miers en Michiel Westenberg (Ontwikkelingspsychologie), Nadira Saab (ICLON) en…

Wil je succesvol stoppen met roken? Dan is het vooral belangrijk of je jezelf kunt zien als niet-roker. Psycholoog Eline Meijer heeft ook ontdekt dat gestopte rokers die daarin niet slagen een grotere kans op terugval hebben. Dat komt vaker voor bij rokers met een lagere sociaaleconomische achtergrond.…